Jak leczyć łysienie androgenowe u kobiet?

Co to jest łysienie androgenowe typu męskiego?

Łysienie (łac. alopecia) to choroba dermatologiczna, której towarzyszy szybsza utrata włosów niż w przypadku ich fizjologicznego wypadania. Może być spowodowane zaburzeniami endokrynologicznymi związanymi ze zwiększoną produkcją dihydrotestosteronu, co ma miejsce w tytułowym rodzaju łysienia. Zdarza się również, że za utratą włosów „typu męskiego” stoi stosowane leczenie, które odpowiada za tzw. łysienie androgenowe indukowane lekami.

Jak klasyfikuje się łysienie androgenowe?

Obecnie typuje się ok. 500 postaci klinicznych łysienia, które klasyfikuje się jako:

  • łysienie niebliznowaciejące (odwracalne, w którym mieszki włosowe zostają zachowane),
  • łysienie bliznowaciejące (nieodwracalne, w którym dochodzi do utraty mieszków włosowych zastępowanych przez tkankę łączną).

Istnieje również inny podział z uwzględnieniem:

  • łysienia rozlanego, które dotyczy równomiernego przerzedzenia się włosów na całej lub znaczącej powierzchni owłosionej skóry głowy,
  • łysienia ogniskowego, które dotyczy ograniczonych powierzchni (mogą być pojedyncze lub mnogie).

Mając na uwadze wcześniej przytoczoną klasyfikację łysienie androgenowe umieszcza się w grupie łysienia rozlanego i niebliznowaciejącego.

Co powoduje łysienie androgenowe u kobiet?

Łysienie androgenowe typu żeńskiego jest to choroba dziedziczna . Częściej występuje po okresie menopauzy, ale pierwsze objawy mogą również wystąpić w okresie menopauzalnym i w ciąży. Badania dowodzą, że główną przyczyną łysienia androgenowego u kobiet są zaburzenia hormonalne . Obserwuje się wówczas we krwi podwyższony poziom androgenów, mający najczęściej podłoże genetyczne, a przede wszystkim podwyższony poziom testosteronu, który pod wpływem enzymu 5-alfa reduktazy przekształca się w dihydrotestosteron. Jego nadmiar w surowicy skutkuje niszczeniem mieszków włosowych, a konsekwencją tego procesu jest wypadanie włosów oraz zahamowanie cyklu wzrostu nowych włosów.

W niektórych przypadkach objawy wskazujące na łysienie androgenowe mogą być wynikiem jednego z objawów innych chorób współistniejących lub złych nawyków, takich jak:

  • choroby tarczycy,
  • nowotwory nadnerczy,
  • nowotwory jajników,
  • zespół Cushinga,
  • zespół policystycznych jajników,
  • zaburzenia hormonalne w okresie menopauzy,
  • palenie papierosów,
  • nieodpowiednia dieta,
  • nadmierne odchudzanie powodujące utratę witamin i minerałów wzmacniających włosy.

Niektóre leki antykoncepcyjne zawierające składniki wykazujące aktywność androgenową mogą również podnosić stężenie tych hormonów we krwi, co może mieć znaczenie przy rozwoju tej choroby.

Sposoby leczenia łysienia androgenowego

Leczenie łysienia androgenowego można podzielić na zachowawcze, jak również chirurgiczne. Do tego pierwszego należeć będzie np. stosowanie miejscowych lub doustnych preparatów lub zabiegi u kosmetologa. Natomiast do chirurgicznych – przeszczep mieszków włosowych.

Preparaty miejscowe

Najbardziej znanym preparatem miejscowym używanym do leczenia łysienia androgenowego u kobiet jest minoksydyl. Był to początkowo lek podawany doustnie osobom chorym na nadciśnienie.

Zauważono wówczas, że daje on skutki uboczne w postaci zwiększenia gęstości włosów, zaczęto więc go podawać osobom mającym problemy z łysieniem. Jednak okazało się, że doustne dawki miały zbyt wiele niepożądanych działań ubocznych, dlatego stosuje się go tylko miejscowo na skórę głowy.

Początkowe dawki serwowane pacjentom wynosiły 2% minoksydylu w formie np. kremu, potem 5%. Po roku 2017, zaczęto wprowadzać też minoksydyl doustnie, w bardzo małych dawkach, gdyż dostrzeżono, że np. przy ilości 0,25 mg nie niesie on ze sobą aż tylu skutków ubocznych, a daje pożądany efekt gęstszej fryzury.

Środki antykoncepcyjne

Miejscowe stosowanie minoksydylu przynosi efekty, jednak czasem po przerwaniu kuracji, problem powraca. Konieczna może być wtedy regulacja hormonów za pomocą środków antykoncepcyjnych.

W przypadku łysienia androgenowego podaje się kobietom albo preparaty z zawartością estrogenów lub też mające w składzie octan cyproteronu.

Mezoterapia igłowa

Jedną z form wspomagającą leczenie łysienia androgenowego jest mezoterapia igłowa. Jest to inwazyjny zabieg wykonywany w gabinecie kosmetologicznym polegający na ostrzykiwaniu skóry głowy igłą, co z jednej strony pobudza krążenie i zwiększa dopływ krwi do mieszków włosowych, a z drugiej pomaga podać pod skórę różnego rodzaju substancje odżywcze m.in. witaminy, minerały, aminokwasy, koenzymy lub kwas hialuronowy.

Celem każdej mezoterapii skóry głowy jest regeneracja naskórka, pobudzenie włosów do wzrostu i wydłużenie fazy anagenu, a także poprawa grubości łodygi włosa (m.in. przez dostarczenie odpowiednich substancji odżywczych). Najlepsze efekty daje mezoterapia skojarzona z miejscowym stosowaniem minoksydylu.

Łysienie androgenowe u kobiet – podsumowanie

Łysienie androgenowe typu męskiego u kobiet to dolegliwość dermatologiczna, w której dochodzi do utraty włosów. Zmiany te mogą skupiać się na różnych obszarach owłosionej skóry głowy. W przypadku wzmożonej utraty włosów kluczowe jest zgłoszenie się do lekarza dermatologa i wykonanie wskazanego pakietu badań, a także zrealizowanie dedykowanego leczenia.

Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk

Bibliografia

[1] Rudnicka.L, Olszewska.M, Rakowska.A, Sar-Pomian. M (2022) Współczesna dermatologia tom 2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL

[2] https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/171321,lysienie-androgenowe-typu-zenskiego (dostęp 07/06/2024)

[3] https://www.termedia.pl/Lysienie-androgenowe-kobiet-i-mezczyzn-Rekomendacje-diagnostyczno-terapeutyczne-Polskiego-Towarzystwa-Dermatologicznego,56,32149,1,0.html (dostęp 07/06/2024)

[4] https://www.mp.pl/endokrynologia/interdyscyplinarnie/ginekologia/175144,diagnostyka-i-leczenie-lysienia-androgenowego (dostęp 07/06/2024)

[5] CHPL produktu leczniczego z minoksydylem zarejestrowanego na terenie RP (dostęp 07/06/2024)

ciąża i laktacja, bielactwo, niewyrównana cukrzyca, poważne przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego w tym rozrusznik serca , choroby autoimmunologiczne, padaczka, tendencja do powstawania bliznowców.

Czytaj dalej...

Warto wpisać do swojego stałego jadłospisu produkty bogate w cynk pieczywo pełnoziarniste, pomidory, kakao, otręby czy witaminy z grupy B jaja, orzechy, rośliny strączkowe , które wspomogą prace gruczołów łojowych i pomogą złagodzić różne schorzenia skórne.

Czytaj dalej...

Z tego powodu należy rozpocząć leczenie i odpowiednią pielęgnację, jeśli tylko zauważymy pierwsze zmiany wskazujące na zapalenie mieszków włosowych - objawy są na tyle wyraźne, że nie powinniśmy mieć problemu z ich identyfikacją.

Czytaj dalej...

Długotrwałe działanie czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV, wiatr, mróz, susza powietrza, detergenty, kosmetyki i stres, mogą drażnić skórę i prowadzić do powstawania trądziku różowatego.

Czytaj dalej...