U nas zapłacisz kartą
Pryszcz na dolnej powiece - Przyczyny, leczenie i porady pielęgnacyjne
Spis treści:
- Gradówka a jęczmień
- Gradówka a prosaki
- Jak powstaje gradówka na oku?
- Gradówka na powiece – objawy
- Czy gradówka jest zakaźna?
- Leczenie gradówki
- Gradówka – powikłania
Gradówka na oku (łac. chalazion) to dolegliwość, którą bardzo łatwo pomylić z jęczmieniem. Czym różni się gradówka od jęczmienia? Jęczmień na oku jest wywołany przez zakażenie bakteryjne gronkowcami. Wyróżnić można zewnętrzny jęczmień: pod okiem (na dolnej powiece), jęczmień na powiece górnej lub jęczmień wewnętrzny.
Gradówka często powstaje wskutek powikłań po jęczmieniu lub jako jego następstwo. To przewlekłe zapalenie gruczołu Meiboma, czyli gruczołu tarczkowego (zapalenie ma charakter ziarniniaka tłuszczowego). Przyczyną gradówki na oku jest więc najczęściej powracający lub źle leczony jęczmień.
Rodzaje zmian: zrogowacenia, tłuszczaki, brodawki, żółtaki i inne
Guzy powiek stanowiące rozrost naskórka
Guzy powiek stanowiące rozrost naskórka to rogowacenie łojotokowe (brodawka łojotokowa), brodawka pospolita, róg skórny, mięczak zakaźny, prosaki i torbiele naskórkowe.
- Rogowacenie łojotokowe (brodawka łojotokowa) występuje bardzo często i dotyczy chorych w średnim lub starszym wieku. Guzy te mają bardzo różny wygląd i kształt. Zazwyczaj przybierają formę płaskich, gładkich, tłustych i wypukłych grudek o różnym kolorze, którym towarzyszy w różnym stopniu nasilone rogowacenie. Niejednokrotnie przybierają jednak postać uszypułowanych guzków, niekiedy zaś mogą mieć budowę zrazikową (tj. złożoną z mniejszych elementów) i brodawkowatą powierzchnię. Guzy te powstają na skutek namnażania się komórek naskórka. Przyczyna ich powstawania nie jest znana. Częściej występują na skórze wystawionej na działanie promieniowania UV.
- Brodawkę pospolitą (verruca vulgaris) wywołuje wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) typ 6 lub 11. W obrębie skóry powiek występuje stosunkowo rzadko. Są to produkujące nadmierną ilość keratyny (hiperkeratotyczne) grudki o szorstkiej, nierównej powierzchni.
- Termin róg skórny oznacza obecność nadmiernego rogowacenia naskórka z nagromadzeniem żółtobrunatnych mas rogowych o chropowatej powierzchni. Guzy te mogą mieć bardzo różny kształt, niekiedy przypominają z wyglądu rogi. Mogą one towarzyszyć zarówno zmianom łagodnym skóry, jak i złośliwym, dlatego zawsze wymagają biopsji do zbadania ich podstawy. Ostateczną diagnozę stawia się dopiero po ich wycięciu i badaniu histopatologicznym.
- Mięczak zakaźny to guzek zapalny wywołany przez bardzo zakaźny wirus z grupy ospy. Często występuje u dzieci i przeważnie dotyczy skóry powiek. Jeśli mięczaki są liczne i pojawiają się u dorosłych, można podejrzewać u nich nabyte upośledzenie odporności. Mięczaki mają woskowy, półprzezroczysty wygląd, a w ich centrum widoczne jest zagłębienie, z którego po uciśnięciu wydobywa się treść przypominająca kaszkę. Umiejscowione w brzegu powieki mogą podtrzymywać przez długi czas stan zapalny spojówek i rogówki (zob. Zaczerwienienie oka [czerwone oko, zespół czerwonego oka] oraz Zapalenie spojówek).
- Prosaki to drobne, naskórkowe torbiele wypełnione masami łojowo-rogowymi (keratyną). Guzki te powstają spontanicznie lub w trakcie gojenia się zmian skórnych o charakterze pęcherzyków. Grudki te mają kolor od woskowobiałych do żółtych i średnicę 1–2 mm. Prosaki spotyka się bardzo często u noworodków.
- Naskórkowe torbiele wtrętowe (torbiele łojowe, kaszaki) powstają z zagłębienia mieszka włosowego i gruczołów łojowych samoistnie lub w wyniku urazu i rosną powoli. Są okrągłe i mają gładką powierzchnię, kolor cielisty i wielkość od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Niekiedy w centrum widać otwór będący zaczopowanym kanałem włosa. Po wyciśnięciu lub pęknięciu może wydostać się z guzka kaszkowata zawartość.
- Torbiel mieszka włosowego występuje najczęściej (w 90% przypadków) na owłosionej skórze głowy, przy małżowinach usznych. W okolicach oczu torbiele mogą niekiedy występować między brwiami. U jednej czwartej chorych ulegają one zwapnieniu, tworząc twardy guz.
- Kępki żółte (żółtaki, xanthelasma) to charakterystyczne płaskie guzy o żółtym zabarwieniu występujące w okolicy kąta przyśrodkowego powieki dolnej i/lub górnej. Często są symetryczne i mogą zajmować wszystkie cztery powieki. Wykazują tendencję do powolnego wzrostu i zlewania się ze sobą. Kępki żółte sprawiają głównie problemy kosmetyczne. Mimo że guzki w badaniach histologicznych stanowią nagromadzenie makrofagów wypełnionych cholesterolem, ogólne stężenie cholesterolu u chorych jest zwykle prawidłowe. U części pacjentów może występować zwiększone stężenie lipidów w surowicy.
Czym jest opryszczka oka i czy zdarza się często?
Opryszczka oka to groźna choroba wywołana przez jeden z dwóch, blisko spokrewnionych wirusów: HSV-1 lub HSV-2.
Według klasycznego, ustalonego jeszcze w połowie ubiegłego stulecia podziału, na który wskazują w swojej publikacji specjaliści z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, m.in. A. Majewska i G. Młynarczyk, pierwszy z wymienionych zazwyczaj odpowiada za pojawienie się wykwitów opryszczkowych w górnej części ciała, w tym np. w formie opryszczki ocznej czy popularnego zimna na ustach.
Natomiast typ 2 wirusa opryszczki wywołuje infekcje w okolicy okołogenitalnej, a także zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Jak sugerują przytoczone badaczki, dopiero badania z przełomu XX i XXI wieku dostarczyły dowodów na to, że oba typy wirusa mogą być źródłem infekcji, a także zajmować układ nerwowy.
W ten sposób wyodrębniono nową drogę przedostawania się wirusa, np. zwoje nerwowe. Czasem więc opryszczka na oku to efekt działania drugiego ze wskazanych wirusów.
Zakażenie przenosi się tylko między ludźmi poprzez bezpośredni kontakt z zakażonymi wydzielinami, np. śliną. Opryszczka w oku może mieć różną formę, zakażenie dotyka spojówki albo rogówki oka.
Do pierwotnego zakażenia oka opryszczką, a więc w przypadku braku wcześniejszej ekspozycji na wirus, dochodzi zazwyczaj w dzieciństwie, np. poprzez kontakt bezpośredni albo drogą kropelkową.
Zwykle, dzięki obecności przeciwciał matki, rzadko przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka pojawia się zakażenie wirusem HSV, jednak u niektórych noworodków zdarza się ciężka choroba ogólna.
Z kolei zakażenia nawrotowe, które są pokłosiem wcześniejszej obecności wirusa w organizmie, wynikają z uaktywnienia się wirusa w przypadku, np.: obniżenia odporności z powodu:
- innej infekcji,
- nadmiernego stresu,
- wystawienia na częste zmiany temperatury,
- przemęczenia,
- źle zbilansowanej diety,
- małej dawki snu.
Objawy opryszczki oka. Jak wygląda?
Choroba daje charakterystyczne symptomy wirusowego zapalenia. Zazwyczaj objawy opryszczki oka to:
- surowicza wydzielina z oka w sporej ilości,
- grudkowy odczyn spojówek.
Zanim jednak wystąpią te dolegliwości, pierwsze objawy opryszczki oka dotykają powieki, co dla chorego powinno być sygnałem ostrzegawczym, by czym prędzej działać.
Co powinno wzbudzić Twój niepokój? Jak wygląda opryszczka na powiece? Ma ona formę małych pęcherzyków - w ich środku znajduje się treść surowicza.
Takie pęcherzyki pękają i prowadzą do owrzodzeń. Opryszczka może wystąpić nie tylko na górnej powiece oka, ale nierzadko spotyka się również opryszczkę na dolnej powiece oka albo w kąciku oka.
Niezależnie od lokalizacji, choroba ta może wywołać poważne powikłania, jeżeli szybko nie zostanie wdrożone specjalistyczne leczenie.
Inne typowe problemy zdrowotne zwiastujące opryszczkę oka to:
- powiększenie węzłów chłonnych przy uszach,
- zapalenie gardła lub górnych dróg oddechowych,
- ból oka,
- uczucie ciała obcego wewnątrz oka.
Częstym powikłaniem po przebyciu opryszczki oka jest zapalenie rogówki oka. Dochodzi wówczas do ubytku w nabłonku.
Ile trwa opryszczka oka? Zazwyczaj wszystkie objawy samoistnie mijają po upływie 3 tygodni. Pamiętaj jednak, że ta dolegliwość ma tendencję do nawracania.
Dodatkowo, po zaniknięciu symptomów może dojść do bliznowacenia się tkanki w oku, co przyczynia się do problemów z widzeniem. Częste epizody opryszczki oka mogą prowadzić nawet do uszkodzenia lub utraty wzroku.
