U nas zapłacisz kartą
Co to jest nowotwór o nieokreślonym charakterze?
Rozwój nowotworu
W piśmiennictwie medycznym stosuje się też dwa terminy związane bezpośrednio z rozwojem nowotworu czy też przemianą (transformacją) zmiany niezłośliwej w nowotwór.
Zmiana przednowotworowa – co to jest?
Zmianą przednowotworową nazywamy taką zmianę, która wiąże się z większym ryzykiem rozwoju nowotworu złośliwego (z takiej zmiany częściej rozwinie się nowotwór). Przykładem tego typu zmian są polipy gruczolakowe jelita grubego, na podłożu których może się rozwinąć rak jelita grubego.
Samo słowo polip oznacza guzowaty twór wyrastający ze śluzówki (błony śluzowej). Polipy są określeniem makroskopowym, co oznacza, że dana zmiana ma formę polipa, ale nie określa, jakiego rodzaju jest to zmiana. Polipy mogą występować w różnych okolicach ciała i są ogólnie nowotworami łagodnymi, choć w formie polipa mogą się rozwijać nowotwory złośliwe.
Stan przednowotworowy
Stan przednowotworowy to choroba związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworu złośliwego. Chorzy, u których rozpoznano taką chorobę, powinni być poddani bacznej obserwacji lekarskiej i należy u nich wykonywać odpowiednie badania diagnostyczne, co umożliwia wczesne wykrycie zmian przednowotworowych lub już nowotworów i skuteczne leczenie. Przykład stanu przednowotworowego stanowi choroba zapalna jelita grubego o nazwie wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa), w przebiegu której istnieje zwiększone ryzyko rozwoju raka jelita grubego.
Polipy jelita grubego są zmianami znajdowanymi podczas badań endoskopowych (kolonoskopii lub rektoskopii), wykonywanych z różnych powodów. Usuwa się je podczas takiego badania i następnie wykonuje badanie histopatologiczne, w celu określenia charakteru zmiany (łagodny lub złośliwy guz) i ustalenia dalszego postępowania leczniczego. Najczęściej pod pojęciem polipa jelita grubego rozumie się łagodne nowotwory błony śluzowej tego odcinka przewodu pokarmowego, czyli polipy gruczolakowe – jak wspomniano wyżej są to zmiany przednowotworowe. Wiążą się one z ryzykiem rozwoju raka jelita grubego i dlatego należy je usuwać (zabieg taki nazywamy polipektomią), zapobiegając w ten sposób zachorowaniu na nowotwór.
Rak okrężnicy: objawy
Objawy są uzależnione od lokalizacji i zaawansowania nowotworu. Ponieważ jelito grube jest narządem o bardzo elastycznych ścianach, rozwijający się guz może nie dawać przez długi czas żadnych łatwych do zaobserwowania objawów. Naszą uwagę powinna zwrócić zmiana rytmu wypróżnień oraz pojawianie się krwi w stolcu.
Niestety, krwawienie z przewodu pokarmowego nie zawsze jest widoczne na papierze toaletowym czy na bieliźnie. Dlatego też po ukończeniu 45. roku życia warto poprosić lekarza, aby zlecił badanie kału na krew utajoną. Test można też przeprowadzić samodzielnie, po kupieniu w aptece odpowiedniego zestawu.
Objawy raka okrężnicy są uzależnione od lokalizacji guza. Jeżeli nowotwór rozwija się w prawej części okrężnicy, wówczas może pojawić się tępy ból w okolicy podbrzusza po stronie prawej oraz ciemne stolce. Czasem także lekarz może wyczuć guz przez powłoki brzuszne. Kiedy rak rozwija się w lewej połowie okrężnicy, zmienia się rytm wypróżnień. Zaparcia występują na przemian z biegunkami, a stolec ma tzw. ołówkowaty kształt. Poza tym w stolcu może być widoczna krew. Najbardziej niepokojącym objawem jest zatrzymanie wypróżnień i nieoddawanie gazów przez wiele dni. Niedrożności jelita towarzyszą wzdęcia, wymioty i ból brzucha. Zdarza się też, że osoba chora szybko traci na wadze, co może świadczyć o przerzutach do innych narządów.
Ile osób w Polsce choruje na nowotwory złośliwe?
Rocznie w Polsce nowotwory złośliwe rozpoznaje się u około 170 tys., a ponad 100 tys. osób umiera z ich powodu. Obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. Nowotwory złośliwe są drugą w kolejności przyczyną zgonu w Polsce (po chorobach układu krążenia), odpowiadając za około jedną czwartą wszystkich zgonów.
U mężczyzn najwięcej zachorowań notuje się między 55. a 79. rokiem życia. U kobiet najwięcej zachorowań przypada na grupę wieku 50–74 lat. W grupie wiekowej 20–59 lat kobiety chorują częściej niż mężczyźni. Najwięcej zgonów nowotworowych u obu płci przypada na siódmą i ósmą dekadę życia.
Najczęstsze nowotwory w Polsce
Według raportu Nowotwory złośliwe w Polsce w 2019 roku najczęściej występujące nowotwory u kobiet w Polsce to rak piersi, płuc i jelita grubego. Najwięcej Polek umiera na raka płuca, dlatego że rak płuc często jest wykrywany w zaawansowanym stadium, kiedy szanse na wyleczenie są już znacząco mniejsze. Drugie i trzecie miejsca pod kątem umieralności kobiet w Polsce zajmują kolejno nowotwory piersi i jelita grubego.
Najczęstszym nowotworem mężczyzn jest nowotwór gruczołu krokowego, na drugim miejscu znajduje się rak płuc, nadal jednak stanowią dominującą nowotworową przyczynę zgonu mężczyzn. Na trzecim miejscu znajduje się rak jelita grubego.
Wybrane treści dla Ciebie
Polip hiperplastyczny Kilka miesięcy temu miałem wykonaną kolonoskopię ze względu na problemy jelitowe. Wynik histopatu: polip hiperplastyczny. Czy potrzebna jest kontrolna kolonoskopia?
Rak jelita cienkiego i inne złośliwe nowotwory jelita cienkiego Objawy nowotworu jelita cienkiego są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, a także umiejscowienia i rodzaju nowotworu. Na wczesnym etapie choroby objawy są zazwyczaj mało specyficzne.
Jak wykorzystuje się tomografię komputerową w diagnostyce nowotworów?
Ryc. 3. Rak trzustki - guz głowy trzustki w obrazie TK
Tomografia komputerowa pozwala na ocenę praktycznie wszystkich części ciała. Po wykonaniu wielu prześwietleń wskazanego obszaru komputer analizuje zgromadzone dane i przedstawia je w postaci przekrojów (zwykle co 5–10 mm). Uzyskany w ten sposób wynik może być oceniany przez licznych lekarzy, a także archiwizowany (w postaci klisz lub danych komputerowych – inaczej niż w przypadku USG). Wadą tomografii komputerowej jest to, że osobę badaną poddaje się działaniu promieniowania, często w dużych dawkach. Jeśli jednak badanie nie jest powtarzane bardzo często, nie zagraża zdrowiu.
Coraz nowocześniejsze komputery połączone z dokładnymi tomografami (tzw. tomografy wielorzędowe) pozwalają na uzyskiwanie bardzo precyzyjnych obrazów narządów wewnętrznych. Pomoc komputerów umożliwia także wykonanie tzw. kolonoskopii wirtualnej – przedstawienia „wnętrza” jelita oraz oceny jego budowy z możliwością poszukiwania polipów, uchyłków, przewężeń – bez konieczności zakładania endoskopu do światła jelita.
Objawy guza mózgu
Objawy guza mózgu są zróżnicowane, ze względu na umiejscowienie nowotworu w danym obszarze. Symptomy są najczęściej powiązane z tym, za co odpowiada konkretny obszar w mózgu. Mogą to być zaburzenia ruchowe, zmiana osobowości, problemy z pamięcią i koncentracją, afazja, zmiana odczuwania bodźców zmysłowych, zaburzenia mowy i widzenia.
Jeśli zastanawiasz się, jak boli głowa przy guzie mózgu, to warto wiedzieć, że jest to ból przewlekły, który trudno uśmierzyć. Pierwsze objawy guza mózgu mogą manifestować się jako: padaczka, zmęczenie, nudności lub poranne wymioty.
Diagnostyka nowotworów ośrodkowego układu nerwowego (OUN) obejmuje przede wszystkim badanie przedmiotowe, neurologiczne i okulistyczne Pacjenta oraz diagnostykę obrazową: tomografię komputerową, rezonans magnetyczny i pozytonową tomografię emisyjną - ocena metaboliczna komórek.
