Objawy alergii na pokrzywę - Jak rozpoznać i leczyć reakcje alergiczne

Pokrzywka - przyczyny

  • pokarmowa (ryby, mleko, jaja, orzechy, niektóre owoce, warzywa)
  • leki (najczęściej penicylina i jej pochodne, kwas acetylosalicylowy,niesteroidowe leki przeciwzapalne, surowica przeciwtężcowa)
  • na pyłki roślin
  • naskórek i sierść zwierząt domowych
  • składniki pożywienia (barwniki, konserwanty, przyprawy i inne)
  • chemikalia
  • jady owadów
  • lateks (np. w wyniku noszenia rękawic lateksowych)

2) Choroby infekcyjne wywoływane przez bakterie, grzyby i pasożyty przewodu pokarmowego, a także zakażenia wirusowe (np. zapalenie wątroby, HIV).

3) Choroby tarczycy - u chorych na pokrzywkę przewlekłą częściej niż w ogólnej populacji obserwuje się obecność przeciwciał przeciwtarczycowych.

4) Choroby autoimmunologiczne - np. pokrzywka naczyniowa w przebiegu tocznia układowego.

5) Różne czynniki fizyczne, np. zimno, ucisk, gorąco, kontakt z wodą, promieniowanie słoneczne, wibracje, wysiłek prowokujący pocenie się (tzw. pokrzywka cholinergiczna). Do tej grupy zalicza się także dermografizm, czyli pokrzywkę wywoływaną poprzez potarcie bądź zadrapanie skóry.

Sposoby leczenia pokrzywki

Terapia pokrzywki musi być prowadzona przez lekarza i należy unikać samoleczenia.

  1. Unikanie czynnika wyzwalającego (np. alergenu, czynnika fizycznego itp.), jeśli został zidentyfikowany. W razie pokrzywki pokarmowej konieczne może być zastosowanie diety eliminacyjnej (ustąpienie zmian skórnych następuje po 2–3 tyg.).
  2. Unikanie czynników nasilających lub wywołujących pokrzywkę: leki (kwas acetylosalicylowy, inne NSLPZ, opioidy), alkohol, stres psychiczny.
  3. Leczenie choroby podstawowej, jeśli pokrzywka ma charakter wtórny, czyli jest spowodowana inną chorobą.

Leczenie farmakologiczne

Podstawowymi lekami wykorzystywanymi w terapii pokrzywki są leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd skóry i powodują zanikanie bąbli pokrzywkowych. Leki przeciwhistaminowe skuteczne w leczeniu pokrzywki to: bilastyna, cetyryzyna, desloratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, loratadyna i rupatadyna.

U pacjentów z pokrzywką wywoływaną wysiłkiem fizycznym (z anafilaksją lub bez niej) lekarz może zalecić zapobiegawczo leki przeciwhistaminowe w celu zmniejszenia częstości występowania lub nasilenia objawów. Pacjentom, u których wystąpiła reakcja anafilaktyczna lub obrzęk naczynioruchowy krtani, lekarz może zalecić noszenie przy sobie ampułkostrzykawki z adrenaliną lub autowstrzykiwacza z adrenaliną do samodzielnego podania w razie konieczności.

Pokrzywka - skąd się bierze i jak wygląda?

Pokrzywką określamy zespół objawów skórnych, obejmujących świąd, ból, występowanie wysypki w postaci białych lub czerwonych płaskich bąbli, otoczonych zaczerwienioną skórą. Zmiany te są bardzo podobne do tych, które wywołuje kontakt z pokrzywą, skąd też wywodzi się nazwa objawu.
Pokrzywka alergiczna powstaje w wyniku uwolnienia histaminy z komórek tucznych pod wpływem alergenu, czyli czynnika wywołującego alergię. Histamina wraz z innymi czynnikami powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych (obrzęk, zaczerwienienie), uwrażliwienie nerwów czuciowych (świąd, ból) oraz aktywację komórek układu odpornościowego. Z tego powodu pokrzywkę leczy się głównie lekami przeciwhistaminowymi (przeciwalergicznymi).

Rodzaje pokrzywki

Pokrzywkę możemy podzielić ze względu na długość trwania i czynnik ją wywołujący (pochodzenie pokrzywki). Jeżeli objawy nie trwają dłużej niż 6 tygodni, mówimy o pokrzywce ostrej, jeżeli dłużej - o przewlekłej. Większość zmian zanika w ciągu 24 godzin, nie pozostawiając żadnych śladów na skórze. Oprócz pokrzywki na tle alergicznym, możemy wyróżnić także pokrzywkę:

  • fizyczną - wywołaną czynnikiem fizycznym,
  • demograficzną,
  • cieplną,
  • z ucisku,
  • wibracyjną,
  • słoneczną,
  • cholinergiczną,
  • wodną (bardzo rzadka! Chory uczulony jest nawet na własne łzy),
  • kontaktową (pokrzywka powstaje w miejscu kontaktu z alergenem, np. niklem czy chromem),
  • w przebiegu zakażeń wirusowych i pasożytniczych,
  • w przebiegu chorób autoimmunologicznych,
  • samoistną (idiopatyczną).

Pokrzywka - objawy

Pokrzywka ma postać swędzących, porcelanowo-różowych bąbli i/lub obrzęków. Zmiany te:

  • mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele i być skupione w jednym/kilku miejscach albo pokrywać całe ciało, np. w przypadku pokrzywki wywołanej zimnem, bąble rozwijają się w miejscu oziębienia skóry, z kolei pokrzywka będąca wynikiem ucisku objawia się głębokimi obrzękami w miejscu przewlekle działającego ucisku
  • mogą mieć różny kształt, np. pokrzywka wywoływana poprzez potarcie bądź zadrapanie skóry objawia się jako wyniosłe, czerwone linie

Wyjątkiem jest pokrzywka naczyniowa, w przebiegu której bąble utrzymują się dłużej niż 48 godzin w jednym miejscu, a zmianom skórnym nie towarzyszy świąd skóry.

  • bledną pod naciskiem palca
  • krótko utrzymują się w jednym miejscu - opisywane są jako "wędrujące" po ciele. Zmiana znika, a za kilka godzin w innym miejscu na ciele pojawiają się nowe bąble
  • mogą utrzymywać się do 6 tygodni (pokrzywka ostra) lub dłużej niż 6 tygodni (pokrzywka przewlekła)

W niektórych przypadkach pokrzywki ostrej mogą się pojawić objawy towarzyszące, takie jak: gorączka, ogólne złe samopoczucie, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, ból stawów.

Jeśli obrzęk pojawi się na powiekach i/lub ustach natychmiast należy pójść do lekarza! Obrzęk może objąć także język, gardło i krtań (tzw. obrzęk naczynioruchowy), a dalej doprowadzić do trudności w oddychaniu i do zatrzymaniem oddechu, a w skrajnych przypadkach nawet do zatrzymania akcji serca. Poza tym pokrzywka może być też pierwszym objawem wstrząsu anafilaktycznego.

Na przykład u dzieci uczulonych na białko mleka krowiego zmiany skórne mogą pojawiać się na całym ciele alergia skórna na twarzy obejmuje policzki oraz okolice oczu i ust, ponadto wysypka występuje np.

Czytaj dalej...

Jeśli występują objawy bardziej nasilone, takie jak obrzęk gardła, trudności w oddychaniu lub spadek ciśnienia krwi, konieczne jest niezwłoczne wezwanie pomocy medycznej i podanie adrenaliny w formie zastrzyku lub automatycznego wstrzykiwacza.

Czytaj dalej...

Kaszka na skórze twarzy, czerwone suche plamy na policzkach, wysypka na szyi i dekolcie to tylko kilka objawów uczulenia na twarzy, które mogą wystąpić jako reakcja alergiczna na słońce, dane pokarmy, kosmetyki, środki drażniące i inne.

Czytaj dalej...

Nadwrażliwość na pokarmy Nadwrażliwość na pokarmy to nadmierna, patologiczna i nieadekwatna do sytuacji reakcja organizmu na jakąś substancję, której spożycie może wywołać objawy ze strony różnych narządów i układów.

Czytaj dalej...