U nas zapłacisz kartą
Pryszcz w jamie ustnej - przyczyny, leczenie i porady
Rany w jamie ustnej po ugryzieniu, od aparatu
Rany w jamie ustnej często przybierają postać nadżerek lub owrzodzeń, pokrytych włóknikowatym nalotem, nazywanych aftami. Szacuje się, że tworzenie się aft w jamie ustnej może dotyczyć nawet 20 proc. populacji. Etiopatogeneza powstawania aft nie jest do końca poznana. Uważa się, że skłonność do nadżerek i owrzodzeń w jamie ustnej jest wynikiem zaburzeń odpowiedzi immunologicznej, natomiast czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu są miejscowe urazy mechaniczne, jednakże nieuszkadzające nabłonka lub błony śluzowej jamy ustnej.
Takie urazy są najczęściej konsekwencją:
- nieprawidłowo wykonanego wypełnienia stomatologicznego (ostre krawędzie i nierówne powierzchnie),
- nieleczenia ubytków próchnicowych,
- noszenia aparatu ortodontycznego,
- nieleczonych wad zgryzu,
- parafunkcji narządu żucia,
- zbyt agresywnego szczotkowania zębów,
- nieświadomego ugryzienia się.
Zatem powstanie miejscowego urazu, np. od aparatu ortodontycznego, u osoby z zaburzeniami w układzie immunologicznym traktuje się jako bezpośrednią przyczynę tworzenia się charakterystycznych ran w jamie ustnej, nazywanych aftami.
Afty należy różnicować z owrzodzeniami w jamie ustnej, będącymi objawami chorób ogólnoustrojowych, takich jak:
- choroba Addisona–Biermera (niedobór kwasu foliowego i witaminy B12),
- niedobory żelaza,
- celiakia i inne nietolerancje pokarmowe,
- choroba Leśniowskiego–Crohna,
- choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego u dzieci,
- opryszczka,
- kiła,
- gruźlica,
- ospa wietrzna,
- półpasiec,
- pryszczyca,
- cytomegalia,
- różyczka,
- odra
- AIDS.
Leczenie opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Leczenie opryszczki jamy ustnej zależy od postaci choroby i jej stopnia zaawansowania. W przypadku infekcji epizodycznej lub łagodnej (ograniczonej tylko do opryszczki wargowej) stosowane jest leczenie objawowe za pomocą środków przeciwwirusowych o działaniu miejscowym. Częste opryszczki na ustach wymagają leczenia środkami przeciwwirusowymi, które muszą być stosowane przez ok. 6 miesięcy. Do leczenia opryszczki nie wykorzystuje się antybiotyków. Ten rodzaj leków działa tylko na infekcje bakteryjne.
W przypadku powikłań lub zajęcia opryszczką innych części ciała wymagane jest leczenie w warunkach szpitalnych.
Bardzo duże znaczenie w leczeniu opryszczki jamy ustnej i opryszczki wargowej ma utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Zabiegi higienizacyjne warto uzupełnić o stosowanie płukanek zawierających środki antyseptyczne, np. cytrynian cynku, związki siarki lub triklosan. Przed ich użyciem należy jednak skonsultować z lekarzem. Pamiętaj, że przeciwwskazaniem dla niektórych substancji zawartych w płukankach są nadżerki i otwarte rany.
- A. Lesiak, J. Narbutt, Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, „Forum Dermatologicum” 2017, nr 3 (4), s.147–151.
- Z. Kozłowski, T. Konopka, Wybrane zagadnienia z farmakoterapii chorób błony śluzowej jamy ustnej, „Dental and Medical Problems” 2004, nr 41(1), s.119–123.
Zmiany na ustach - krostki, grudki, pęcherzyki. 8 najczęstszych przyczyn [ZDJĘCIA]
Zmiany na ustach to nie tylko krostki, grudki, pęcherzyki, pęknięcia, ale też wszelkiego rodzaju plamki i przebarwienia. Czasem zmiany na ustach to jedynie problem estetyczny, któremu łatwo przeciwdziałać, ale zdarza się również, że mogą one wskazywać na poważniejszą chorobę. Warto umieć rozpoznać najczęstsze typy zmian na ustach, a także wiedzieć, jakie są ich przyczyny i jak je leczyć.
Spis treści
Zmiany na ustach mogą wystąpić w każdym wieku, i to nie tylko zimą. Pęknięcia skóry ust i wokół ust, pęcherzyki, białe lub czerwone plamki na wargach, przebarwienia - z takimi zmianami na ustach najczęściej udajemy się do lekarza lub kosmetyczki. Jakie są ich przyczyny? Wszystko zależy od rodzaju zmiany na ustach.
Opryszczka w jamie ustnej – przyczyny
Opryszczka w jamie ustnej tylko z pozoru brzmi jak niegroźna dolegliwość. Jest to bowiem nic innego jak zapalenie jamy ustnej, dziąseł i gardła, które może mieć ostry przebieg i prowadzić do poważnych powikłań. Chorobę rozpoznaje się przede wszystkim u dzieci w wieku 1–5 lat, natomiast opryszczka w jamie ustnej u dorosłych również się zdarza. Za pojawienie się opryszczkowego zapalenia jamy ustnej odpowiada wirus opryszczki zwykłej typu 1. Dostaje się on do organizmu za pomocą śliny nosiciela. Opryszczką można więc zarazić się poprzez pocałunek, dotykanie zakażonych zabawek lub innych przedmiotów. Chronić przed wirusem może jedynie wysoki poziom higieny osobistej, w tym częste mycie rąk. Nawyk ten należy wdrażać u dzieci od samego początku. Pierwsze zakażenie diagnozowane jest przede wszystkim między 6. miesiącem a 5. rokiem życia dziecka. Na opryszczkę w jamie ustnej są więc narażone głównie niemowlęta i małe dzieci. Takie zapalenie jamy ustnej, dziąseł i gardła to z reguły pierwotna postać zakażenia wirusem Herpes simplex (HSV).
- obrzmiała błona śluzowa,
- pęcherzyki – drobne, ale bardzo liczne, występujące przede wszystkim na dziąsłach, języku lub łukach podniebiennych, a także na wewnętrznej części policzków, pęcherzyki po pewnym czasie pękają i w ich miejscu pojawia się owrzodzenie z charakterystyczną, czerwoną obwódką, które pokrywa biały nalot, analogiczne zmiany rozwijają się czasami na ustach, a także w okolicach nosa, a nawet podbródka,
- gnilny, bardzo nieprzyjemny wyziew z ust.
Opryszczce w jamie ustnej u dziecka często towarzyszy trudne do opanowania ślinienie się.
Zmiany na ustach - dlaczego się pojawiają?
Nasze usta są niestety podatne na występowanie wszelkiego rodzaju zmian, gdyż pokrywa je bardzo cienka i delikatna błona śluzowa. Ta cienka bariera ochronna ust ma je chronić przed warunkami atmosferycznymi, takimi jak wiatr, mróz czy słońce, a tymczasem łatwo ją podrażnić lub przesuszyć. Usta odzwierciedlają też czasem stan naszego zdrowia - można z nich wyczytać niektóre choroby oraz niedobory witamin, zwłaszcza A i B2.
Białe krosty (grudki) na ustach
Jeśli na ustach masz małe jasne (czasem żółtawe lub czerwone) plamki, krosty (grudki) wielkości kilku milimetrów (zwykle ok. 5 mm), są to najprawdopodobniej plamki Fordyce’a.
Plamy Fordyce’a, nazywane też granulkami Fordyce’a, mogą mieć postać skupiska grudek. Zwykle są lepiej widoczne po naciągnięciu skóry. Plamki Fordyce'a są bezbolesne, nie swędzą i nie można się nimi zarazić. Skąd się biorą?
Plamki te powstają w wyniku gromadzenia się sebum w gruczołach łojowych. Są obecne w naszej skórze od urodzenia, ale wraz z wiekiem mogą się coraz bardziej powiększać i być bardziej widoczne.
Jak się okazuje, zmiany te są bardzo powszechne - występują u około 80% społeczeństwa. Nie trzeba ich leczyć, gdyż nie są niebezpieczne dla naszego zdrowia. Mogą jedynie stanowić problem estetyczny.
Jak im przeciwdziałać?
- zadbaj o nawilżenie skóry, pij regularnie niegazowaną wodę,
- ogranicz spożycie cukrów, soli i produktów przetworzonych,
- unikaj alkoholu i napojów gazowanych,
- rzuć palenie,
- zdrowo się odżywiaj - pamiętasz szczególnie o kwasach omega-3, witaminie A, D i witaminach z grupy B, które dobrze wpływają na naszą skórę,
- stosuj miejscowo kremy zawierające tretinoinę, która wspomaga złuszczanie się komórek blokujących ujścia mieszków włosowych,
- używaj płynów do cery trądzikowej na bazie nadtlenku benzylu i kwasu salicylowego.
