U nas zapłacisz kartą
Objawy raka skóry - Poznaj sygnały, które nie można ignorować
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Pacjentowi zaleca się wizyty kontrolne zgodnie z zaleceniami lekarza. Zwykle obejmują one kontrole w okresie po zabiegu operacyjnym, a następnie co 3 miesiące w ciągu pierwszego roku oraz co 6 miesięcy w ciągu kolejnych lat. Ważne jest samobadanie, czyli oglądanie samodzielnie skóry przez pacjenta i w razie zauważenia niepokojących zmian niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
Ze względu na fakt, że promieniowanie słoneczne jest najważniejszym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu raka skóry, głównym celem profilaktyki jest ograniczenie ekspozycji na UV, które powinno polegać na stosowaniu preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi, ubrań ochronnych, ograniczeniu czasu spędzanego na wolnym powietrzu w godzinach największego nasłonecznienia i przebywanie w cieniu. W ciągu ostatnich 30 lat odkryto wiele mechanizmów mających wpływ na powstawanie różnych nowotworów skóry. Odkrycia te przyczyniły się do stworzenia środków ochronnych i chemioprewencyjnych, które zwiększają możliwości zapobiegania nowotworom.
Chemioprewencja to dziedzina powstała w wyniku oddziaływania wiedzy odnoszącej się do: kancerogenezy (powstawania komórek nowotworowych), biologii komórki, badań przesiewowych w kierunku raka lub wczesnego jego wykrywania. Na podstawie badań wiadomo, że selen chroni przed wystąpieniem raka podstawnokomórkowego, a retinoidy przed rogowaceniem słonecznym. Coraz popularniejszą formą zapobiegania nowotworom skóry jest zażywanie polifenoli (zawartych np. w zielonej herbacie), które mają właściwości antyoksydacyjne.
Najważniejszym elementem profilaktyki raka skóry jest unikanie promieniowania UV i maksymalne skrócenie czasu ekspozycji skóry na bezpośrednie promieniowanie słoneczne. Stosowanie preparatów przeciwsłonecznych jako pierwszej linii obrony przeciwnowotworowej oparte jest na wynikach kontrolowanych badań przeprowadzonych u pacjentów z dużym ryzykiem rozwoju raka, które wykazały, że codzienne używanie produktów o szerokim spektrum ochrony zmniejszyło liczbę zmian typu rogowacenia słonecznego.
Rak brodawkujący skóry
Na raka brodawkującego skóry chorują osoby zarażone wirusem brodawczaka ludzkiego – typami 6 lub 11. Zmiany nowotworowe na skórze tworzą się na stopach, w obszarze narządów płciowych i w jamie ustnej. Zwykle rak skóry tego rodzaju jest pokryty masami rogowymi – może mieć różne kształty. Rak brodawkujący zwykle nie daje przerzutów.
Czerniak występuje u osób zbyt często i długo przebywających na słońcu albo w solarium. Szczególnie narażeni na tego rodzaju raka skóry są ci, którzy mają jasną karnację, jasną tęczówkę i skłonność do oparzeń słonecznych. W grupie ryzyka są też osoby z dużą ilością znamion.
Objawy tego rodzaju raka skóry to m.in. swędzenie, zaczerwienienie i krwawienie zmiany skórnej. O charakterze złośliwym mogą świadczyć też powiększenie zmiany skórnej, zmiana jej kształtu i koloru oraz owrzodzenie. Rak zaczyna rosnąć horyzontalnie lub wertykalnie, jego brzegi stają się niesymetryczne, nierówne i postrzępione. Zmienia się też kolor – im więcej barw ma zmiana skórna, tym bardziej prawdopodobne, że ma charakter nowotworu złośliwego.
Rak skóry – rozpoznanie
Jak wygląda rak skóry? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak wygląda rak skóry, ponieważ jego wygląd różni się w zależności od rodzaju nowotworu. Niemniej, w przypadku jakiejkolwiek zmiany na skórze należy skontaktować się z lekarzem.
Wielokrotnie zmiany nowotworowe poprzedzają zmiany skórne mające tendencję do złośliwienia. Należą do nich:
Rogowacenie starcze – zmiany tworzące się pod wpływem działania promieni słonecznych u osób, które są szczególnie narażone na bezpośrednie działanie słońca – rolników, żeglarzy. Zmiany te często obserwuje się u starszych osób. Początkowo zmiany nie są zbyt widoczne, wyczuwamy zmienione miejsce na skórze jako szorstkie. Z czasem zmieniają zabarwienie na brunatne, pokrywa je szorstka łuska.
Skóra pergaminowa i barwnikowa występuje pod wpływem zmian o charakterze genetycznym. Defekt występuje, kiedy u obydwojga rodziców występuje uszkodzony gen. Skóra chorych ma liczne piegi, odbarwione plamy i rozszerzone naczynia krwionośne. W cięższych przypadkach zmianom skóry towarzyszą także zaburzenia rozwojowe w ośrodkowym układzie nerwowym. W skórze tej przerzuty pojawiają się bardzo często. Ludzie dotknięci tą chorobą zazwyczaj umierają bardzo młodo.
Rogowacenie chemiczne to efekt oddziaływania na skórę trujących związków chemicznych – arsenu, smoły czy parafiny. Zmiany te występują zazwyczaj po wielu latach od kontaktu skóry z tymi związkami u ludzi narażonych na te związki na skutek wykonywanej pracy.
Blizny, znamiona po oparzeniach i przewlekłe stany zapalne skóry potencjalnie nie są uważane za możliwą przyczynę wystąpienia nowotworu, niemniej zdarzają się przypadki wystąpienia choroby na takim podłożu, jeśli towarzyszy im przerost tkanek.