U nas zapłacisz kartą
Czy można być uczulonym na człowieka?
Jak często występuje alergia na miód?
Uczulenie na miód nie należy do powszechnie spotykanych alergii. Najczęściej dotyka osób borykających się z innymi rodzajami uczuleń – wśród ludzi zdrowych nie występuje niemal wcale, natomiast wśród chorych cierpiących na różne przewlekłe dolegliwości ze strony układu oddechowego (np. astma, sezonowe zapalenie błon śluzowych – tzw. katar sienny) – miód uczula mniej niż 2 na 1000 osób.
Nieco częściej reakcję alergiczną na miód wykazują chorzy z nietolerancjami pokarmowymi – ok. 2% w przypadku dorosłych oraz niecałe 6% w przypadku dzieci poniżej 1. roku życia. W skali społeczeństwa alergia na miód jest problemem marginalnym, choć uciążliwym dla tych, którzy zmuszeni są do unikania produktów pszczelich.
Jeśli odczuwasz typowe objawy alergii pokarmowych i podejrzewasz kilka produktów, sprawdź najpierw te pozostałe – uczulenie na miód to jedna najrzadziej spotykanych nadwrażliwości, a zatem jest bardzo mało prawdopodobne, iż znajdziesz się w gronie pechowców niemogących się cieszyć jego smakiem.
Sam miód nie ma właściwości uczulających – alergię mogą wywołać drobinki, które w naturalny sposób przedostają się do niego, przeważnie w niewielkich ilościach. Poszukiwanie tych składników miodu, które powodują występowanie reakcji alergicznych, rozpocząć należy od pyłku kwiatowego – to on odpowiada za większość uczuleń, podobnie jak pyłki drzew i traw. Alergię wziewną na pyłki wykazuje ok. 12% społeczeństwa i należy ona do najczęściej występujących w Polsce uczuleń. Nie u każdego przybiera ona taką samą postać – większość chorych odczuwa objawy w postaci sezonowego kataru czy obrzęku spojówek. Tylko u niewielu osób uczulenie przybiera poważniejszą formę. Do roślin miododajnych, których pyłki mogą mieć właściwości uczulające, należą przede wszystkim słonecznik, nawłoć, mniszek lekarski, złocień oraz bylica.
Alergia na złoto – objawy
Zmiany związane z kontaktowym zapaleniem skóry wywołanym alergią na złoto obejmują najczęściej twarz (powieki), uszy, dłonie lub szyję [5,10]. Długotrwałe narażenie alergika na kontakt ze złotem może skutkować powstaniem ziarniniaków płatków usznych i licznych wykwitów grudkowych [4]. W niektórych przypadkach przybierają one formę wykwitów przewlekłych [5].
Wśród reakcji na materiały dentystyczne zawierające złoto wymienia się: zapalenie warg, zapalenie skóry wokół ust, pieczenie jamy ustnej, zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie i reakcję liszajowatą [5]. W badaniu przeprowadzonym wśród pacjentów z liszajem płaskim jamy ustnej okazało się, że 20% ma pozytywne wyniki testów płatkowych na złoto [5].
Potwierdzono też rolę złota w występowaniu systemowego kontaktowego zapalenia skóry (SKZS). Wykazano, że złoto podawane domięśniowo (np. w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów) może spowodować wystąpienie reakcji ogólnoustrojowej. Do jej objawów należą: gorączka, wymioty, tachykardia, rumień, wybroczyny na tułowiu, kończynach, twarzy, w jamie ustnej i w gardle [5].
Ponadto stwierdzono, że istnieje narażenie zawodowe wśród osób, które pracują przy wytopie złota bądź złoceniu porcelany z użyciem m.in. wodorotlenku złota [5]. U pracowników tych mogą wystąpić różne postacie zapalenia skóry. Są również inne grupy zawodowe narażone na kontakt ze złotem: jubilerzy, górnicy, dentyści, osoby pracujące przy recyklingu złota [5].
Aleksandra Lipiec
[1] Kołodziej A., Ślęzak A., Złoto – właściwości fizykochemiczne i zastosowania medyczne (2018). Problemy Higieny i Epidemiologii, 99(2), 122–133. Online: http://www.phie.pl/pdf/phe-2018/phe-2018-2-122.pdf
[3] Maćkiewicz M., Rola złota w życiu człowieka. Zintegrowana Platforma Edukacyjna Ministerstwa Edukacji i Nauki. Online: https://zpe.gov.pl/b/rola-zlota-w-zyciu-czlowieka/PfPdPzQWS
[4] Niemyska K., Niemyska I., Korus A., Kondrzycka-Dąda A., Skubis-Zegadło J., Charakterystyka i zastosowanie nanozłota w kosmetologii (2020). Aesthetic Cosmetology and Medicine, 6(9), 495–499.
Alergia na rośliny domowe
Wśród kwiatów doniczkowych, stosunkowo częstym powodem uczulenia mogą być fikusy. W 2004 roku przeprowadzono badania, w których sprawdzono jak częsta jest nadwrażliwość na tę roślinę. Okazało się, że 2,5% badanych z pozytywnym wynikiem testu skórnego wobec jakiegokolwiek alergenu, reaguje również na fikusy [4]. Ich liście, szczególnie te uszkodzone, wydzielają płyn, którego składniki reagują krzyżowo z lateksem. Zaschnięty sok z czasem osadza się w pomieszczeniu wraz z kurzem, co może powodować również wystąpienie wziewnej postaci alergii. W literaturze opisano nawet przypadek kobiety, która doznała wstrząsu anafilaktycznego podczas odkurzania dwumetrowego fikusa [5].
Szeflery zawierają związek o nazwie falkarinol, który jest ich orężem w walce z grzybami i innymi patogenami. Ze względu na swoje właściwości bywa dodawany także do kosmetyków. Dobroczynny związek może również powodować alergie. Znany jest przypadek dziesięciolatki, która po zabawie liściem szeflery o charakterystycznym kształcie parasolki, zaczęła uskarżać się na bóle stawów, pokrzywkę oraz obrzęk twarzy. Na szczęście takie sytuacje są rzadkie, jednak specjaliści apelują, by mieć na uwadze, że rośliny doniczkowe mogą alergizować [6, 7, 8].
W grupie najczęściej powodowanych przez te rośliny objawów, są przede wszystkim odczyny skórne. Jednakże, w pojedynczych przypadkach kwiaty mogą wywoływać objawy alergii wziewnej, ze względu na wysoką zawartość lotnych związków zapachowych [7].
Jest to roślina znana ze swojej zdolności oczyszczania powietrza, co jest jednym z powodów jej popularności. Opisano pojedyncze epizody reakcji alergicznej na skrzydłokwiaty, wśród nich przypadek mężczyzny dostarczającego te kwiaty do biur. Objawami, na które się uskarżał były nieżyt nosa i pokrzywka [7].
Ten gatunek nie jest oczywistym źródłem alergenowym. Natomiast badania sugerują, że dracena może powodować 4,6% pozytywnych wyników testów skórnych wobec roślin ozdobnych [7].