U nas zapłacisz kartą
Dieta a łuszczyca - Klucz do Leczenia i Łagodzenia Objawów
Łuszczyca i jej przyczyny
Łuszczyca to niezakaźne, przewlekłe schorzenie dermatologiczne o nawrotowym przebiegu oraz zapalnym podłożu. Zmiany łuszczycowe mogą występować trwale lub okresowo w obrębie: większych partii skóry, dłoni, stóp, twarzy, owłosionej skóry głowy, paznokci, kolan, łokci.
Szczegółowe przyczyny rozwoju łuszczycy do dziś nie są znane – mimo przeprowadzenia wielu badań naukowych. Specjaliści wskazują natomiast na grupy czynników (czynniki immunologiczne, genetyczne i środowiskowe), które warunkują pojawienie się pierwszych objawów łuszczycy oraz wpływają na zaostrzenie jej objawów.
Wśród czynników warunkujących rozwój łuszczycy można wymienić:
- przebycie choroby wirusowej lub choroby bakteryjnej o ostrym przebiegu,
- nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu,
- stosowanie niewłaściwych nawyków żywieniowych,
- otyłość,
- nadmierny i przewlekły stres,
- stosowanie niektórych grup leków,
- przebycie urazu mechanicznego,
- nietolerancję glutenu,
- zaburzenia metaboliczne.
Dieta przy łuszczycy - jadłospis. Co jeść, a czego unikać?
Łuszczyca jest autoimmunologiczną chorobą zapalną powłok skórnych. W Polsce zmaga się z nią około 3% populacji. Oprócz zmian skórnych, których nasilenie zależne jest od wielu czynników, choroba ta może zwiększać ryzyko cukrzycy, zaburzeń metabolicznych i chorób serca. Dieta poza wpływem na zmniejszenie objawów skórnych będzie istotna w profilaktyce oraz leczeniu chorób współistniejących.
- Dieta w łuszczycy powinna mieć przede wszystkim charakter przeciwzapalny oraz dostarczać składników, które biorą udział w odbudowie zewnętrznej warstwy skóry.
- Można wyróżnić kilka rodzajów łuszczycy. Czy zalecenia dietetyczne różnią się w zależności od miejsca występowania zmian?
- Odżywianie w łuszczycy wpływa na zmniejszenie objawów skórnych. Jakie są inne efekty stosowania tej diety?
Jaka dieta przy łuszczycy jest wskazana? Zasady i najważniejsze czynniki determinujące wystąpienie lub nasilenie zmian skórnych
Warto wiedzieć, że łuszczyca to nie tylko choroba skóry. Obecnie uznaje się ją za chorobę ogólnoustrojową. Osoby chorujące na łuszczycę mają większe ryzyko rozwoju chorób metabolicznych jak miażdżyca, cukrzyca czy otyłość, a także choroba Leśniowskiego-Crohna lub celiakia. Związane jest to utrzymującym się w organizmie przewlekłym stanem zapalnym.
Co wpływa na rozwój choroby?
- Otyłość, czyli wskaźnik BMI (Body Mass Index)powyżej 30 kg/m2 – nadmierna masa ciała może zadziałać jako czynnik wyzwalający chorobę, a więc pojawienie się lub nasilenie już występujących zmian skórnych zwłaszcza u osób, które mają predyspozycje genetyczne do występowania łuszczycy.
- Wysokie spożycie alkoholu i palenie wyrobów tytoniowych – używki te mogą wpłynąć na powstanie lub zaostrzenie procesów zapalnych w organizmie, a w konsekwencji na pogłębienie zmian skórnych u osób już chorujących.
- Nieodpowiednia codzienna dieta – uboga w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 o działaniu przeciwzapalnym (szczególnie kwas eikozapentaenowy EPA i dokozaheksaenowy DHA). Niskie spożycie lub brak w diecie tłustych ryb, orzechów, nasion czy olejów roślinnych może prowadzić do nasilenia procesów zapalnych w organizmie.
- Nadmierna podaż cukrów prostych – codzienne spożywanie cukrów prostych w ilości przekraczającej dzienne zapotrzebowanie (czyli 10% energii z diety), w tym szczególnie cukru dodanego, może wpływać na wywołanie bądź wzmożenie procesów zapalnych u chorego.
- Podaż glutenu przy współwystępującej celiakii lub nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten – nasila występowanie lub może zapoczątkować zmiany skórne łuszczycowe. Warto nadmienić, że nie ma dowodów, aby dieta bezglutenowa przynosiła korzyści w łagodzeniu zmian łuszczycowych u osób bez zdiagnozowanej jakiejkolwiek formy nietolerancji glutenu. Przy czym ryzyko zachorowania na celiakię może być nawet dwukrotnie większe w porównaniu z osobą zdrową.
Dieta w łuszczycy – czego należy unikać?
W diecie przy łuszczycy powinniśmy unikać produktów spożywczych, które prowadzą do zaostrzenia stanu zapalnego organizmu, a tym samym determinują objawy łuszczycy.
Należy więc ograniczyć spożycie mięsa i produktów mięsnych, a u większości pacjentów również produktów nabiałowych. Na nasze zdrowie negatywnie wpływają produkty wysoko przetworzone, czyli wszelkiego rodzaju fast-foody, dania typu instant, gotowe dania i sosy w słoikach. Z jadłospisu należy również wyeliminować cukier biały, wszelkiego rodzaju słodycze, ciastka, wypieki i produkty cukiernicze. Przy łuszczycy nie powinnyśmy również nadużywać ostrych przypraw, tłustych potraw, serów żółtych oraz serów pleśniowych.
Dziennie wypijajmy minimum dwa litry niegazowanej wody, natomiast unikajmy: kawy, dosładzanych soków, wody smakowej, napojów energetycznych, słodkich napojów gazowanych. Z diety należy całkowicie wyeliminować alkohol.
Objawy łuszczycy mogą również nasilać warzywa zawierające duże ilości związków siarki, czyli m.in. groch i fasola. Natomiast częste sięganie po jagody, truskawki, ananasy, pomarańcze i inne owoce cytrusowe wpływa na zwiększenie produkcji histaminy – badania naukowe wykazują, że histamina może wpływać na nasilenie świądu skóry.
Objawy łuszczycy mogą nasilać warzywa psiankowe i warzywa zawierające duże ilości związków siarki, czyli m.in: pomidory, ziemniaki, papryka, bakłażan, groch, fasola.
Unikajmy grupy warzyw psiankowych, w których składzie znajduje się tomatyna. Ten niesteroidowy alkaloid może determinować występowanie reakcji alergicznych skóry. Z jadłospisu warto więc wyeliminować: pomidory, ziemniaki, paprykę, bakłażany.
Badania kliniczne wykazują, że wśród osób uzależnionych od palenia tytoniu występuje zwiększone ryzyko rozwoju łuszczycy. Zawarta w papierosach nikotyna negatywnie wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego oraz może nasilać reakcje zapalne w skórze.
Skąd bierze się łuszczyca?
Zanim przejdziemy do tego, na czym polega dieta łuszczycowa, warto bliżej przyjrzeć się samemu problemowi. Łuszczyca to choroba zapalna skóry o podłożu autoimmunologicznym, którą wyróżnia przebieg obejmujący naprzemienne okresy wyciszenia i zaostrzenia. Co istotne, łuszczycą nie można się zarazić, o czym warto pamiętać, jako że wciąż można napotkać taki mit – powoduje to, że chorzy czują się często odizolowani od społeczeństwa.
Dokładne przyczyny łuszczycy nie zostały do końca poznane, choć bardzo często wskazywane jest podłoże genetyczne. Jeżeli oboje rodziców choruje na łuszczycę, to prawdopodobieństwo jej wystąpienia u dziecka wzrasta aż o 50%. Dodatkowo w grę wchodzą zaburzenia immunologiczne. Łuszczyca pojawia się na skutek nadmiernego podziału komórek naskórka w połączeniu z jego niewłaściwym złuszczaniem.
Oprócz tego do czynników zaostrzających chorobę lub mogących bezpośrednio wpłynąć na jej istnienie zaliczamy:
- stres,
- zakażenia gronkowcem lub paciorkowcem,
- ciążę, połóg,
- zaburzenia hormonalne, jak np. te, które wynikają z menopauzy,
- częste sięganie po używki,
- zażywanie niektórych leków, jak chociażby litu i progesteronu,
- stosowanie nieumiejętnej pielęgnacji i nieprzestrzeganie zasad higieny.
Zdiagnozowanie łuszczycy następuje zazwyczaj po 10. roku życia.
