U nas zapłacisz kartą
Domowe sposoby na potnicę dłoni
Przyczyny potnicy
Etiologia potnicy nie została do końca wyjaśniona, jednak najczęściej związana jest z infekcjami grzybiczymi, alergią na nikiel lub wypryskiem atopowym. Dolegliwość zazwyczaj pojawia się u osób młodych i w średnim wieku, w szczególności w okresie wiosennym i letnim, kiedy to wzrost temperatury zwiększa potliwość dłoni i stóp. Jednak zwiększona potliwość nie jest przyczyną pojawienia się potnicy, a jedynie uznana została za czynnik, który sprzyja jej rozwojowi. Ponadto stosowanie niektórych leków i alergeny kontaktowe mogą wywołać wspomnianą chorobę. Z kolei do czynników wewnątrzustrojowych mogących przyczynić się do rozwoju potnicy zaliczymy przede wszystkim zakażenia bakteryjne i grzybicze.
Zmiany potnicowe pojawiają się na dłoniach i stopach, zazwyczaj nie obejmują strony grzbietowej i dłoniowej ręki. Zlokalizowane są na bocznej powierzchni palców rąk (zazwyczaj na drugim i piątym palcu) i w okolicy stóp. Najbardziej charakterystycznym objawem potnicy jest wysypka skórna o charakterze pęcherzykowatym. Jeśli zmiany występują blisko siebie, następuje ich łączenie, a tym samym tworzą się większe pęcherze. Grudki lub wypryski, głęboko osadzone i symetrycznie ułożone, wypełnione są przezroczystym płynem, niekiedy przypominającym żółtą ropę. Typowym objawem choroby jest uporczywy świąd. Złuszczająca się wysypka i zaczerwieniona skóra świadczą o stanie zapalnym. Podczas gojenia się ran tworzą się łuszczące grudki usadowione na podłożu rumieniowym. Potnica może występować w postaci łagodnej i ostrej. W pierwszym przypadku pojawia się duża liczba drobnych pęcherzyków, a niekiedy także i stan zapalny. Z kolei w drugim, można zaobserwować tworzenie się twardej (czasami pękającej) skorupy na dłoniach i stopach a także nadżerek.
Objawy wyprysku potnicowego
Po czym poznać, że bąble świadczą o potnicy? Zgodnie z danymi przedstawionymi przez specjalistów z Zakładu Dermatologii Doświadczalnej i Kosmetologii - autorów publikacji “Podział i definicje chorób z kręgu wyprysku”, wyprysk potnicowy jest swędzącą wysypką kontaktową pojawiającą się:
- w około 70 proc. przypadków na dłoniach,
- w około 20 proc. przypadków na dłoniach i stopach,
- w około 10 proc. przypadków na podeszwach.
Wbrew powszechnemu przekonaniu wyprysk potnicowy to jednak nie tylko swędzące krostki z płynem na dłoniach, ale też zmiany na innych częściach ciała.
Co więcej, określenie potnica może sugerować, że krostki to efekt nieprawidłowej pracy gruczołów potowych. Tymczasem bąble w wyprysku potnicowym mają zupełnie inne podłoże – zwykle alergiczne i grzybicze.
Jak wygląda potnica? Charakterystyczne objawy tej dermatozy ujawniają się zazwyczaj na bocznej powierzchni drugiego i piątego palca ręki.
Wyprysk potnicowy – czy da się mu zapobiec?
W zapobieganiu wystąpieniu wyprysku potnicowego istotną rolę odgrywa unikanie kontaktu z alergenami, które powodują powstawanie zmian skórnych, a także dbanie o higienę skóry rąk i stóp. Trzeba unikać przegrzewania stóp oraz korzystać z przewiewnego obuwia, które nie sprzyja nadmiernemu poceniu się stóp. Należy również diagnozować i leczyć zmiany skórne, które mogą wskazywać na grzybicę stóp i dłoni np. swędzące i łuszczące się zmiany pomiędzy palcami i na bocznych powierzchniach palców. W przypadku pojawienia się niepokojących zmian skórnych lub uciążliwych dolegliwości np. świąd skóry i nieprzyjemny zapach stóp, trzeba jak najszybciej zasięgnąć porady lekarza.
Zanim zostanie rozpoczęte leczenie, niezbędne jest ustalenie przyczyny chorobowej oraz potwierdzenie wstępnie postawionej na podstawie badania podmiotowego i badania przedmiotowego diagnozy.
Na etapie diagnostyki wyprysku potnicowego wykonywane jest m.in. badanie zeskrobin w celu wykrycia zakażenia grzybiczego. Niekiedy niezbędne jest pobranie wycinka do badania histopatologicznego.
Przyczyny wyprysku potnicowego
Do najczęstszych przyczyn wystąpienia potnicy (wyprysku potnicowego) zaliczyć można:
- kontakt z metalami – szczególnie takimi, jak: chrom, nikiel, kobalt, które mogą wywołać wyprysk. Często są one obecne w zakładach pracy. Elżbieta Szczepaniak i Janusz Prokop w publikacji “Wyprysk kontaktowy” wykazują także, że wystąpienie potnicy może wynikać z kontaktu z pierwszymi porcjami wody z kranu.
- uogólniony odczyn alergiczny – źródeł potnicy można upatrywać w uogólnionym odczynie alergicznym. Wyprysk potnicowy może być efektem ekspozycji na alergen, który wywoływał już wcześniej alergię,
- odczyn idowy – w wyniku odległej reakcji alergicznej na grzyby znajdujące się w organizmie może wystąpić potnica,
- palenie papierosów – u nałogowych palaczy przebieg choroby jest zaostrzony,
- przyczyny idiopatyczne – czynnik wywołujący chorobę może być nieznany.
Wyprysk potnicowy – diagnostyka i leczenie
Różnicowanie odmian wyprysku stanowi trudność wynikającą z niejednorodnych, często sprzecznych definicji. Wyprysk potnicowy rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego oraz wywiadu lekarskiego. Specjalista może również zaproponować przeprowadzenie testów alergicznych w celu ustalenia przyczyny choroby.
Leczenie wyprysku potnicowego polega na miejscowym stosowaniu maści zwalczających dermatozy. Na wyprysk potnicowy dostępne są w aptekach leki sprzedawane bez recepty, np. zawierające metyloprednizolon (aceponian metyloprednizolonu), syntetyczny glikokortykosteroid mający silne oraz długotrwałe działanie przeciwzapalne oraz immunosupresyjne. Dobre efekty daje ekstrakt z propolisu (np. w formie aerozolu, stosowany miejscowo na skórę), a także okłady z trzyprocentowego kwasu bornego (borowego).
Leczenie wyprysku potnicowego najlepiej przeprowadzać pod okiem dermatologa – choroba bardzo często współwystępuje z zakażeniem grzybiczym. Właściwa diagnoza jest kluczowa w celu rozpoczęcia skutecznej terapii. Dermatolog na wyprysk potnicowy może przepisać leki dostępne na receptę (jeśli bez recepty okażą się nieskuteczne) oraz leki przeciwalergiczne. W przypadku współwystępowania zakażenia grzybiczego specjalista zaproponuje ponadto środki przeciwgrzybicze. Może też zalecić stosowanie antybiotyków. Na czas leczenia należy unikać kontaktu z czynnikami mogącymi zaostrzyć objawy choroby.
Zobacz film: Jakie funkcje pełni skóra człowieka? Źródło: Bez skazy
