U nas zapłacisz kartą
Pryszcz w jamie ustnej - przyczyny, leczenie i porady
Leczenie opryszczkowego zapalenia jamy ustnej
Leczenie opryszczki jamy ustnej zależy od postaci choroby i jej stopnia zaawansowania. W przypadku infekcji epizodycznej lub łagodnej (ograniczonej tylko do opryszczki wargowej) stosowane jest leczenie objawowe za pomocą środków przeciwwirusowych o działaniu miejscowym. Częste opryszczki na ustach wymagają leczenia środkami przeciwwirusowymi, które muszą być stosowane przez ok. 6 miesięcy. Do leczenia opryszczki nie wykorzystuje się antybiotyków. Ten rodzaj leków działa tylko na infekcje bakteryjne.
W przypadku powikłań lub zajęcia opryszczką innych części ciała wymagane jest leczenie w warunkach szpitalnych.
Bardzo duże znaczenie w leczeniu opryszczki jamy ustnej i opryszczki wargowej ma utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Zabiegi higienizacyjne warto uzupełnić o stosowanie płukanek zawierających środki antyseptyczne, np. cytrynian cynku, związki siarki lub triklosan. Przed ich użyciem należy jednak skonsultować z lekarzem. Pamiętaj, że przeciwwskazaniem dla niektórych substancji zawartych w płukankach są nadżerki i otwarte rany.
- A. Lesiak, J. Narbutt, Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, „Forum Dermatologicum” 2017, nr 3 (4), s.147–151.
- Z. Kozłowski, T. Konopka, Wybrane zagadnienia z farmakoterapii chorób błony śluzowej jamy ustnej, „Dental and Medical Problems” 2004, nr 41(1), s.119–123.
Opryszczka w jamie ustnej – co ją wywołuje?
Zakażenie wirusem opryszczki jest jedną z najstarszych opisywanych, a więc i znanych medycynie infekcji wirusowych. Wywołuje ją wirus HSV (wirus opryszczki zwykłej), który obejmuje zakażeniem błony śluzowe jamy ustnej, warg i skórę okolicy okołowargowej. Badania nad etiologią wirusa pozwoliły na wyodrębnienie szczepu HSV-1 i HSV-2, które różnią się m.in. powikłaniami i miejscem występowania objawów. Skala zakażeń wywołanych wirusem HSV jest trudna do oszacowania, gdyż w wielu przypadkach infekcja przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Eksperci szacują, że w Polsce nawet 89,9% populacji ma przeciwciała wirusa HSV, co oznacza przebyty kontakt z patogenem.
Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi w drodze kontaktu z osobą chorą lub nosicielem wirusa. Patogen przenoszony jest drogą płciową i w wydzielinie, np. w ślinie, a nawet łzach. Wirusem możesz się zarazić, nawet dotykając i używając tych samych przedmiotów, co nosiciel.
Warto wiedzieć, że sam kontakt z wirusem nie daje pewności zakażenia i rozwoju infekcji. Bardzo duże znaczenie ma układ odpornościowy i jego reakcja na ewentualny kontakt z patogenem. Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi infekcji, wskazuje się m.in. na: przemęczenie organizmu, silny stres, infekcje górnych dróg oddechowych, nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV, urazy w okolicy ust i błony śluzowej jamy ustnej, długotrwałe przyjmowanie leków immunosupresyjnych. U kobiet stanem, który sprzyja osłabieniu odporności i rozwojowi zakażenia, jest menstruacja.
Do jakiego lekarza z opryszczką jamy ustnej?
Z objawami wskazującymi na zakażenie wirusem opryszczki zgłoś się do lekarza rodzinnego. W przypadku dzieci konsultacji udziela pediatra. Diagnostyką i leczeniem opryszczki wargowej i opryszczki narządów płciowych zajmuje się specjalista dermatologii i wenerologii. Skierowanie do tego specjalisty otrzymasz od lekarza rodzinnego.
A jeśli nie chcesz czekać w długich kolejkach najpierw po skierowanie, a potem do specjalisty, kup prywatne ubezpieczenie zdrowotne, którego ofertę możesz zamówić na Welbi. W ramach Polisy Zdrowie Welbi po opłaceniu pierwszej składki możesz:
- umawiać się na e-konsultacje lub wizyty stacjonarne z lekarzami podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistami bez czekania w długich kolejkach, z lekarzem POZ skonsultujesz się w 24 godziny, a z wybranym specjalistą z listy dostępnych w danym pakiecie 2 ciągu z reguły 3 dni roboczych,
- zyskać dostęp do minimum 190 badań laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych,
- mieć możliwość wykonania bez dodatkowych kosztów profilaktycznego przeglądu stanu zdrowia w wersji dla kobiet lub dla mężczyzn (w pakietach OCHRONA COMPLEX i OCHRONA GOLD).
Zamów na Welbi ofertę i sprawdź, z jakich usług medycznych i na jakich zasadach można korzystać w ramach wybranego pakietu Polisy Zdrowie Welbi.
Rany w jamie ustnej po ugryzieniu, od aparatu
Rany w jamie ustnej często przybierają postać nadżerek lub owrzodzeń, pokrytych włóknikowatym nalotem, nazywanych aftami. Szacuje się, że tworzenie się aft w jamie ustnej może dotyczyć nawet 20 proc. populacji. Etiopatogeneza powstawania aft nie jest do końca poznana. Uważa się, że skłonność do nadżerek i owrzodzeń w jamie ustnej jest wynikiem zaburzeń odpowiedzi immunologicznej, natomiast czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu są miejscowe urazy mechaniczne, jednakże nieuszkadzające nabłonka lub błony śluzowej jamy ustnej.
Takie urazy są najczęściej konsekwencją:
- nieprawidłowo wykonanego wypełnienia stomatologicznego (ostre krawędzie i nierówne powierzchnie),
- nieleczenia ubytków próchnicowych,
- noszenia aparatu ortodontycznego,
- nieleczonych wad zgryzu,
- parafunkcji narządu żucia,
- zbyt agresywnego szczotkowania zębów,
- nieświadomego ugryzienia się.
Zatem powstanie miejscowego urazu, np. od aparatu ortodontycznego, u osoby z zaburzeniami w układzie immunologicznym traktuje się jako bezpośrednią przyczynę tworzenia się charakterystycznych ran w jamie ustnej, nazywanych aftami.
Afty należy różnicować z owrzodzeniami w jamie ustnej, będącymi objawami chorób ogólnoustrojowych, takich jak:
- choroba Addisona–Biermera (niedobór kwasu foliowego i witaminy B12),
- niedobory żelaza,
- celiakia i inne nietolerancje pokarmowe,
- choroba Leśniowskiego–Crohna,
- choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego u dzieci,
- opryszczka,
- kiła,
- gruźlica,
- ospa wietrzna,
- półpasiec,
- pryszczyca,
- cytomegalia,
- różyczka,
- odra
- AIDS.
