U nas zapłacisz kartą
Przerzuty nowotworowe do skóry - Obrazki i Objawy
Przerzuty nowotworów narządów wewnętrznych do skóry
Nawet w 10 proc. przypadków w przebiegu nowotworów narządów wewnętrznych mogą wystąpić przerzuty do skóry. Ich pojawienie się świadczy o zaawansowanej chorobie nowotworowej i wiąże się ze złym rokowaniem dla pacjenta. 1/3 przypadków przerzutów do skóry rozpoznawana jest, zanim zostanie postawiona diagnoza guza pierwotnego. W tych sytuacjach określona lokalizacja przerzutu oraz jego obraz histologiczny nierzadko pozwalają na ukierunkowane poszukiwanie ogniska pierwotnego. Z tego powodu niezwykle istotne jest, aby dermatolodzy zachowali odpowiednią czujność diagnostyczną. Szybkie zdiagnozowanie zmiany pozwala na przeprowadzenie dalszej diagnostyki i rozpoczęcie leczenia, które może przedłużyć życie choremu.
W artykule przedstawiono epidemiologię, typowy i nietypowy obraz kliniczny oraz postępowanie diagnostyczne w przypadku przerzutów nowotworów narządów wewnętrznych do skóry.
Dr n. med. Maciej Pastuszczak
Obecność przerzutów nowotworów narządów wewnętrznych do skóry świadczy zwykle o zaawansowanej chorobie nowotworowej. Zmiany skórne są jednak bardziej dostępne w badaniu fizykalnym i łatwiej można je poddać biopsji oraz badaniu histologicznemu. Przypuszczalnie dlatego aż w 30 proc. przypadków diagnoza przerzutów do skóry wyprzedza rozpoznanie nowotworu narządu wewnętrznego.[1] Wymaga to jednak od dermatologów dużej czujności diagnostycznej i wiedzy na temat epidemiologii oraz obrazu klinicznego przerzutów do skóry.
Przerzuty do kręgosłupa i kości
Kręgosłup jest najczęstszym miejscem występowania przerzutów nowotworów złośliwych w obrębie kości. Szacuje się, że lokalizuje się w nim blisko 60% wszystkich przerzutów do kości. Przerzuty do kręgosłupa najczęściej lokalizują się w piersiowym odcinku kręgosłupa, objawiają się one najczęściej powikłaniami neurologicznymi.
Do powstawania przerzutów w kręgosłupie dochodzi trzema sposobami: poprzez naciekania guza na kręgi (rak płuca), poprzez naczynia tętnicze w formie zatorów nowotworowych oraz poprzez żylne sploty Batsona oraz naczyniami chłonnymi
Pacjentów onkologicznych można podzielić na dwie grupy – chorych z rozpoznaniem choroby i w trakcie leczenia, u których rozpoznanie przerzutu do kręgosłupa jest istotne dla prawidłowego leczenia i zmniejszenia dolegliwości bólowych oraz chorych, u których guz w obrębie kręgosłupa jest pierwszym objawem choroby. W takim przypadku wymagana jest bardziej rozbudowana diagnostyka przebiegająca w kilku kierunkach.
Pomimo coraz doskonalszych metod obrazowana i diagnostyki, w około 10% przypadków przerzutów do kręgosłupa nie udaje się wskazać pierwotnego ogniska nowotworu. W takim wypadku biopsja wskazuje wówczas ogólnie typ zmiany – najczęściej jest to rak gruczołowy.
Rak neuroendokrynny z komórek Merkla
Rak neuroendokrynny z komórek Merkla także związany jest z niekorzystnym oddziaływaniem na skórę promieniowania ultrafioletowego. Najczęściej powstaje w obrębie skóry głowy oraz na szyi, szybko daje przerzuty i może występować razem z innymi nowotworami np. narządów rozrodczych. W tym przypadku tworzy się guz o gładkiej powierzchni i czerwonym kolorze. Zmiana szybko rośnie, naciekając okoliczne tkanki i dając przerzuty odległe. Rak neuroendokrynny z komórek Merkla zaliczany jest do grupy rzadko diagnozowanych pierwotnych nowotworów skóry o agresywnym przebiegu.
W przypadku pierwotnego raka skóry komórki nowotworu najczęściej rozprzestrzeniają się w organizmie siecią naczyń limfatycznych, atakując m.in. węzły chłonne. Podobnie jest w przypadku przerzutów z innych narządów do skóry. Przerzuty do skóry, które wywołuje np. rak kości, rak płuc, rak sutka i inne nowotwory narządów wewnętrznych mają zwykle postać guzków lub powiększających się nacieków, którym mogą towarzyszyć związane z zastojem chłonki obrzęki m.in. kończyn. W obrębie przerzutów do skóry, przede wszystkim w tkance podskórnej i w skórze właściwej, obecne są anaplastyczne komórki nowotworu, z którego one powstały.
Rak płaskonabłonkowy skóry (rak kolczystokomórkowy skóry)
Rak kolczystokomórkowy skóry jest schorzeniem, którego wystąpienie często poprzedzają stany przedrakowe. Może rozwinąć się w miejscu powstania np. rogowacenia słonecznego (starczego) oraz rogu skórnego. Najczęściej diagnozowany jest u osób w średnim i podeszłym wieku. Ten nowotwór skóry cechuje się stosunkowo wysoką złośliwością i powoduje przerzuty, jednak rozpoznanie raka kolczystokomórkowego nie zdarza się często. Jeżeli zmiana utworzy się w obrębie stanu przednowotworowego, to najczęściej nie daje przerzutów. Nieco inaczej jest w przypadku raka kolczystokomórkowego skóry, który powstanie w obrębie blizn. Rak kolczystokomórkowy charakteryzuje się szybkim wzrostem oraz nacieka okoliczne tkanki.
Objawy raka kolczystokomórkowego na skórze to m.in.: niegojąca się zmiana powstała na zrogowaciałej lub łuszczącej się skórze, owrzodzenia, ranka lub guz bądź powiększający się naciek. Wykwity wywoływane przez raka kolczystokomórkowego często powstają na granicy skóry i błon śluzowych np. w okolicy warg.
