U nas zapłacisz kartą
Wyprysk potnicowy - przyczyny, objawy i sposoby leczenia
Objawy wyprysku potnicowego
Po czym poznać, że bąble świadczą o potnicy? Zgodnie z danymi przedstawionymi przez specjalistów z Zakładu Dermatologii Doświadczalnej i Kosmetologii - autorów publikacji “Podział i definicje chorób z kręgu wyprysku”, wyprysk potnicowy jest swędzącą wysypką kontaktową pojawiającą się:
- w około 70 proc. przypadków na dłoniach,
- w około 20 proc. przypadków na dłoniach i stopach,
- w około 10 proc. przypadków na podeszwach.
Wbrew powszechnemu przekonaniu wyprysk potnicowy to jednak nie tylko swędzące krostki z płynem na dłoniach, ale też zmiany na innych częściach ciała.
Co więcej, określenie potnica może sugerować, że krostki to efekt nieprawidłowej pracy gruczołów potowych. Tymczasem bąble w wyprysku potnicowym mają zupełnie inne podłoże – zwykle alergiczne i grzybicze.
Jak wygląda potnica? Charakterystyczne objawy tej dermatozy ujawniają się zazwyczaj na bocznej powierzchni drugiego i piątego palca ręki.
Co to jest i jak wygląda wyprysk potnicowy?
Wyprysk potnicowy to choroba dermatologiczna, której objawem są zmiany skórne w postaci niewielkich pęcherzyków. Pęcherzyki występują na skórze dłoni (szczególnie na bocznych powierzchniach palców) i podeszwach stóp (w szczególności na łuku stopy). Na wyprysk potnicowy wskazują liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym lub płynem surowiczo-ropnym. Zmianom w postaci pęcherzyków i pęcherzy towarzyszy silnswy świąd skóry.
Przebieg choroby może być ostry lub przewlekły. Wyprysk potnicowy występuje najczęściej u osób w młodym i średnim wieku. Wskazujące na potnicę pęcherzyki i pęcherze na skórze dłoni i stóp bardzo rzadko występują u dzieci.
Zanim zostanie postawiona diagnoza i wyprysk potnicowy będzie leczony, powinno zostać wykonane badanie mykologiczne w kierunku grzybicy dłoni bądź grzybicy stóp oraz badanie w kierunku rumienia wielopostaciowego. Podobne zmiany skórne mogą także wskazywać na alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry (powstaje wtedy wyprysk kontaktowy), dlatego powinny również zostać wykonane testy alergiczne.
Pojawienie się na skórze dłoni i skórze stóp swędzących pęcherzyków lub pęcherzy, a także innych zmian np. rumienia, krostek i grudek, powinno skłonić do wizyty u lekarza dermatologa. Warto wiedzieć, że nieleczone choroby skóry nie tylko utrudniają normalne funkcjonowanie, ale także mogą doprowadzić do powikłań np. nadkażenia bakteryjnego.
Leczenie wyprysku potnicowego
W leczeniu stosuje się leki według podobnych schematów jak w innych rodzajach wyprysku, głównie glikokortykosteroidy. W przypadku zmian grzybiczych, konieczne włączenie jest leczenia przeciwgrzybiczego i eliminacja czynników wywołujących . Nadkażone pęcherze należy naciąć, osuszyć i stosować miejscową antybiotykoterapię i leczenie glikokortykosteroidami.
Można zastosować również doustne leki przeciwhistaminowe, które działają przeciwświądowo. Jeśli wyprysk potnicowy pojawia się nawrotowo, można rozważyć leczenie fototerapią PUVA.
Leki przeciwgrzybiczne można stosować miejscowo lub ogólnoustrojowo. Leki miejscowe włącza się, gdy zmiany są pojedyncze, niezależnie od lokalizacji. Wyprysk potnicowy stanowi raczej wskazanie do leczenia miejscowego. Najczęściej leczenie miejscowe jest leczeniem dość długotrwałym wymagającym dodatkowego stosowania wielu środków profilaktycznych jak m.in. odpowiednia higiena, unikanie drażniących i perfumowanych środków myjących oraz stosowanie odpowiednich pudrów przeciwgrzybiczych.
Jeśli zmiany są bardzo rozległe, wieloogniskowe, przewlekłe, oporne na leczenie, włącza się leczenie ogólnoustrojowe.
Grzybica paznokci w związku z wprowadzeniem leków ogólnoustrojowych i silnych środków przeciwgrzybicznych do miejscowego stosowania nie wymaga aktualnie usuwania płytek paznokciowych.
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Wyprysk potnicowy (ang. dyshidrotic eczema, pompholyx) należy do najczęściej występujących chorób skóry (dermatoz). Potnica to charakterystyczne zapalenie skóry zlokalizowane na dłoniach oraz stopach, będące reakcją alergiczną organizmu na kontakt z którąś z uczulających substancji. Alergeny mogą być pochodzenia wewnętrznego (endogennego), jak i zewnętrznego (egzogennego). Najczęstszymi alergenami są metale ciężkie (m.in. nikiel, kobalt, chrom) oraz bakterie. Wyprysk potnicowy może się też ujawnić pod wpływem stosowanych leków. Choć nazwa tej dermatozy kojarzy się z potem, to powstające w przebiegu choroby pęcherzyki nie są związane z gruczołami potowymi.
Wyprysk potnicowy ma formę niedużych (maksymalna średnia to ok. 2–3 mm), bezbarwnych pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem. Pęcherze powstają w skupiskach. Wyprysk potnicowy czasem, chociaż nie zawsze, powoduje ból. Charakterystyczne dla wyprysku potnicowego jest uporczywe swędzenie. Zmiany skórne pojawiają się głównie na dłoniach (w ok. 70% przypadków), na dłoniach i podeszwach stóp (20% przypadków) albo tylko na podeszwach (10%). Wyprysk potnicowy może mieć związek z zakażeniem grzybiczym (np. obecność pęcherzy na dłoniach może oznaczać grzybicę stóp). Choroba bardzo często występuje u osób z atopowym zapaleniem skóry.
Leki bez recepty na wyprysk potnicowy
Musisz mieć świadomość, że przyjmowanie samych leków bez recepty na potnicę raczej nie przyniesie zadowalających rezultatów. Często nawet stosowanie wyrobów medycznych przepisanych przez lekarza nie gwarantuje sukcesu.
Z tego powodu warto stosować leki na wyprysk potnicowy dostępne bez recepty, ale raczej jako wspomaganie leczenia, a nie jako główną terapię.
Wśród tego rodzaju środków wydawanych w aptece bez przepisu lekarza znajdziesz takie leki na wyprysk potnicowy, jak:
- maść – w leczeniu wyprysku potnicowego dobrą maścią bez recepty jest ta zawierająca dziegcie, a więc substancje pozyskiwane w wyniku suchej destylacji drewna lub kory drzew i krzewów. Pamiętaj jednak, by zastosowanie takiego środka omówić uprzednio z lekarzem,
- krem na wyprysk potnicowy – z problemem poradzić sobie może także krem z cynkiem albo wyciąg z aloesu,
- wapń i witamina C – krem czy maść na wyprysk potnicowy to nie wszystko, bowiem w leczeniu sprawdzi się też doustne przyjmowanie wapnia i witaminy C.
Koszt takich maści na potnicę dłoni lub stóp to około 20-30 złotych.
