U nas zapłacisz kartą
Jak leczyć zapalenie mieszków włosowych - skuteczne metody i porady
Mieszek włosowy - budowa
Aby w pełni zrozumieć procesy prowadzące do rozwoju choroby warto zapoznać się z budową prawidłowego mieszka włosowego. Składa się on z tzw. części nabłonkowej, która w górnych warstwach skóry tworzy osłaniającą włos pochewkę, w dolnych natomiast stanowi źródło dzielących się komórek, które następnie podlegają procesowi rogowacenia i przyczyniają się do wydłużenia łodygi włosa. Część łącznotkankowa mieszka włosowego w głębszych warstwach skóry, w okolicy macierzy włosa, nosi nazwę brodawki włosa. W jej obrębie zlokalizowane są naczynia krwionośne oraz włókna nerwowe niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania macierzy włosa.
Bakterie wnikają w obręb mieszka włosowego od strony powierzchownych warstw skóry. Wiąże się to często z uszkodzeniem tych struktur, tym samym z nieodwracalną utratą włosa.
Mieszkowe zapalenie skóry – co to takiego?
Zapalenie mieszków włosowych to problem, który może pojawić się bez względu na wiek i płeć, choć najczęściej dotyczy dorosłych mężczyzn. Zmiany skórne mogą obejmować zarówno owłosioną skórę głowy czy twarz, jak i inne części ciała. Szczególnie częste jest zapalenie mieszka włosowego pod pachą lub zapalenie mieszka włosowego na nogach, co najczęściej ma związek z nieprawidłową depilacją. Zapalenie mieszków włosowych pod pachą lub tzw. ropień w pachwinie może być szczególnie bolesny, ponieważ w wyniku rozwijającego się stanu zapalnego powiększeniu mogą ulegać także węzły chłonne.
Przymieszkowe zapalenie skóry – przyczyny
Dlaczego tak naprawdę dochodzi do zapalenia mieszków włosowych? Przyczyny obecności tej dermatozy mogą mieć zarówno charakter infekcyjny, jak i nieinfekcyjny. Zmiany zapalne nieinfekcyjne mogą mieć miejsce w sytuacji, gdy nie dochodzi do wniknięcia czynnika patogennego. Może to być wynik przyjmowania niektórych leków, na przykład glikokortykosteroidów.
Nie ulega jednak wątpliwości, że najczęstszą przyczyną stanu zapalnego mieszka włosowego jest infekcja, wywołana najczęściej przez bakterie gronkowca złocistego. Przyczyny wystąpienia tej choroby mogą się wydawać bardzo prozaiczne – do zakażenia dochodzi najczęściej podczas golenia lub depilacji, kiedy mieszek włosowy lub obszar otaczającej go skóry uległ uszkodzeniu. Inną równie częstą przyczyną zapalenia mieszków włosowych na udach bądź swędzących pachwin jest ciągłe drażnienie skóry i noszenie zbyt obcisłych ubrań lub bielizny, które dodatkowo wykonane są ze sztucznych, nieoddychających materiałów. Zapalenie mieszków włosowych na twarzy może także zostać wywołane przez podrażnienie skóry substancją chemiczną, dlatego bardzo ważny jest odpowiedni dobór kosmetyków pielęgnacyjnych.
Warto mieć także na uwadze, że istnieją inne, mniej oczywiste przyczyny pojawiania się zapalenia mieszka włosowego na twarzy i innych częściach ciała. Są to:
Zapalenie mieszka włosowego - kogo dotyka?
Choroba może rozwinąć się w każdym wieku, z równą częstością dotyka mężczyzn, jak i kobiety. Istotny jest fakt, iż objawy choroby rozwijają się oraz ustępują niezwykle szybko, bez pozostawienia blizn, nie są bolesne przy ucisku. Objawy choroby rozwijają się oraz ustępują niezwykle szybko, bez pozostawienia blizn, nie wywołują dolegliwości bólowych.
Przyczyną rozwoju zmian zapalnych jest bakteria gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus). Część z nas jest bezobjawowym nosicielem tego drobnoustroju, bytuje on czasowo na skórze i błonach śluzowych, np. jamy nosowej. Jednak tylko u nielicznych wywołuje objawy choroby.
Do najważniejszych czynników ryzyka zapalenia mieszka włosowego zalicza się:
- utrzymującą się kolonizację Staphylococcus aureus,
- zaburzenia odporności – białaczki, chłoniaki, wrodzone i nabyte niedobory immunologiczne,
- choroby metaboliczne – cukrzyca, niewydolność nerek,
- wyniszczenie organizmu – choroba nowotworowa, alkoholizm, narkomania,
- błędy dietetyczne – hipowitaminozy, niedobory pokarmowe,
- nieprawidłową higienę,
- przewlekłe uszkodzenia skóry.
Upośledzenie funkcjonowania układu odpornościowego - schorzenia
U ogromnej ilości osób prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny zapobiega rozwojowi infekcji gronkowcowej. Po różnie długim czasie bytowania w obrębie skóry lub błon śluzowych patogen ten zostaje wyeliminowany. Jednak u pacjentów z obniżoną odpornością może dojść do rozwoju zakażenia.
Wśród stanów związanych z upośledzeniem funkcjonowania układu immunologicznego wymienia się:
- schorzenia hematologiczne – białaczki, chłoniaki nieziarnicze, choroba Hodgkina,
- wrodzone niedobory immunologiczne – np. zespół Di Georga (związany z niedorozwojem lub całkowitym brakiem grasicy) lub ostry złożony niedobór odporności (obok niedorozwoju grasicy upośledzona jest również funkcja szpiku kostnego),
- nabyte niedobory immunologiczne – np. AIDS jako najcięższa postać,
- schorzenia ogólnoustrojowe o podłożu metabolicznym – cukrzyca, niewydolność nerek,
- stany przebiegające z ogólnym wyniszczeniem organizmu – choroba nowotworowa, błędy żywieniowe, alkoholizm, narkomania.
Kolejnym istotnym elementem patogenezy zapalenia mieszka włosowego są mechaniczne uszkodzenia skóry. Stąd wykwity w obrębie twarzy częstsze są u mężczyzny pozbywających się regularnie zarostu. Zaniedbywanie higieny również sprzyja infekcji (charakterystyczna lokalizacja zmian na karku i w obrębie pleców).
Zaistnienie wyżej wymienionych czynników doprowadza do powstania głównego, miejscowego objawu zapalenia mieszka włosowego - krosty.
