U nas zapłacisz kartą
Pęcherzyki z płynem surowiczym na skórze - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Objawy pęcherzycy
Objawy pęcherzycy są bardzo zróżnicowane. Do najbardziej charakterystycznych należą:
- Rumienie, czyli żywoczerwone oraz wyraźnie wyodrębnione z niezmienionego chorobowo tła. W przypadku pęcherzycy zwykłej mogą się pojawiać w zarówno na błonach śluzowych (zwłaszcza jamy ustnej), jak też skórze. W przypadku pęcherzyc liściastych zmiany ograniczają się do samej skóry.
- Pęcherze, powstające z reguły na rumieniowym tle, z czasem zwiększające rozmiary i rozszerzające także na niezaczerwienioną skórę. W zależności od postaci są twardsze i mniej podatne na uszkodzenia (zwykła) bądź miękkie i wątłe (liściasta). Pęcherzyki są wypełnione płynem surowiczym o jasnej barwie. Podobnie jak rumienie, mogą występować zarówno na skórze, jak też śluzówkach.
- Nadżerki, czyli ubytki naskórka i śluzówki, gojące się bez blizn. Powstają w wyniku pękania pokryw pęcherzy. Wymagają szczególnej troski - niezabezpieczone stanowią wrota dla zakażeń bakteryjnych.
- Objaw Nikolskiego polegający na spełzaniu naskórka przy intensywnym pocieraniu palcem na skórze pozornie zdrowej, otaczającej widoczne gołym rumienie, pęcherze i nadżerki.
- Objaw Asboe-Hansena, czyli powiększenie obwodu pęcherza pod wpływem nacisku na jego pokrywę.
- Zliszajcowacenie, a więc nadkażenie bakteryjne skóry i błon śluzowych w obrębie nadżerek. Miejsce surowiczego płynu zajmuje ropna wydzielina, a na powierzchni pojawiają się żółte strupy.
- Ból i pieczenie, rzadziej świąd, który może utrudniać przyjmowanie pokarmów, szczególnie w przypadku, gdy dotyczy błon śluzowych jamy ustnej.
- Spełzanie płytek paznokciowych w najcięższych stadiach pęcherzycy zwykłej.
Należy podkreślić, że objawy pęcherzycy na skórze nie są jednoznaczne. Można je pomylić z symptomami innych problemów zdrowotnych, takich jak:
Rodzaje pęcherzy na skórze
Pęcherze na skórze mogą różnić się pod względem wielkości, zawartości czy pochodzenia. Klasyfikacja tych zmian jest niezwykle ważna, gdyż pozwala na lepsze rozpoznanie zmian oraz właściwe postępowanie terapeutyczne.
Ze względu na wielkość pęcherze dzielimy na:
- mikropęcherze – te niewielkie zmiany o średnicy do 5 mm mogą być trudne do dostrzeżenia gołym okiem, ale często są odczuwalne przez pacjenta ze względu na ból czy swędzenie. Mogą pojawić się w wyniku infekcji, alergii czy innych czynników,
- makropęcherze – o średnicy powyżej 5 mm, są łatwo zauważalne i mogą być wypełnione różnymi płynami. Ich obecność na skórze zazwyczaj sygnalizuje poważniejszy problem dermatologiczny lub choroby ogólnoustrojowe.
Ze względu na zawartość pęcherze dzielimy na:
- pęcherze wodniste – najczęściej spotykane, wypełnione są przezroczystym płynem, który może być wyciekającym surowiczym płynem. Mogą pojawić się na przykład po oparzeniach słonecznych,
- pęcherze krwawe – wypełnione krwią, zazwyczaj są wynikiem urazu, który uszkodził naczynia krwionośne pod skórą,
- pęcherze ropne – zawierające ropę, są zwykle wynikiem infekcji bakteryjnej i wymagają specjalistycznego leczenia.
Kiedy rozważamy przyczyny powstawania pęcherzy na skórze, ważne jest także określenie, czy są one pierwotne, czy wtórne:
- pęcherze pierwotne powstające bezpośrednio z powodu choroby lub czynnika wyzwalającego. Na przykład, mogą być bezpośrednią reakcją na alergen lub skutkiem infekcji wirusowej.
- pęcherze wtórne to zmiany, które wynikają z przekształcenia innych zmian skórnych. Pęcherz, który powstał w miejscu zadrapania lub innej zmiany skórnej, zostanie zaklasyfikowany jako wtórny.
Diagnostyka pęcherzycy
Wstępne rozpoznanie pęcherzycy jest stawiane przez lekarza na podstawie wywiadu oraz badania fizykalnego, polegającego na ocenie wykwitów skórnych, ich wyglądu, charakteru oraz lokalizacji. Ważnymi wskaźnikami są przewlekły przebieg choroby oraz dobry stan ogólny.
Następnie pacjent kierowany jest na bardziej zaawansowaną diagnostykę, w tym badanie immunopatologiczne skóry lub błon śluzowych oraz histopatologię.
W zależności od potrzeb wykonane mogą być między innymi:
- Bezpośrednie badanie immunofluorescencyjne (direct immunofluorescence - DIF), do którego pobierany jest wycinek skóry zdrowej (ale w odległości do 1 cm od zmiany chorobowej). Wykazuje ono linijne lub ziarniste złogi przeciwciał IgG w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka albo śluzówki, co jest podstawą stwierdzenia pęcherzycy.
- Badanie surowicy metodą ELISA pozwalające wykazać reaktywność surowicy ze wspomnianymi wyżej glikoproteinami - desmogleiną 1 (w przypadku pęcherzycy liściastej dotykającej wyłącznie skórę), desmogleiną 3 (pęcherzyca zwykła ograniczona do błon śluzowych) lub obiema substancjami jednocześnie (zwykła, obejmująca zarówno naskórek, jak też śluzówkę).
- Badanie histopatologiczne, w odróżnieniu od powyższych, nie jest obligatoryjne, ale może być pomocne do potwierdzenia, która z postaci choroby dotknęła pacjenta. Właśnie w ten sposób możliwe jest stwierdzenie akantolizy w warstwie podstawnej naskórka (pęcherzyca zwykła) lub podrogowej (liściasta). Można też zaobserwować brak tego zjawiska w przypadku choroby powodowanej przez przeciwciała IgA.
Oczywiście ostateczne rozpoznanie musi zawierać różnicowanie, czyli wykluczenie innych chorób o podobnym charakterze. Wspomnieć należy w tym kontekście szczególnie o schorzeniu znanym jako dermatoza pęcherzowa lub Pemfigoid (pemphigoid).
Ona także ma charakter autoimmunologiczny i również objawia się pod postacią wykwitów na skórze i śluzówce (pęcherze, rumienie oraz obrzęki).
Dieta przy pęcherzycy
Wiele osób pyta, co jeść przy pęcherzycy? Zalecenia dietetyczne ograniczają się jedynie do eliminacji produktów zawierających tak zwane grupy tiolowe.
Pod pojęciem tym kryją się związki chemiczne zbliżone do alkoholi, z tą różnicą, że w ich budowie atom tlenu z tzw. grupy hydroksylowej zostaje zastąpiony atomem siarki.
Nie wnikając w zawiłości świata chemii, związki te należą do stosunkowo wąskiej grupy czynników środowiskowych, które mogą zaostrzać chorobę lub prowokować jej nawrót.
W związku z tym, dieta przy pęcherzycy powinna być wolna od takich pokarmów, jak między innymi:
- cebula, czosnek, por, rzepa, rzodkiew, szczypiorek, chrzan, brokuły, brukselka, szpinak,
- groch, fasola, soczewica, soja, gryka, kasza gryczana,
- jaja, produkty mleczne, sery różnego rodzaju, kwaśna śmietana.
Oprócz tego należy oczywiście pamiętać o ogólnych zasadach zdrowego żywienia, przy czym dla wielu pacjentów specyficznym wyzwaniem może być możliwość spożywania czegokolwiek w związku z bolesnymi nadżerkami w jamie ustnej i gardle.
Dobrze jest w takiej sytuacji skonsultować się z doświadczonym dietetykiem, który doradzi produkty dające się łatwo i szybko przełknąć, a przy tym nie drażniące dodatkowo śluzówki i nie zaostrzające choroby.
