Leczenie swędzenia - Skuteczne metody łagodzenia i zapobiegania
Świąd skóry: przyczyny świądu, leczenie i sposoby łagodzenia objawów
Świąd to nieprzyjemne uczucie wyzwalające potrzebę drapania się. Jest to dość częsta dolegliwość, która przeważnie okazuje się niegroźna. Jeśli świąd dotyczy tylko określonego fragmentu ciała, to zazwyczaj jest spowodowany chorobą skóry. Świąd całego ciała może być spowodowany chorobą ogólnoustrojową.
Świąd to nieprzyjemne uczucie dotyczące skóry, które wywołuje potrzebę drapania lub pocierania. Mechanizm powstawania świądu jest wieloczynnikowy i skomplikowany. Może mieć źródło zarówno w układzie nerwowym, jak i stanowić efekt działania bodźców mechanicznych, chemicznych, termicznych czy elektrycznych na włókna nerwowe.
Świąd utrzymujący się 6 tygodni lub dłużej określa się jako przewlekły.
Jak często występuje świerzb?
Świerzb występuje powszechnie na całym świecie, najczęściej w klimacie tropikalnym i subtropikalnym (do 50% populacji). W środowiskach uboższych najczęściej chorują dzieci i młodzi dorośli. W krajach wysoko rozwiniętych świerzb dotyka także osób w wieku podeszłym, z upośledzeniem odporności. Choroba szerzy się przede wszystkim w skupiskach ludzkich (np. w żłobkach, przedszkolach, internatach, domach dziecka, domach opieki społecznej, szpitalach). Zachorowania endemiczne obserwuje się w miejscach gęsto zaludnionych, szczególnie wśród ludności o niskim statusie ekonomicznym.
Głównym objawem świerzbu jest świąd, nasilający się szczególnie pod wpływem wzrostu temperatury ciała, np. w nocy po przykryciu ciała. Świąd zakłóca sen, uniemożliwia wypoczynek nocny, co powoduje rozdrażnienie i zmęczenie chorego. Taki stan może zaburzać codzienne funkcjonowanie i zmniejszać wydajność w pracy lub w uczeniu się.
- charakterystyczne nory świerzbowcowe – kilkumilimetrowe korytarzyki w naskórku, głównie na bocznych powierzchniach palców, w fałdach skórnych, na pośladkach, czasami trudno jest je znaleźć,
- liczne, rozsiane grudki, nadżerki, strupki oraz ślady po drapaniu. Zmiany te nie występują między łopatkami, na głowie, na podeszwach stóp i powierzchni dłoniowej rąk. U mężczyzn na mosznie i prąciu mogą występować swędzące guzki. U kobiet często zajęte są brodawki sutkowe.
Objawy chorobowe są szczególnie nasilone u osób z zaniedbaniami higienicznymi, ale również u osób w stanie immunosupresji lub z atopowym zapaleniem skóry.
W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie przyczyny powodującej świąd pochwy i sromu?
W trakcie badania lekarz może pobrać wymaz z pochwy oraz cytologię oraz wypisać skierowanie na badania krwi lub moczu. W przypadku widocznych zmian na sromie o niejasnym pochodzeniu lub niereagujących na leczenie, pobierze lub zleci pobranie fragmentu zmienionych tkanek w celu oceny tkanki pod mikroskopem przez patomorfologa.
Kobiety, które reagują świądem okolic intymnych na ogólnodostępne środki do prania lub środki higieny osobistej powinny zmienić je na te o właściwościach hipoalergicznych, co powinno doprowadzić do ustąpienia dolegliwości. Dolegliwości mogą złagodzić nasiadówki z rumianku i liści kory dębu.
Swędzenie pochwy i sromu, które występuje w wyniku infekcji intymnej leczy się za pomocą chemioterapeutyków, środków przeciwgrzybiczych lub antybiotyków, w zależności od tego, jaki drobnoustrój wywołał objawy, zazwyczaj w postaci globulek stosowanych dopochwowo oraz kremów do smarowania zewnętrznych narządów płciowych. Należy dokładnie zastosować się do zaleceń lekarskich oraz nie przerywać leczenia, nawet jeśli po kilkukrotnej aplikacji przepisanych leków dolegliwości się zmniejszyły, gdyż może to doprowadzić do szybkiego nawrotu dolegliwości. Swędzenie wynikające z atrofii sromu, spowodowane przez zmniejszenie stężenia estrogenów w okresie okołomenopauzalnym, łagodzi się za pomocą kremów, tabletek lub krążków dopochwowych zawierających estrogen. Inne przyczyny podrażnienia i świądu, takie jak liszaj mogą wymagać terapii miejscowej steroidami.