Wyprysk potnicowy - przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Co to jest wyprysk potnicowy?

Czy kiedykolwiek borykałeś się z powierzchownym stanem zapalnym skóry? Pojawiły się u Ciebie najpierw rumienie, potem pęcherzyki wypełnione ropną treścią, po ich pęknięciu – wysięk, a na koniec łuszczenie się naskórka i niewielkie strupy?

To najprawdopodobniej wyprysk potnicowy, zwany inaczej potnicą. Ta choroba skóry znana jest też pod określeniem wyprysk dyshydrotyczny.

W klasyfikacji ICD-10 oznaczony jest kodem L30.1. Potnicowe zapalenie skóry nazywane również potoczenie egzemą potnicową zostało uwzględnione także w klasyfikacji ICD-11 i ma kod EA85.0.

Wyprysk potnicowy, inaczej potnica pęcherzykowa, jest jednym z wielu rodzajów wyprysku. Wśród typów wyprysku, obok potnicy, można wskazać wyprysk:

  • kontaktowy,
  • zawodowy,
  • podudzia,
  • mikrobowy,
  • pieniążkowaty.

Wskazuje się na dwie postacie wyprysku potnicowego: o przebiegu ostrym i przewlekłym. W pierwszym przypadku potnica pojawia się nagle i ma zaostrzony przebieg. Z kolei w drugim przypadku wyprysk potnicowy ciągnie się miesiącami, a jej nasilenie zależy od pacjenta.

Można zastosować nieoficjalny podział potnicy na:

  • grzybiczą – gdy powodem jej wystąpienia jest zakażenie grzybami. Po wyleczeniu grzybicy potnicowej wyprysk potnicowy powinien minąć,
  • alergiczną – gdy potnica to efekt alergii na nikiel lub inne metale,
  • idiopatyczną – przyczyna jej pojawienia nie jest znana.

Wyprysk potnicowy – czynniki ryzyka

Wyprysk potnicowy najczęściej występuje wiosną i latem oraz w klimacie wilgotnym. Powstawaniu zmian skórnych sprzyja m.in.

  • nieprzestrzeganie zasad higieny,
  • stosowanie nieodpowiednio dobranych kosmetyków do mycia i pielęgnacji skóry,
  • noszenie obuwia z nieprzewiewnych materiałów,
  • nadmierna potliwość stóp i dłoni,
  • zakażenie grzybicze skóry rąk i stóp.

Wyprysk potnicowy – przyczyny

Nie zostały poznane wszystkie przyczyny, które powodują powstawanie typowych dla wyprysku potnicowego zmian skórnych. Do rozwoju choroby zalicza się czynniki pochodzenia zewnętrznego i czynniki pochodzenia wewnętrznego – w szczególności różne alergeny. Według wielu przyczyny wyprysku potnicowego to:

  • atopowe zapalenie skóry,
  • alergia kontaktowa,
  • wywołujące reakcje alergiczne zakażenia grzybicze.

Wpływ na wystąpienie i przebieg (częste nawroty) wyprysku potnicowego ma również palenie papierosów i przyjmowanie niektórych leków. W przypadku chorobowego podłoża wyprysku potnicowego np. reakcji alergicznej na zakażenie grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po zastosowaniu leczenia. To samo tyczy się wyprysku potnicowego na stopach – wyleczenie grzybicy powoduje, że charakterystyczne dla wyprysku potnicowego pęcherzyki oraz świąd, stopniowo ustępują.

Wyprysk potnicowy stosunkowo często wywołują przyczyny idiopatyczne – zmiany skórne mogą powstawać spontanicznie lub mieć nieznane podłoże. W wielu przypadkach nie można określić przyczyny powstawania swędzących pęcherzyków na skórze.

Co to jest i jak wygląda wyprysk potnicowy?

Wyprysk potnicowy to choroba dermatologiczna, której objawem są zmiany skórne w postaci niewielkich pęcherzyków. Pęcherzyki występują na skórze dłoni (szczególnie na bocznych powierzchniach palców) i podeszwach stóp (w szczególności na łuku stopy). Na wyprysk potnicowy wskazują liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym lub płynem surowiczo-ropnym. Zmianom w postaci pęcherzyków i pęcherzy towarzyszy silnswy świąd skóry.

Przebieg choroby może być ostry lub przewlekły. Wyprysk potnicowy występuje najczęściej u osób w młodym i średnim wieku. Wskazujące na potnicę pęcherzyki i pęcherze na skórze dłoni i stóp bardzo rzadko występują u dzieci.

Zanim zostanie postawiona diagnoza i wyprysk potnicowy będzie leczony, powinno zostać wykonane badanie mykologiczne w kierunku grzybicy dłoni bądź grzybicy stóp oraz badanie w kierunku rumienia wielopostaciowego. Podobne zmiany skórne mogą także wskazywać na alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry (powstaje wtedy wyprysk kontaktowy), dlatego powinny również zostać wykonane testy alergiczne.

Pojawienie się na skórze dłoni i skórze stóp swędzących pęcherzyków lub pęcherzy, a także innych zmian np. rumienia, krostek i grudek, powinno skłonić do wizyty u lekarza dermatologa. Warto wiedzieć, że nieleczone choroby skóry nie tylko utrudniają normalne funkcjonowanie, ale także mogą doprowadzić do powikłań np. nadkażenia bakteryjnego.

Wyprysk potnicowy - co robić, gdy nic nie pomaga? Maść, leczenie

Potnica jest typem wyprysku, który objawia się pęcherzykami z ropną treścią. Jedynymi miejscami, w których pojawia się ta dolegliwość są dłonie i stopy. Sprawdź, jak ją leczyć i czy można się jej zupełnie pozbyć.

  • Początkowo sądzono, że wyprysk potnicowy ma związek z potliwością stóp. Wraz z rozwojem nauki okazało się, że jest to błędna teoria.
  • Przyczyny potnicy nie są do końca jasne. Czynnikiem wyzwalającym może być m.in. alergia na metal lub zakażenie grzybicze. Co jeszcze?
  • Potnicę można leczyć stosując leki przeciwświądowe, a także inne, mniej konwencjonalne metody. Na co należy uważać?
  • Co to jest wyprysk potnicowy?
  • Przyczyny wyprysku potnicowego
  • Objawy wyprysku potnicowego
  • Czy wyprysk potnicowy jest zaraźliwy?
  • Wyprysk potnicowy na stopach
  • Wyprysk potnicowy dłoni
  • Wyprysk potnicowy na twarzy
  • Diagnostyka wyprysku potnicowego
  • Leczenie wyprysku potnicowego
  • Leki na wyprysk potnicowy
  • Leki bez recepty na wyprysk potnicowy
  • Domowe sposoby na wyprysk potnicowy
  • Leczenie wyprysku potnicowego ziołami
  • Wyprysk potnicowy u dziecka
  • Wyprysk potnicowy w ciąży
  • Profilaktyka wyprysku potnicowego

Przyczyny wyprysku potnicowego

Do najczęstszych przyczyn wystąpienia potnicy (wyprysku potnicowego) zaliczyć można:

  • kontakt z metalami – szczególnie takimi, jak: chrom, nikiel, kobalt, które mogą wywołać wyprysk. Często są one obecne w zakładach pracy. Elżbieta Szczepaniak i Janusz Prokop w publikacji “Wyprysk kontaktowy” wykazują także, że wystąpienie potnicy może wynikać z kontaktu z pierwszymi porcjami wody z kranu.
  • uogólniony odczyn alergiczny – źródeł potnicy można upatrywać w uogólnionym odczynie alergicznym. Wyprysk potnicowy może być efektem ekspozycji na alergen, który wywoływał już wcześniej alergię,
  • odczyn idowy – w wyniku odległej reakcji alergicznej na grzyby znajdujące się w organizmie może wystąpić potnica,
  • palenie papierosów – u nałogowych palaczy przebieg choroby jest zaostrzony,
  • przyczyny idiopatyczne – czynnik wywołujący chorobę może być nieznany.

Wywołujące ją grzyby z gatunku Trichophyton przeważnie rozwijają się i rozprzestrzeniają w warunkach ciepła i wilgoci jeżeli stopy przegrzeją się, a następnie zawilgotnieją, w ich obrębie mogą powstać zmiany grzybicze.

Czytaj dalej...

Czasami wymaga się jedynie diagnostyki różnicowej ze względu na podobieństwo do niesztowicy, choć zmiany skórne spowodowane przez tę chorobę występują przede wszystkim na kończynach dolnych i pośladkach.

Czytaj dalej...

Najczęstsze substancje odpowiadające za powstanie takiej reakcji skórnej stanowią metale, jak nikiel, chrom, kobalt obecne zwłaszcza w biżuterii, okularach, suwakach , substancje zapachowe zawarte w kosmetykach, środki odkażające, benzyna, olej napędowy, formaldehyd zawarty w odzieży i lakierach do paznokci.

Czytaj dalej...

Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art.

Czytaj dalej...