U nas zapłacisz kartą
Przyczyny powstawania czerniaka - Naukowy wgląd w genezę nowotworu skóry
Czerniak – złośliwy nowotwór skóry – przyczyny
Przyczyny powstawania czerniaka nie do końca zostały wyjaśnione. Istnieją pewne rodzinne predyspozycje. Na ryzyko wystąpienia tego nowotworu nakładają się czynniki genetyczne i środowiskowe. Do głównych czynników środowiskowych zalicza się opalanie. Konkretnie chodzi o intensywne eksponowanie skóry i narażenie jej na poparzenia słoneczne. Nie tylko słonce może pośredniczyć w procesie tworzenia czerniaka. Wiadomo już, że niesłoneczne źródła promieniowania UV, czyli na przykład solaria, zwiększają ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Większość zmian barwnikowych rozpoznawanych jako czerniaki powstają na nowo. Zaledwie 30% obecnych już znamion może ewoluować w kierunku zmian nowotworowych. Szczególnie narażone są znamiona zlokalizowane w miejscach eksponowanych na promieniowanie słoneczne, a także występujące w miejscach otarć naskórka, czyli np. przy kołnierzykach, na linii paska do spodni.
Co wiesz o czerniaku? Sprawdź wiedzę o nowotworze skóry:
Podstawowym typem czerniaka jest zmiana barwnikowa szerząca się powierzchownie. Jedną z zasad, dzięki której szybko można zorientować się, że coś jest nie tak, jest objaw „brzydkiego kaczątka”. Jeśli człowiek posiada wiele różnych znamion na ciele, ale jedno nagle przybiera zupełnie inny kolor, kształt, zwiększa powierzchnię, to znaczy, że coś jest nie tak.
Leczenie czerniaka złośliwego
Metodą z wyboru jest chirurgiczne wycięcie zmiany z określonym marginesem tkanki zdrowej. Po potwierdzeniu badaniem histologicznym rozpoznania czerniaka lekarz podejmuje decyzję o biopsji tzw. węzła wartowniczego. Jest to najbliższy węzeł chłonny stanowiący granicę, czy też filtr, dla chłonki płynącej z okolic zmiany czerniakowej. Każdy przypadek należy rozważyć indywidualnie, wobec tego nie ma jednego konkretnego schematu leczenia. Do rozważenia jest chemioterapia, a także immunoterapia wspomagająca. Dobór leczenia jest uzależniony od potrzeb, stanu ogólnego i klinicznego chorego. Immunoterapia polega na stymulacji odpowiedzi immunologicznej, aby komórki odpornościowe atakowały komórki nowotworowe czerniaka.
Po usunięciu zmiany niezbędne jest stałe monitorowanie chorych. Usunięcie zmiany nie oznacza zupełnego wyleczenia. Nawet po kilku latach od usunięcia zmiany czerniakowej osoba nią dotknięta powinna być poddawana rutynowej obserwacji nie tylko skóry, ale również węzłów chłonnych i wątroby.
Leczenie czerniaka paznokcia polega najczęściej na amputacji paliczka lub całego palca.
Czy czerniak może być jasny?
Tak, występuje też czerniak bezbarwnikowy (2%), czyli czerniak pozbawiony barwnika. Pierwszym objawem jest często niecharakterystyczna, powiększająca się, różowoczerwona grudka.
Czerniak gałki ocznej
Czerniak jest najczęstszym nowotworem złośliwym gałki ocznej u dorosłych, stanowiącym około 10% wszystkich przypadków czerniaka. Czerniak może występować w skórze powiek, spojówce oraz przedniej lub tylnej części błony naczyniowej oka. Rokowanie jest gorsze niż w przypadku czerniaka skóry.
Czerniak błon śluzowych
Czerniak błon śluzowych występuje najczęściej w obrębie jamy ustnej i górnych dróg oddechowych i przełyku (50%), sromu (20%) i okolicy narządów płciowych i odbytu (20%). Rokowanie jest złe. Leczenie polega na doszczętnym wycięciu, częściej niż w przypadku lokalizacji skórnej stosuje się uzupełniającą radioterapię, chemioterapię lub immunoterapię/leczenie ukierunkowane molekularnie.