Sure, here you go -htmlCopy codePryszcze u noworodka - Przyczyny, Porady i Opieka
Przyczyny gorączki u noworodka
Gorączka u niemowlaka, noworodka czy starszych dzieci nie jest chorobą, lecz objawem choroby. Najczęstszą przyczyną występowania podwyższonej temperatury u dzieci są infekcje wirusowe oraz bakteryjne. Rzadko za gorączkę u noworodka i niemowlaka odpowiadają inne czynniki. Należą do nich choroby autoimmunologiczne, alergie, nowotwory, gorączki polekowe oraz gorączki poszczepienne. Zdarza się również, że nie da się ustalić przyczyny gorączki u dzieci. Okazuje się, że ponad 30% przypadków podwyższonej temperatury u dzieci to właśnie te, w których nie jest znana ich przyczyna. Takie gorączki określane są jako FUO (ang. fever of unknown origin).
Objawy gorączki u niemowląt zmieniają się w czasie wraz z pojawieniem się gorączki. Wyróżnione zostały trzy fazy gorączki, które pojawiają się w przypadku podwyższonej temperatury spowodowanej infekcjami. Każda z tych faz cechuje się odmiennymi objawami:
- pierwsza faza – następuje osłabienie, ospałość, nadwrażliwość na ból, spadek łaknienia, obserwowalny szybki wzrost temperatury ciała,
- druga faza – poprawa samopoczucia po pierwszej fazie jednak z utrzymaniem na stałym, wyższym poziomie temperatury ciała,
- trzecia faza – obniżanie się podwyższonej temperatury ciała oraz powrót do normalnego funkcjonowania dziecka.
Krostki na twarzy noworodka – jak je rozpoznać i czym je leczyć
Kiedy witamy na świecie naszego malucha, jednym z pierwszych elementów, na które zwracamy uwagę, jest jego skóra. Noworodki często prezentują delikatne krostki na twarzy, co niejednokrotnie budzi zaniepokojenie u rodziców. Jest to jednak zjawisko dość powszechne i najczęściej nie stanowi powodu do obaw. Wypryski u niemowlaka mogą przybierać różne formy, a jedną z nich są właśnie pryszcze u noworodka.
Warto zaznaczyć, że pryszcze u noworodka nie są równoznaczne z problemami dermatologicznymi czy alergią. Często są to niewinne przejściowe zmiany skórne, wynikające z adaptacji organizmu dziecka do nowych warunków środowiskowych. Jednakże, aby odróżnić naturalne zmiany od ewentualnych problemów skórnych, warto znać pewne charakterystyczne cechy.
Wypryski u niemowlaka najczęściej pojawiają się na twarzy, szczególnie w okolicach policzków, nosa i czoła. Mogą mieć postać drobnych, czerwonych krostek, które nie sprawiają dziecku dyskomfortu. Kluczowym elementem jest jednak obserwacja ewolucji tych zmian. Jeśli pryszcze u noworodka zaczynają zanikać po kilku dniach, można uznać, że są to zmiany przejściowe.
W przypadku, gdy wypryski u niemowlaka utrzymują się, a pryszcze u noworodka stają się bardziej liczne lub zmieniają kolor, warto skonsultować się z pediatrą. Istotne jest także zwrócenie uwagi na ewentualne objawy towarzyszące, takie jak podwyższona temperatura ciała czy nadmierne łzawienie. Te sygnały mogą wskazywać na konieczność głębszej analizy stanu zdrowia malucha.
W przypadku łagodnych zmian skórnych, które nie wymagają interwencji lekarskiej, zaleca się delikatne mycie twarzy dziecka przy użyciu łagodnego środka myjącego i unikanie stosowania perfumowanych kosmetyków. Ponadto, należy pamiętać o zachowaniu czystości otoczenia, w którym przebywa niemowlak, aby minimalizować ryzyko podrażnień skóry.
Czy gorączka u noworodka jest groźna?
Gorączka u noworodka jest groźna, tak samo, jak każda inna choroba. Wynika to przede wszystkim z nierozwiniętego jeszcze odpowiednio układu odpornościowego. Podwyższona temperatura u noworodka wymaga konsultacji z lekarzem POZ albo pediatrą. Z kolei gorączka powyżej 40,0°C jest stanem zagrażającym życiu i w takiej sytuacji należy natychmiast udać się do najbliższego szpitala. Poza tym stanem hospitalizacji bezwzględnie wymagają:
- noworodki do 7. dnia życia, u których pojawiła się gorączka,
- wcześniaki z gorączką,
- noworodki powyżej 7. dnia życia lub niemowlęcia w grupie wysokiego ryzyka z gorączką.
Bibliografia:
- Hague, R. Managing the child with a fever. The Practitioner. 2015, 259(1784). str. 17-21
- Sybilski A. Postępowanie w trudnej do leczenia gorączce u dzieci – przedstawienie aktualnych rekomendacji. Lekarz POZ 4/2022. str. 315-319
- Avner, J. Ostra gorączka. Pediatria po dyplomie. 2009, 13(5). str. 35-46
- Tkaczyk, M., Krakowska, A. Dziecko z gorączką. Medycyna po dyplomie. Dostępna na stronie: https://podyplomie.pl/wiedza/stany-nagle/630,dziecko-z-goraczka (Dostęp 10.2023)
- Kordek, A., Kordek, M. Gorączka u małego dziecka – od urodzenia do 5 roku życia. Pediatria po dyplomie. 2020. Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/pediatria/35043,goraczka-u-malego-dziecka-od-urodzenia-do-5-roku-zycia (Dostęp 10.2023)
Trądzik noworodkowy – objawy i ich rozpoznawanie
Objawy
Przebieg trądziku u tak małych dzieci jest najczęściej łagodny. Zmiany skórne, które pojawiają się w pierwszych tygodniach życia, ustępują najczęściej samoistnie po maksymalnie kilku miesiącach, a zwykle już po kilku tygodniach.
Trądzik noworodkowy występuje głównie na twarzy, w tym przede wszystkim na policzkach, a w dalszej kolejności na czole, nosie, brodzie i powiekach. Niekiedy pojawia się także na szyi, górnej części klatki piersiowej oraz na owłosionej skórze głowy.
Najczęstsze zmiany skórne występujące w trądziku noworodkowym to:
- zaskórniki zamknięte – białe (najpopularniejszy objaw trądziku noworodkowego),
- zaskórniki otwarte – czarne (tak zwane wągry),
- krosty,
- grudki,
- torbiele (występują znacznie rzadziej od zmian wymienionych powyżej).
Zmiany skórne występujące przy trądziku noworodkowym najczęściej nie swędzą i nie sączy się z nich żadna wydzielina.
Rozpoznawanie
Jak już zostało wspomniane – trądzik noworodkowy nie jest jedyną chorobą skóry, która dotyka najmłodsze dzieci.
Wśród innych schorzeń skóry, na które cierpią noworodki, należy wymienić:
- potówki – dolegliwość bardzo charakterystyczna dla noworodków, pojawia się zazwyczaj po kilku tygodniach od przyjścia na świat, objawia się w postaci drobnych grudek i niezapalnych pęcherzyków, zmiany zlokalizowane są na twarzy i karku oraz w pachwinach, powstają na skutek przegrzewania maleństwa,
- prosaki – malutkie grudki na policzkach, czole i nosie, są koloru białego lub biało-żółtego, powstają w konsekwencji nadmiernego rogowacenia ujść mieszków włosowych,
- przerost gruczołów łojowych – występuje na nosie i policzkach,
- rumień toksyczny noworodków – dotyka nawet połowy maluszków, za jej przyczynę często uznaje się zmianę środowiska życia dziecka z wilgotnego w macicy na suche po przyjściu na świat, choroba pojawia się w pierwszych dwóch tygodniach życia i objawia się przede wszystkim na tułowiu i kończynach w postaci rumieniowych plam, dolegliwości ustępują samoistnie w przeciągu maksymalnie dwóch tygodni,
- krostkowica głowy noworodków (NCP) – w tej chorobie występują liczniejsze niż w trądziku krostki i grudki zapalne – jednak bez zaskórników, zmiany pojawiają się jedynie na twarzy, choroba rozpoczyna się w 2. lub 3. tygodniu życia maluszka i ustępuje samoistnie do 8. tygodnia życia, za jedną z przyczyn tej choroby uważa się drożdżaki,
- przejściowa melanoza krostkowa noworodków – to choroba skóry o łagodnym przebiegu, jej przyczyny nie są znane, ustępuje samoistnie, jej objawy występują już w chwili urodzenia i są to niezapalne krosty, które dosyć łatwo pękają,
- alergia – to osobne i bardzo obszerne zagadnienie, objawia się różnymi reakcjami skórnymi, które w przeciwieństwie do trądziku są często zlokalizowane na skórze całego ciała, niejednokrotnie trądzik noworodkowy bywa mylnie interpretowany jako objaw alergii na składniki pokarmowe w diecie matki karmiącej piersią, w konsekwencji czego kobieta zupełnie niepotrzebnie przechodzi na restrykcyjne diety eliminacyjne.
U nas zapłacisz kartą