U nas zapłacisz kartą
Zdjęcia i informacje o czerniaku skóry
Leczenie chirurgiczne czerniaka
Rozległość zabiegu zależna jest od stopnia zaawansowania . Do jego oceny wykorzystujemy 2 skale: Breslowa i Clarka . Obydwie bazują na głębokości rozrostu czerniaka i zajętych przez niego warstwach skóry. Wyróżniamy 4 stadia zależne od grubości nowotworu:
- I (czerniak do 1 mm grubości) – stanowi wskazanie do całkowitego wycięcia zmiany z marginesem 1 cm zdrowej skóry,
- II (czerniak 1–1,5 mm grubości)– zazwyczaj wycinamy nowotwór z marginesem 1 – 2 cm i dodatkowo usuwamy najbliższe węzły chłonne, do których nowotwór mógł dać przerzuty,
- III (czerniak 1,5–4 mm grubości)– usuwamy zmianę miejscowo zachowując margines 2 – 3cm i wycinając również powięź, jeśli zmiana przekraczała 2 mm grubości, dodatkowo eliminujemy najbliższe węzły chłonne i podajemy interferon alfa,
- IV (czerniak powyżej 4 mm grubości)– usuwamy zmianę miejscowo, chirurgicznie wyciąć można także przerzut skórny, niestety to stadium oznacza chorobę zaawansowaną często konieczne jest włączenie dodatkowych form terapii,
Jeżeli wykonana zostanie biopsja wycinająca, a w badaniu histopatologicznym rozpoznany zostanie czerniak konieczne może być wykonanie ponownego wycięcia, tym razem z zachowaniem odpowiedniego dla danego stadium marginesu wokół powstałej blizny. Grubość czerniaka od 1cm jest dodatkowo wskazaniem do wykonania biopsji najbliższych węzłów chłonnych (tzw. węzeł wartowniczy) lub ich wycięcia, jeżeli wykazują kliniczne cechy obecności przerzutów lub taka diagnoza potwierdzona została w badaniu histopatologicznym.
Pamiętajmy, że czerniak zawsze powinien zostać usunięty w całości. Nie wykonujemy biopsji zmiany, nie fragmentujemy jej – może to spowodować rozsiew procesu nowotworowego. Cięcia estetyczne wykonujemy jedynie w obszarze twarzy, na pozostałych częściach ciała znamiona usuwamy zgodnie z przebiegiem linii ciała.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
W razie wystąpienia niepokojących zmian należy się zgłosić do dermatologa lub onkologa.
Fot. 2. Dermatoskop (dermoskop)
Fot. 3. Dermatoskop ze światłem spolaryzowanym
Dermatoskop (dermoskop) stanowi obecnie podstawowe narzędzie pracy dermatologa we wczesnej diagnostyce czerniaka. W wybranych ośrodkach specjalizujących się w rozpoznaniu czerniaka wykorzystuje się do tego celu wideodermatoskopy. Badanie dermatoskopowe pozwala na wykluczenie takich zmian niemelanocytowych, jak brodawki łojotokowe, barwnikowy rak podstawnokomórkowy oraz zmiany pochodzenia naczyniowego.
Szczegółowy wywiad lekarski zebrany od pacjenta pod kątem czynników ryzyka czerniaka jest doskonałym uzupełnieniem badania dermatoskopowego.
Dermatoskopia cyfrowa odgrywa istotną rolę w monitorowaniu pacjentów z licznymi znamionami, w zespole znamion dysplastycznych oraz osobników z rodzinnym wywiadem w kierunku czerniaka, która daje możliwość oceny znamion w czasie pod względem wielkości, brzegów, rozkładu barwnika i symetrii lub asymetrii.
Wśród nowych metod diagnostycznych znamion wyróżnia się laserową skanującą mikroskopię konfokalną, która zapewnia mikroskopową rozdzielczość i pozwala na prawie histologiczną ocenę zmian skórnych in vivo, ponadto ocenia kształt komórek barwnikowych, układ gniazd komórek znamionowych oraz morfologię brodawek skórnych. Jest to bezkrwawa, prawie histologiczna metoda diagnostyczna znamion dysplastycznych, czerniaków i ich nietypowych odmian, takich jak czerniak bezbarwnikowy, które klinicznie przybierają bardzo podstępny wygląd.
Jak rozpoznać czerniaka?
Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.Jeżeli zmiana skórna dodatkowo swędzi, piecze, jest zaczerwieniona boli lub pojawiły się na niej lub w jej pobliżu owrzodzenia , może być to sygnał choroby nowotworowej. Czerniak złośliwy ma również bardzo specyficzną cechę „ aktywności brzeżnej ”, czyli tendencję do obwodowego rozrastania się. Krwawienie lub sączenie innej wydzieliny z takiej plamki skórnej także definiowane jest jako objaw patologiczny. W niepokojącej okolicy może rozwijać się również włóknienie . Nieregularna powierzchnia skóry stanowi symptom złośliwego nowotworu. Boimy się także zaburzeń czucia powierzchownego – przyczyną mogą być co prawda schorzenia neurologiczne, ale czasami i czerniak w ten sposób daje o sobie znać. Szczególnie dokładnie powinniśmy przyglądać się znamionom, które zlokalizowane są w obszarach narażonych na znaczne drażnienie np. przez odzież – okolica karku, dolna część pleców, zmiany w linii bielizny oraz skarpetek, będą częściej ulegały urazom mechanicznym i wykazywały tendencję do rozrostu.
Objawy czerniaka – jak wygląda czerniak
Fot. 1. Przykłady obrazu klinicznego czerniaka
- kształt asymetryczny, nieregularny
- nierówny rozkład barwy (ciemniejsze i jaśniejsze obszary w obrębie jednego znamienia)
- nierówne brzegi
- zmiany w grubości i powierzchni zmiany
- wielkość >6 mm
- swędzenie.
W postaci wczesnej czerniaka skóry zmiany są płaskie, niesymetryczne, o nieregularnych i poszarpanych granicach ze zdrową skórą, wielobarwne. W postaci zaawansowanej często są wypuklone ponad poziom skóry (można wyczuć dotykiem zgrubienie), w części przypadków mogą być owrzodziałe, a z ich powierzchni może sączyć się krwisto-surowiczy płyn (czynniki niekorzystnego rokowania).
Pierwszym objawem czerniaka może być powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, w której rozwinął się nowotwór (np. w przypadku czerniaka odbytu lub czerniaka podpaznokciowego).
Rokowania przy czerniaku – jaka jest długość życia z czerniakiem
Rokowanie zależy od lokalizacji ogniska pierwotnego, grubości nacieku i obecności owrzodzenia. Im większa i głębiej naciekająca zmiana, tym rokowanie jest gorsze, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia. Ryzyko nawrotu miejscowego czerniaka skóry wynosi 3–15%, Odsetki 5-letnich przeżyć zależą od stopnia zaawansowania klinicznego i wynoszą: stopień I – 95%, II – 75%, III – 60%, IV – 20%.
Zobacz także
Jak dbać o skórę latem? Kremy z wysokim filtrem powinny stosować przede wszystkim: dzieci, osoby z jasną karnacją, pacjenci po zabiegach z zakresu medycyny estetycznej (tj. peelingi, dermabrazje), kobiety ze skłonnością do występowania przebarwień, osoby przyjmujące leki światłouczulające, pacjenci po przeszczepie narządów.
Nowotwory złośliwe skóry (raki skóry) Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Zaburzenia barwnikowe Zaburzenia barwnikowe skóry to grupa chorób, w których dochodzi do zmiany zabarwienia skóry. Zmiany mogą dotyczyć zarówno niewielkiej powierzchni skóry, jak również zajmować skórę praktycznie całego ciała. Nie wszystkie przebarwienia są chorobą i wymagają leczenia, np. piegi stanowią cechę danej osoby i mogą mieć tendencję do zanikania w okresie jesienno-zimowym. Część zaburzeń może samoistnie ustąpić, np. ostuda, plama soczewicowata.