U nas zapłacisz kartą
Kontaktowe zapalenie skóry - Objawy, Przyczyny i Skuteczne Metody Leczenia
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) - objawy
Charakterystycznym objawem wyprysku kontaktowego jest silny świąd skóry, na powierzchni której tworzy się zaczerwienienie, łuszczące się grudki oraz pęcherzyki. Ważne jest to, że zmiany tworzą się w miejscu kontaktu z np. tkaniną czy tworzywem zawierającym uczulające chorego czynniki (np. pod paskiem czy biżuterią u chorego uczulonego na nikiel, na rękach u sprzątaczki używającej środków czyszczących, na policzkach w miejscu, na który nałożono kosmetyk, który uczulił chorego pod wpływem opalania). Czasem zmiany występują jednak na całej powierzchni ciała. Chorzy na KZS z podrażnienia mogą odczuwać parzący ból lub pieczenie, zwłaszcza w razie kontaktu z substancją silnie drażniącą.
Skóra staje się pogrubiała, bardzo sucha, łuszczy się, wyraźnie zaznaczają się jej naturalne bruzdy (np. na nadgarstkach skóra może przypominać korę drzewa), skóra na dłoniach podeszwach niekiedy pęka powodując ból.
Kontaktowe zapalenie skóry - diagnostyka
Pierwszym etapem diagnostycznym jest wywiad lekarski, którego celem jest ustalenie, czy pacjent zmaga się z kontaktowym zapaleniem skóry na tle alergicznym, czy stan zapalny skóry jest wynikiem podrażnienia przez jakąś substancję. Jeśli istnieje podejrzenie reakcji alergicznej, lekarz może zlecić płatkowy test skórny (test kontaktowy). Jest to plaster z komorami (metalowymi krążkami) wypełnionymi substancjami testowymi (alergenami w odpowiednich stężeniach), który jest naklejany na plecy pacjenta. Po zdjęciu plastra (po ok. 24-48 godzinach), w przypadku uczulenia na którąś z podanych substancji, pojawia się reakcja zapalna. Lekarz ponownie kontroluje skórę pacjenta za 2 lub 3 dni, aby przekonać się, czy nie zaszła opóźniona reakcja alergiczna. Czułość testów płatkowych wynosi ok. 60-80 proc. W przypadkach fotoalergii stosuje się testy płatkowe, z czego jeden plaster jest naświetlany promieniowaniem UVA, a drugi nie. Można wykonać także badanie zewnętrznoskórne. Wówczas lekarz na przedramię lub plecy nanosi krople z alergenem i delikatnie nakłuwa skórę. Wówczas alergen przedostaje się do organizmu. Jeśli po ok. 15 minutach pojawi się reakcja w postaci bąbla, oznacza to, że to właśnie ten składnik jest przyczyną uczulenia. Jeśli wyniki testu skórnego okazały się niejednoznaczne, można wykonać badania krwi, których celem jest oznaczenie poziomu przeciwciał IgE.
Jeśli kontaktowe zapalenie skóry jest wynikiem uczulenia, pacjentowi podaje się leki antyhistaminowe, które zatrzymają reakcję alergiczną. Gdy kontaktowe zapalenie skóry obejmuje ponad 1/3 powierzchni ciała, lekarz może podjąć decyzję o podaniu kortykosterydów. Należy jednak pamiętać, że sterydy są potencjalnym alergenem i zamiast pomóc, mogą nasilić wyprysk alergiczny. Ponadto stosowanie sterydów wiąże się z licznymi skutkami ubocznymi. W niektórych przypadkach niezbędne jest podanie leków immunosupresyjnych, które przyczyniają się do obniżenia aktywności układu odpornościowego. Są prawie tak skuteczne jak sterydy, jednak nie wywołują przy tym tylu skutków ubocznych. Niestety, ich cena jest dość wysoka. Innym sposobem leczenia wyprysku alergicznego jest odczulanie. Polega ono na przyjmowaniu przez chorego alergenu w minimalnych ilościach tak, by organizm nie zareagował uczuleniem, lecz przyzwyczaił się do niego, a tym samym uodpornił. Niestety, z obserwacji lekarzy wynika, że większość pacjentów, mimo wieloletniego leczenia i unikania alergenów, może mieć zmiany wypryskowe. Zarówno w przypadku niealergicznego kontaktowego zapalenia skóry, jak i tego na tle alergicznym, leczenie miejscowe polega na aplikacji na skórę kremów i maści, które zmniejszają nasilenie stanu zapalnego skóry i świąd. Na zmiany pęcherzykowe z wysiękiem można stosować okłady ściągające z samej wody z 0,9 proc. roztworem soli fizjologicznej, gdyż wysuszają one skórę i także łagodzą świąd. Dodatkowo należy stosować emolienty w celu nawilżenia skóry i wzmocnienia jej naturalnej bariery ochronnej.
Objawy kontaktowego zapalenia skóry. Jak wygląda wyprysk kontaktowy?
Objawy kontaktowego zapalenia skóry (wywołanego kontaktem z alergenem lub substancją drażniącą) są charakterystyczne i podobne niezależnie od rodzaju alergenu lub drażniącej substancji.
Mogą różnić się w zależności od indywidualnej reakcji skóry oraz rodzaju substancji, z którą doszło do kontaktu. Reakcja może być miejscowa lub rozprzestrzeniać się na większe obszary skóry w zależności od stopnia wrażliwości.
Do typowych objawów wyprysku kontaktowego należą:
- wysypka o charakterze rumieniowo-obrzękowym,
- swędzenie i zaczerwienienie skóry, szczególnie w miejscu, które miało kontakt z alergenem lub drażniącym czynnikiem,
- bolesne pękanie skóry.
W przypadkach przewlekłych kontaktowe zapalenie skóry może wywoływać:
- pęcherzyki lub pęcherze wypełnione płynem,
- nadżerki,
- nadmierne rogowacenie (złuszczanie) skóry,
- zliszajowacenie, czyli pogrubienie warstwy naskórka.
Nasilenie objawów może być różne, a one same mogą pojawić się na każdej części skóry – od kilku godzin do ok. 10 dni po ekspozycji na substancje drażniące.