U nas zapłacisz kartą
Jak wygląda nowotwór złośliwy - Natura i Objawy Choroby
Epidemiologia nowotworów w Polsce.
Obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. U mężczyzn najwięcej zachorowań notuje się między 55. a 79. rokiem życia. U kobiet najwięcej zachorowań przypada na grupę wieku 50-74 lat. Od ponad dekady umieralność kobiet z powodu nowotworów złośliwych płuca jest wyższa niż z powodu nowotworów piersi, jednak należy pamiętać, że wśród zachorowań udział nowotworów piersi jest ponad dwukrotnie wyższy niż nowotworów płuca. Rak gruczołu krokowego jest najczęstszym nowotworem u mężczyzn, a rak płuca zajmuje drugą pozycję. Zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet nowotworem o wysokiej zachorowalności jest rak jelita grubego zajmujący 2-3 pozycję wśród zachorowań i zgonów.
W procesie diagnostycznym w przypadku chorób nowotworowych zawsze uwzględnia się wywiad
i badanie kliniczne. Rozpoznanie nowotworu złośliwego wymaga zazwyczaj wykonania wielu badań, takich jak: badania biochemiczne, biopsja (pobranie materiału, badanie histopatologiczne), ultrasonografia, diagnostyka radiologiczna, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny lub inne badania obrazowe. Do bardziej zaawansowanej techniki wykrywania nowotworów można zaliczyć scyntygrafię czy pozytronową tomografię emisyjną. Scyntygrafia to metoda specyficzna dla określonych grup nowotworów (jak kości czy tarczycy). Polega na wprowadzaniu do organizmu substancji znakowanych radioizotopami, a następnie na obserwacji ich metabolizmu i rozkładu w organizmie. Pozytronowa tomografia emisyjna (PET) pozwala na uwidocznienie miejsc zwiększonego metabolizmu, przez co doskonale nadaje się do wykrywania przerzutów, choć jej wadą jest np. wykrywanie każdego stanu zapalnego.
Nowotwór złośliwy – leczenie
Istnieją różne metody leczenia nowotworów złośliwych, ale do najczęściej stosowanych należą:
- leczenie chirurgiczne,
- chemioterapia,
- radioterapia.
Operacja jest podstawowym sposobem postępowania przy wielu nowotworach i w dużym uproszczeniu polega na usunięciu zmiany – w całości, a jeśli to niemożliwe, w jak największym stopniu. Chemioterapię i radioterapię natomiast zwykle stosuje się jako leczenie uzupełniające przed oraz po zabiegu chirurgicznym. W niektórych przypadkach jednak metody te stanowią podstawę postępowania – dotyczy to między innymi sytuacji, w których guz jest nieoperacyjny, więc leczenie ma na celu przede wszystkim łagodzenie objawów choroby i poprawę komfortu życia pacjenta.
Nowotwór złośliwy – czym jest, jak go rozpoznać i czy można go wyleczyć?
Nowotwór złośliwy, nazywany także potocznie rakiem, jest chorobą, w której komórki organizmu rozwijają się w sposób niekontrolowany i tworzą zmiany nowotworowe, najczęściej w postaci guzów. Te zmiany nowotworowe mogą niszczyć sąsiednie tkanki i narządy oraz przenosić się na inne części ciała za pośrednictwem krwi lub układu chłonnego. Nowotwór złośliwy może występować w różnych częściach ciała i w różnych formach, charakteryzuje się nieregularnym wzrostem komórek, który pozostaje poza kontrolą organizmu.
Spis treści:
- Jak dochodzi do powstania nowotworu?
- Jaki jest podział nowotworów?
- Jakie są objawy nowotworu złośliwego?
- Epidemiologia nowotworów w Polsce.
- Jak rozpoznaje się nowotwór złośliwy?
- Czy można zagłodzić nowotwór?
- Leczenie i rokowanie w nowotworze złośliwym
Objawy raka szyjki macicy
Rak szyjki macicy najczęściej przez wiele lat rozwija się bezobjawowo lub objawy są bardzo łagodne i niespecyficzne. Pierwsze niepokojące objawy świadczą zazwyczaj w zaawansowanym stadium choroby [2]. Wczesne symptomy raka szyjki macicy to m.in. wodniste krwiste upławy o nieprzyjemnym zapachu, krwawienie po stosunku, krwawienia między miesiączkami i pojawiające się po menopauzie, dłuższe i bardziej obfite niż zwykle krwawienia miesiączkowe, bóle w dolnej części brzucha i okolicy krzyżowo-lędźwiowej oraz miednicy.
Jeśli guz zlokalizowany jest tak, że powoduje ucisk na drogi moczowe, może spowodować ich niedrożności. Pojawia się wówczas zapalenie i niewydolność nerek, może dojść też do gromadzenia w nerkach płynów (wodonercza). To z kolei powoduje problemy z oddawaniem moczu, łącznie z zatrzymaniem moczu oraz obrzęki nóg.
Przy zaawansowanym raku szyjki macicy częste symptomy to osłabienie, utrata masy ciała i brak apetytu, bolesne parcie na mocz i stolec oraz nadciśnienie. W wielu przypadkach kobiety zgłaszają się do lekarza dopiero wtedy, gdy wystąpią te zaawansowane objawy. Leczenie jest wówczas nadal możliwe, ale rokowania są na ogół niepomyślne.
Wyróżnia się cztery stadia zaawansowania raka szyjki macicy. W stadium IVB raka szyjki macicy pojawia się rozsiew do odległych narządów – przerzuty raka do mózgu, płuc, kości i węzłów chłonnych.
Czy można zagłodzić nowotwór?
Obecnie zagłodzenie nowotworu nie jest uznaną metodą leczniczą i nie ma podstaw do stosowania głodówek jako metody walki z nowotworem.
W teorii, zagłodzenie nowotworu jako metoda terapii polega na zastosowaniu strategii żywieniowych lub farmakologicznych w celu ograniczenia dostępu nowotworu do substancji odżywczych, które są niezbędne do jego wzrostu i rozmnażania. Jedną z koncepcji jest ograniczenie dostępu do glukozy, ponieważ nowotwory często charakteryzują się wysokim zapotrzebowaniem na ten właśnie cukier. Inne podejścia koncentrują się na ograniczeniu dostępu do innych substancji odżywczych, takich jak aminokwasy, które są niezbędne do syntezy białek i wzrostu nowotworu. Istnieją również badania nad terapiami, które starają się zakłócić proces angiogenezy, czyli tworzenia nowych naczyń krwionośnych, które dostarczają substancje odżywcze do nowotworu. Żadna z tych metod nie jest korzystna dla organizmu, a wręcz przeciwnie może prowadzić do rozwoju lub pogłębienia się niedożywienia, gdyż głodząc nowotwór, głodzimy cały organizm, co może zaburzać proces leczenia i wpłynąć na efekty prowadzonej terapii.
Zgodnie z obecną wiedzą należy również stanowczo podkreślić, że nie ma wiarygodnych danych klinicznych wskazujących na ryzyko przyspieszenia wzrostu nowotworu i rozwoju choroby wskutek stosowania wsparcia żywieniowego. Wiadomo natomiast, że głodówka nie hamuje rozwoju nowotworu, ale istotnie pogarsza stan chorego — w rezultacie śmierć z powodu niedożywienia może nastąpić szybciej aniżeli z powodu samej choroby.
Wsparcie żywieniowe u chorego na nowotwór złośliwy powinno być kompletne i uwzględniać wszystkie niezbędne składniki (białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy, składniki mineralne i wodę) w odpowiedniej ilości i proporcji. Jeśli pacjent nie jest w stanie pokryć swojego zapotrzebowania tradycyjną dietą lekarz zalecić może uzupełnienie diety doustnymi preparatami odżywczymi należącymi do kategorii żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. Podstawowe wskazania do ich stosowania przy sprawnym odruchu połykania to obecność niedożywienia i ryzyko jego rozwoju. Doustne preparaty odżywcze produkowane są z wysokiej jakości surowców, dodatkowo nie zawierają cholesterolu i glutenu. U pacjenta z chorobą nowotworową mogą być używane wszystkie typy doustnych preparatów odżywczych (tak zwane ONS – oral nutritional supplements) w zależności od indywidualnej sytuacji klinicznej. Dostępne na rynku doustne preparaty odżywcze różnią się składem, przeznaczeniem i postacią, należy je stosować pod nadzorem lekarza, można również zapytać dietetyka czy pielęgniarkę o te preparaty. Przykładem płynnego preparatu wysokobiałkowego i wysokoenergetycznego jest Nutridrink Protein, który zawiera największą ilość białka w najmniejszej na rynku objętości (125 ml). Preparatem przeznaczonym dla pacjentów onkologicznych z niedożywieniem lub ryzykiem niedożywienia jest również Nutridrink Protein Omega 3, który poza dużą ilością białka i energii, zawiera również m.in. kwasy tłuszczowe omega-3 i witaminę D. Należy przestrzegać pacjentów o ryzyku związanym ze stosowaniem niezbilansowanych diet alternatywnych (np. diety głodówkowe, eliminacyjne), suplementów alternatywnych (np. amigdaliny, dużych dawek witaminy C), co może się przełożyć na pogorszenie stanu odżywienia, rozwój licznych powikłań, a w konsekwencji odroczenie lub przerwanie terapii.
