U nas zapłacisz kartą
Przerzuty nowotworowe do skóry - Obrazki i Objawy
Rak piersi - skórne objawy nowotworu
Przerzuty do skóry w przebiegu nowotworów narządów wewnętrznych są względnie rzadkie – ich częstość waha się w granicach 0,7-10,4%. Ich obecność jest związana z rodzajem i występowaniem nowotworu pierwotnego oraz charakterystyką chorego. Częstość występowania objawów skórnych w przebiegu raka piersi (breast carcinoma cutaneous manifestation, BCCM) wynosi 23,9%. Zmiany skórne w przebiegu raka piersi najczęściej lokalizują się na skórze klatki piersiowej, brzucha, ale mogą również występować na kończynach oraz w obrębie głowy i szyi. Biorąc pod uwagę dużą częstość występowania raka piersi, BCCM są przerzutami najczęściej spotykanymi przez dermatologów. W praktyce klinicznej przerzuty skórne charakteryzuje szeroki zakres objawów klinicznych. Najczęściej stwierdza się obecność guzków, ale możliwe są inne zmiany skórne.
Co warto wiedzieć o raku płaskonabłonkowym skóry? – rokowania, kto choruje
Jak już zostało wspomniane, rak płaskonabłonkowy skóry diagnozowany jest przede wszystkim u osób z jasną karnacją. Od wielu lat obserwowany jest wzrost liczby diagnozowanych przypadków tego nowotworu złośliwego, co ma związek m.in. ze zmianą trybu życia oraz „modą” na korzystanie z kąpieli słonecznych oraz solarium. Czynniki ryzyka, które w największym stopniu wpływają na rozwój raka płaskonabłonkowego skóry to m.in.:
- promieniowanie ultrafioletowe,
- jasna karnacja skóry,
- czynniki chemiczne,
- częsta ekspozycja na promieniowanie słoneczne w dzieciństwie,
- uwarunkowania genetyczne,
- przewlekłe leczenie zmniejszające odporność.
Czynnikiem, który zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu płaskonabłonkowego skóry, jest przede wszystkim promieniowanie słoneczne. Nowotwór ten wywodzi się zarówno z komórek nabłonkowych, jak i komórek ulegających rogowaceniu na skutek ekspozycji ciała na promienie słoneczne. Ryzyko rozwoju raka kolczystokomórkowego zwiększają również choroby przebiegające z niedoborami odporności na skutek działania procesu chorobowego, stosowanego leczenia farmakologicznego, a także stosowania niektórych procedur medycznych. Odporność ulega znacznemu osłabieniu np. po przeszczepach narządów, co ma związek ze stosowaniem leczenia, które ma na celu uniknięcie odrzucenia przeszczepu. Warto pamiętać, że przewlekłe narażenie skóry na działanie promieniowania UV, a także substancji chemicznych i toksyn, które obecne są np. w dymie papierosowym, zwiększa ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego na skórze oraz na granicy skóry i błon śluzowych. U nałogowych palaczy tytoniu oraz osób nadużywających alkoholu, rak płaskonabłonkowy często powstaje w okolicy warg.
Rak płaskonabłonkowy najczęściej pojawia się u osób w średnim i podeszłym wieku, co ma związek z długotrwałym wpływem na organizm czynników wyzwalających rozwój choroby. Na rozwój nowotworu w szczególności narażone są odsłaniane partie ciała oraz skóra, która ma przewlekły kontakt np. z chemikaliami i innymi substancjami o mutagennym działaniu. Na rozwój raka skóry narażone są także osoby, których skóra ulega częstym uszkodzeniom mechanicznym np. podczas golenia zarostu na twarzy. Rak płaskonabłonkowy może także utworzyć się na podłożu blizn.
Przerzuty nowotworów narządów wewnętrznych do skóry
Nawet w 10 proc. przypadków w przebiegu nowotworów narządów wewnętrznych mogą wystąpić przerzuty do skóry. Ich pojawienie się świadczy o zaawansowanej chorobie nowotworowej i wiąże się ze złym rokowaniem dla pacjenta. 1/3 przypadków przerzutów do skóry rozpoznawana jest, zanim zostanie postawiona diagnoza guza pierwotnego. W tych sytuacjach określona lokalizacja przerzutu oraz jego obraz histologiczny nierzadko pozwalają na ukierunkowane poszukiwanie ogniska pierwotnego. Z tego powodu niezwykle istotne jest, aby dermatolodzy zachowali odpowiednią czujność diagnostyczną. Szybkie zdiagnozowanie zmiany pozwala na przeprowadzenie dalszej diagnostyki i rozpoczęcie leczenia, które może przedłużyć życie choremu.
W artykule przedstawiono epidemiologię, typowy i nietypowy obraz kliniczny oraz postępowanie diagnostyczne w przypadku przerzutów nowotworów narządów wewnętrznych do skóry.
Dr n. med. Maciej Pastuszczak
Obecność przerzutów nowotworów narządów wewnętrznych do skóry świadczy zwykle o zaawansowanej chorobie nowotworowej. Zmiany skórne są jednak bardziej dostępne w badaniu fizykalnym i łatwiej można je poddać biopsji oraz badaniu histologicznemu. Przypuszczalnie dlatego aż w 30 proc. przypadków diagnoza przerzutów do skóry wyprzedza rozpoznanie nowotworu narządu wewnętrznego.[1] Wymaga to jednak od dermatologów dużej czujności diagnostycznej i wiedzy na temat epidemiologii oraz obrazu klinicznego przerzutów do skóry.
Rak neuroendokrynny z komórek Merkla
Rak neuroendokrynny z komórek Merkla także związany jest z niekorzystnym oddziaływaniem na skórę promieniowania ultrafioletowego. Najczęściej powstaje w obrębie skóry głowy oraz na szyi, szybko daje przerzuty i może występować razem z innymi nowotworami np. narządów rozrodczych. W tym przypadku tworzy się guz o gładkiej powierzchni i czerwonym kolorze. Zmiana szybko rośnie, naciekając okoliczne tkanki i dając przerzuty odległe. Rak neuroendokrynny z komórek Merkla zaliczany jest do grupy rzadko diagnozowanych pierwotnych nowotworów skóry o agresywnym przebiegu.
W przypadku pierwotnego raka skóry komórki nowotworu najczęściej rozprzestrzeniają się w organizmie siecią naczyń limfatycznych, atakując m.in. węzły chłonne. Podobnie jest w przypadku przerzutów z innych narządów do skóry. Przerzuty do skóry, które wywołuje np. rak kości, rak płuc, rak sutka i inne nowotwory narządów wewnętrznych mają zwykle postać guzków lub powiększających się nacieków, którym mogą towarzyszyć związane z zastojem chłonki obrzęki m.in. kończyn. W obrębie przerzutów do skóry, przede wszystkim w tkance podskórnej i w skórze właściwej, obecne są anaplastyczne komórki nowotworu, z którego one powstały.
