U nas zapłacisz kartą
Pryszcz w jamie ustnej - przyczyny, leczenie i porady
Objawy i rozwój zakażenia opryszczką
Eksperci wskazują na dwie postacie zakażenia.
- Zakażenie pierwotne – może przebiegać bezobjawowo. W postaci objawowej opryszczka obejmuje błony śluzowe jamy ustnej i dziąsła. Zakażenie pierwotne ma charakter epizodyczny i występuje jednorazowo.
- Zakażenie nawrotowe – to przewlekła postać opryszczki, z którą boryka się od 15 do nawet 40% osób. Zakażenia nawrotowe przebiegają objawowo i obarczone są ryzykiem powikłań.
Objawy opryszczki wargowej na początkowym etapie są łagodne i skąpe. W miejscu zakażenia pojawia się uczucie świądu, pieczenia i mrowienia. Następnie dochodzi do rozwoju pęcherzyków wypełnionych treścią surowiczą. Na tym etapie opryszczka może być mylona z zajadami lub zakażeniem grzybiczym. Musisz wiedzieć, że zakażenie opryszczką umiejscawia się w okolicach warg, natomiast zajady ograniczają się tylko do kątów warg. Grzybicę gardła od zakażenia opryszczką odróżnia charakterystyczny biały nalot na tylnej ścianie gardła i migdałkach.
W kolejnym etapie zakażenia opryszczką pęcherzyki pękają, tworząc nadżerki. Proces gojenia i powstawania strupów trwa do 2 tygodni. U osób dorosłych zakażenie opryszczką przebiega znacznie łagodniej niż u dzieci. Często u pacjentów małoletnich dochodzi do rozwoju gorączki i powiększenia węzłów chłonnych.
Leczenie opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Leczenie opryszczki jamy ustnej zależy od postaci choroby i jej stopnia zaawansowania. W przypadku infekcji epizodycznej lub łagodnej (ograniczonej tylko do opryszczki wargowej) stosowane jest leczenie objawowe za pomocą środków przeciwwirusowych o działaniu miejscowym. Częste opryszczki na ustach wymagają leczenia środkami przeciwwirusowymi, które muszą być stosowane przez ok. 6 miesięcy. Do leczenia opryszczki nie wykorzystuje się antybiotyków. Ten rodzaj leków działa tylko na infekcje bakteryjne.
W przypadku powikłań lub zajęcia opryszczką innych części ciała wymagane jest leczenie w warunkach szpitalnych.
Bardzo duże znaczenie w leczeniu opryszczki jamy ustnej i opryszczki wargowej ma utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Zabiegi higienizacyjne warto uzupełnić o stosowanie płukanek zawierających środki antyseptyczne, np. cytrynian cynku, związki siarki lub triklosan. Przed ich użyciem należy jednak skonsultować z lekarzem. Pamiętaj, że przeciwwskazaniem dla niektórych substancji zawartych w płukankach są nadżerki i otwarte rany.
- A. Lesiak, J. Narbutt, Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, „Forum Dermatologicum” 2017, nr 3 (4), s.147–151.
- Z. Kozłowski, T. Konopka, Wybrane zagadnienia z farmakoterapii chorób błony śluzowej jamy ustnej, „Dental and Medical Problems” 2004, nr 41(1), s.119–123.
Opryszczka w jamie ustnej – co ją wywołuje?
Zakażenie wirusem opryszczki jest jedną z najstarszych opisywanych, a więc i znanych medycynie infekcji wirusowych. Wywołuje ją wirus HSV (wirus opryszczki zwykłej), który obejmuje zakażeniem błony śluzowe jamy ustnej, warg i skórę okolicy okołowargowej. Badania nad etiologią wirusa pozwoliły na wyodrębnienie szczepu HSV-1 i HSV-2, które różnią się m.in. powikłaniami i miejscem występowania objawów. Skala zakażeń wywołanych wirusem HSV jest trudna do oszacowania, gdyż w wielu przypadkach infekcja przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Eksperci szacują, że w Polsce nawet 89,9% populacji ma przeciwciała wirusa HSV, co oznacza przebyty kontakt z patogenem.
Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi w drodze kontaktu z osobą chorą lub nosicielem wirusa. Patogen przenoszony jest drogą płciową i w wydzielinie, np. w ślinie, a nawet łzach. Wirusem możesz się zarazić, nawet dotykając i używając tych samych przedmiotów, co nosiciel.
Warto wiedzieć, że sam kontakt z wirusem nie daje pewności zakażenia i rozwoju infekcji. Bardzo duże znaczenie ma układ odpornościowy i jego reakcja na ewentualny kontakt z patogenem. Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi infekcji, wskazuje się m.in. na: przemęczenie organizmu, silny stres, infekcje górnych dróg oddechowych, nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV, urazy w okolicy ust i błony śluzowej jamy ustnej, długotrwałe przyjmowanie leków immunosupresyjnych. U kobiet stanem, który sprzyja osłabieniu odporności i rozwojowi zakażenia, jest menstruacja.