U nas zapłacisz kartą
Jak usunąć ślady po pryszczach - Skuteczne sposoby na gładką i promienną skórę
Trądzik – problem skórny niezależnie od wieku
Trądzik to najczęściej występująca choroba skóry. Ze względu na medyczny termin pod jakim występuje, czyli trądzik młodzieńczy, przez długi czas uważano, że to problem, który dotyczy jedynie nastolatków przechodzących okres dojrzewania. W rzeczywistości może on dosięgnąć każdego – na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się wzrost przypadków trądziku u dorosłych po 25. roku życia.
Nie zapominajmy także o naszym stylu życia. Nieodpowiednia dieta, uboga w substancje odżywcze (jak chociażby kwasy Omega 3), niewłaściwa higiena snu czy po prostu – źle dobrana pielęgnacja mogą również nasilać objawy.
Jak objawia się trądzik na skórze? Może on przybierać różne formy, jak zmiany o charakterze niezapalnym, do których zalicza się zaskórniki otwarte i zamknięte. Zmiany w przypadku których na skórze utrzymuje się stan zapalny, potocznie nazywa się pryszczami lub krostami. Trądzik pozostawia po sobie również zmiany o charakterze pozapalnym. Można zaliczyć do nich blizny i przebarwienia po trądziku, których tematem zajmiemy się w dalszej części tekstu.
Rodzaje blizn potrądzikowych
Na początku warto rozróżnić blizny po trądziku i przebarwienia. Pierwsze to zmiany skórne, które zachodzą w wyniku uszkodzenia skóry właściwej, gdy jej miejsce zajmuje tkanka łączna włóknista.
Blizny występują w dwóch głównych odmianach:
- blizny przerostowe — przybierają wygląd wypukłych, grubych i twardych guzków lub zgrubień,
- blizny zanikowe — tworzą wgłębienia o różnej wielkości i głębokości- blizny typu ice-pick, boxcar.
Tego typu zmiany najczęściej tworzą się, gdy w nieprawidłowy sposób usuwasz krosty lub zaskórniki (wyciskasz, rozdrapujesz) lub źle pielęgnujesz skórę. W wielu przypadkach blizny powstają ze zmian zapalnych samoistnie.
U niektórych osób istnieją również predyspozycje genetyczne do nasilonego przebiegu trądziku i powstania blizn potrądzikowych.
Czym w takim razie są przebarwienia? To ostatni, naturalny etap trądziku. Pojawiają się w miejscu zagojonego wykwitu i pozostają na skórze nawet kilka miesięcy. Jednak finalnie same znikają.
Efekty usuwania blizn potrądzikowych po zabiegu dermabrazji z kwasem TCA.
Jak zapobiegać powstawaniu blizn po trądziku?
Odpowiednia pielęgnacja domowa ma również duży wpływ na prawidłowy przebieg procesu gojenia się ran. Profilaktyka jest szeroko polecaną metodą zapobiegania blizn.
Pacjentom zaleca się systematyczne oczyszczanie miejsca, używanie odpowiednich kosmetyków (dostosowanych do typu cery), dbanie o dietę i unikanie wysiłku fizycznego, jeśli rany są na plecach, ramionach lub klatce piersiowej.
Pod żadnym względem nie można odrywać strupów ani nie wystawiać ich na promieniowanie UV.
Bibliografia
- Wołosik K., Knaś M., Wacewicz M., Dmuchowska P., Skuteczność terapii skojarzonej w redukcji blizn potrądzikowych – opis przypadków, Przegląd Dermatologiczny 2013/2, 102–109,
- Webster Guy F., Rawlings Anthony, Trądzik. Diagnostyka i leczenia, Wydawca Czelej, ISBN 978-83-7563-025-1.
- Sałagan K., Niemyska K., Blizny potrądzikowe – mechanizm powstawania i diagnostyka, Kosmetologia Estetyczna, 4 / 2018 / vol. 7, 407-412.
- Perzanowska-Stefańska M. Zastosowanie zabiegów estetycznych w lecznictwie dermatologicznym - podejście praktyczne. [w]: Placek W (red). Dermatologia Estetyczna. Wydawnictwa Medyczne Terrmedia, Poznań 2016: 315-336z.
- Kolenda M. Metody stosowane w leczeniu blizn. Aesthetica 2014, vol. 2: 5-9.
- Janda K, Chwiłkowska M. Trądzik pospolity - etiologia, klasyfikacja, leczenie. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2014, vol. 60(2): 13-18.
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Czynniki wpływające na wygląd blizn po trądziku
Przebieg prawidłowego procesu gojenia się uszkodzeń skóry z pozostawieniem trwałego śladu na skórze w formie blizny, zależy od wielu czynników. Wyróżniamy czynniki ogólne oraz czynniki miejscowe.
Czynniki ogólne:
- wiek pacjenta,
- kolor skóry,
- stan ogólny pacjenta oraz choroby współtowarzyszące,
- choroby nerek i wątroby,
- cukrzyca,
- zaburzenia hormonalne,
- sposób odżywiania,
- niedobory witamin, głównie A i E oraz białka,
- zaburzenia krążenia,
- przyjmowane leki, g,ównie sterydy i cytostatyki,
- nikotynizm,
- geny,
- skłonności indywidualne do powstawania blizn przerosłych i keloidów.
Czynniki miejscowe:
- umiejscowienie rany (np. twarz, klatka piersiowa, plecy, ramiona),
- kształt, szerokość i głębokość rany,
- nieprawidłowe ukrwienie rany,
- neuropatia,
- zakażenia w miejscu tworzenia się blizny,
- niekorzystne mikrośrodowisko,
- stosowanie leków w obrębie rany,
- pielęgnacja rany.
Skąd się biorą blizny po trądziku?
Blizny po trądziku są zmianami skórnymi, do których dochodzi w wyniku dewastacji skóry właściwej i zastąpieniu uszkodzonego obszaru tkanką łączną włóknistą.
Najczęściej pokrywają obszar twarzy, ale też dekoltu i pleców. Owe zmiany mają najczęściej nierówny kształt, rozmiar i głębokość. Mogą mieć formę zapadnięć lub specyficznych dołeczków.
Zwykle pojawiają się z kilku powodów:
- niewłaściwe leczenie zmian skórnych, takich jak np. pryszcze, krosty, zaskórniki, ropnie, czy grudki,
- niepodjęcie żadnego działania zmierzającego do terapii schorzenia dermatologicznego, jakim jest trądzik,
- uwarunkowanie genetyczne - wiele osób dziedziczy blizny potrądzikowe po bliskich krewnych,
- niewłaściwe postępowanie - często za blizny po pryszczach odpowiedzialne jest takie zachowanie, jak: rozdrapywanie krost, wyciskanie ich. Na skutek takich czynności dochodzi do przeniesienia bakterii na dalszą powierzchnię skóry, finalnie wywołując stan zapalny.
W każdym tym przypadku źródłem problemu może byc trądzik. To powszechna choroba skóry, dotykająca wielu nastolatków i od 12% do 51% dorosłych w wieku od 20 do 49 lat.
Następstwem trądziku są często blizny, które dotyczą ponad 95% pacjentów z tym problemem (źródło: Janda K, Chwiłkowska M. „Trądzik pospolity…”).
Blizny mogą powstawać także po ustąpieniu stanów zapalnych skóry, np. jako powikłanie trądziku. Uszkodzenie skóry uruchamia kaskadę biologicznych procesów naprawczych. Mają one na celu odbudowę skóry, poprzez przywrócenie jej fizjologicznych właściwości decydujących o jej integralności.
Proces tworzenia się blizny jest częścią procesu gojenia się rany, który przebiega w trzech następujących po sobie etapach:
- faza zapalna,
- faza proliferacyjna,
- faza dojrzewania.
Blizny po krostach dzielą się na:
