U nas zapłacisz kartą
Przez co pojawiają się pryszcze?
Pryszcze na plecach – przyczyny
Pod wpływem narastającej ilości sebum produkowanego przez gruczoły łojowe zatykają się pory, co prowadzi do powstania trądziku. Ten problem dotyczy około 25% osób dorosłych i 33% nastolatków. Pryszcze na plecach u mężczyzn pojawiają się częściej niż u kobiet – jest to tzw. trądzik skupiony.
U nastolatków powstawaniu pryszczy na plecach towarzyszy tzw. burza hormonów. Ten termin opisuje gwałtowny wzrost wydzielania hormonów, które zaburzają w ten sposób inne mechanizmy. Szalejące hormony są przyczyną intensywnej pracy gruczołów łojowych, a w konsekwencji – zatykania porów. Często są to nie tylko zaskórniki, ale także bolesne grudki przypominające cysty. Zmiany na ogół ustępują po zakończeniu okresu nastoletniego.
U dorosłych powstawanie pryszczy na plecach może mieć wiele innych przyczyn niż zaburzenia hormonalne. Trądzik na plecach oraz w innych partiach ciała może być spowodowany nadpotliwością i niewystarczającą dbałością o higienę. Brak higieny doprowadza do złuszczania się martwego naskórka, mieszania się cząstek naskórka z kurzem i pyłami z otoczenia, natomiast pot sprzyja rozkładowi bakterii. Zatykają się połączone z mieszkami włosowymi ujścia gruczołów łojowych. Sprzyja to powstawaniu zaskórników i jest pożywką dla bakterii. Powstawanie zaskórników może mieć także podłoże dziedziczne. U mężczyzn pryszcze na plecach może powodować też nadmiar androgenów.
Zobacz film: Trądzik to problem nie tylko nastolatków. Źródło: Dzień Dobry TVN
Pojawianie się pryszczy na plecach, podobnie jak na twarzy, bywa także efektem stresu. Skóra bardzo silnie reaguje na czynnik stresowy, który powoduje nasilenie pracy gruczołów łojowych i zwiększenie wydzielania sebum zatykającego pory.
Pryszcze na plecach u kobiet mogą powstawać pod wpływem cyklu miesiączkowego. W jego drugiej połowie obniża się poziom estrogenów, natomiast w 23 i 24 dniu następuje gwałtowny wzrost ich aktywności – zwłaszcza progesteronu, który powoduje zwiększoną produkcję łoju. Ujścia gruczołów łojowych zwężają się i przez to utrudniają uwolnienie na powierzchnię skóry zalegającego tłuszczu. To z kolei powoduje powstawanie pryszczy i zaskórników, także na plecach.
Pryszcze na plecach – kto jest najbardziej narażony?
Opisywane zmiany dotykają najczęściej młodzież. Zdecydowana większość nastolatków zmaga się z problemem zmian skórnych w mniejszym lub większym stopniu. Zmiany dotyczą nie tylko pleców – mogą być zlokalizowane w wielu miejscach ciała (głównie na twarzy i klatce piersiowej). Zwykle pojawiają się tam, gdzie najwięcej jest gruczołów łojowych. Nieco rzadziej mamy do czynienia z występowaniem zmian skórnych w innym wieku. W grupie osób od 35. do 44. roku życia mówimy tutaj o 8% populacji, natomiast w przypadku noworodków zmiany mogą dotykać co piąte urodzone dziecko [1, 2].
By zmniejszyć ryzyko powstawania wykwitów, należy skupić się na higienie. Dokładne i częste mycie stref dotkniętych zmianami jest konieczne, by stale zwalczać drobnoustroje gromadzące się w tych miejscach. Odpowiednia higiena jest szczególnie istotna w okresie letnim, gdy skóra wystawiona jest na działanie wysokich temperatur, co sprzyja intensywnemu poceniu się. Dodatkowo należy zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę. Pomocne będą także preparaty dostępne w aptece, takie jak witaminy z grupy B o działaniu przeciwłojotokowym. Warto także zadbać o prawidłowy poziom witamin C, A, E. Pomocny może okazać się także cynk, który pomaga utrzymać prawidłową kondycję skóry. Alternatywnie można zaopatrzyć się w preparaty złożone zawierające najczęściej witaminy oraz wyciągi roślinne o działaniu antyseptycznym, antyoksydacyjnym i oczyszczającym. W aptece znajdziemy również szeroki wybór kosmetyków przeciwtrądzikowych. Działają one nawilżająco, łagodząco i przeciwbakteryjnie, a jednocześnie regulują wydzielanie sebum. Warto rozważyć także kąpiele ziołowe, do których można użyć np.:
- fiołka trójbarwnego,
- lipy,
- rumianku,
- szałwii [2].
Pryszcze - leczenie
Stosuje się różne metody w zależności od nasilenia i rodzaju trądziku. Terapia jest zwykle długotrwała. Przy łagodnym przebiegu wystarcza stosowanie miejscowych preparatów zawierających retinoidy, nadtlenek benzoilu, antybiotyki (erytromycyna i klindamycyna), kwas azelainowy. W średnio- lub bardzo nasilonym trądziku grudkowo-krostkowym stosuje się doustnie antybiotyki najczęściej z grupy tetracyklin. W cięższych postaciach trądziku, przy przewlekłym przebiegu choroby oraz oporności na inne formy leczenia stosuje się pochodne witaminy A, która działa na łojotok, nadmierne rogowacenie ujść przewodów łojowych oraz odczyn zapalny. Uwaga! W związku z działaniem uszkadzającym płód konieczne jest bezwzględne unikanie ciąży przez cały czas trwania leczenia witaminą A oraz po jego zakończeniu.
Odradza się celowe opalanie cery z wypryskami, w związku z tym, że pod wpływem promieni ultrafioletowych dochodzi do nasilenia istniejących zaburzeń złuszczania naskórka, w efekcie czego następuje pogorszenie stanu skóry skłonnej do trądziku w okresie jesiennym.