Jak wygląda alergia - Objawy, Diagnoza i Leczenie
Alergia - diagnostyka
Jeśli podejrzewamy alergię u siebie lub dziecka, nie wpadajmy w panikę. Zróbmy odpowiednie testy i zacznijmy leczenie. Najlepiej zimą lub wczesną wiosną, gdy na dworze nie ma jeszcze uczulających pyłków roślin.
Razem z dzieckiem musimy odwiedzić pediatrę i powiedzieć mu o swoich podejrzeniach. Doktor zapyta o objawy – o to czy zaobserwowaliśmy, kiedy występują lub się nasilają, czy na alergię choruje ktoś z naszej rodziny, co dziecko jada, czy w domu są zwierzaki.
Obejrzy dokładnie skórę malucha. Jeśli uzna za konieczne, może zlecić dodatkowe analizy - np. RTG płuc, zatok, badania krwi - by wykluczyć inne niż alergia przyczyny dolegliwości. Gdy wszystko wskazuje na uczulenie, dostaniemy skierowanie do alergologa.
To najprostsza metoda na znalezienie przyczyny alergii. Lepiej wykrywa alergeny wziewne, nieco słabiej pokarmowe i kontaktowe. Na przedramię lub plecy nanosi się kropelki różnych zawiesin zawierających substancje uczulające (jednorazowo kontroluje się 10-20 alergenów). Następnie przez kroplę alergenu lekarz lub pielęgniarka delikatnie nakłuwają naskórek.
Jest to zabieg bezbolesny, nakłucia zwykle nawet nie krwawią. Używa się do tego specjalnego jednorazowego lancecika, nie ma więc ryzyka przeniesienia zakażeń, np. WZW B czy HIV.
Po każdym nakłuciu pod naskórek przedostaje się niewielka ilość roztworu alergenu.Jeśli jesteśmy uczuleni na dany alergen, po ok. 15 minutach wywoła on reakcję uczuleniową: zaczerwienienie, bąbel jak po ukłuciu komara i świąd.
Reakcja skóry jest proporcjonalna do stopnia uczulenia, czyli im większy bąbel i zaczerwienienie, tym dany alergen silniej uczula. Owe zmiany może prawidłowo zinterpretować tylko alergolog. Po 30-60 minutach reakcja uczuleniowa ustępuje samoistnie.
Ponieważ leki odczulające mogą fałszować wyniki testów skórnych, nie należy ich zażywać tydzień przed badaniem (ale trzeba to wcześniej ustalić z lekarzem).Zdaniem alergologów testy skórne lepiej jest przeprowadzać u dzieci, które już skończyły 3 lata – wyniki są wówczas bardziej miarodajne.
Co na uczulenie skórne? Leczenie alergii skórnej
Leczenie alergii skórnej przeprowadzane jest przez dermatologa i opiera się przede wszystkim na skutecznym rozpoznaniu przyczyn dolegliwości. W procesie diagnozowania alergii skórnej wykorzystuje się różnorodne metody, w tym testy skórne punktowe, testy płatkowe oraz ocenę poziomu immunoglobulin E (IgE). Testy płatkowe są niezwykle pomocne, szczególnie w rozpoznawaniu kontaktowego zapalenia skóry.
W terapii alergii stosuje się leki przeciwhistaminowe, które dzielą się na dwie główne kategorie: leki przeciwhistaminowe I i II generacji. Leki pierwszej generacji, takie jak klemastyna czy hydroksyzyna, choć skuteczne w blokowaniu receptorów H1 histaminy, wykazują działanie nieselektywne, oddziałując również na inne receptory. Może to prowadzić do niepożądanych efektów ubocznych, w tym senności czy suchości w ustach. Z tego powodu, zaleca się obecnie stosowanie nowszych preparatów jak leki przeciwhistaminowe II generacji, które koncentrują się na blokowaniu receptorów H1, minimalizując przy tym ryzyko działań niepożądanych. Do tej grupy należą między innymi cetyryzyna, loratydyna czy feksofenadyna. Wybierając lek antyhistaminowy, należy uwzględnić indywidualne cechy pacjenta oraz potencjalne różnice w przenikaniu substancji czynnych do ośrodkowego układu nerwowego.
W objawowym leczeniu alergii skórnej często stosuje się preparaty miejscowe w formie maści lub żeli, które mogą zawierać składniki łagodzące świąd. W sytuacjach, gdy leczenie objawowe nie przynosi ulgi, dermatolog może zalecić krótkotrwałe stosowanie maści z glikokortykosteroidami. Nowoczesną alternatywą dla miejscowych glikokortykosteroidów są inhibitory kalcyneuryny, takie jak pimekrolimus czy takrolimus, które nie uszkadzają bariery naskórkowej i mogą być stosowane na delikatne partie skóry, na przykład na twarz czy dłonie. Są one obecnie często wybierane w leczeniu atopowego zapalenia skóry.
Domowe sposoby na uczulenia skórne
W trosce o zdrowie skóry pacjentów zmagających się z alergiami istotne jest zastosowanie odpowiednich metod pielęgnacyjnych. Kluczową rolę w utrzymaniu skóry w dobrej kondycji pełnią emolienty, które nie tylko intensywnie nawilżają, ale również przynoszą ulgę w stanach zapalnych. Ponadto zaleca się wykorzystanie środków o działaniu antyseptycznym, zawierających nanosrebro czy chlorowodorek oktenidyny, które skutecznie chronią przed infekcjami bakteryjnymi, zwłaszcza w sytuacjach, gdy skóra jest podrażniona i występuje ryzyko rozdrapywania swędzących zmian. Emolienty są niezbędne w pielęgnacji skóry osób w każdym wieku, od niemowląt po dorosłych, a ich znaczenie rośnie w przypadku diagnozy atopowego zapalenia skóry.
Aby złagodzić uczulenie, warto sięgnąć również po żel z aloesu oraz produkty zawierające pantenol czy alantoinę. Leczenie objawowe alergii skórnej można wesprzeć również poprzez stosowanie takich preparatów jak naturalna maść z rumianku, która wykazuje właściwości przeciwzapalne. W przypadku alergii skórnej warto również rozważyć stosowanie maści dziegciowej, która nie tylko łagodzi stany zapalne i świąd, ale również działa bakteriobójczo. Wśród roślin o udowodnionym działaniu przeciwalergicznym wyróżnia się pachnotkę zwyczajną, z której wyciąg jest dostępny w formie tabletek w aptekach.
Diagnostyka alergii skórnych
Dokładna diagnostyka alergii skórnych jest kluczowa dla ustalenia skutecznego planu leczenia. Wykorzystuje się różne metody badawcze, aby zidentyfikować alergeny wywołujące reakcje skórne, co może być szczególnie wyzwaniem w przypadku dzieci.
- Testy skórne - Są jedną z najczęściej stosowanych metod diagnostycznych w przypadku podejrzenia alergii skórnych. Polegają na nanieśniu na skórę małej ilości alergenu i obserwacji reakcji. Testy te mogą wykryć uczulenie na pokarmy, pyłki, sierść zwierząt i wiele innych alergenów.
- Testy z krwi - Pozwalają na wykrycie obecności przeciwciał IgE specyficznych dla danego alergenu w krwiobiegu. Są szczególnie przydatne, gdy testy skórne nie mogą być wykonane, np. przy ciężkich reakcjach alergicznych lub jeśli pacjent przyjmuje leki, które mogą zakłócić wyniki testów skórnych.
- Dziennik objawów - Prowadzenie dziennika, w którym zapisuje się spożywane pokarmy, występujące objawy i inne potencjalnie ważne informacje, może pomóc w identyfikacji alergenów wywołujących reakcje skórne.
Rozpoznanie alergii skórnych, zwłaszcza uczuleń u dzieci , wymaga współpracy między rodzicami, lekarzami, a czasami dietetykami i specjalistami ds. alergii. Indywidualne podejście i kompleksowa ocena są niezbędne, aby zapewnić skuteczne i bezpieczne leczenie dla dziecka.
