U nas zapłacisz kartą
Rak podstawnokomórkowy - przerzuty i leczenie
Rak podstawnokomórkowy skóry - przyczyny
- uwarunkowania genetyczne
- promieniowanie ultrafioletowe
- ekspozycja na promieniowanie słoneczne – zwłaszcza w dzieciństwie oraz prowadząca do oparzeń
- podeszły wiek
- płeć męska
- jasna karnacja
- leczenie immunosupresyjne
Lekarz najpierw ogląda zmiany przez dermatoskop, ale ostateczna diagnoza stawiana jest wyłącznie po uzyskaniu oceny mikroskopowej wycinka. W tym celu specjalista znieczula odpowiedni obszar skóry, wycina zmianę i oddaje wycinek do badania histopatologicznego, podczas którego szuka się komórek rakowych.
Diagnoza na wczesnym etapie jest niezwykle istotna, ponieważ im wcześniej zostanie rozpoznany nowotwór, tym większe szanse na wyleczenie.
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry): przyczyny, objawy i leczenie
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Najliczniejszą grupą nowotworów złośliwych skóry są raki skóry, które stanowią niejednolitą grupę nowotworów. Raki skóry zajmują pierwsze miejsce w statystyce onkologicznych chorób skóry. Ostatnio obserwuje się wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe skóry, przede wszystkim na raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka. Towarzyszą temu znaczne koszty opieki zdrowotnej, a w odniesieniu do czerniaka – duża umieralność. Nowotwory złośliwe skóry mają różne objawy, przebieg, leczenie i rokowanie. Szczególnym rodzajem nowotworu złośliwego skóry jest czerniak. Przeczytaj więcej: Czerniak
Diagnostyka raka podstawnokomórkowego
Na etapie diagnostyki raka podstawnokomórkowego wykonywane są różne badania. Pierwszym z nich jest podstawowe badanie dermatologiczne z wykorzystaniem dermatoskopu oraz badanie histopatologiczne wycinka zmiany skórnej. Jeżeli wyniki podstawowych badań wskazują na zmianę o podłożu nowotworowym, to konieczne jest poszerzenie diagnostyki o badania obrazowe. Wykonuje się je w przypadku podejrzenia naciekania zmiany w płaszczyźnie pionowej, czyli w głąb skóry oraz naciekania w płaszczyźnie poziomej.
Do badań obrazowych zaliczamy tomografię komputerową i rezonans magnetyczny, które pozwalają określić, z jakim rodzajem zmiany nowotworowej mamy do czynienia, bo na skórze mogą pojawić się zarówno zmiany pierwotne, jak i przerzuty związane z procesem nowotworowym, który dotyczy innych narządów i układów.
Czy raki skóry występują często?
Przyjmuje się, że raki skóry stanowią 8–10% wszystkich nowotworów złośliwych, z czego 70–80% to raki podstawnokomórkowe, a ok. 20% raki kolczystokomórkowe. Nowotwory te są częstsze w krajach słonecznych, np. w Australii czy południowych regionach Stanów Zjednoczonych. Wielu autorów podkreśla stały wzrost liczby zachorowań na raki skóry (raka podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego) w krajach europejskich.
Raki skóry powstają pod wpływem czynników fizycznych, chemicznych, mechanicznych i biologicznych. Z czynników osobniczych należy wymienić: fototyp skóry (bardziej narażone są osoby z I lub II fototypem, tzn. osoby o włosach blond lub rudych, licznych piegach i niebieskich oczach), typ barwnika, wiek (w starszym wieku częściej występują nowotwory skóry łagodne i złośliwe), stan immunologiczny (u osób poddawanych immunosupresji częściej obserwowano raki skóry).
Wyróżnia się dwa rodzaje barwnika: eumelaninę – barwnik brązowoczarny, zmniejszający wrażliwość skóry na ekspozycję słoneczną (występuje u osób o ciemnej karnacji, ciemnych włosach i oczach), oraz feomelaninę – barwnik żółtoczerwonobrązowy, o działaniu prokancerogennym (sprzyjającym rozwojowi nowotworów), tzn. pod wpływem UV powstają wolne rodniki odpowiedzialne za uszkodzenia genetyczne komórek (charakterystyczny dla osób rudych, z blond włosami i jasną skórą). Zwiększona ilość feomelaniny i mała ilość eumelaniny predysponują do rozwoju nowotworów skóry.
- UVA – o długości fali 320–400 nm
- UVB – o długości fali 280–320 nm
- UVC – o długości fali 200–280 nm.
Najbardziej mutagenna frakcja UVB jest pochłaniana przez DNA keratynocytów, powodując zaburzenia regulacji genów tkankowych, liczne mutacje i w konsekwencji transformację nowotworową komórek. Badania wskazują, że frakcja UVA ma również udział w fotokancerogenezie, prawdopodobnie jednak odgrywa znacznie mniejszą rolę niż UVB. Korzystanie z urządzeń emitujących UVA, ze sztucznych źródeł promieniowania ultrafioletowego (np. solaria) powoduje sytuację, w której UVA działa synergistycznie z UVB i nasila jego szkodliwe działanie na skórę.
