U nas zapłacisz kartą
Uderzające na pięty - Przyczyny, leczenie i profilaktyka
Co to jest i jak wygląda wyprysk potnicowy?
Wyprysk potnicowy to choroba dermatologiczna, której objawem są zmiany skórne w postaci niewielkich pęcherzyków. Pęcherzyki występują na skórze dłoni (szczególnie na bocznych powierzchniach palców) i podeszwach stóp (w szczególności na łuku stopy). Na wyprysk potnicowy wskazują liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym lub płynem surowiczo-ropnym. Zmianom w postaci pęcherzyków i pęcherzy towarzyszy silnswy świąd skóry.
Przebieg choroby może być ostry lub przewlekły. Wyprysk potnicowy występuje najczęściej u osób w młodym i średnim wieku. Wskazujące na potnicę pęcherzyki i pęcherze na skórze dłoni i stóp bardzo rzadko występują u dzieci.
Zanim zostanie postawiona diagnoza i wyprysk potnicowy będzie leczony, powinno zostać wykonane badanie mykologiczne w kierunku grzybicy dłoni bądź grzybicy stóp oraz badanie w kierunku rumienia wielopostaciowego. Podobne zmiany skórne mogą także wskazywać na alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry (powstaje wtedy wyprysk kontaktowy), dlatego powinny również zostać wykonane testy alergiczne.
Pojawienie się na skórze dłoni i skórze stóp swędzących pęcherzyków lub pęcherzy, a także innych zmian np. rumienia, krostek i grudek, powinno skłonić do wizyty u lekarza dermatologa. Warto wiedzieć, że nieleczone choroby skóry nie tylko utrudniają normalne funkcjonowanie, ale także mogą doprowadzić do powikłań np. nadkażenia bakteryjnego.
Jakie są metody leczenia wyprysku potnicowego?
Wyprysk potnicowy to choroba trudno poddająca się leczeniu. Najczęściej leczenie rozpoczyna się od stosowania silnie działających miejscowo glikokortykosteroidów. Doustne leki przeciwhistaminowe pomagają zmniejszyć świąd. W często nawracającej chorobie opcję terapeutyczną stanowi fototerapia PUVA. W przypadku stwierdzenia grzybicy stóp lub innych czynników przyczynowych należy wdrożyć odpowiednie leczenie.
Wyprysk potnicowy to choroba, w której alergeny mogą być zarówno pochodzenia zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Nikiel, kobalt i niektóre leki mogą powodować wystąpienie lub zaostrzenie zmian, więc unikanie ekspozycji na nie może zapobiec rozwojowi wyprysku potnicowego. Niemniej w większości przypadków trudno wykryć czynnik przyczynowy i profilaktyka nie jest możliwa. W przypadku odczynów na zakażenia grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po wyleczeniu grzybicy stóp.
Zobacz także
Wyprysk pieniążkowaty Wyprysk pieniążkowaty jest szczególną odmianą wyprysku kontaktowego. W części przypadków zmiany chorobowe związane są z nadwrażliwością komórkową na alergeny bakteryjne, zwłaszcza paciorkowcowe. Do czynników zaostrzających zmiany skórne należą nadmierne kąpiele i stosowanie wysuszających mydeł.
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Wyprysk potnicowy – diagnostyka i leczenie
Różnicowanie odmian wyprysku stanowi trudność wynikającą z niejednorodnych, często sprzecznych definicji. Wyprysk potnicowy rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego oraz wywiadu lekarskiego. Specjalista może również zaproponować przeprowadzenie testów alergicznych w celu ustalenia przyczyny choroby.
Leczenie wyprysku potnicowego polega na miejscowym stosowaniu maści zwalczających dermatozy. Na wyprysk potnicowy dostępne są w aptekach leki sprzedawane bez recepty, np. zawierające metyloprednizolon (aceponian metyloprednizolonu), syntetyczny glikokortykosteroid mający silne oraz długotrwałe działanie przeciwzapalne oraz immunosupresyjne. Dobre efekty daje ekstrakt z propolisu (np. w formie aerozolu, stosowany miejscowo na skórę), a także okłady z trzyprocentowego kwasu bornego (borowego).
Leczenie wyprysku potnicowego najlepiej przeprowadzać pod okiem dermatologa – choroba bardzo często współwystępuje z zakażeniem grzybiczym. Właściwa diagnoza jest kluczowa w celu rozpoczęcia skutecznej terapii. Dermatolog na wyprysk potnicowy może przepisać leki dostępne na receptę (jeśli bez recepty okażą się nieskuteczne) oraz leki przeciwalergiczne. W przypadku współwystępowania zakażenia grzybiczego specjalista zaproponuje ponadto środki przeciwgrzybicze. Może też zalecić stosowanie antybiotyków. Na czas leczenia należy unikać kontaktu z czynnikami mogącymi zaostrzyć objawy choroby.
Zobacz film: Jakie funkcje pełni skóra człowieka? Źródło: Bez skazy
Wyprysk potnicowy – czy da się mu zapobiec?
W zapobieganiu wystąpieniu wyprysku potnicowego istotną rolę odgrywa unikanie kontaktu z alergenami, które powodują powstawanie zmian skórnych, a także dbanie o higienę skóry rąk i stóp. Trzeba unikać przegrzewania stóp oraz korzystać z przewiewnego obuwia, które nie sprzyja nadmiernemu poceniu się stóp. Należy również diagnozować i leczyć zmiany skórne, które mogą wskazywać na grzybicę stóp i dłoni np. swędzące i łuszczące się zmiany pomiędzy palcami i na bocznych powierzchniach palców. W przypadku pojawienia się niepokojących zmian skórnych lub uciążliwych dolegliwości np. świąd skóry i nieprzyjemny zapach stóp, trzeba jak najszybciej zasięgnąć porady lekarza.
Zanim zostanie rozpoczęte leczenie, niezbędne jest ustalenie przyczyny chorobowej oraz potwierdzenie wstępnie postawionej na podstawie badania podmiotowego i badania przedmiotowego diagnozy.
Na etapie diagnostyki wyprysku potnicowego wykonywane jest m.in. badanie zeskrobin w celu wykrycia zakażenia grzybiczego. Niekiedy niezbędne jest pobranie wycinka do badania histopatologicznego.
