Skuteczne sposoby na łagodzenie swędzenia pleców
Co to jest świąd skóry — przyczyny i objawy
Świąd skóry to uporczywe uczucie, któremu towarzyszy pobudzenie neuronów (ich zakończeń), a to wszystko kończy się koniecznością “podrapania skóry”. Swędzenie może być bardzo uciążliwe, wpływać niekorzystnie na codzienne funkcjonowanie, powodować podrażnienia skóry, jej rozdrapywanie, niekiedy nawet do krwi przy bardzo intensywnym świądzie. Jakie są najczęstsze przyczyny świądu skóry? Na pewno może przyczynić się do tego suchość skóry i słabe krążenie. Inne możliwości to kontaktowe zapalenie skóry, ukąszenia owadów.
Jakie są przyczyny świądu skóry?
Mogą być one związane z alergią i alergenami (m.in. wydzielaniem histaminy), zakażeniami (np. bakteryjnymi, grzybiczymi), toksynami (np. jad owadów), stosowaniem leków (np. leki o dużym potencjale uczulającym) czy niektóre substancje obecne w kosmetykach i farmaceutykach (np. lanolina, wazelina żółta). Swędzenie jest objawem mało specyficznym i towarzyszy wielu schorzeniom dermatologicznym (mp. grzybica, dermatozy, liszaj) czy pasożytniczym skóry jak wszawica, świerzb. W zależności od umiejscowienia może wystąpić swędzenie skóry głowy (np. reakcja na szampon czy odżywkę lub przyczyną jest łupież), swędzenie twarzy czy dłoni (np. reakcja na krem czy fotowrażliwość skóry).
Swędzenie skóry jest nieprzyjemnym objawem atopowego zapalenie skóry. To jednak niejedyna choroba przewlekła z grupy problemów skórnych, które dotyka swędzenie.
Świąd a wrażliwość na leki i inne choroby
Swędzenie skóry nóg, swędzenie łydek czy pleców może oznaczać reakcję nadwrażliwości na leki (zarówno substancje czynne jak i pomocnicze), być efektem depilacji, zapalenia mieszków włosowych czy przesuszonej skóry. Czy swędzeniu skóry zawsze towarzyszy wysypka? Niekoniecznie. U niektórych osób może wystąpić swędzenie skóry bez wysypki - należy wtedy doszukiwać się chorób ogólnoustrojowych jak chociażby zaburzenia nerek, cukrzyca, choroby wątroby, przyczyny psychiczne. Warto mieć również na uwadze, że świąd może towarzyszyć reakcji nadwrażliwości na niektóre leki, chociaż im oprócz swędzenia towarzyszą inne objawy dermatologiczne jak wysypka, zaczerwienienie, pieczenie skóry.
Swędzenie skóry pleców wieczorem
Swędzenie skóry pleców wieczorem i w nocy wskazywać może na świerzb. Jest to choroba zakaźna skóry, na którą rocznie w Polsce zapada około 10 tysięcy osób, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym (IV-I kwartał). Spowodowana jest inwazją świerzbowca, groźnego pasożyta bytującego w ludzkiej skórze i drążącego w niej swoiste tunele.
Objawy nasilają się w szczególności wieczorem i nocą, po rozgrzaniu ciała ciepłym posiłkiem, kąpielą, kołdrą. Świąd, grudki i pęcherzyki obejmują w pierwszej kolejności przestrzenie międzypalcowe i fałdy skórne, z czasem pojawiają się też na pośladkach, plecach, piersiach, narządach rodnych. Świerzbem najłatwiej jest zarazić się poprzez bezpośredni kontakt ze skórą osoby chorej, a także drogą płciową.
Chorobą zakaźną, w przebiegu której może wystąpić swędzenie pleców, jest też grzybica skóry gładkiej. Jest ona wywoływana przez dermatofity antropofilne (ludzkie) lub zoofilne (odzwierzęce). U pacjentów z grzybicą w różnych częściach ciała (m.in. plecy, klatka piersiowa, pośladki, kończyny, narządy płciowe, twarz) pojawiają się rozległe, wyraźnie usłojone, czerwone plamy, a także grudki i pęcherze. Skóra łuszczy się i swędzi.
Świąd jest też jednym z kluczowych objawów łuszczycy, choroby przewlekłej i zapalnej, choć nie zakaźnej. W tym przypadku związany on jest przede wszystkim z bardzo silnym przesuszeniem i złuszczaniem się skóry. Istnieje kilkanaście postaci tego schorzenia, z których kilka objawia się m.in. na skórze pleców.
- łuszczyca zwykła plackowata (plaque psoriasis),
- łuszczyca kropelkowata (psoriasis guttata),
- erytrodermia łuszczycowa (erythrodermia psoriatica),
Choroby tarczycy a swędzenie pleców
Swędzenie pleców między łopatkami stanowi jeden z objawów niedoczynności tarczycy. Za niedobór hormonów tarczycy odpowiadać mogą m.in. choroba Hashimoto, zapalenie tarczycy i leczenie jodem radioaktywnym. Zaburzenia pracy tego gruczołu wpływają negatywnie na natłuszczenie i nawilżenie skóry, która staje się przesuszona i łuszczy się. Swędzenie pleców najbardziej odczuwa się wieczorami i w nocy. Dodatkowymi objawami niedoczynności mogą być zasinienie skóry lub jej bladość oraz nadmierne rogowacenie naskórka. Leczenie niedoczynności tarczycy łagodzi swędzenie pleców i inne objawy. Ma postać terapii substytucyjnej, która polega na codziennym doustnym przyjmowaniu hormonów tarczycy.
Swędzenie skóry na plecach pod łopatką może być spowodowane niektórymi schorzeniami hematologicznymi, zwłaszcza ostrym stanem zapalnym wątroby z zaburzeniami w odpływie żółci. Częstą przyczyną świądu jest cukrzyca. Skóra diabetyków jest sucha, podatna na zranienia i infekcje, może się łuszczyć. Świąd pleców może się pojawić w przebiegu mocznicy i u osób dializowanych. Wówczas jest konsekwencją gromadzenia się w organizmie toksyn i nieskutecznie wydalanych produktów przemiany materii. Świąd pleców może być czasami związany z nowotworem złośliwym, najczęściej z białaczką lub chłoniakiem zlokalizowanym w tym obszarze.
Domowe sposoby na swędzenie pleców
By złagodzić swędzenie pleców, można wspomóc się domowymi sposobami:
- Dbaj o odpowiednią higienę – skóra pleców z racji utrudnionego dostępu do niej jest często pomijana w codziennej pielęgnacji, do tego celu najlepiej stosować preparaty bezzapachowe, hipoalergiczne, testowane dermatologicznie.
- Nakładaj na skórę pleców co najmniej raz dziennie krem, olejek lub balsam w celu nawilżenia skóry.
- Zastosuj preparaty chłodzące z mentolem lub kalaminą - złagodzą odczucie swędzenia.
- Weź kąpiel z dodatkiem płatków owsianych – możesz kupić gotowy preparat do kąpieli lub przygotować samodzielnie ze zmielonych płatków owsianych. Ulgę przyniesie zwłaszcza przy świądzie z pęcherzami, sączącymi się bąblami, np. przy ospie lub oparzeniu słonecznym.
- Zakładaj luźne bawełniane ubrania. Szorstkie tkaniny podrażniają skórę i nasilają swędzenie.
- Kąp się w letniej wodzie, a nie gorącej.
- Unikaj alergenów – sztuczne tkaniny, wełna, składniki proszku do prania lub płynu do płukania mogą powodować uczulenie. Jeśli mamy skłonność do uczuleń, najlepiej zgłosić się do alergologa i wykonać test alergiczny oraz stosować kosmetyki hipoalergiczne.
- Chłodzące kompresy – samemu może być trudno, dlatego poproś kogoś o położenie na plecy chłodnych kompresów (np. zwilżonego chłodną wodą ręcznika). To złagodzi swędzenie.
- Unikaj drapania pleców. Może to nie tylko nasilić dolegliwości, ale też spowodować zakażenie.
- Unikaj stresu. Napięcie emocjonalne może nasilać świąd skóry.
Najczęstsze przyczyny swędzenia pleców
Świąd jest głównym objawem zgłaszanym dermatologom. Jednak warto pamiętać, że nie zawsze przyczyną są choroby skóry. Czasami powodują go schorzenia innych narządów albo czynniki psychologiczne. Plecy mogą swędzieć w różnych miejscach lub całe. Świądowi towarzyszą niekiedy: zaczerwienienie, łuszczenie skóry, pęcherze, ból, pieczenie albo zaburzenie czucia. Wszelkie symptomy należy zgłosić lekarzowi. Mogą być ważne dla właściwego rozpoznania.
Swędzenie pleców, podobnie jak w ogóle skóry, ma wiele możliwych przyczyn. Może powstawać w samej skórze pleców, najczęściej w wyniku zapalenia lub innych zmian skórnych, może powstawać w wyniku uszkodzenia nerwów obwodowych, w ośrodkowym układzie nerwowym (mózgu) lub towarzyszyć zaburzeniom psychicznym.
Choroby skóry powodujące swędzące plecy
W wielu przypadkach za objawem w postaci swędzenia pleców stoją choroby skórne, np. atopowe zapalenie skóry (egzema ) lub łuszczyca . Świąd w tych stanach występuje z pęcherzami, łuszczeniem skóry i zaczerwienieniem. Z wiekiem skóra może też naturalnie tracić wodę i reagować przesuszeniem i swędzeniem. Dlatego wiek powyżej 65 lat również może predysponować do wystąpienia tej dolegliwości.
Swędzące krostki na plecach – przyczyny
Oprócz swędzenia pleców mogą pojawić się krostki na skórze, jednak nie jest to objaw charakterystyczny i może wskazywać na różne przyczyny, np.:
- uczulenie,
- trądzik,
- ukąszenia owadów,
- świerzb,
- zmiany hormonalne,
- potówki,
- infekcje skóry (grzybicze, wirusowe).
Swędzące krostki na plecach mogą być spowodowane działaniem niepożądanym leków. Najczęściej za świąd odpowiadają antybiotyki (np. cefalosporyny, penicyliny). Podobne skutki mogą wywołać leki stosowane w chemioterapii, leki przeciwdepresyjne, przeciwcukrzycowe albo leki na nadciśnienie.
Choroby powodujące swędzenie pleców
Świądem skóry, również w obrębie pleców, objawiają się niektóre choroby i stany ogólnoustrojowe, np.
U nas zapłacisz kartą