U nas zapłacisz kartą
Fotoalergiczny wyprysk kontaktowy - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia2 / 2
Co może wywołać wyprysk?
Wyprysk alergiczny zwykle występuje w miejscu kontaktu skóry z alergenem, ale może się przenosić w inne miejsce (np. przez drapanie). Najczęstsze alergeny to barwniki, które mogą znajdować się w lakierach do paznokci, farbach do włosów czy tekstyliach. Uczulająco działają także środki owadobójcze, niektóre rośliny, lekarstwa, biżuteria i oczywiście kosmetyki. Do najczęstszych składników kosmetyków wywołujących kontaktowe zapalenie skóry należą substancje zapachowe, konserwanty i barwniki.
Stosunkowo nowym źródłem alergenów są implanty chirurgiczne (np. protezy ortopedyczne), które zawierają metale o potencjale uczulającym (Li, Li 2021). Po kilku godzinach od kontaktu z alergenem występuje stan zapalny. Najpierw pojawia się grudka wysiękowa, a następnie pęcherzyk. Po jego pęknięciu powstaje sącząca, pokrywająca się strupem nadżerka (Lewandowska 2013).
A co z wypryskiem niealergicznym? Jak pisaliśmy wyżej, powstaje w wyniku kontaktu z drażniącymi chemikaliami. Są to m.in. środki piorące, mydła, roztwory kwasów i zasad, detergenty, rozpuszczalniki, smary, benzyna, środki odkażające, alkohole i sztuczne nawozy (Świerczyńska-Krępa 2022). Powtarzający się kontakt z tymi substancjami uszkadza barierę skórną i prowadzi do rozwinięcia stanu zapalnego. Osłabiona bariera skórna powoduje, że w przyszłości łatwiej o kolejne podrażnienia, dlatego dalszy kontakt z drażniącymi chemikaliami może spowodować, że wyprysk kontaktowy przerodzi się w przewlekłą chorobę.
Jak leczy się wyprysk kontaktowy?
Leczenie kontaktowego zapalenia skóry jest nieco inne w zależności od czynników wywołujących chorobę. Przede wszystkim kluczowe jest właściwe rozpoznanie, ponieważ wyprysk kontaktowy ma podobne objawy do innych schorzeń skóry. Dlatego należy koniecznie zwrócić się do profesjonalnego dermatologa w celu diagnozy.
W przypadku wyprysku alergicznego podstawowe działanie to wyeliminowanie alergenu. W tym celu trzeba go jednak najpierw zidentyfikować, a więc wykonać test płatkowy, czyli badanie, które pozwala potwierdzić nadwrażliwość na daną substancję. Po zidentyfikowaniu wiadomo już, czego należy unikać – skuteczne wyeliminowanie odpowiedzialnego alergenu jest gwarancją powrotu do zdrowia (Śpiewak 2009). Nie zawsze jest to jednak możliwe. W takim wypadku konieczne może okazać się leczenie farmakologiczne, czyli terapia miejscowa steroidami (a jeśli zmiany wypryskowe są rozległe, to nawet leczenie preparatami doustnymi).
Z kolei sprawa z wypryskiem niealergicznym jest nieco prostsza. A to dlatego, że identyfikacja drażniących chemikaliów zwykle jest bardzo łatwa – ból, pieczenie lub dyskomfort pojawiają się w kilka minut po kontakcie. Aby uniknąć kontaktowego wyprysku z podrażnienia, ważna jest odpowiednia higiena oraz przestrzeganie zasad BHP w pracy, czyli np. prawidłowa odzież ochronna. Jeżeli masz alergię na gumę, to pod rękawice ochronne załóż bawełniane rękawiczki. Natomiast po wystąpieniu wyprysku należy przywrócić funkcję ochronną bariery skórnej, np. przy pomocy regenerujących, nawilżających kosmetyków.
Warto pamiętać o starej zasadzie „lepiej zapobiegać, niż leczyć”. W profilaktyce wyprysku kontaktowego szczególnie ważne jest chronienie skóry przed drażniącymi lub alergennymi substancjami.
W codziennych sytuacjach pamiętaj o prawidłowej pielęgnacji i używaniu delikatnych środków myjących i detergentów, a także stosowaniu emolientów, które skutecznie nawilżają i sprzyjają odnowie warstwy rogowej naskórka. Profilaktyka jest istotna, zwłaszcza jeżeli znajdujesz się w grupie ryzyka (tj. masz skórę osłabioną, skłonną do podrażnień lub pracujesz w zawodzie mającym styczność z drażniącymi chemikaliami).
Kontaktowe zapalenie skóry - diagnostyka i leczenie. Jak zapobiegać wypryskowi kontaktowemu?
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) to choroba skóry, której leczenie polega przede wszystkim na unikaniu kontaktu z alergenem lub substancjami drażniącym. W dalszej kolejności stosuje się leczenie objawowe, którego celem jest złagodzenie objawów wyprysku kontaktowego. Sprawdź, jak wyleczyć kontaktowe zapalenie skóry i jak mu zapobiegać?
Spis treści
Rozwijamy nasz serwis dzięki wyświetlaniu reklam.
Blokując reklamy, nie pozwalasz nam tworzyć wartościowych treści.
Wyłącz AdBlock i odśwież stronę.
Jak wyleczyć kontaktowe zapalenie skóry? Przede wszystkim należy unikać kontaktu z alergenem lub substancjami drażniącymi, które są przyczyną stanu zapalnego skóry. Po pojawieniu się objawów wyprysku bardzo ważne jest obfite zmycie wodą zajętego obszaru skóry, dla usunięcia wszelkich śladów szkodliwych substancji. W dalszej kolejności stosuje się leczenie objawowe, którego celem jest złagodzenie objawów kontaktowego zapalenia skóry.
Przyczyny fotoalergii: leki i kosmetyki
Najczęściej odczyny fotoalergiczne są spowodowane lekami podawanymi doustnie lub stosowanymi zewnętrznie na skórę, a także kosmetykami. Spośród leków należy wymienić przede wszystkim furosemid, leki przeciwcukrzycowe, leki neurologiczne (pochodne fenotiazyny). Składnik kosmetyków, który może uczulać, to kwas paraaminobezoesowy, który paradoksalnie może być składnikiem preparatów o działaniu fotoprotekcyjnym.
Odczyny fototoksyczne to reakcje fotochemiczne wywołane bezpośrednim napromienianiem słonecznym i działaniem czynnika fotouczulającego – przyjmowanego doustnie (np. leków) lub działającego bezpośrednio na skórę (np. soku rośliny). Powoduje to powstanie reakcji, która przypomina oparzenie słoneczne – zaczerwienienia, obrzęku, pieczenia oraz pęcherzy. Odczyn fototoksyczny pojawia się w krótkim czasie po ekspozycji – bezpośrednio lub w ciągu kilku godzin. W odróżnieniu od reakcji fotoalergicznych, które dotyczą tylko niektórych osób (mających predyspozycje), reakcje fototoksyczne występują u większości osób wystawionych na działanie substancji fototoksycznej i promieniowania. Reakcja fototoksyczna występuje w miejscu działania obu tych czynników, a po usunięciu czynnika uczulającego szybko dochodzi do regeneracji.
Reakcje fotoalergiczne powstają w wyniku działania fotoalergenu i promieniowania słonecznego. Substancje fotoalergiczne szkodzą tylko niektórym osobom, a u innych nie powodują żadnych objawów. Efekt jest zwykle niezależny od dawki, nawet mała ilość fotoalergenu może wywołać dużą reakcję.
W przypadku obu tych reakcji – fototoksycznych i fotoalergicznych jedynym skutecznym leczeniem jest identyfikacja czynnika odpowiedzialnego za powstanie zmian, a następnie unikanie kontaktu z nim.
