U nas zapłacisz kartą
Rokowania w rak kolczystokomórkowy - Co warto wiedzieć?
Rak płaskonabłonkowy – co to za rodzaj raka?
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy) jest drugim co do częstotliwości występowania złośliwym nowotworem skóry. Około 20% wszystkich nowotworów skóry stanowi ten rodzaj raka. Wywodzi się z komórek nabłonka, powstaje zazwyczaj na pograniczu błon śluzowych i skóry.
W naskórku znajduje się materiał DNA, który programuje moment śmierci komórki. W zaplanowanym momencie, kiedy komórka wypełniła już swoją rolę, powinna w naturalny sposób obumrzeć. Powstają jednak mutacje w obrębie genomu, które prowadzą do niekontrolowanego wzrostu komórek i ich złośliwego namnażania się. W pewnym momencie widoczne są zmiany skórne będące efektem tego niezahamowanego wzrostu.
Rak płaskonabłonkowy rośnie szybko, ma tendencje do naciekania podłoża i często powoduje przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych oraz dalsze.
We wczesnym stadium rokowania są pomyślne i udaje się całkowicie wyleczyć większość chorych. Niestety wiele osób zgłasza się do lekarza dopiero wówczas, kiedy rak jest w zaawansowanym stadium, co znacznie pogarsza perspektywy jego wyleczenia (z 90% przeżywalności we wczesnym stadium do 50%-70% w zaawansowanym).
Jak nie przegapić wczesnych objawów raka kolczystokomórkowego (płaskonabłonkowego)? Jak się przed nim chronić?
Rak skóry to nie tylko czerniak! Czym jest rak kolczystokomórkowy?
Bardzo często myśląc o nowotworze skóry myślimy o czerniaku, który odpowiada niewielkiemu procentowi zachorowań. Czerniak pomimo małej liczby zachorowań (około 4 tysięcy rocznie) odpowiada za większość zgonów wśród chorych na nowotwory skóry.
Więcej o czerniaku przeczytasz w artykule: Czerniak to nie tylko podstępna choroba skóry!
Jak się okazuje nowotwory skóry to nie tylko czerniak, a także rak kolczystokomórkowy, inaczej nazywany również rakiem płaskonabłonkowym. Ten rodzaj raka dotyka głębszych powłok skóry i pojawia się w warstwie kolczystej naskórka. W odróżnieniu od powszechnych nowotworów podstawnokomórkowych jest groźniejszy i częściej powoduje przerzuty. Występuje jednak znacznie rzadziej, przez co niewiele się o nim mówi.
Rak kolczystokomórkowy i rak podstawnokomórkowy na pierwszy rzut oka mogą wyglądać bardzo podobnie.
Większość nowotworów skóry rozwija się w okolicy głowy i szyi ze względu na największe narażenie na szkodliwe promieniowanie UV. Zmiany nowotworowe na ogół nie są trudne w rozpoznaniu. Najczęściej mogą wyglądać jak plamka, strup, zaczerwienienie lub niegojąca się rana.
Nowotwory skóry nie mają charakterystycznego, specyficznego wyglądu i rozwijają się po cichu. Z czasem każda zmiana nowotworowa może ewoluować, powiększać się lub pogrubiać, a także swędzieć i krwawić. W takim przypadku należy niezwłocznie udać się do lekarza dermatologa lub chirurga onkologa!
Lekarz za pomocą dermoskopu bada zmiany skórne i w przypadku podejrzenia nowotworu wykonuje dalsze czynności diagnostyczne.
Każda zmiana skórna będąca zmianą onkologiczną musi zostać usunięta chirurgicznie z niewielkim marginesem zdrowej tkanki. Podstawową i najbardziej skuteczną formą leczenia jest leczenie chirurgiczne, jednak zastosowanie mają także inne metody: laseroterapia, krioterapia, elektrochemioterapia i terapia fotodynamiczna. W przypadku powierzchownych ognisk nowotworowych stosuje się również leczenie miejscowe specjalistycznymi kremami. Warto także pamiętać, że im wcześniej usunięty rak skóry, tym większa szansa na 100% wyleczenie. Z tego względu tak ważne jest regularne samobadanie naskórka, które zajmuje kilka minut, a może uratować zdrowie i życie.
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy)- przyczyny
Przyczyny raka płaskonabłonkowego związane są najczęściej z nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV. Długie przebywanie na słońcu, bez stosowania odpowiedniej ochrony, prowadzi do rozwoju nowotworu u starszych osób, ponieważ w ich organizmach następuje kumulacja uszkodzeń posłonecznych na skórze. Niestety, ale rak kolczystokomórkowy występuje też coraz częściej u młodych ludzi, co związane jest z nadmiernym opalaniem się albo korzystaniem z solarium.
Ponieważ nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV jest przyczyną raka kolczystokomórkowego, duże ryzyko jego wystąpienia notuje się u osób zawodowo albo hobbistycznie przebywających na słońcu. Budowlańcy, działkowcy, rolnicy, rybacy czy drogowcy poddawani są długiemu promieniowaniu, a jeżeli nie stosują ochronnej odzieży oraz kremów z filtrem – zwiększa się prawdopodobieństwo zachorowania.
Rak kloczystokomórkowy może także wystąpić w wyniku przewlekłej styczności z substancjami chemicznymi, takimi jak azbest czy środki grzybobójcze. W niektórych przypadkach występują również skłonności genetyczne.
Kolejną grupą ryzyka są osoby poddawane immunosupresji lub sterydoterapii z powodu leczenia schorzeń takich jak HIV albo przyjmujące leki po przeszczepieniu narządów.
Również długo niegojące się rany na skórze, będące wynikiem uszkodzeń, oparzeń i chorób (na przykład zespół pozakrzepowy w nogach) mogą powodować stany przednowotworowe, na których podstawie rozwinie się rak płaskonabłonkowy.