U nas zapłacisz kartą
Pryszcz na luku brwiowym - Przyczyny, leczenie i porady pielęgnacyjne
Najčešći štetnik je lukova muha
Razvoju suhe truleži luka naročito pogoduje napad određenih štetnih organizama životinjskog porijekla, među kojima su najčešći lukova muha (Delia antiqua) i miner poriluka (Napomyza gymnostoma).
Njihove su ličinke bijele boje (bez nogu i vidljive glave), ubušuju se u list i glavice, te na lukovičastim vrstama uzrokuju dobro poznatu “crvljivost” (a posredno pogoduju razvoju uzročnika truleži luka). Nema izravnih mjera kemijskog suzbijanja suhe truleži fungicidima u polju. Gubici od Fusarium truleži luka se mogu umanjiti pridržavanjem plodoreda (luk na istu površinu tek svake četvrte ili pete godine), za sadnju odabrati najplodnija zemljišta, dobre prozračnosti, strukture i mikrobiološke aktivnosti i koristiti nezaražene lučice. Čuvanjem luka u spremištima s aktivnom ventilacijom na temperaturi 4 °C se smanjuju gubici prilikom skladištenja.
Poluvlažna trulež se razvija od vrata lučice (vršnog dijela), te se širi u unutrašnjost mesnatog dijela. Sivi micelij se može razviti između mesnatih listova glavice luka. Kao uzročnici plijesni lukovica opisuju se vrste Botrytis cinerea, Botrytis allii sin. Botrytis aclada i Botrytis byssoidea. U plastenicima smo na zimskom luku tijekom ranijih godina uočili i vrstu Botrytis squamosa (uzročnik paleži lišća luka), a proteklih godina (npr. 2006., te tijekom vrlo blage zime 2006./07. na zimskom luku) ova se bolest pojavila u jačoj mjeri na usjevima luka iz sjemena!
Često se vrsta Botrytis allii u polju razvija u latentnom obliku (bez vidljivih posljedica), a trulež se jače razvija u skladištima nakon mjesec dana čuvanja luka.
Moguća je direktna infekcija lišća u polju, ali vidljiva pojava bolesti nastupa tek na mrtvom lisnom tkivu (ili glavicama luka) uz povišenu vlažnost zraka.
Jače su napadnuti mehanički oštećeni usjevi (tuča, oštećenje vrata luka prilikom natapanja kišenjem uz korištenje “vodenih topova”, “šok” od primjene herbicida, npr. oksifluorfen, linuron i dr.)
Trulež luka
Trulež luka izazivaju brojne gljivice, a za sve je zajedničko da izazivaju oboljenje koje se može pojaviti u bilo kom razvojnom stadijumu luka, ali i tokom skladištenja. Simptomi se najčešće manifestuju vodenastim pegama u području vrata. Veoma često pojava ovog oboljenja prođe neprimećeno i do razvoja bolesti dolazi tek na uskladištenim glavicama luka.
Najvažnije mere borbe protiv ovih oboljenja su preventivne:
- kod setve odabrati otporne sorte,
- obratiti pažnju na đubrenje - ne preterivati sa azotnim đubrivima,
- drenirati zemljište - kopati kanale okolo gredica na kojima sadimo luk,
- uklanjati zaostale glavice iz bašte i samonikle lukove,
- ne saditi lukove na isto mesto najmanje 4 godine
Preventivno se nakon svake kiše usev luka može tretirati mešavinom mleka i sode bikarbone u koju smo dodali malo deterdženta za pranje sudova.
Ukoliko je došlo do pojave oboljenja, u zaštiti lukova odlično se pokazao napitak od listova rena.
Pryszcze – Krosty
Jak wyglądają krosty?
Jeśli można mówić o istnieniu typowego pryszcza, to takim typowym pryszczem jest krostka. Moi znajomi często mówili o tym „zjawisku” – dioda. Też czasem je tak nazywam. Krosty są dość mocno zaczerwienione a w ich punkcie centralnym tkwi biały łepek, pod którym, blisko pod powierzchnią czai się ropa.
Wygląda to tak, że aż trudno powstrzymać się przed wyciśnięciem, ale … mimo wszystko radzę się powstrzymać, bo nigdy nie wiadomo, jakie paskudztwa przy wyciskaniu krosty dostaną się do środka i jakiego bałaganu mogą narobić.
Jak powstają krosty?
To również efekt nagromadzenia się pod skórą zanieczyszczeń (z łojem i różnymi innymi organicznymi śmieciami) oraz działalności bakterii. Tyle tylko, że krostka tworzy się już wtedy, gdy do boju przystąpią białe krwinki. W efekcie ich działalności (i wcześniejszej działalności bakterii) tworzy się ropa, która zbiera się w skórze, jest wypychana ku górze i widać ją tuż pod powierzchnią często bardzo cieniutkiego w tym miejscu, obumarłego naskórka.
Jak postępować z krostami?
Gdy widzę krostę muszę wykazać się ogromną siłą woli, by jej nie wycisnąć. Większość osób tak ma.A wyciskanie naprawdę nie jest wskazane, bo może uszkadzać skórę, mogą po tym pozostać nieładne blizny i przebarwienia (dorobiłam się takich, a jakże), a poza tym otwiera ono drogę bakteriom, które mogą powodować poważniejsze problemy niż zwykłe pryszcze.
Krosty najlepiej traktować płynami przeciwbakteryjnymi, kremami o takim działaniu lub wspomnianym już wyżej olejkiem herbacianym – on też je ładnie wysusza.
Przy dużej ilości krost wskazane jest typowe trądzikowe leczenie, czyli … warto odwiedzić dermatologa.
Pryszcze – Cysty (torbiele)
Jak wyglądają cysty?
Są bardzo nieestetyczne, to duże, mocno czerwone, rozlane zmiany skórne sięgające dość głęboko, bo aż do skóry właściwej, wypełnione ropą. Przy dotknięciu są dość miękkie i czuć, że wyraźnie coś się przelewa w środku.
Jak powstają cysty?
W ten sam sposób, co inne pryszcze – tyle że głęboko w skórze właściwej (jak guzy). Wypełnia je ropa, której może być tak dużo, że w skórze tworzą się wręcz głębokie leje, bo zawartość cysty wręcz rozsadza skórę i może zniszczyć mieszek.
Cysty są o tyle poważne, że nawet bez wyciskania mogą zostawić paskudne blizny po sobie.Jak postępować z cystami?
Tu niestety sprawa jest tak poważna, że nawet mając pojedynczą dużą cystę lepiej iść do lekarza po pomoc. Co prawda taka cysta może też sama zniknąć po potraktowaniu jej (powierzchownie, bo wszelkie wyciskanie oczywiście zabronione) czymś przeciwtrądzikowym, ale lepiej nie ryzykować i skorzystać z fachowej pomocy.