U nas zapłacisz kartą
Przyczyny powstawania czerniaka - Naukowy wgląd w genezę nowotworu skóry
Jak leczyć czerniaka?
Jak przy każdym nowotworze – ważne jest szybkie wykrycie. Fundamentem leczenia jest wycięcie zmiany. Po potwierdzeniu czerniaka w badaniu histopatologicznym może zostać podjęta decyzja o wycięciu blizny. Następnie jest ważna wykonanie biopsji węzła wartowniczego (węzeł chłonny, który jest pierwszy na drodze spływu chłonki z rejonu wyciętego czerniaka). Jeśli tam zostaną wykryte przerzuty – usuwa się węzły chłonne z całego obszaru spływu chłonki, czyli wykonywana jest limfadenektomia. W zależności od zaawansowania choroby podejmuje się indywidualnie kolejne kroki i sięga po różne metody leczenia np. chirurgia, immunoterapia czy radioterapia, a czasem również chemioterapia oraz leczenie celowane.
Bardzo ważna jest profilaktyka, żeby nie dopuszczać do rozwoju czerniaka. Zapobieganie to przede wszystkim:
1. Obserwowanie się co miesiąc, a w sytuacji niepokojącej – kontakt z dermatologiem
2. Regularne kontrole u dermatologa – przynajmniej raz w roku warto umówić się do lekarza w celu sprawdzenia pieprzyków i innych zmian
3. Wychodząc na słońce – należy dbać o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną. Należy stosować kremy z wysokim filtrem UV. Ochrona dotyczy również oczu – należy nosić okulary z filtrem UV.
-
Autor: S.L.
Treści, które przedstawione są na stronie halomed.pl nie zastąpią kontaktu z lekarzem – są jedynie wskazówką i mają formę informacyjną. Administrator serwisu nie ponosi żadnej odpowiedzialności wynikającej z wykorzystania informacji, które są zawarte w serwisie.
Konsultacja z e-receptą
Jak diagnozować czerniaka?
Kiedy zaobserwujemy u siebie niepokojącą zmianę skórną, koniecznie trzeba udać się do dermatologa. Tam specjalista przy pomocy dermatoskopu lub wideodermatoskopu obejrzy dokładnie skórę, kwalifikując nas lub nie do dalszej diagnostyki.
Jeśli dermatolog podejrzewa czerniaka, wyśle nas na biopsję, podczas której usuwa się zmianę. Patolog, który potem ogląda wycinek skóry pod mikroskopem, decyduje, czy mamy do czynienia z czerniakiem, czy też inną zmianą, nie będącą nowotworem.
Określa również, jaki jest stopień zaawansowania czerniaka, czy jest on głęboki, czy nacieka na inne tkanki skóry i jak należy ukierunkować leczenie.
Dodatkowymi badaniami, które wykonuje się podczas diagnostyki czerniaka, są:
- morfologia krwi,
- próby wątrobowe
- czy obecność dehydrogenazy mleczanowej (LDH).
Oprócz tego wykonuje się:
Czy czerniak może być jasny?
Tak, występuje też czerniak bezbarwnikowy (2%), czyli czerniak pozbawiony barwnika. Pierwszym objawem jest często niecharakterystyczna, powiększająca się, różowoczerwona grudka.
Czerniak gałki ocznej
Czerniak jest najczęstszym nowotworem złośliwym gałki ocznej u dorosłych, stanowiącym około 10% wszystkich przypadków czerniaka. Czerniak może występować w skórze powiek, spojówce oraz przedniej lub tylnej części błony naczyniowej oka. Rokowanie jest gorsze niż w przypadku czerniaka skóry.
Czerniak błon śluzowych
Czerniak błon śluzowych występuje najczęściej w obrębie jamy ustnej i górnych dróg oddechowych i przełyku (50%), sromu (20%) i okolicy narządów płciowych i odbytu (20%). Rokowanie jest złe. Leczenie polega na doszczętnym wycięciu, częściej niż w przypadku lokalizacji skórnej stosuje się uzupełniającą radioterapię, chemioterapię lub immunoterapię/leczenie ukierunkowane molekularnie.
Jak diagnozować czerniaka?
Podstawą do wykrycia nowotworu jest dokładne badanie lekarskie, które powinien zrobić dermatolog. Badanie musi być bardzo dokładne, a jeśli istnieje podejrzenie, że problemem jest czerniak – lekarz najpewniej zdecyduje się na dalszą diagnostykę. Konieczne będzie badanie histopatologiczne całej usuniętej chirurgicznie zmiany – bo tak właśnie postępuje się z taką zmianą. Należy wyciąć ją w całości z marginesem zdrowej skóry i przekazuje się do badania histopatologicznego. Zabieg ten nazywa się biopsją i to ona pozwoli ustalić, czy faktycznie mamy do czynienia z czerniakiem. Często wykonuje się również dodatkowe badania, takie jak np. RTG klatki piersiowej czy USG jamy brzusznej.
Są różne stopnie zaawansowania, które ustala biopsja. Są to:
1. Stopień 0 – rak in situ, nie przekracza naskórka, nie nacieka
2. Stopień 1 – węzły chłonne nie są zajęte, nie ma przerzutów
3. Stopień 2 – występuje miejscowo, podzielony jest na 3 stopnie w zależności od wielkości guza:
a. owrzodzenie o grubości do 2 mm, ale nieprzekraczające 4 mm
b. owrzodzenie o grubości do 4 mm, ale bez owrzodzenia może być większe
c. grubość zmiany, wraz z owrzodzeniem, przekracza 4 mm
Objawy czerniaka – jak wygląda czerniak
Fot. 1. Przykłady obrazu klinicznego czerniaka
- kształt asymetryczny, nieregularny
- nierówny rozkład barwy (ciemniejsze i jaśniejsze obszary w obrębie jednego znamienia)
- nierówne brzegi
- zmiany w grubości i powierzchni zmiany
- wielkość >6 mm
- swędzenie.
W postaci wczesnej czerniaka skóry zmiany są płaskie, niesymetryczne, o nieregularnych i poszarpanych granicach ze zdrową skórą, wielobarwne. W postaci zaawansowanej często są wypuklone ponad poziom skóry (można wyczuć dotykiem zgrubienie), w części przypadków mogą być owrzodziałe, a z ich powierzchni może sączyć się krwisto-surowiczy płyn (czynniki niekorzystnego rokowania).
Pierwszym objawem czerniaka może być powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, w której rozwinął się nowotwór (np. w przypadku czerniaka odbytu lub czerniaka podpaznokciowego).