U nas zapłacisz kartą
Opryszczka czy pryszcz - Różnice, podobieństwa i jak je odróżnić
Wirus opryszczki wargowej – podstawowe informacje
Wirusy z rodziny Herpes replikują w skórze i w zależności od typu wirusa, wywołują różne schorzenia. Wyróżniamy aż 8 typów ludzkich wirusów typu Herpes. Dwa typy wirusa (HSV-1, HSV-2) opryszczki są ze sobą blisko spokrewnione, wywołując objawy w obrębie błon śluzowych oraz skóry, czyli opryszczkę wargową i opryszczkę narządów płciowych.
Ludzki herpeswirus typu 1 (Herpes Simplex Virus 1, wirus HSV-1, wirus opryszczki zwykłej, wirus opryszczki wargowej) najczęściej wywołuje opryszczkę na ustach. Zmiany typowe dla opryszczki mogą pojawić się nie tylko na wargach i w jamie ustnej. Brak odpowiedniego leczenia opryszczki wargowej, a także rozdrapywanie pęcherzyków, mogą doprowadzić do przeniesienia zakażenia np. na błonę śluzową nosa oraz oczy. Możliwe jest również zakażenie opryszczką narządów płciowych, jednak rzadko dochodzi do niego na skutek infekcji wywołanej przez wirus opryszczki wargowej. Opryszczka narządów płciowych wywoływana jest przez ludzki herpeswirus typu 2 (Herpes Simplex Virus 2, wirus HSV-2). Opryszczka narządów płciowych to jedna z chorób wenerycznych, które przenoszone są drogą płciową. W niektórych przypadkach wirus HSV-1 może wywołać opryszczkę narządów płciowych, a wirus HSV-2 zmiany na wargach oraz błonie śluzowej jamy ustnej i gardła.
Wirus HSV 1 to najczęściej atakujący nas wirus z rodziny Herpes. Szacuje się, że zakażonych jest aż 90% osób dorosłych. Do zakażenia zwykle dochodzi w pierwszych latach życia i ma ono bezobjawowy przebieg. U około 10% ludzkiej populacji rozpoznawane jest zakażenie wirusem HSV-2. U wielu osób występuje nawracająca opryszczka na ustach. Jeżeli bolesne nadżerki utrzymują się przez dłuższy czas, to warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badania diagnostyczne m.in. w kierunku niedoborów odporności i chorób przewlekłych.
Jak leczyć i zapobiegać pryszczom?
Ponieważ pryszcze nie są zaraźliwe, nie możesz rozprzestrzeniać ich na inne osoby lub inne obszary ciała. Poczuj się na siłach, wiedząc, że pryszcz powinien zacząć się goić w ciągu jednego dnia do tygodnia. Oto kilka wskazówek, jak radzić sobie z pryszczami:
- Nie dłubaj ani nie wybijaj pryszcza. Wyciskanie pryszcza może znacznie pogorszyć skazę. Może również powodować blizny.
- Lód, szczególnie duże lub bolesne skazy. Owiń kostkę lodu w miękką szmatkę i trzymaj ją na pryszcz przez kilka minut na raz. Jeśli robisz to kilka razy dziennie, może to pomóc zmniejszyć obrzęk i złagodzić ból.
- Zastosuj dostępny bez recepty zabieg punktowy na poszczególne pryszcze. Leczenie trądziku może przyspieszyć gojenie. Nie nakładaj ich jednak częściej niż zalecano, ponieważ mogą wysuszać i podrażniać skórę.
- Weź codziennie leki na trądzik. Jeśli często masz pryszcze lub masz je na całej twarzy lub ciele, możesz skorzystać z leków. Skuteczne leczenie trądziku zatrzyma pryszcze, zanim się uformują. Korzystanie z nich może pomóc w długotrwałym oczyszczeniu skóry.
Unikaj wszystkich dziwnych rzeczy, które mają być „cudownymi” lekarstwami na trądzik. Obejmuje to pastę do zębów, Windex i czosnek. Nie wyleczą pryszcza i mogą go bardziej podrażnić.
Afty – co to takiego i jak je leczyć?
Afty w jamie ustnej to często spotykane ubytki w błonie śluzowej, manifestujące się jako bolesne, owalne ranki o czerwonym obrzeżu i białym lub żółtawym nalocie. Mogą one występować w różnych miejscach, takich jak język, dziąsła, wewnętrzna strona policzków i warg czy nawet gardło. Chociaż afty nie są zaraźliwe, to czynnik genetyczny może odgrywać rolę w ich częstotliwości występowania.
Afty mogą być na tyle duże, że utrudniają jedzenie czy mówienie, dlatego ważne jest, aby zapobiegać ich nadkażeniu bakteryjnemu lub grzybicznemu.
Przyczyny pojawiania się aft mogą być różnorodne, a najczęstsze z nich to:
- mechaniczne urazy jamy ustnej,
- zmiany hormonalne,
- obniżona odporność – osłabiony organizm jest bardziej podatny na różne problemy skórne,
- zakażenia bakterią Helicobacter pylori,
- niedobory składników odżywczych – takich jak żelazo, cynk czy witamina B12,
- nadwrażliwość na niektóre pokarmy – np. ostre przyprawy, jajka, czekoladę czy orzechy.
Stosowanie żeli lub płukanek znieczulających pozwala usunąć zmiany w postaci aft. Należy unikać również pikantnych i kwaśnych potraw, które mogą podrażniać zmiany.
W przypadku częstych aft warto skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia poważniejszych schorzeń.
Pryszcze na ustach – skąd się biorą? Powody i sposoby na pryszcza na wardze
Pryszcze na ustach, podobnie jak te na innych częściach twarzy, są wynikiem zablokowania gruczołów łojowych przez nadmiar sebum, martwe komórki skóry i bakterie. Na ustach pryszcze pojawiają się najczęściej na granicy warg, gdzie skóra jest szczególnie wrażliwa na zanieczyszczenia i podrażnienia. Widoczne jest zaczerwienienie skóry w miejscu wystąpienia pryszcza.
Pryszcze na wardze objawiają się jako bolesne, czerwone grudki (lub jako czerwony guzek), które mogą mieć biały lub żółty ropień w środku.
Ich występowanie może być związane z:
- nieodpowiednią higieną,
- używaniem kosmetyków komedogennych (blokujących ujście gruczołów łojowych),
- dotykaniem ust brudnymi rękami.
W przypadku pryszczy na ustach duże znaczenie ma stosowanie punktowych preparatów na pryszcze, zawierających nadtlenek benzoilu lub kwas salicylowy. Niezbędne jest również utrzymywanie higieny i regularne mycie twarzy.
Jak rozpoznać pryszcz?
Pryszcze rozwijają się, gdy pory zostają zablokowane. Pory to otwory w skórze, przez które uwalniany jest olej i pot. Kiedy pory są zablokowane, normalne bakterie skóry mogą dostać się do porów, powodując czerwoną, wypukłą plamę.
Możesz poczuć pryszcz, zanim go zobaczysz. Na przykład obszar tuż pod skórą może być wrażliwy lub możesz wyczuć niewielki guzek pod skórą. Dość często jednak pryszcze pojawiają się bez ostrzeżenia. Możesz iść spać jednej nocy i obudzić się z dużym pryszczem. Niektóre rzeczy, które odróżniają pryszcz od opryszczki to:
- Pryszcze mogą rozwijać się na całej twarzy, w tym na granicy wargi. Kiedy pryszcze pojawiają się na granicy wargi, można je łatwo pomylić z opryszczką, zwłaszcza we wczesnych stadiach.
- Pryszcze nigdy nie pojawiają się bezpośrednio na samej wardze. Jeśli masz skazę pośrodku warg, prawdopodobnie jest to opryszczka.
- Pryszcze tworzą wypukły czerwony guzek, a nie pęcherz. W miarę postępu pryszcza może rozwinąć się zaskórnik, który ma szczyty w środku czerwonego guza. Ale nadal wyraźnie nie jest to pęcherz. Większość pryszczy ma pojedynczą zaskórnik, ale niektóre stają się tak duże, że rozwijają kilka głów.
- Trądzik nie jest zaraźliwy. W przeciwieństwie do opryszczki, pryszcze nie są zaraźliwe. Możesz więc przytulać, całować i dzielić się balsamem do ust z kimś, kto ma pryszcz i nigdy sam go nie dostaniesz.
- Może tworzyć się bezpośrednio na wardze
- Tworzy pęcherz lub skupisko pęcherzy
- jest zaraźliwy
- Nigdy nie występuje bezpośrednio na samej wardze, ale może znajdować się na granicy warg
- Tworzy wypukły, czerwony guzek, na którym może pojawić się zaskórnik, ale nie pęcherz
- nie jest zaraźliwy
