U nas zapłacisz kartą
Objawy raka kolczystokomórkowego - Poznaj znaki i symptomy tej choroby
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry): przyczyny, objawy i leczenie
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Najliczniejszą grupą nowotworów złośliwych skóry są raki skóry, które stanowią niejednolitą grupę nowotworów. Raki skóry zajmują pierwsze miejsce w statystyce onkologicznych chorób skóry. Ostatnio obserwuje się wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe skóry, przede wszystkim na raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka. Towarzyszą temu znaczne koszty opieki zdrowotnej, a w odniesieniu do czerniaka – duża umieralność. Nowotwory złośliwe skóry mają różne objawy, przebieg, leczenie i rokowanie. Szczególnym rodzajem nowotworu złośliwego skóry jest czerniak. Przeczytaj więcej: Czerniak
Rak kolczystokomórkowy skóry – leczenie
Podstawową metodą leczenia raka kolczystokomórkowego skóry jest jego chirurgiczne wycięcie z marginesem zdrowej skóry. Chirurgia mikrograficzna metodą Mohsa jest stosowana w przypadku rozpoznania inwazyjnego raka kolczystokomórkowego skóry. U pacjentów, którzy nie zostali zaklasyfikowani do chirurgicznego wycięcia zmiany stosuje się radioterapię. Ponadto radioterapię stosuje się jako terapię uzupełniającą po wycięciu raka kolczystokomórkowego skóry, zwykle w przypadku bardzo dużych guzów. Chemioterapia ogólnoustrojowa, taka jak leczenie doustnymi inhibitorami 5-fluorouracylu (5-FU) jest stosowana uzupełniająco u chorych z wysokim ryzykiem przerzutów. Oprócz tego w leczeniu raka kolczystokomórkowego skóry stosuje się chemioterapię powierzchniową np. maść z 5-fluorouracylem lub leczenie miejscowe za pomocą laseroterapii, krioterapii, elektrokoagulacji. Pacjenci z rozpoznanym rakiem kolczystokomórkowy skóry powinni być regularnie badani i pamiętać o stosowaniu środków ochronnych przed promieniowaniem ultrafioletowym.
- unikanie nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne
- unikanie solarium
- stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym
- noszenie odzieży ochronnej
- regularną kontrolę pojawiających się zmian na skórze pod kątem nowych narośli lub zmian w istniejących pieprzykach, piegach i znamionach
Czytaj też:
- Rak skóry - objawy i rodzaje [ZDJĘCIA]
- Mięsak Kaposiego - przyczyny, objawy, leczenie
- Czerniak: przyczyny, objawy, leczenie
- Choroby skóry wywołane przez słońce
- Diagnostyka molekularna nowotworów
- Klasyfikacja nowotworów
Rak kolczystokomórkowy skóry – czynniki ryzyka
Nadmierna i skumulowana ekspozycja przez całe życie na promieniowanie ultrafioletowe jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju raka kolczystokomórkowego skóry. Wpływ na to ma zarówno ekspozycja na promienie słoneczne, jak i korzystanie z solarium.
Ponadto długotrwałe narażenie na rakotwórcze związki chemiczne np. w dymie tytoniowym lub arsen mogą prowadzić do rozwoju raka kolczystokomórkowego skóry.
Pozostałe czynniki ryzyka to:
- predyspozycje genetyczne np. osoby z pergaminową skórą (łac. xeroderma pigmentosum)
- podeszły wiek
- płeć męska
- jasna karnacja, jednak niezależnie od koloru skóry na raka kolczystokomórkowego skóry może zachorować każdy
- wystąpienie rogowacenia słonecznego lub starczego
- poważne oparzenia słoneczne np. w dzieciństwie lub okresie dojrzewania
- obecność przewlekle wrzodziejących zmian skórnych
- zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), szczególnie w okolicy narządów płciowych
Warto również zaznaczyć, że występowanie obniżonej odporności (immunosupresji) znacząco zwiększa ryzyko rozwoju raka kolczystokomórkowego skóry. Do takich osób zaliczmy chorych z białaczkami, chłoniakami oraz osoby przyjmujące leki osłabiające układ odpornościowy np. po transplantacji narządów.
Rak kolczystokomórkowy (carcinoma spinocellulare)
Rak kolczystokomórkowy (carcinoma spinocellulare) jest nowotworem znacznie rzadziej występującym niż rak podstawnokomórkowy. Rak kolczystokomórkowy najczęściej pojawia się u osób w wieku średnim i starszym. Cechuje się szybkim wzrostem i dużą złośliwością, wykazując skłonność do naciekania podłoża (czyli wrastania komórek raka do tkanek położonych pod guzem) i szerzenia się drogą przerzutów. Punktem wyjścia mogą być stany przedrakowe, zwłaszcza rogowacenie słoneczne i róg skórny. Zmiany zlokalizowane są najczęściej na granicy błon śluzowych i skóry (czerwień wargowa – szczególnie wargi dolnej), w okolicach nosa, oczodołów, narządów płciowych. Rak może też lokalizować się na powiekach. Przeczytaj więcej: Rak kolczystokomórkowy powiek
Do objawów niepokojących należy zaliczyć: gwałtowny wzrost masy guza, stwardnienie, tworzenie się owrzodzeń oraz krwawienia. Przebieg raka kolczystokomórkowego jest zależny od umiejscowienia, rozległości i stopnia naciekania podłoża. Skłonność do przerzutów jest znacznie mniejsza w przypadku zmian wywodzących się z rogowacenia słonecznego, a zwiększa się w przypadku rozwoju nowotworu na podłożu owrzodzeń, blizn i przewlekłych stanów zapalnych.
Rak brodawkujący (carcinoma verrucosum)
Rodzajem raka kolczystokomórkowego jest rak brodawkujący (carcinoma verrucosum). To nowotwór występujący na narządach płciowych, w jamie ustnej i w obrębie stóp. W raku brodawkującym stwierdzono wirusy brodawczaka ludzkiego HPV 6 i HPV 11. W przypadku raka brodawkującego umiejscowionego w jamie ustnej istotnym czynnikiem ryzyka jest używanie tytoniu (żucie, wciąganie tabaki do nosa), natomiast w przypadku raka zlokalizowanego na powierzchni podeszwy stopy czynnikiem takim są urazy. Wzrost raka brodawkującego jest bardzo powolny, jego powierzchnia jest pokryta masami rogowymi. Na ogół nie daje przerzutów.
