Jak przebiega zapalenie mieszków włosowych - objawy, leczenie i profilaktyka
Zapalenie mieszków włosowych – czym jest?
Zapalenie mieszków włosowych to schorzenie dermatologiczne , które obejmuje zakażenie mieszków włosowych znajdujących się w skórze. Zazwyczaj ma łagodny przebieg. Poddane leczeniu szybko ustępuje, jednak nieleczone może prowadzić do poważniejszych konsekwencji dermatologicznych.
Zapalenie mieszków włosowych powstaje zazwyczaj na obszarach podrażnionej skóry . Podrażnienie może być wywołane depilacją, tarciem skóry o skórę (np. w przypadku skóry na udach) lub tarcia skóry o ubranie . Czynnikiem wywołującym tę chorobę może być także długotrwałe noszenie opatrunków, plastrów i bandaży . Zapalenie mieszków włosowych zazwyczaj wywoływane jest przez drobnoustroje , które bytują na skórze.
Jednorazowe maszynki do golenia i preparaty do dezynfekcjiSchorzenie może wystąpić niezależnie od płci czy wieku. Najbardziej predysponowane są osoby:
- chore na cukrzycę,
- z osłabionym układem immunologicznym, np. w przebiegu zakażenia wirusem HIV, leczone transplantologicznie lub chorujące na nowotwór,
- chorujące na schorzenia dermatologiczne, takie jak np. trądzik, egzema, liszaj płaski,
- cierpiące na otyłość,
- często depilujące swoje ciało,
- spędzające wiele godzin w pozycji siedzącej (zmiany występują na pośladkach i tylnej stronie ud) [1,3].
Zapalenie mieszków włosowych - przyczyny
Niektóre możliwe przyczyny zapalenia mieszków włosowych:
- zakażenie gronkowcem złocistym (Streptococcus aureus), który bytuje na powierzchni skóry i w wyniku urazu przedostaje się w głąb organizmu - jest to najczęstsza przyczyna zapalenia mieszków włosowych, jedną z postaci infekcji gronkowcem jest figówka gronkowcowata, rozwijająca się u mężczyzn w miejscach depilacji twarzy w wyniku stosowania niezdezynfekowanego sprzętu do golenia - figówka prowadzi do wypadania zdrowych włosów, które na szczęście odrastają po wyleczeniu choroby 2 ,
- zakażenie pałeczką ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), do którego może dojść np. podczas wizyty na basenie, w parku wodnym lub w jacuzzi (stąd angielska nazwa "hot tub rash", czyli "wysypka od gorącej kąpieli"), w przypadku nie zadbania o właściwą higienę obiektu (odpowiednie pH wody czy stopień jej nasycenia chlorem),
- zakażenie drożdżakami - najczęściej objawia się na plecach i klatce piersiowej,
- zakażenie wywołane bakteriami Gram-ujemnymi, które objawia się zapaleniem mieszków włosowych w okolicach nosa i ust, zwykle jest następstwem długotrwałej antybiotykoterapii w przebiegu trądziku,
- choroby wywołujące obniżenie odporności, eozynofilowe zapalenie mieszków włosowych rozwija się głównie u chorych z HIV/AIDS, atakuje ono twarz i górne części ciała, jednak dokładna przyczyna tej dermatozy pozostaje nieznana 3 ,
- przewlekłe drażnienie (zespół niebieskich dżinsów) i uraz mechaniczny mieszków włosowych (zespół kierowców ciężarówek), w pierwszym przypadku zapalenie mieszków włosowych rozwija się na nogach osób noszących zbyt ciasne spodnie, w drugim - na pośladkach osób przebywających zbyt długo w pozycji siedzącej,
- niektóre leki, w tym glikokortykosterydy,
- ekspozycja na oleje i smoły,
- opatrunki okluzyjne (zabezpieczają ranę przed kontaktem z wszelkiego rodzaju czynnikami zewnętrznymi, w tym z powietrzem) 2 .
Zapalenie mieszków włosowych głowy – objawy
W jaki sposób rozpoznać, że mamy do czynienia z zapaleniem mieszków włosowych? Objawy tej choroby są dość łatwe do samodzielnego zdiagnozowania. Niezależnie od tego, na której części ciała pojawia się dermatoza, symptomem jest żółtawa krostka, bardzo często przebita przez włos. W jej obrębie zauważalne jest zaczerwienienie, które świadczy o rozwijającym się stanie zapalnym. Zmiany mogą pojawiać się pojedynczo lub tworzyć skupiska na twarzy, szyi, głowie i pozostałych częściach ciała.
Jeśli zmiany przejawiają jedynie charakter powierzchniowy, nie towarzyszą im inne objawy. Jeśli jednak zmiany są nasilone, mogą one przyjmować formę czyraków, a chory dodatkowo odczuwa silny świąd skóry głowy i bolesność w obrębie zmian.
Czy zapalenie mieszków włosowych może zagrażać naszemu zdrowiu? W większości przypadków nie. Najczęściej po kilku dnia stan zapalny zaczyna się zmniejszać, a zmiany skórne ustępują. Niestety, w niektórych sytuacjach może dojść do powikłań, które wiążą się z ciągłymi nawrotami dermatozy, szybkim rozprzestrzenianiem się zmian, a nawet pojawiania się czyraków. Może dojść także do uszkodzenia skóry, czego efektem będzie nieestetyczna blizna. W przypadku skóry głowy może dojść do całkowitej utraty włosów. Bardzo ważne, aby w przypadku pojawienia się objawów tej dermatozy nie dotykać ani nie wyciskać zmian, gdyż zwiększa to ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji. To właśnie dlatego tak ważne jest korzystanie z maszynek z wymiennym ostrzem. Dzięki temu mamy pewność, że nie rozwinęły się na nich bakterie.
Zapalenie mieszków włosowych – przyczyny
Mieszki włosowe to zagłębienia w skórze, z których wyrastają włosy. Stan zapalny może objąć powierzchniową część mieszka lub część umieszczoną głębiej w skórze . Zazwyczaj przyczyną zapalenia jest zakażenie bakteryjne, jednak infekcja może mieć charakter wirusowy, grzybiczy lub w niektórych przypadkach niezakaźny. Ze względu na czynnik wywołujący wyróżniamy zapalenie mieszków włosowych:
- bakteryjne – najczęściej zapalenie wywoływane jest przez bakterie Staphylococcus aureus (gronkowca złocistego). Na ciele pojawiają się krostki, którym nie towarzyszą inne objawy. Inną bakterią wywołującą zapalenie mieszków włosowych jest Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej). Pojawia się najczęściej po kąpieli w skażonej bakterią wodzie, najczęściej nieuzdatnionej w basenach czy wannach z hydromasażem. Chorobę tę mogą wywołać także bakterie Gram-ujemne z rodzajów Klebsiella i Enterobacter,
- drożdżakowe – wywoływane przez drożdżaki z rodzaju Malassezia . Występuje u młodych osób. Zmiany obejmują najczęściej okolicę ramion, pleców i szyi,
- grzybicze – pojawia się najczęściej na skórze głowy, powodując jej łuszczenie oraz wypadanie włosów,
- wirusowe – powoduje je wirus opryszczki. Często dotyka mężczyzn chorujących na opryszczkę wargową, którzy nie zachowują ostrożności podczas golenia twarzy, gdy na wardze pojawi się wykwit,
- pasożytnicze – spowodowane zakażeniem roztoczami z rodzaju Demodex . W wyglądzie przypomina trądzik różowaty, może pojawić się u osób z upośledzoną odpornością,
- środowiskowe – częstą przyczyną zapalenia mieszków włosowych jest mechaniczne tarcie skóry, zwłaszcza w kierunku pod włos. Często powstaje w trakcie golenia, ale może pojawić się w wyniku noszenia zbyt ciasnej odzieży lub obcierania skóry, np. w przypadku osób otyłych. Inną przyczyną środowiskową jest stosowanie kosmetyków, które mają właściwości komedogenne. Zatykają one ujścia mieszków włosowych, co prowadzi do indukcji stanu zapalnego. Niedrożność mieszków włosowych może być spowodowana także przez stosowanie niektórych leków, np. kortykosteroidów [1,2].
U nas zapłacisz kartą