U nas zapłacisz kartą
Lek na łysienie androgenowe - Skuteczne strategie zwalczania wypadania włosów
Przyczyny łysienia androgenowego
Badania wykazują że głównym czynnikiem powodującym łysienie androgenowe jest testosteron a jeszcze bardziej pochodna testosteronu – dihydrotestosteron (DHT). Są to męskie hormony – androgeny, które występują u mężczyzn ale również u kobiet.
Androgeny odgrywają ważną rolę w rozwoju seksualnym mężczyzn od urodzenia do dojrzewania. Regulują pracę gruczołów łojowych, wzrost apokrynowych włosów oraz libido. Wraz z wiekiem, androgeny stymulują wzrost włosów na twarzy, ale powstrzymują na skroniach i wierzchołku głowy, stan ten został nazwany „paradoksem androgennym”.
Hormony te w organizmie kontrolują one głównie funkcje układu rozrodczego zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Podstawowym hormonem z grupy androgenów jest testosteron. Produkowany on jest przez komórki Laydiga, ale może on pochodzić także z nadnerczy, chociaż w mniejszej ilości. Testosteron rozkładany jest przez enzym 5αreduktazę do 5α-dihydrotestosteronu (DHT). Ta forma hormonu wykazuje silniejsze działanie androgenne. Istnieją dwa różne typu enzymy 5αreduktazy jednak w mieszkach włosowych testosteron mediowany głównie przez typ II 5αreduktazy. Chociaż to nie skóra jest głównym źródłem syntezy androgenów, krążące w niej prohormony także wykazują zdolności androgenne. Mowa o DHEA i androstendionie, które w gruczołach potowych i brodawkach włosów mogą być transformowane do DHT i testosteronu. Mężczyźni z łysieniem androgenowym zazwyczaj mają wyższe stężenie 5α reduktazy. Najwyższe stężenie 5α reduktazy występuje na skórze głowy. Wspomniane hormony, jako androgeny o silnym działaniu, regulują procesy fizjologiczne, prawidłowo stymulują produkcję włosów terminalnych w różnych okolicach ciała ( okolice pachwin, broda), wywierają odmienny efekt na wzrost włosów w genetycznie predysponowanych miejscach takich jak okolice czoła i szczytu owłosionej skóry głowy. W okolicach łysiejących zwiększone jest stężenie DHT dlatego też hormon ten jest najbardziej istotnym androgenem w patogenezie AGA. Potwierdzają to badania na mężczyznach z wrodzonym niedoborem 5αreduktazy u których nie dochodzi do łysienia.
Przyjęto, że głównym miejscem działania androgenów w mieszku jest brodawka włosa. Komórki te mają małą ilość receptorów AR o wysokim powinowactwie. Receptory te odpowiedzialne są za wrażliwość komórek na androgeny. Na owłosionej skórze głowy wrażliwość na androgeny i i rozmieszczenie AR są ograniczone do konkretnych regionów. Na tej podstawie tłumaczy się zazwyczaj słaby efekt androgenny w okolicy potylicznej.
Leczenie
Łysienie androgenowe nie jest chorobą zagrażającą zdrowiu i życiu, nie ma tu konieczności włączania leczenia. Terapię proponuje się osobom, które odczuwają dyskomfort z powodu utraty włosów i chcą temu zaradzić. Należy jednak pamiętać, że im wcześniej rozpocznie się stosowanie leków, tym większa jest szansa na odwrócenie patologicznych zmian w obrębie mieszków włosowych.
Sposoby leczenia u mężczyzn
Powszechnym preparatem do miejscowego stosowania na skórę głowy jest minoksydyl w formie 2% lub 5% roztworu (DX2, Alocutan, Loxon, Minovivax). Rozszerza on naczynia krwionośne skóry głowy co zwiększa napływ substancji odżywczych i tlenu do mieszka włosowego oraz sprzyja produkcji nowych naczyń.
Pierwsze efekty terapii w postaci zwiększenia ilości włosów meszkowych i ograniczenia wypadania obserwuje się po około 2 miesiącach, jednak na intensywny wzrost włosów trzeba poczekać co najmniej 12 miesięcy.
Najlepsze rezultaty osiąga się u mężczyzn z przerzedzeniem włosów czubka głowy, lek gorzej działa w przypadku zakoli. Warto także wspomnieć, że równoczesne lub wcześniejsze stosowanie kwasu salicylowego (aspiryny) ogranicza skuteczność minoksydylu.
Minoksydyl początkowo używano był doustnie jako lek na nadciśnienie, jednak zauważono, że wywołuje on hipertrychozę - nadmierny porost włosów na całym ciele lub w niektórych jego okolicach.
Jest to również jedno z działań niepożądanych miejscowej formy leku, szczególnie jeśli stosuje się zbyt dużą dawkę, która wchłania się do krwiobiegu lub włosy potraktowane roztworem mają kontakt z twarzą. Wśród innych częstych działań niepożądanych leku wyróżniamy wyprysk kontaktowy oraz przejściowe wzmożone wypadanie włosów, które ustępuje samoistnie.
Drugim lekiem zarejestrowanym w terapii łysienia androgenowego u mężczyzn jest finasteryd (Finahit, Finaster, Hyplafit) w dawce 1 mg stosowany doustnie. Jest to substancja hamująca enzym 5alfa-reduktazę i tym samym przejście testosteronu w dihydrotestosteron.
Łysienie androgenowe – jak je zdiagnozować?
Przed przystąpieniem do leczenia konieczna jest dokładna diagnoza, aby poznać przyczynę tego procesu. Pozwoli to uniknąć błędów w doborze odpowiedniego leku, a także zwiększy efektywność leczenia.
Zarówno u mężczyzn, jak i kobiet lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad w celu dokładnego rozpoznania specyfiki i przyczyn łysienia . Wykonane badanie przedmiotowe obejmuje ocenę lokalizacji i wzoru łysienia.
Badania laboratoryjne są wykonywane w celu diagnostyki różnicowej i są szczególnie istotne w przypadku kobiet, gdyż obraz kliniczny nie jest tak charakterystyczny, jak u mężczyzn. Diagnostyka obejmuje następujące badania:
- morfologia z rozmazem,
- poziom ferrytyny i żelaza,
- OB, CRP, białko całkowite,
- glukoza na czczo,
- TSH, FT4, przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie,
- progesteron, prolaktyna, estradiol, testosteron.
Badaniem diagnostycznym, które zaleca się wszystkim chorym, jest trichoskopia . Zostają nią objęte trzy okolice – czołowo-ciemieniowa, skroniowa i potyliczna. Specjalista ocenia:
- grubość włosów (znaczenie ma mniejsza grubość w okolicy czołowej w porównaniu z potyliczną i powyżej 10% cienkich włosów w okolicy czołowej),
- odsetek włosów meszkowych,
- przebarwienia okołomieszkowe,
- liczba jednostek włosa z pojedynczą łodygą,
- liczba żółtych kropek będących pustymi ujściami mieszków włosowych [2,3].
Leczenie łysienia androgenowego
Jak do tej pory nie została opracowana jedna terapia, umożliwiająca osiągnięcie pełnych sukcesów w przebiegu leczenia. Stwierdzone jednak zostało, że lepsze wyniki leczenia zostały osiągnięte przez pacjentów, w przypadku których problem został wcześnie zdiagnozowany. Im wcześniej zostanie włączona terapia i prawidłowa pielęgnacja tym większy odrost i lepszy efekt jesteśmy w stanie osiągnąć.
Leczenie łysienia androgenowego obejmuje kilka aspektów.
- Prawidłowa pielęgnacja skóry. Jeśli łysieniu towarzyszy łupież, łojotok, stany zapalne należy wprowadzić odpowiednią kurację mającą zlikwidować problemy skórne. Zazwyczaj jest to kuracja uzupełniająca do właściwej kuracji hamującej proces łysienia, w przypadku zmian skórnych w bardziej zaawansowanym stanie jest to pierwszy krok kuracji. Należy pamiętać, że łysieniu androgenowemu bardzo często towarzyszy nasilony łojotok.
- Wykluczenie innych czynników, mogących mieć wpływ na wzmożone wypadanie włosów, głównie badania z krwi.
- Leczenie kierowane już na problem łysienia androgenowego- kuracja doustna, terapia zewnętrzna i zabiegi.
W artykule skupimy się na ostatnim punkcie. Leczenie łysienia androgenowego w przeważającej części opiera się na terapii zewnętrznej, czyli stosowanie różnego rodzaju ampułek, lotionów, koncentratów, które mają zminimalizować wypadanie włosów, stymulować podziały komórkowe w mieszku włosowym więc zwiększać odrost nowych włosów i najważniejsze zapobiegać miniaturyzacji mieszków włosowych.
Dostępne na rynku leki kierowane na łysienie androgenowe to:
Jak widać leki stosowane w leczeniu łysienia androgenowego niosą ze sobą bardzo duże ryzyko skutków ubocznych (oczywiście jest to sprawa indywidualna jak organizm zareaguje na leki), w związku z tym są coraz rzadziej wybierane przez pacjentów. W takich przypadkach z pomocą przychodzi właśnie trychologia. Produkty trychologiczne charakteryzują się wysoką skutecznością i praktycznie brakiem skutków ubocznych.
