Jak skutecznie leczyć wyprysk kontaktowy?
Jak leczyć kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy)? Sprawdź
Kontaktowe zapalenie skóry dzięki prawidłowemu i wcześnie podjętemu leczeniu może znacznie się zmniejszyć lub całkowicie ustąpić. Najgorsze rokowanie ma przewlekła postać choroby, która – ignorowana – rozwija się latami. Pozostawia ona trwałe zmiany skórne. Jak leczyć wyprysk alergiczny, a jak stan zapalny wynikający z podrażnienia skóry? Wyjaśniamy.
Wyprysk kontaktowy (egzema), czyli kontaktowe alergiczne zapalenie skóry dłoni, rąk i innych obszarów ciała, wymaga dwukierunkowego działania: leczenia ogólnego i miejscowego. Powinno być ono poprzedzone prawidłowo przeprowadzoną diagnostyką czynników odpowiedzialnych za powstanie stanu zapalnego, czyli testami alergicznymi, a następnie bezwzględnym unikaniem kontaktu z wyrytymi alergenami.
W leczeniu alergicznego zapalenia skóry działanie ogólne wykazują leki przeciwhistaminowe, które hamują reakcję alergiczną (niektóre są dostępne bez recepty). Z kolei miejscowe leczenie wyprysku wywołanego ostrym kontaktowym zapaleniem skóry polega na robieniu okładów ściągających i łagodzących świąd (np. z chlorku sodu) i smarowaniu zmian skórnych maścią kortykosteroidową (zawierającą dodatkowo mocznik i kwas salicylowy, jeśli zapalenie weszło w fazę przewlekłą). Miejscowo można stosować również leki przeciwświądowe z mentolem i kamforą.
Dodatkową, zabiegową metodą łagodzenia wyprysku kontaktowego jest fototerapia UVA lub UVB. Naświetlanie zmian przeprowadza się przeważnie u pacjentów, którzy nie reagują na inne sposoby leczenia.
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry – leczenie domowe
Gdy w wyniku alergii dochodzi do powstania wyprysku kontaktowego, leczenie domowe nie zastąpi leków przeciwhistaminowych i przeciwzapalnych, ale jest w stanie przyspieszyć gojenie się skóry. Do najskuteczniejszych domowych metod radzenia sobie z wypryskiem kontaktowym należy robienie okładów z miąższu aloesu, które pozwalają złagodzić pieczenie i świąd oraz zredukować zaczerwienienie skóry. Doraźnie można też smarować obszar objęty wypryskiem naturalnym olejem, np. z wiesiołka wykazującego silne właściwości nawilżające. Olej z wiesiołka sprawia, że woda zatrzymuje się w skórze, dzięki czemu szybciej znika podrażnienie.
W przypadku kontaktowego zapalenia skóry z podrażnienia w procesie leczniczym najważniejsze jest ograniczenie lub wyeliminowanie jakiegokolwiek kontaktu z czynnikami drażniącymi – zarówno w miejscu pracy, jak i w domu. Leczenie wyprysku kontaktowego ma dwa cele: zażegnanie stanu zapalnego i stworzenie warunków do naturalnej odbudowy naskórka.
Kluczową rolę odgrywają tutaj preparaty do stosowania miejscowego. Tak samo jak przy alergii kontaktowej, lekami pierwszego rzutu są środki przeciwzapalne (kortykosteroidy), a jako leczenie wspomagające stosuje się fototerapię UVB.
Kiedy dojdzie do zapalenia kontaktowego skóry z podrażnienia, równolegle z lekami wygaszającymi stan zapalny najlepiej używać preparatów pielęgnacyjnych, które wspomagają regenerację bariery naskórkowej (z mocznikiem, kwasem mlekowym, gliceryną, pyrolidonowym kwasem karboksylowym oraz lipidami: wazeliną, ceramidami, kwasem linolenowym).
e -Konsultacja z Receptą Online Kontaktowe zapalenie skóryWypełnij formularz medyczny, aby
rozpocząć e-konsultację lekarską
bez wychodzenia z domu.
Co może wywołać wyprysk?
Wyprysk alergiczny zwykle występuje w miejscu kontaktu skóry z alergenem, ale może się przenosić w inne miejsce (np. przez drapanie). Najczęstsze alergeny to barwniki, które mogą znajdować się w lakierach do paznokci, farbach do włosów czy tekstyliach. Uczulająco działają także środki owadobójcze, niektóre rośliny, lekarstwa, biżuteria i oczywiście kosmetyki. Do najczęstszych składników kosmetyków wywołujących kontaktowe zapalenie skóry należą substancje zapachowe, konserwanty i barwniki.
Stosunkowo nowym źródłem alergenów są implanty chirurgiczne (np. protezy ortopedyczne), które zawierają metale o potencjale uczulającym (Li, Li 2021). Po kilku godzinach od kontaktu z alergenem występuje stan zapalny. Najpierw pojawia się grudka wysiękowa, a następnie pęcherzyk. Po jego pęknięciu powstaje sącząca, pokrywająca się strupem nadżerka (Lewandowska 2013).
A co z wypryskiem niealergicznym? Jak pisaliśmy wyżej, powstaje w wyniku kontaktu z drażniącymi chemikaliami. Są to m.in. środki piorące, mydła, roztwory kwasów i zasad, detergenty, rozpuszczalniki, smary, benzyna, środki odkażające, alkohole i sztuczne nawozy (Świerczyńska-Krępa 2022). Powtarzający się kontakt z tymi substancjami uszkadza barierę skórną i prowadzi do rozwinięcia stanu zapalnego. Osłabiona bariera skórna powoduje, że w przyszłości łatwiej o kolejne podrażnienia, dlatego dalszy kontakt z drażniącymi chemikaliami może spowodować, że wyprysk kontaktowy przerodzi się w przewlekłą chorobę.