Obrazy rogowiaka kolczystokomórkowego
Diagnostyka raka kolczystokomórkowego
Rozpoznanie tego typu raka musi być potwierdzone badaniem histopatologicznym, dlatego z podejrzanej zmiany pobiera się wycinek lub, jeżeli zmiana jest odpowiednio mała, wycina się ją w całości. Diagnoza stawiana jest po uzyskaniu oceny mikroskopowej wycinka.
Zawsze powinien być oceniony stan regionalnych węzłów chłonnych. Jeżeli istnieje podejrzenie przerzutów do węzłów chłonnych znajdujących się najbliżej zmiany nowotworowej, wykonuje się USG tych węzłów i biopsję.
U chorych z zaawansowanymi zmianami konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki w celu wykluczenia rozsiewu choroby. Wykonuje się wówczas RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej i USG regionalnych węzłów chłonnych oraz w przypadku wątpliwości, inne, bardziej szczegółowe badania.
Objawy rogowiaka kolczystokomórkowego
Typowe umiejscowienie guza na otwartych częściach ciała i kończynach, zwłaszcza na powierzchniach prostowników, głównie u osób starszych. Guz ma wygląd zaokrąglonego lub owalnego egzofitycznego węzła na szerokiej podstawie, czerwonawy, czasem z cyjanotycznym odcieniem koloru lub koloru normalnej skóry, średnicy 2-3 cm lub większej. Centralna część guza jest wypełniona masami napalonymi, strefą brzeżną w formie wysokiej rolki. Po fazie aktywnego wzrostu zwykle występuje faza stabilizacji, podczas której guz nie zmienia się, następnie po 6-9 miesiącach - faza spontanicznej regresji z zanikiem węzła guza i tworzeniem atroficznej blizny. W niektórych przypadkach faza stabilizacji nie występuje, a guz może osiągnąć gigantyczny rozmiar - do 10-20 cm średnicy - i przekształcić się w raka płaskokomórkowego. Opisano również rogowiaka kolczystokomórkowego o niezwykłej lokalizacji - subungual, na błonach śluzowych warg, policzkach, twardym podniebieniu, spojówce, nosie.
Z regresją rogowiaka kolczystokomórkowego, możliwe w stadiach I-II. Zrogowaciały korek zmniejsza się, struktura warstwy podstawowej jest znormalizowana, zanikają objawy hiperproliferacji naskórka, a duża liczba fibroblastów z końcowym tworzeniem blizn pojawia się w nacieku.
Wielokrotny rogowiak kolczystokomórkowy można zaobserwować zarówno w postaci kolejno pojawiających się guzków, jak i w widelcu jednocześnie występującym kilku ognisk. Dzięki opcji nerwu, elementy pojawiają się stopniowo w różnych obszarach skóry, ale szczególnie na twarzy i kończynach. Są one reprezentowane przez grudki i węzły z westernizacją w centrum. Wypełniony napalonymi masami, ustąpił przez kilka miesięcy z powstawaniem atroficznych blizn. W drugim wariancie jednocześnie pojawia się wiele dużych grudek grudkowych o średnicy 2-3 mm.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie rogowiaka kolczystokomórkowego skóry?
Rogowiak kolczystokomórkowy przebiega w cyklu wielomiesięcznym. Wzrost guza trwa od 6 miesięcy do roku, a następnie dochodzi do jego samoistnego ustępowania. Odmiany ustępujące samoistnie określono jako raka Fergusona-Smitha. Natomiast wykryto również odmianę rogowiaka, która nie ma tendencji do samoistnego ustępowania. To tzw. rak Grzybowskiego, sporadycznie występująca postać mnoga rogowiaka. Zmiany utrzymują się przez całe życie. Niektóre guzki zanikają, ale w ich miejsce tworzą się kolejne.
Powstawanie zmian nowotworowych wiąże się z kontaktem ze szkodliwymi substancjami działającymi w środowisku lub z lekami immunosupresyjnymi. Nie stwierdzono natomiast transformacji nowotworowej. Nie mają one podłoża genetycznego i dotykają zazwyczaj osoby w bardziej zaawansowanym wieku, niż odmiana Fergusona-Smitha. Odmiana Grzybowskiego wykazuje również mniejszą tendencję do owrzodzeń i rozpadu.