U nas zapłacisz kartą
Czy można być uczulonym na człowieka?
Alergia na złoto – objawy
Zmiany związane z kontaktowym zapaleniem skóry wywołanym alergią na złoto obejmują najczęściej twarz (powieki), uszy, dłonie lub szyję [5,10]. Długotrwałe narażenie alergika na kontakt ze złotem może skutkować powstaniem ziarniniaków płatków usznych i licznych wykwitów grudkowych [4]. W niektórych przypadkach przybierają one formę wykwitów przewlekłych [5].
Wśród reakcji na materiały dentystyczne zawierające złoto wymienia się: zapalenie warg, zapalenie skóry wokół ust, pieczenie jamy ustnej, zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie i reakcję liszajowatą [5]. W badaniu przeprowadzonym wśród pacjentów z liszajem płaskim jamy ustnej okazało się, że 20% ma pozytywne wyniki testów płatkowych na złoto [5].
Potwierdzono też rolę złota w występowaniu systemowego kontaktowego zapalenia skóry (SKZS). Wykazano, że złoto podawane domięśniowo (np. w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów) może spowodować wystąpienie reakcji ogólnoustrojowej. Do jej objawów należą: gorączka, wymioty, tachykardia, rumień, wybroczyny na tułowiu, kończynach, twarzy, w jamie ustnej i w gardle [5].
Ponadto stwierdzono, że istnieje narażenie zawodowe wśród osób, które pracują przy wytopie złota bądź złoceniu porcelany z użyciem m.in. wodorotlenku złota [5]. U pracowników tych mogą wystąpić różne postacie zapalenia skóry. Są również inne grupy zawodowe narażone na kontakt ze złotem: jubilerzy, górnicy, dentyści, osoby pracujące przy recyklingu złota [5].
Aleksandra Lipiec
[1] Kołodziej A., Ślęzak A., Złoto – właściwości fizykochemiczne i zastosowania medyczne (2018). Problemy Higieny i Epidemiologii, 99(2), 122–133. Online: http://www.phie.pl/pdf/phe-2018/phe-2018-2-122.pdf
[3] Maćkiewicz M., Rola złota w życiu człowieka. Zintegrowana Platforma Edukacyjna Ministerstwa Edukacji i Nauki. Online: https://zpe.gov.pl/b/rola-zlota-w-zyciu-czlowieka/PfPdPzQWS
[4] Niemyska K., Niemyska I., Korus A., Kondrzycka-Dąda A., Skubis-Zegadło J., Charakterystyka i zastosowanie nanozłota w kosmetologii (2020). Aesthetic Cosmetology and Medicine, 6(9), 495–499.
Jak często występuje alergia na miód?
Uczulenie na miód nie należy do powszechnie spotykanych alergii. Najczęściej dotyka osób borykających się z innymi rodzajami uczuleń – wśród ludzi zdrowych nie występuje niemal wcale, natomiast wśród chorych cierpiących na różne przewlekłe dolegliwości ze strony układu oddechowego (np. astma, sezonowe zapalenie błon śluzowych – tzw. katar sienny) – miód uczula mniej niż 2 na 1000 osób.
Nieco częściej reakcję alergiczną na miód wykazują chorzy z nietolerancjami pokarmowymi – ok. 2% w przypadku dorosłych oraz niecałe 6% w przypadku dzieci poniżej 1. roku życia. W skali społeczeństwa alergia na miód jest problemem marginalnym, choć uciążliwym dla tych, którzy zmuszeni są do unikania produktów pszczelich.
Jeśli odczuwasz typowe objawy alergii pokarmowych i podejrzewasz kilka produktów, sprawdź najpierw te pozostałe – uczulenie na miód to jedna najrzadziej spotykanych nadwrażliwości, a zatem jest bardzo mało prawdopodobne, iż znajdziesz się w gronie pechowców niemogących się cieszyć jego smakiem.
Sam miód nie ma właściwości uczulających – alergię mogą wywołać drobinki, które w naturalny sposób przedostają się do niego, przeważnie w niewielkich ilościach. Poszukiwanie tych składników miodu, które powodują występowanie reakcji alergicznych, rozpocząć należy od pyłku kwiatowego – to on odpowiada za większość uczuleń, podobnie jak pyłki drzew i traw. Alergię wziewną na pyłki wykazuje ok. 12% społeczeństwa i należy ona do najczęściej występujących w Polsce uczuleń. Nie u każdego przybiera ona taką samą postać – większość chorych odczuwa objawy w postaci sezonowego kataru czy obrzęku spojówek. Tylko u niewielu osób uczulenie przybiera poważniejszą formę. Do roślin miododajnych, których pyłki mogą mieć właściwości uczulające, należą przede wszystkim słonecznik, nawłoć, mniszek lekarski, złocień oraz bylica.
Uczulenie na miód: jak powstaje miód?
Miód pszczeli powstaje z nektaru kwiatów – to tzw. miód nektarowy, albo soku z żywych części roślin - to tzw. miód spadziowy. Trzecim rodzajem są miody mieszane: nektarowo-spadziowe lub spadziowo-nektarowe, które, jak nazwy wskazują, mają większą lub mniejszą zawartość jednego lub drugiego składnika.
W procesie tworzenia się miodu największe znaczenie ma… pożytek. Tak właśnie nazywana jest roślina będąca w przekonaniu pszczoły najlepszym źródłem nektaru lub spadzi. Kiedy pszczoła – zwiadowczyni go odnajdzie, wraca do ula i odpowiednim tańcem informuje pszczoły-zbieraczki, w którym kierunku się udać, aby ten pożytek znaleźć, a także jakiego rodzaju jest to pożytek i jak go jest dużo.
Pszczoły-zbieraczki zbierają nektar lub spadź – zwane nakropem - do specjalnego zbiornika, tzw. wola miodowego i po powrocie do ula oddają go pszczołom-robotnicom. Uwalniając nektar lub spadź z wola oddają także przy tym swoje własne, cenne dla nas enzymy pszczele.
Następnie nakrop magazynowany jest w komórkach plastra, w których dojrzewa, a gdy jest gotowy pszczoły pokrywają go tzw. zasklepem. Chroni on miód przed zawilgotnieniem, zepsuciem i różnego rodzaju zanieczyszczeniemi.
Podczas dojrzewania nakrop jest cały czas przenoszony z miejsca na miejsce, a więc wzbogacany w pszczele enzymy. To dlatego dojrzały miód zawiera zamiast sacharozy cukry proste: glukozę i fruktozę, a także więcej kwasów organicznych i substancji bakteriostatycznej – inhibiny.
To właśnie dzięki inhibinie miód ma właściwości bakteriobójcze i uważany jest za jeden z najlepszych produktów wzmacniających odporność naszego organizmu. Inhibina bowiem hamuje namnażanie się i rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych.
Uczulenie na miód: przyczyny pierwotne
To co dla pszczół jest pożytkiem, dla ludzi może być niestety przedmiotem uczulenia. Alergia na miód jest bowiem wywołana obecnością w nim różnego rodzaju alergenów, czyli cząsteczek powodujących nieprawidłową reakcję układu immunologicznego naszego organizmu.
Do tych miodowych alergenów zalicza się:
- pyłki kwiatów – to najczęstszy powód uczulenia na miód
- pyłki traw – np. tymotki siewnej, życicy trwałej
- pyłki drzew – np. leszczyny, lub brzozy
- pyłki innych roślin – np. słonecznika, w tym także ziół, np. mniszka lekarskiego, nawłoci pospolitej
- zarodniki grzybów pleśniowych i drożdżoidalnych
Co więcej, podczas przenoszenia nakropu i jego dojrzewania, w miodzie jako produkcie ostatecznym mogą się znaleźć także białko pszczele i kawałki pszczelich odwłoków, które także mają cechy alergizujące. Ten alergen jest szczególnie niebezpieczny dla osób uczulonych na jad owadów. W efekcie jego przyjęcia może u nich dojść do uczulenia krzyżowego.
Zdecydowanie najrzadziej uczulenie na miód wywołuj rozkruszek – pajęczak, którym może być zanieczyszczony miód.
Alergiczne pchle zapalenie skóry
To rodzaj alergii najczęściej występujący u kotów. Występuje ona w odpowiedzi na białka występujące w pchlej ślinie. Dostaje się ona do kociego krwioobiegu w momencie, w którym pchła gryzie zwierzę i pije jego krew. Nawet jedno ukąszenie może spowodować silny świąd, w rezultacie którego zwierzę zaczyna drapać oraz lizać się intensywnie. W skrajnych przypadkach prowadzi to do utraty włosów oraz silnego zaczerwienia skóry. Może powodować to wtórne infekcje bakteryjne, a nawet ropne zapalenia skóry. Opisane zmian najczęściej zlokalizowane są w okolicy oraz u podstawy ogona zwierzęcia.
Po zastosowaniu odpowiednich preparatów ochrony przeciw pasożytom zewnętrznym oraz kąpieli kota. lekarz weterynarii może zdecydować się na zastosowanie kortykosteroidoterapii w celu wyciszenia uciążliwych objawów alergii.
