Pryszcz w jamie ustnej - przyczyny, leczenie i porady
Jak przyspieszyć gojenie ran w jamie ustnej?
Co stosować na rany w jamie ustnej? Generalnie każdą ranę, niezależnie od miejsca jej powstania, należy w pierwszej kolejności zdezynfekować, a następnie zapewnić jej odpowiednie środowisko, które będzie sprzyjać procesowi gojenia. W poszukiwaniu skutecznego preparatu na rany w jamie ustnej, który zarówno ją odkazi, jak i przyspieszy gojenie, warto postawić na naturalne składniki. Jednym z nich jest porost islandzki, któremu przypisuje się liczne właściwości – m.in. powlekające, nawilżające, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, immunostymulujące.
Porost islandzki zawiera polisacharydy (licheninę oraz izolichenina), śluz, witaminy A i B1, jod oraz gorzkie kwasy porostowe, takie jak:
- kwas fumaroprotocetrariowy,
- kwas cetrariowy,
- kwas protocetrariowy,
- kwas D-protolichesterynowy
- kwas usninowy.
Na szczególną uwagę zasługuje kwas usninowy, który ceniony jest ze względu na przyspieszanie gojenia ran.
Rany w jamie ustnej - leczenie domowe
Leczenie ran w jamie ustnej można także wspomóc domowymi metodami. Jakimi? Zwolennicy medycyny naturalnej zalecają, by płukać jamę ustną ziołowymi naparami. W zależności od tego, z jakiej rośliny przyrządza się napar, płukanki będą wykazywały inne działanie. Przykładowo, szałwia znana jest z właściwości antyseptycznych oraz odkażających, dlatego napary z tej rośliny są zalecane pacjentom po ekstrakcji zęba. Natomiast napar z rumianku będzie działał przeciwzapalnie, przeciwalergicznie oraz łagodził ból.
- Czym się różnią afty i pleśniawki? Objawy, przyczyny i leki
- Lek na afty: maść, żel, spray i krem. Jaki preparat wybrać?
- Afty u dzieci - leczenie i domowe sposoby. Leki i preparaty?
- Na czym polega czyszczenie języka?
Bibliografia
- Anna Matwiejuk, Porosty i ich właściwości lecznicze, Kosmos. Problemy nauk biologicznych, 2008, tom 57, numer 1-2, s. 85-91.
- Maciej Nowak, Dolegliwości błony śluzowej jamy ustnej najczęściej występujące u dzieci i młodzieży, Forum Stomatologii Praktycznej, maj/czerwiec 2019.
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Opryszczka w jamie ustnej – co ją wywołuje?
Zakażenie wirusem opryszczki jest jedną z najstarszych opisywanych, a więc i znanych medycynie infekcji wirusowych. Wywołuje ją wirus HSV (wirus opryszczki zwykłej), który obejmuje zakażeniem błony śluzowe jamy ustnej, warg i skórę okolicy okołowargowej. Badania nad etiologią wirusa pozwoliły na wyodrębnienie szczepu HSV-1 i HSV-2, które różnią się m.in. powikłaniami i miejscem występowania objawów. Skala zakażeń wywołanych wirusem HSV jest trudna do oszacowania, gdyż w wielu przypadkach infekcja przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Eksperci szacują, że w Polsce nawet 89,9% populacji ma przeciwciała wirusa HSV, co oznacza przebyty kontakt z patogenem.
Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi w drodze kontaktu z osobą chorą lub nosicielem wirusa. Patogen przenoszony jest drogą płciową i w wydzielinie, np. w ślinie, a nawet łzach. Wirusem możesz się zarazić, nawet dotykając i używając tych samych przedmiotów, co nosiciel.
Warto wiedzieć, że sam kontakt z wirusem nie daje pewności zakażenia i rozwoju infekcji. Bardzo duże znaczenie ma układ odpornościowy i jego reakcja na ewentualny kontakt z patogenem. Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi infekcji, wskazuje się m.in. na: przemęczenie organizmu, silny stres, infekcje górnych dróg oddechowych, nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV, urazy w okolicy ust i błony śluzowej jamy ustnej, długotrwałe przyjmowanie leków immunosupresyjnych. U kobiet stanem, który sprzyja osłabieniu odporności i rozwojowi zakażenia, jest menstruacja.
Rany w jamie ustnej po ugryzieniu, od aparatu
Rany w jamie ustnej często przybierają postać nadżerek lub owrzodzeń, pokrytych włóknikowatym nalotem, nazywanych aftami. Szacuje się, że tworzenie się aft w jamie ustnej może dotyczyć nawet 20 proc. populacji. Etiopatogeneza powstawania aft nie jest do końca poznana. Uważa się, że skłonność do nadżerek i owrzodzeń w jamie ustnej jest wynikiem zaburzeń odpowiedzi immunologicznej, natomiast czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu są miejscowe urazy mechaniczne, jednakże nieuszkadzające nabłonka lub błony śluzowej jamy ustnej.
Takie urazy są najczęściej konsekwencją:
- nieprawidłowo wykonanego wypełnienia stomatologicznego (ostre krawędzie i nierówne powierzchnie),
- nieleczenia ubytków próchnicowych,
- noszenia aparatu ortodontycznego,
- nieleczonych wad zgryzu,
- parafunkcji narządu żucia,
- zbyt agresywnego szczotkowania zębów,
- nieświadomego ugryzienia się.
Zatem powstanie miejscowego urazu, np. od aparatu ortodontycznego, u osoby z zaburzeniami w układzie immunologicznym traktuje się jako bezpośrednią przyczynę tworzenia się charakterystycznych ran w jamie ustnej, nazywanych aftami.
Afty należy różnicować z owrzodzeniami w jamie ustnej, będącymi objawami chorób ogólnoustrojowych, takich jak:
- choroba Addisona–Biermera (niedobór kwasu foliowego i witaminy B12),
- niedobory żelaza,
- celiakia i inne nietolerancje pokarmowe,
- choroba Leśniowskiego–Crohna,
- choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego u dzieci,
- opryszczka,
- kiła,
- gruźlica,
- ospa wietrzna,
- półpasiec,
- pryszczyca,
- cytomegalia,
- różyczka,
- odra
- AIDS.

Objawy i rozwój zakażenia opryszczką
Eksperci wskazują na dwie postacie zakażenia.
- Zakażenie pierwotne – może przebiegać bezobjawowo. W postaci objawowej opryszczka obejmuje błony śluzowe jamy ustnej i dziąsła. Zakażenie pierwotne ma charakter epizodyczny i występuje jednorazowo.
- Zakażenie nawrotowe – to przewlekła postać opryszczki, z którą boryka się od 15 do nawet 40% osób. Zakażenia nawrotowe przebiegają objawowo i obarczone są ryzykiem powikłań.
Objawy opryszczki wargowej na początkowym etapie są łagodne i skąpe. W miejscu zakażenia pojawia się uczucie świądu, pieczenia i mrowienia. Następnie dochodzi do rozwoju pęcherzyków wypełnionych treścią surowiczą. Na tym etapie opryszczka może być mylona z zajadami lub zakażeniem grzybiczym. Musisz wiedzieć, że zakażenie opryszczką umiejscawia się w okolicach warg, natomiast zajady ograniczają się tylko do kątów warg. Grzybicę gardła od zakażenia opryszczką odróżnia charakterystyczny biały nalot na tylnej ścianie gardła i migdałkach.
W kolejnym etapie zakażenia opryszczką pęcherzyki pękają, tworząc nadżerki. Proces gojenia i powstawania strupów trwa do 2 tygodni. U osób dorosłych zakażenie opryszczką przebiega znacznie łagodniej niż u dzieci. Często u pacjentów małoletnich dochodzi do rozwoju gorączki i powiększenia węzłów chłonnych.
