U nas zapłacisz kartą
Wszystko, co musisz wiedzieć o pieluszkowym zapaleniu skóry ICD-10
Pieluszkowe zapalenie skóry – co je powoduje?
Możliwych przyczyn pieluszkowego zapalenia skóry jest co najmniej kilka. Do tych najczęściej zaliczane są następujące:
Pieluszkowe zapalenie skóry można bardzo łatwo rozpoznać. Jego podstawowym objawem jest zaczerwieniona i ciepła skóra pupy, która może się dodatkowo łuszczyć. Czasem stan zapalny obejmuje także pachwiny i podbrzusze dziecka. Maluch doświadczający tego problemu może być marudny i płaczliwy, ponieważ zapalenie pieluszkowe wywołuje świąd i pieczenie. W skrajnych przypadkach zapaleniu pieluszkowemu mogą towarzyszyć ropne wysięki lub pęcherze.
Należy pamiętać, że choć główną przyczyną pieluszkowego zapalenia skóry jest podrażnienie naskórka i zaburzenie jego naturalnej bariery ochronnej, skóra dziecka może zostać nadkażona przez różne rodzaje drobnoustrojów. Stan naskórka mogą pogarszać zarówno grzyby, jak i bakterie. Z tego względu po dostrzeżeniu objawów zapalenia pieluszkowego warto skonsultować się z lekarzem, który dopasuje leczenie do przyczyny kłopotu.
Czym jest pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry (ang. napkin dermatitis, diaper dermatitis), w skrócie PZS, to jedna z najczęstszych dolegliwości, która dotyka nawet połowę niemowląt w pierwszym roku życia. Problem zwykle pojawia się między 7. a 12. miesiącem życia.
Przyczyn pieluszkowego zapalenia skóry może być wiele, a ze względu na złożony charakter problemów skórnych trudno jednoznacznie wskazać tę dominującą. Przeważnie na wystąpienie PZS składają się czynniki mechaniczne, alergie oraz infekcje.
Ryzyko pieluszkowego zapalenia skóry u dzieci zwiększa m.in.:
- nadmierna wilgoć oraz uszkodzenie naskórka,
- nieregularna lub niedostateczna higiena skóry,
- częste pocieranie ciała dziecka przez pieluszkę lub nawilżanymi chusteczkami,
- zasadowe pH moczu.
Wystąpienie reakcji zapalnej wzrasta, jeśli malucha uczulają składniki zawarte w pieluszkach. Częściej dotyczy to dzieci, które od pierwszych tygodni życia są poddawane antybiotykoterapii, mogącej osłabiać naturalną odporność organizmu.
U dzieci z wrodzoną nieprawidłowością układu odpornościowego może pojawić się też atopowe pieluszkowe zapalenie skóry. To przewlekła dermatoza zapalna o podłożu autoimmunologicznym.
Jak leczyć pieluszkowe zapalenie skóry u dzieci?
Leczenie zapaleń skórnych u małych dzieci to często długotrwały i skomplikowany proces. Wymaga dużego zaangażowania ze strony opiekunów malucha, a przede wszystkim, konsekwencji.
Jak pielęgnować podrażnioną skórę dziecka?
Pielęgnacja podrażnionej skóry polega na stosowaniu odpowiednio dobranych kosmetyków, emolientów oraz pieluszek. U dzieci z PZS odradza się stosowanie pudrów i zasypek, a zwłaszcza łączenie ich z preparatami do nawilżania i natłuszczania. Spowodują one zbrylenie się drobnego proszku, co doprowadzi jedynie do powstania kolejnych odparzeń.
Nie zawsze rodzice są w stanie samodzielnie poradzić sobie ze stanem zapalnym. W przypadku ostrej reakcji u dziecka albo podejrzenia wystąpienia zakażenia grzybiczego lub bakteryjnego zaleca się kontakt z lekarzem.
Jaki krem na pieluszkowe zapalenie skóry?
Delikatną skórę niemowlaka można smarować kremami o precyzyjnie dobranym składzie. Co na pieluszkowe zapalenie skóry?
· gliceryna – nawilża naskórek i zapobiega jego nadmiernemu wysychaniu,
· panthenol – organiczny związek chemiczny łagodzący podrażnienia skórne,
· lanolina – nawilża skórę i przyspiesza regenerację powstałych uszkodzeń,
· tlenek cynku – łagodzi stany zapalne skóry.
Krem na pieluszkowe zapalenie skóry powinien składać się wyłącznie ze składników naturalnego pochodzenia. Preparat nakłada się po dokładnym oczyszczeniu i osuszeniu skóry. Przed założeniem pieluszki należy odczekać kilka minut, aby zawarte w nim substancje aktywne mogły się wchłonąć.
Warto pamiętać, że w przypadku pojawienia się wyraźnych zmian skórnych konieczna może okazać się kuracja kortykosteroidami.
Jakie pieluchy na pieluszkowe zapalenie skóry?
W przypadku wystąpienia na skórze dziecka stanu zapalnego należy jak najszybciej zrezygnować z „mocno zabudowanych” pieluch zawierających w składzie gumę, plastik i inne materiały potencjalnie alergizujące. Zamiast nich lepszym wyborem będą pieluszki oddychające, wyposażone w przewiewne membrany.
Jak się leczy pieluszkowe zapalenie skóry?
Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry jest wielokierunkowe i w dużej mierze zależy od przyczyny warunkującej rozwój objawów. Obok opisanych poniżej zasad pielęgnacji, stosuje się przeciwzapalne leczenie miejscowe oraz (w ciężkich przypadkach) preparaty ogólne.
Preparaty sterydowe o działaniu przeciwzapalnym aplikuje się miejscowo w średnio nasilonych i ciężkich przypadkach, zwłaszcza przy wyraźnych zapalnych zmianach skórnych. Stosowane są one, jeśli przyczyną wyprysku jest alergia oraz występuje ostra reakcja zapalna wynikajaca z podrażnienia. Jak wiadomo miejscowe preparaty sterydowe obarczone są wieloma działaniami niepożądanymi, a zatem zalecana jest ostrożność przy ich stosowaniu.
Należy unikać stosowania glikokortykosteroidów o dużej sile działania, w szczególności fluorowanych, ponieważ mogą powodować wystąpienie wspomnianych powyżej działań niepożądanych, zarówno miejscowych, jak i ogólnych (zaniki skóry, rozstępy, odbarwienia, przebarwienia skóry itd.).
Obecnie, zamiast leków sterydowych, stosuje się także miejscowe inhibitory kalcyneuryny, które nie powodują reakcji niepożądanych. W przypadku tej grupy leków należy zwrócić uwagę na pewne ograniczenia wiekowe. Oba sposoby leczenia powinny być zawsze zlecane i szczegółowo monitorowane przez lekarza prowadzącego.
W przypadku pieluszkowego zapalenia skóry, w którym stwierdza się zakażenie skóry drożdżakami, dużą skuteczność wykazują stosowane miejscowo preparaty przeciwdrożdżakowe. Z kolei w sytuacji, gdy doszło do zakażenia bakteryjnego, poprawę stanu skóry przynoszą miejscowe preparaty przeciwbakteryjne.
Jeśli zapalenie skóry ma ciężki przebieg, podejmuje się leczenie ogólne w celu opanowania stanu zapalnego, ograniczenia ewentualnego zakażenia bakteryjnego i/lub drożdżakowego oraz zmniejszenia u dziecka takich dolegliwości jak ból, świąd i pieczenie skóry.
- antybiotyki
- leki przeciwhistaminowe
- leki uszczelniające naczynia
- niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Pieluszkowe zapalenie skóry
Pieluszkowe zapalenie skóry (napkin dermatitis, diaper dermatitis) to stan zapalny skóry, dla którego charakterystyczne są zmiany o charakterze i morfologii wyprysku (plamy rumieniowe, grudki, pęcherzyki, nadżerki, złuszczanie naskórka itd.) zlokalizowane w miejscu przylegania pieluszki. Objawy pojawiają się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie, najczęściej jednak obserwuje się je u dzieci pomiędzy siódmym a dwunastym miesiącem życia.
Warto pamiętać, że pieluszkowe zapalenie skóry może dotyczyć także osób w podeszłym wieku oraz ciężko chorych, u których wystąpiło nietrzymanie moczu i stolca.
Przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry
Przyczyny występowania pieluszkowego zapalenia skóry mają charakter złożony i wieloczynnikowy, a ich znaczenie w rozwoju objawów jest bardzo indywidualne. W niektórych przypadkach najważniejsze znaczenie maja czynniki mechaniczne, w innych natomiast alergia kontaktowa lub czynniki infekcyjne. Poniżej przedstawiamy ich krótką charakterystykę.
Czynniki sprzyjające występowaniu pieluszkowego zapalenia skóry
- wilgoć i uszkodzenie (maceracja) naskórka zaburzające naturalną funkcję skóry jako bariery ochronnej i będące przyczyną nadmiernego przenikania substancji drażniących, alergizujących oraz mikroorganizmów do głębszych warstw skóry
- przewlekłe pocieranie skóry przez pieluszkę, które powoduje występowanie mechanicznie uwarunkowanych zapalnych zmian skórnych, przede wszystkim na wypukłych powierzchniach ciała tej okolicy, czyli w obrębie wewnętrznej powierzchni ud, wypukłej powierzchni narządów płciowych, pośladków oraz pasa (tzw. pieluszkowe zapalenie skóry z podrażnienia)
- zasadowe pH moczu, którego wartość jest dodatkowo podnoszona przez produkujące ureazę bakterie kałowe – kontaktowe działanie zasadowego moczu stanowi zatem istotny czynnik warunkujący rozwój stanu zapalnego skóry w okolicy pieluszkowej, jak wiadomo niektóre bakterie obecne w kale, produkujące ureazę, mogą zwiększać zasadowość moczu, a zatem ważne są oba te czynniki
- niedostateczna higiena skóry
- obecność drożdżaków (Candida albicans) w kale
- długotrwała antybiotykoterapia
- biegunki (zobacz: Biegunka ostra)
- wrodzone wady układu moczowego
- uczulenie spowodowane kontaktem z alergenami zawartymi w pieluszce i preparatach stosowanych do pielęgnacji skóry w okolicy pieluszkowej (tzw. alergiczny wyprysk pieluszkowy).
