U nas zapłacisz kartą
Owrzodzenia nowotworowe - Zdjęcia, Objawy i Sposoby Leczenia
Chłoniak skóry typu T (ziarniniak grzybiasty, Mycosis fungoides)
To rzadki nowotwór skóry. występuje u osób między 40. a 60. rokiem życia, częściej u mężczyzn. Jest spowodowany niekontrolowanym rozrostem komórek T w skórze. Najczęstsze typy/rodzaje chłoniaka skórnego T-komórkowego to ziarniniak grzybiasty oraz Zespół Sezary'ego.
Choroba Pageta - we wczesnym etapie choroby na skórze pojawiają się plamy rumieniowe, które wywołują świąd i uczucie pieczenia. Może z nich sączyć się wydzielina. Następnie mogą się pojawić nadżerki (często krwawiące).Zmiany występują zwykle w okolicy zewnętrznych narządów płciowych: srom, odbyt, prącie i worek mosznowy - są to okolice bogate w gruczoły apokrynowe i ekrynowe. Rzadziej nowotwór obejmuje górną część ud, pośladki, pachy i okolicę pępka. Znane są pojedyncze przypadki lokalizacji zmian nowotworowych w obszarach skóry pozbawionych gruczołów apokrynowych np.: w przewodach słuchowych zewnętrznych, na powiekach, w przełyku, w cewce moczowej.
Jak wyglądają rany nowotworowe?
Owrzodzenie nowotworowe może być wklęsłe lub wypukłe o kalafiorowatej podstawie. Wraz z rozwojem nowotworu może dochodzić do zmian w wyglądzie rany. Wskutek działania nowotworu brzegi rany mogą przybierać wałowaty kształt i wywijać się. Dodatkowo rana się powiększa, ziarnina przerasta brzegi, a w dnie rany widoczne są grudki.
Rany nowotworowe charakteryzują się tym, że są delikatne i łatwo może dojść do ich uszkodzenia oraz rzadko możliwe jest ich pełne wygojenie.
Głównymi problemami terapeutycznymi przy ranach nowotworowych są: duża ilość wysięku (nawet do 1000 ml/dobę), ból w trakcie zmiany opatrunku i przy oczyszczaniu rany, nieprzyjemny zapach i krwawienie łożyska.
Z tego względu w leczeniu ran nowotworowych standardowe algorytmy stosowane w terapii ran trudno gojących się (wilgotna terapia, system TIMERS) są modyfikowane w zależności od potrzeb pacjenta.
Główne zasady pielęgnacji ran nowotworowych zostały zawarte w mnemoniku „HOPES”, którego poszczególne litery oznaczają:
H (ang. hemorrhage): krwawienie — w przypadku niewielkiego krwawienia stosuje się alginiany, a przy dużym krwawieniu adrenalinę, azotan srebra, ucisk, okłady z lodu
O (ang. odor): zapach — zaleca się między innymi opatrunki z węglem aktywowanym pochłaniające wysięk i nieprzyjemny zapach oraz działające przeciwbakteryjnie, podchloryny, miody medyczne
P (ang. pain): ból — przy ranach nowotworowych niezbędne jest stosowanie opatrunków atraumatycznych, które nie przywierają do rany (pierwsza warstwa opatrunku)
E (ang. exudate): wysięk — oprócz opatrunków atraumatycznych stosuje się też opatrunki wchłaniające wysięk z rany, aby nie dopuścić do jej wyschnięcia lub zbierania się nadmiernej ilości płynu (wierzchnia warstwa opatrunku)
S (ang. superficial bacterial burden): powierzchowne obciążenie bakteryjne — przy pomocy antyseptyków należy kontrolować rozwój ewentualnego zakażenia miejscowego lub podjąć decyzję o antybiotykoterapii przy objawach zakażenia ogólnoustrojowego.
Rak skóry - rak kolczystokomórkowy
Rak kolczystokomórkowy (ang. Squamous Cell Carcinoma – SCC) jest drugim najczęściej występującym nowotworem skóry. Ponad 80 proc. przypadków SCC dotyczy części ciała eksponowanych na światło słoneczne, najczęściej jest to głowa (okolica oczodołów, nosowo-wargowa, wargi, nos, policzki, uszy), szyja, grzbiety rąk. Wyróżnia się postać przedinwazyjną i inwazyjną raka kolczystokomórkowego. Postać przedinwazyjna (z której może się rozwinąć rak skóry) - choroba Bowena - to rumieniowe tarczki o ostro zaznaczonych granicach, o aksamitnej lub złuszczającej się powierzchni - erytroplazja Queyrata - widoczna jest jako czerwona gładka plama na żołędzi prącia u nieobrzezanych mężczyzn - erytroplakia - to wszelkiego rodzaju czerwone zmiany zlokalizowane na błonach śluzowych Postać inwazyjna (rak skóry) ma charakter brodawkujący lub wrzodziejący. Skóra wokół jest nacieczona, stwardniała, często obecne są wałowato wywinięte brzegi.
Rak brodawkujący - jest to nowotwór występujący na narządach płciowych, w jamie ustnej i w obrębie stóp. Wzrost raka brodawkującego jest bardzo powolny, jego powierzchnia jest pokryta masami rogowymi. Jego przyczyną może być m.in. wirusy brodawczaka ludzkiego HPV 6 i HPV 11.
Rak neuroendokrynny Merkla
Zmiany w obrębie znamienia budzące niepokój - bo sugerujące czerniaka - określa się skrótem ABCD, gdzie: A to asymetria, zmiana kształtu znamienia z okrągłego na niesymetryczne, B to brzegi nierówne lub postrzępione, C to kolor (od ang. colour), czyli zmiana zabarwienia, np. ściemnienie, rozjaśnienie lub różne zabarwienie na jednym znamieniu, D to rozmiar (od ang. diameter) – każde znamię o średnicy większej niż 6 mm powinno być dokładnie zbadane
Mięsak Kaposiego - jako nowotwór pochodzenia naczyniowego szerzący się w obrębie skóry objawia się obecnością niebolesnych, rosnących guzków (lub zlewnych plam lub nacieczeń) najczęściej w okolicach podudzia lub na stopach (stanowią one tak zwaną postać zapalną – charakterystyczną dla początku choroby skóry). Po pewnym czasie zmiany te zlewają się w większe formy, tworząc fioletowe lub ciemnoczerwone plamy (postać naczyniakowa) by w końcu stwardnieć i zgrubieć (postać guzowata – ostatnia faza rozwoju mięsaka Kaposiego). Guzom potrafią towarzyszyć owrzodzenia i krwotoki, utrata masy ciała, gorączka i pocenie się. Choroba zwykle atakuje obie kończyny (niekoniecznie na raz), a z czasem potrafi zająć również narządy płciowe, uda, twarz, tułów lub nawet organy wewnętrzne.
Jakie są metody leczenia owrzodzeń żylnych?
Podstawą leczenia owrzodzeń żylnych jest przywrócenie prawidłowego odpływu krwi z kończyn dolnych. W tym celu stosuje się różne środki i zabiegi, pozwalające na zmniejszenie zastoju żylnego, a co za tym idzie obrzęku, i przyspieszenie gojenia rany. Dodatkowo ważną rolę spełniają miejscowe preparaty odkażające ranę, przyspieszające gojenie i opatrunki. Do najczęściej stosowanych metod leczenia wyróżniamy zalicza się: unoszenie nóg, ćwiczenia fizyczne oraz terapię uciskową.
Unoszenie nóg
Przebywanie w pozycji z nogami uniesionymi powyżej poziomu serca, czyli najlepiej pozycji leżącej z nogami opartymi u góry to najprostsza, a zarazem bardzo skuteczna metoda przyspieszająca gojenie i zapobiegająca powstaniu kolejnych ran. Przynajmniej 3–4 razy dziennie powinno się przyjmować taką pozycję na pół godziny, aby zapewnić efekt terapeutyczny i profilaktyczny. Ważne, aby nogi były powyżej serca, zwykłe podpieranie wyprostowanych nóg w pozycji siedzącej nie jest aż tak skuteczne.
Ćwiczenia fizyczne
Regularne ćwiczenia łydek (zobacz film), a przez to mobilizownie mięśni nóg, wspomaga wytłoczenie zalegającej w nich krwi. Podstawowa aktywność fizyczna wskazana w celu przyspieszenia gojenia owrzodzeń oraz zapobiegająca powstawaniu nowych ran to codzienne spacery. W przypadku starszych osób z dolegliwościami bólowymi może to być sporym wyzwaniem. Badania wykazały, że pacjenci z zaawansowaną przewlekłą niewydolnością żylną i owrzodzeniami często ograniczają aktywność fizyczną do mniej niż 10 minut marszu w tygodniu. Niestety zaniechanie codziennych spacerów dodatkowo nasila niewydolność żylną.
Inne przydatne ćwiczenia, to wspinanie się na palce i opadanie na całe stopy, albo przynajmniej ruszanie stopami – maksymalne prostowanie, a następnie przyginanie podczas siedzenia z uniesionymi nogami. Warto wykonywać kilka serii po 10–20 powtórzeń takich ćwiczeń dziennie.