U nas zapłacisz kartą
Here is your H1 heading in Polish -htmlCopy codeJak wygląda guz rakowy?
Czynniki ryzyka raka piersi
Największym czynnikiem ryzyka raka piersi jest płeć i wiek — najwięcej zachorowań obserwuje się wśród kobiet między 50 a 70 rokiem życia. Ryzyko zachorowania może być wyższe ze względu na czynniki genetyczne. W grupie tej znajdują się osoby, u których wśród najbliższych członków rodziny zdiagnozowano raka piersi. Dodatkowo, osoby te, powinny rozważyć wykonanie testu genetycznego wykrywającego obecność mutacji odpowiadającej za zwiększone ryzyko zachorowania na raka (np. BRCA).
Czynnikami, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania, mają podłoże hormonalne dwojakiego rodzaju:
- Endogenne — wystąpienie pierwszej miesiączki przed 12 rokiem życia oraz pojawianie się menopauzy po 55 roku życia,
- Egzogenne — przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej oraz długotrwałe stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej.
Oprócz wymienionych już, do czynników ryzyka zalicza się również otyłość, brak aktywności fizycznej i zbilansowanej diety, a także palenie papierosów i nadużywanie alkoholu.
Przyczyny - komórki rakowe wędrują w ciele
Jak przerzuty dostają się do kręgosłupa? Gdzie są przyczyny? Czy tworzą się bezpośrednio na kręgosłupie? Aby zrozumieć zachowanie komórek rakowych, pomaga zrozumienie, co dzieje się, gdy zdrowe komórki zmieniają się w komórki rakowe.
Ciało składa się z wielu różnych typów komórek. Zwykle komórki rosną lub dzielą się tylko w razie potrzeby. Ta regeneracja komórek jest regulowana i służy utrzymaniu zdrowia organizmu.
Kiedy dochodzi do podziału komórek, gdy nowe komórki nie są potrzebne, następuje nadmierna regeneracja tkanek. Nadmiar tkanki tworzy nowotwór zwany guzem. Powstały nadmiar tkanki może być łagodny lub złośliwy.
Nowotwory złośliwe oznaczają raka! Bardzo często komórki nowotworowe odrywają się od złośliwego guza i atakują układ krwionośny lub limfatyczny. W ten sposób komórki rakowe rozprzestrzeniają się z pierwotnego guza i tworzą nowe guzy w innych narządach. Opuszczają guz i idą przez ciało, dopóki nie znajdą nowego miejsca do wzrostu. Kolonie te, zwane przerzutami, są uważane za największe niebezpieczeństwo w przypadku raka.
Ich kolonie zwykle różnią się od pierwotnego guza. To znacznie utrudnia leczenie. Przerzuty stanowią prawie 90% zgonów u pacjentów z rakiem.
Gdyby lekarze mogli zapobiec tworzeniu się nowych kolonii, rak nie przerażałby już aż tak bardzo. Ale prostego rozwiązania nie ma. Dotychczasowe badania wykazały póki co, jak złożony i różnorodny jest rozwój przerzutów.
Rak piersi – jakie daje objawy
Potencjalne objawy raka piersi (guza sutka) zależą przede wszystkim od stopnia jego zaawansowania. Zarówno rak piersi, jak i łagodny nowotwór sutka w początkowym okresie rozwoju przebiegają najczęściej bezobjawowo i wówczas zmiany nowotworowe najczęściej wykrywa się podczas profilaktycznej mammografii lub innego badania diagnostycznego piersi.
Każde niepokojące zmiany, które mogą stanowić potencjalne objawy raka piersi powinien zweryfikować doświadczony lekarz. We wczesnych stadiach rak sutka może być wykryty wyłącznie badaniem specjalistycznym.
W miarę rozrostu guza piersi dochodzą kolejne symptomy takie jak: asymetria piersi, wciągnięcie skóry lub brodawki sutkowej, zaczerwienienie skóry, jednostronny wyciek z brodawki.
Najczęstszym objawem raka sutka jest guz, który nierzadko wykrywa sama chora. Częstość występowania tego objawu szacuje się między 65% a 76%. Guz w piersi jest zwykle dość twardy, czasami ma nierówną powierzchnię i na ogół dobrze wyczuwalne granice. Guzek piersi jest najczęściej całkowicie niebolesny, a pacjentki bardzo rzadko zgłaszają towarzyszące mu objawy, takie jak kłucie czy pociąganie.
Innym charakterystycznym objawem jaki daje rak piersi jest wyciek z brodawki sutkowej. Sama brodawka może być wciągnięta, pogrubiała, o zmienionym zabarwieniu lub z owrzodzeniami.
Symptomy raka piersi mogą dotyczyć także skóry. Może ona być zaczerwieniona, zmieniona, z obecnością twardego nacieku, owrzodzenia czy wciągnięcia. Objaw skórki pomarańczowej świadczy zazwyczaj o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego.
Rak piersi na wczesnym etapie może nie powodować żadnych objawów. Może zostać wtedy wykryty podczas regularnie wykonywanych badań obrazowych – np. mammografii lub USG piersi.
Do typowych objawów raka piersi nalezą również powiększenie okolicznych węzłów chłonnych oraz symptomy związane z przerzutami w odległych narządach.
Rak sutka – mammografia i usg piersi
Diagnostyka nowotworów sutka opiera się na mammografii diagnostycznej, badaniu ultrasonograficznemu lub w niektórych przypadkach na badaniu rezonansem magnetycznym.
Klasyczna mammografia jest najważniejszą metodą obrazowania piersi. Objawy mammograficzne zmiany łagodnej piersi to guzek o wysyceniu równym tkance gruczołowej, zmiana dobrze ograniczona, łagodne zwapnienia, zmiana o kształcie okrągłym, owalnym lub policyklicznym. Mammografia pozwala na wykrycie zmiany o średnicy zaledwie kilku milimetrów, umożliwia ocenę lokalizacji guza oraz wykonanie biopsji (celowanej lub otwartej)
Zgodnie z najnowszymi zapowiedziami Ministerstwa Zdrowia – od listopada 2023 roku z bezpłatnej mammografii będą mogły korzystać kobiety w wieku od 45 do 74 lat.
Badanie USG cechuje się mniejszą czułością i swoistością, ale jest to technika szczególnie przydatna u młodych kobiet, które pragną sprawdzić czy w ich piersiach nie rozwija się tak podstępna choroba jak rak piersi. Ultrasonografia piersi jest badaniem bezpiecznym dla kobiet w ciąży. Nie znajduje zastosowania w badaniach przesiewowych ponieważ rzadko pozwala na wykrycie zmian niewyczuwalnych palpacyjnie.
Rezonans magnetyczny piersi to technika charakteryzująca się wysoką czułością i swoistością. Przeszkodą w powszechnej diagnostyce obrazowej raka piersi z wykorzystaniem MRI jest wysoki koszt procedury. W praktyce wykorzystywany jest w przypadku zmian niejednoznacznych i wymagających pogłębionej diagnostyki.
Podział nowotworów
- nowotwory łagodne - charakteryzują się wysokim stopniem zróżnicowania, co oznacza, że bardzo przypominają komórki, z których się wywodzą. Są znacznie częstsze, niż nowotwory złośliwe. Nie są typowo stanami zagrożenia życia i nie dają przerzutów, w ogromnej większości wiążą się z pomyślnym rokowaniem,
- nowotwory złośliwe - cechują się właściwościami destrukcyjnymi - naciekają otaczające tkankim, niszcząc je, rozrastają się, dają przerzuty i w wielu przypadkach prowadzą do wyniszczenia organizmu, a w konsekwencji, szczególnie w przypadku braku podjęcia leczenia - zgonu pacjenta. Raki, o których będzie mowa w dalszej części artykułu należą do nowotworów złośliwych,
- nowotwory miejscowo złośliwe - przeczytamy o nich poniżej.
Zapoznajmy się z cechami patomorfologicznymi nowotworów łagodnych. Nowotwory te charakteryzują się przede wszystkim:
- dobrym odgraniczeniem od otaczających je tkanek - zazwyczaj posiadają torebkę łącznotkankową, która oddziela je od otoczenia,
- nie naciekają i nie zajmują otaczających tkanek,
- nie dają przerzutów,
- najczęściej cechują się powolnym, wieloletnim wzrostem.
Oczywiście istnieją pewne wyjątki od wymienionych powyżej reguł. Warto tutaj wspomnieć o mięśniakach macicy, które są nowotworami łagodnymi, ale mogą wykazywać szybkie tempo wzrostu podczas ciąży, co wynika z wpływu hormonów.
Do częstych i powszechnie występujących nowotworów łagodnych należą między innymi:
- włókniaki - zmiany wywodzące się z tkanki łącznej, mają one najczęściej postać miękkich guzków,
- tłuszczaki - zbudowane z tkanki tłuszczowej,
- mięśniaki,
- kostniaki - wywodzące się z tkanki kostnej, występują typowo u ludzi młodych,
- naczyniaki - wywodzące się z drobnych naczyń krwionośnych, ten nowotwór łagodny nie ma typowo torebki i może rozrastać się w pewnym stopniu pomiędzy otaczającymi go komórkami. W odniesieniu do narządów wewnętrznych, naczyniaki najczęściej lokalizują się w wątrobie.
