U nas zapłacisz kartą
Jak skutecznie leczyć alergię?
Příčiny
Vznik alergie není v současnosti odbornou veřejností zcela objasněn. Za alergii může však patologie imunitního systému, který citlivě reaguje na různé faktory a látky.
Za poruchami imunitního systému stojí zejména genetická predispozice a externí faktory během života jedince. Příkladem vnějšího faktoru životospráva či dlouhodobé vystavování se určitým látkám v práci.
Člověk může mít alergii na jeden určitý alergen i na několik nezávislých alergenů současně.
Existuje však pojem zkřížená alergie, která často vzniká na základě podobnosti jednotlivých alergenů.
Existuje několik forem poruch imunity a alergie je jen jednou z nich:
Imunodeficience – nedostatečný a slabý imunitní systém organismu. Projevuje se častými infekcemi a nedostatečnou odpovědí na léčbu.
Autoimunitní onemocnění – vlastní organismus bojuje proti sobě a vyhodnocuje vlastní buňky za nebezpečné.
Imunoproliferace – onemocnění vzniká z nadměrného růstu buněk či bujení. Patří sem zejména hematologická nebo nádorová onemocnění.
Alergie – přecitlivělost imunitního systému. Organismus alergika se brání určitým látkám, které jsou neškodné pro zdravého jedince.
Rozdělení alergií a alergenů
Alergeny (látky, které jsou alergiky vyhodnoceny jako škodlivé) jsou děleny zejména podle způsobu průniku do organismu.
- Inhalační alergeny
- Potravinové alergeny
- Léky a léčiva
- Bodnutí hmyzem
- Jiné a kontaktní alergeny
Inhalační alergeny stojí za nejznámějšími alergiemi. Jedná se o látky, které člověk vdechuje dýchacími cestami. Je sem zařazován pyl, prach, roztoči, trávy, byliny, plísně, zvířecí alergeny a mnohé jiné látky.
Nejsilnější zvířecí alergeny se nacházejí ve slinách, žlázových sekretech a moči zvířat. Mikroskopické částečky se vznášejí i ve vzduchu a usazují se na površích v domácnosti. Jedná se zejména o alergeny koček, psů a hlodavců.
Przyczyny alergii skórnej
Przyczyny alergii skórnej są bardzo zróżnicowane. Najczęściej nieprawidłową reakcję wywołuje bezpośredni kontakt ciała z metalami, chemikaliami, składnikami pożywienia oraz roślinami.
Dobrze obrazuje to zestawienie ICD10, gdzie w kolejnych podkategoriach wyróżnione są różne typy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, występującego w odpowiedzi na:
- metale,
- substancje klejące,
- kosmetyki,
- leki
- barwniki
- inne środki chemiczne,
- pokarmy,
- rośliny.
W praktyce do czynników silnie alergizujących należą między innymi nikiel, chrom, cynk, kobalt, guma, lateks, terpentyna, formaldehyd oraz różne substancje znajdujące się w składzie kosmetyków.
Nie można zapominać, że na skórze objawiają się też czasem alergie wziewne (na przykład na pyłki roślin czy roztocza kurzu domowego) oraz pokarmowe (na białka określonych produktów spożywczych, takich jak truskawki, mleko, orzechy, kakao, jaja, zboża zawierające gluten).
U osób do tego predestynowanych, a więc alergików, układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciw antygenom określonych alergenów. W następstwie tego uwalniane są różne substancje, takie jak histamina, które powodują reakcje zapalne - w tym przypadku reakcje skórne.
Skłonność do tego może być uwarunkowana genetycznie, istnieją też okoliczności zwiększające prawdopodobieństwo reakcji alergicznych oraz ich nasilenie, takie jak choćby silna i długotrwała ekspozycja na stres czy zmiany hormonalne w czasie ciąży i menopauzy.
Alergia skórna a tarczyca
Alergie skórne mogą współwystępować, a także być konsekwencją lub przyczyną innych schorzeń.
Zauważono na przykład, że alergie pokarmowe często nasilają objawy AZS. Innym przykładem złożonych zależności w tej materii jest związek alergii skórnej z tarczycą, a konkretnie chorobami autoimmunologicznymi (wywoływanymi autoagresją układu odpornościowego) tego gruczołu.
Domowe sposoby na alergię skórną. Co stosować?
Najskuteczniejsze domowe sposoby na alergię to unikanie kontaktu z substancjami powodującymi bezpośrednie reakcje uczuleniowe, takimi jak nikiel czy lateks, a także eliminacja z diety składników zawierających alergeny szkodliwe dla danej osoby.
Tego typu postępowanie wpisuje się we wszystkie rekomendacje naukowe. Pozostałe metody mogą stanowić wsparcie dla profesjonalnego leczenia, aczkolwiek nie zastępują go.
Są też takie, które są zupełnie nieskuteczne, a przynajmniej brak jest dowodów na ich efektywność.
Istnieje szereg roślin leczniczych, których stosowanie może łagodzić objawy, działając przeciwhistaminowo, przeciwświądowo, kojąco, nawilżająco.
Wśród produktów przynoszących ulgę w alergiach skórnych wymieniane są między innymi:
- olej z czarnuszki,
- oczar wirginijski,
- ocet jabłkowy,
- aloes,
- rumianek,
- melisa,
- miód.
Ale uwaga. Niektóre z nich same mogą uczulać - tak jest choćby w przypadku rumianku, który można pić, ale stosować też do przemywania skóry.
W tym drugim przypadku zaleca się wykonać próbę na małym fragmencie ciała. Alergizujący sam w sobie jest też miód, jednak stosowany w niewielkich dawkach może działać korzystnie, przy okazji zwiększając tolerancję organizmu (odczulanie).
Co jest dobre na alergie skórne ponadto? Warto wdrożyć specjalną dietę przeciwhistaminową, która ma na celu zmniejszenie podaży produktów żywnościowych zawierających histaminę, bądź też stymulujących jej wyrzut w organizmie.
Do pierwszej grupy należą między innymi sery długodojrzewające oraz ryby o ciemnym mięsie, do drugiej zaś m.in. czekolada, orzechy, szpinak, pomidory, truskawki.
Wielu pacjentów pyta o tabletki na alergie skórne bez recepty. Należą do tej grupy niektóre leki przeciwhistaminowe (szczegóły poniżej) a nawet sterydowe.
Objawy alergii oczu
Opuchnięcie oczu, zaczerwienienie spojówek to objawy wielu schorzeń oczu. Aby odróżnić alergiczne zapalenie spojówek od innych schorzeń, czasami wystarczy wywiad i podanie przez chorego objawów towarzyszących, typowych bardziej dla alergii niż dla innych chorób oczu. Jednym z takich objawów jest swędzenie. Rzadko kiedy alergiczne zapalenie spojówek oczu przebiega bez świądu. Inne objawy, jak uczucie piasku w oku, zaczerwienienie, pieczenie bądź ból, mogą wskazywać raczej na etiologię zapalną niż alergiczną. Bardzo często w przypadku alergii opuchlizna oczu jest w miarę symetryczna.
Rzadko objawy alergii występują tylko w jednym oku. Częściej może się zdarzyć, że w jednym oku są one po prostu bardziej nasilone, jeśli np. osoba przetarła je dodatkowo zabrudzoną ręką. W przypadku alergii oczu pojawiają się bardzo często również łzawienie i światłowstręt, czyli nadwrażliwość na światło.
Zobacz film: Typy alergii. Źródło: 36,6.
Opuchnięte oczy i objawy alergii – co robić?
Jeśli znany jest czynnik wywołujący objawy alergii, należy koniecznie go wyeliminować. Jeśli np. idziemy z dzieckiem do kogoś, kto ma w domu kota, a dziecko do tej pory nie miało z tym zwierzęciem kontaktu, obserwujemy, że zaczynają mu puchnąć oczy, dziecko zaczyna je pocierać na skutek swędzenia, oznacza to, że ma alergię. Wtedy konieczne jest odizolowanie go od czynnika alergizującego. Dużo trudniejsze jest to w przypadku alergii na roztocza kurzu domowego czy pyłki. Czasem czynnik alergiczny przez dłuższy czas nie zostaje zidentyfikowany. Kiedy dojdzie do zaczerwienienia i opuchnięcia oczu bądź innych objawów alergii, koniecznie należy przemyć oczy chłodną wodą. Najlepiej byłoby w tym celu użyć także preparatów sztucznych łez czy soli fizjologicznej. Dużą ulgę w świądzie bądź pieczeniu oczu przynoszą chłodne okłady.
Rozpoznanie alergicznego zapalenia spojówek
Najczęściej sam wywiad pozwala na określenie, jaki alergen wywołał objawy ze strony oczu. Jednak, jak wcześniej wspomniano, niekiedy przetrwałe zapalenie spojówek o łagodnym przebiegu może stanowić problem w określeniu przyczyny objawów alergii. Kieruje się wtedy osobę z objawami alergii do alergologa, który poprzez wykonanie testów skórnych określa czynnik wywołujący alergiczne zapalenie spojówek oka.
Alergia - co to takiego?
Uczulenie to rodzaj reakcji organizmu, którego nazwa wywodzi się z greki - od słów allos - inny i egros - reakcja. Alergia polega na nadmiernej i nieodpowiedniej reakcji układu odpornościowego na alergeny, które w przypadku prawidłowych reakcji organizm powinien ignorować. U osób, u których nie występuje uczulenie, potencjalne alergeny nie wywołują żadnych reakcji. U alergików - wręcz przeciwnie, alergen staje się przyczyną bardzo dotkliwych, a często i niebezpiecznych problemów.
Mechanizm powstawania i działania alergii jest dobrze znany. W chwili, gdy potencjalny alergik ma styczność z czynnikiem uczuleniowym, np. sierścią zwierzęca czy pyłkami roślin, jego układ immunologiczny wytwarza przeciwciała klasy IgE. Pobudzone zostaną również limfocyty T, przez co każdy kolejny kontakt z alergenem prowadzić będzie do wytworzenia stanu zapalnego o specyficznych właściwościach i objawach.
Uczulenia skórne występują u osób w każdym wieku. Alergie skórne u dzieci stanowią dość częsty problem dla rodziców niemowlaków i nieco starszych pociech, jednak równie często alergie ujawniają się u osób dorosłych.
Alergia - problem cywilizacyjny
W skali światowej od wielu lat odnotowuje się wzrost przypadków alergii - w samej Wielkiej Brytanii jest to wzrost w okolicach 5% w skali roku. Na całym świecie na różnorodne alergie cierpi około 10-30% całej populacji. Z tego powodu alergie uznaje się za poważny problem cywilizacyjny.
Choroby cywilizacyjne to choroby, które odpowiadają za nawet 40 milionów zgonów każdego roku. Jednym z najważniejszych czynników ich powstawania jest stan środowiska oraz tryb życia. Obydwa wymienione czynniki wyraźnie powiązane są z tempem rozwoju cywilizacyjnego. Zanieczyszczenia w powietrzu i wodzie, złe warunki pracy, przewlekły stres - każda z wymienionych przyczyn może skutkować rozwojem niebezpiecznych chorób, wśród których wymienić można na przykład nowotwory - ale również i alergie i choroby autoimmunologiczne.
