Rak podstawnokomórkowy - przerzuty i leczenie
Leczenie raka podstawnokomórkowego skóry
Leczenie radykalne raka podstawnokomórkowego skóry polega na chirurgicznym usunięciu zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek. Doszczętność wycięcia stanowi czynnik rokowniczy. W przypadku braku doszczętności wznowa raka podstawnokomórkowego występuje u 25% pacjentów.
Jeśli zabieg chirurgiczny jest niemożliwy, eksperci zalecają rozważenie radioterapii. W przypadku niskiego ryzyka nawrotu dopuszczalne są metody leczenia miejscowego raka podstawnokomórkowy skóry takie jak: krioterapia, laseroterapia, elektrokoagulacja lub stosowanie 5-fluorouracylu.
W rzadkich przypadkach przerzutowych stosuje się chemioterapię opartą na cisplatynie.
W leczeniu zaawansowanego raka podstawnokomórkowego skóry stosuje się również terapię celowaną lekiem wismodegib. Działanie terapii celowanej polega na blokowaniu szlaku sygnałowego Hedgehog, czyli hamowaniu podziału komórek rakowych.
Diagnostyka raka podstawnokomórkowego skóry
Lekarz może postawić rozpoznanie już na podstawie wstępnego badania, oceniając gołym okiem wygląd zmiany. Niektórzy lekarze, a w szczególności dermatolodzy, dysponują tzw. dermatoskopem. Jest to urządzenie pozwalające na ocenę zmian powierzchniowych jak za pomocą szkła powiększającego czy lupy. Ostateczne rozpoznanie można wysunąć na podstawie badania histopatologicznego, czyli badania pod mikroskopem wyciętej zmiany. Jeśli lokalizacja i wielkość zmiany na to pozwalają, wycina się do badania całą zmianę. Jeśli zmiana jest duża, można wyciąć fragment, czyli pobrać wycinek zmienionej skóry.
Leczenie polega przede wszystkim na wycięciu zmiany z marginesem zdrowej tkanki. Margines ten wynosi zazwyczaj około 2 mm. Jeśli chory nie zgadza się na wycięcie zmiany, można zastosować miejscową radioterapię, jednak jest to mniej pożądana metoda i zdecydowanie lekarz stara się przekonać pacjenta do leczenia chirurgicznego. Jeśli zmiana jest bardzo duża lub zajmuje struktury lub obszar uniemożliwiające zabieg chirurgiczny, zalecana jest radioterapia. Czasami możliwe jest też zastosowanie maści zawierających np. 5-fluorouracyl (chemioterapeutyk). Nie są to jednak metody przewyższające skuteczność leczenia operacyjnego.

Objawy raka podstawnokomórkowego
W większości przypadków (>80%) ta odmiana raka występuje na skórze głowy, przede wszystkim na twarzy i szyi, ale może wystąpić też w innych miejscach.
Postać guzkowa
Wyróżnia się kilka odmian tego nowotworu, jednak najbardziej typowa jest postać guzkowa. Może ona przypominać guzkową postać czerniaka. Typ ten charakteryzuje się obecnością guzka o perłowej barwie, który otoczony jest wałem drobnych guzków przypominających perełki.
Postać powierzchniowa
Druga częsta odmiana to postać powierzchniowa. W jej przebiegu zmiany są płaskie lub płasko wyniosłe, łuszczą się i są zaczerwienione.