U nas zapłacisz kartą
Nowotwór skóry - Pierwsze objawy, Diagnoza i Leczenie
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry): przyczyny, objawy i leczenie
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Najliczniejszą grupą nowotworów złośliwych skóry są raki skóry, które stanowią niejednolitą grupę nowotworów. Raki skóry zajmują pierwsze miejsce w statystyce onkologicznych chorób skóry. Ostatnio obserwuje się wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe skóry, przede wszystkim na raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka. Towarzyszą temu znaczne koszty opieki zdrowotnej, a w odniesieniu do czerniaka – duża umieralność. Nowotwory złośliwe skóry mają różne objawy, przebieg, leczenie i rokowanie. Szczególnym rodzajem nowotworu złośliwego skóry jest czerniak. Przeczytaj więcej: Czerniak
Jak wygląda rak skóry? Czy nowotworów złośliwych jest coraz więcej?
Rak, czyli nowotwór, jest jedną z zagrażających każdemu z nas chorób. Może rozwinąć się u osób w każdym wieku, stając się poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Rak to nie wyrok, jednak kluczowy w leczeniu wszystkich nowotworów, jest moment rozpoznania choroby, która w początkowym stadium rokuje najlepiej. Wiele nowotworów, które zostały wykryte w początkowej fazie rozwoju, jest całkowicie uleczalnych. Dzięki zabiegowi chirurgicznemu, który uwzględnia wycięcie zmiany z marginesem zdrowej tkanki, można także uniknąć leczenia uzupełniającego w postaci chemioterapii lub radioterapii. Nie dotyczy to wprawdzie wszystkich nowotworów, bo w niektórych przypadkach brak jest możliwości leczenia chirurgicznego, a także niezbędne jest leczenie uzupełniające.
Nowotwory skóry i błon śluzowych możemy rozpoznać samodzielnie, bo często wyróżniają się one inną barwą niż zdrowa skóra lub mają postać niegojących się owrzodzeń. Znamiona barwnikowe o nieregularnym kształcie, niegojące się ranki, owrzodzenia, a także inne zmiany powinny być zawsze konsultowane z dermatologiem. Co ważne – trzeba również unikać czynników, które powodują, że ryzyko rozwoju nowotworu zwiększa się nawet kilkukrotnie. Zaliczamy do nich m.in. nadmierne opalanie oraz przewlekłe drażnienie skóry. Niektóre nowotwory skóry i błon śluzowych są związane z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który przenosi się przede wszystkim drogą płciową.
Wygląd zmian nowotworowych może być różny, co ma związek m.in. z rodzajem nowotworu. Nieco inne objawy wywołuje czerniak złośliwy skóry, czerniak błon śluzowych i czerniak paznokcia, rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy. Większość raków skóry jest jednak możliwa do rozpoznania we wczesnym stadium choroby, dlatego warto dowiedzieć się więcej na temat ich objawów i czynników ryzyka.
Skórne objawy nowotworów. Objawy raka, które widać na skórze
Swędzenie, brodawki, nietypowe krostki, włoski wyrastające w dziwnych miejscach – zazwyczaj je ignorujemy, przypisując błahym problemom ze skórą. Tymczasem zdarza się, że to właśnie one przez długi czas są jedynym objawem nowotworów: raka płuc, raka trzustki, raka żołądka, chłoniaka czy nawet białaczki. Jakie skórne objawy nowotworów pojawiają się najczęściej? Na co zwrócić uwagę, przeglądając się w lustrze?
Spis treści
- Przewlekły świąd
- Obrzęk, pęcherzyki, owrzodzenia
- Brodawki łojotokowe
- Rogowacenie ciemne
- Łuszcząca się skóra
- Zmiany koloru języka
- Dziwne włoski na skórze
- Zmiany rumieniowo-obrzękowe
Skórne objawy nowotworów są jedną z postaci tzw. zespołu paraneoplastycznego (inaczej paranowotworowego) i często wyprzedzają pojawienie się charakterystycznych dla danego nowotworu objawów nawet o kilka, kilkanaście miesięcy – z szacunków wynika, że występują nawet u co dziesiątego pacjenta dotkniętego chorobą nowotworową.
Powstają bądź na skutek procesów autoimmunologicznych (kiedy organizm do walki z komórkami nowotworowymi kieruje przeciwciała, które jednak mogą atakować również zdrowe komórki), bądź na skutek wytwarzania przez komórki nowotworowe cząsteczek, które wraz z krwią docierają do innych tkanek, w tym do skóry.
Łatwo je przeoczyć, ponieważ pozornie nie mają związku z nowotworem. Tymczasem ich właściwe rozpoznanie przyspiesza postawienie właściwej diagnozy, a tym samym znacząco zwiększa powodzenie leczenia onkologicznego.
Jakie skórne objawy nowotworów pojawiają się najczęściej? Których, dla własnego zdrowia, lepiej nie lekceważyć – i skontrolować podczas najbliższej wizyty u lekarza?
Przewlekły świąd
Swędzenie skóry – zarówno o charakterze uogólnionym, jak i zlokalizowane w konkretnym miejscu na skórze (niekoniecznie w bezpośrednim sąsiedztwie guza) lub w konkretnej lokalizacji na ciele może zwiastować nowotwór. Swędzenie nie zawsze jest dokuczliwe, zawsze natomiast przewlekłe. Uogólniony świąd, który trwa dłużej, niż sześć tygodni, może być pierwszą oznaką raka trzustki, raka wątroby, chłoniaków nieziarniczych, białaczek, a także nowotworów układu nerwowego. Z kolei swędzenie moszny może zwiastować raka prostaty.
Intensywnie czerwone ogniska obrzęków na twarzy, tułowiu, rękach i nogach, które pojawiają się nagle i na których obrzeżach znajdują się pęcherzyki lub krostki, mogą świadczyć o nowotworach układu krwiotwórczego, np. białaczce szpikowej lub chłoniaku. Zmianom tym często towarzyszą również nadżerki i owrzodzenia na błonach śluzowych. Pęcherzyki albo krostki przekształcające się w owrzodzenie i umiejscowione wokół blizn pooperacyjnych mogą być oznaką szpiczaka. Z kolei bolesne pęcherzyki i nadżerki umiejscowione na błonach śluzowych – dziąsłach, wargach, policzkach, języku, spojówkach, narządach płciowych lub w okolicach odbytu mogą świadczyć o chłoniaku nieziarniczym lub mięsakach. Natomiast bolesne owrzodzenia i zmiany skórne, jakie pojawiają się nawet po drobnych urazach skóry, mogą świadczyć o chłoniaku, białaczce lub szpiczaku.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Pacjentowi zaleca się wizyty kontrolne zgodnie z zaleceniami lekarza. Zwykle obejmują one kontrole w okresie po zabiegu operacyjnym, a następnie co 3 miesiące w ciągu pierwszego roku oraz co 6 miesięcy w ciągu kolejnych lat. Ważne jest samobadanie, czyli oglądanie samodzielnie skóry przez pacjenta i w razie zauważenia niepokojących zmian niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
Ze względu na fakt, że promieniowanie słoneczne jest najważniejszym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu raka skóry, głównym celem profilaktyki jest ograniczenie ekspozycji na UV, które powinno polegać na stosowaniu preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi, ubrań ochronnych, ograniczeniu czasu spędzanego na wolnym powietrzu w godzinach największego nasłonecznienia i przebywanie w cieniu. W ciągu ostatnich 30 lat odkryto wiele mechanizmów mających wpływ na powstawanie różnych nowotworów skóry. Odkrycia te przyczyniły się do stworzenia środków ochronnych i chemioprewencyjnych, które zwiększają możliwości zapobiegania nowotworom.
Chemioprewencja to dziedzina powstała w wyniku oddziaływania wiedzy odnoszącej się do: kancerogenezy (powstawania komórek nowotworowych), biologii komórki, badań przesiewowych w kierunku raka lub wczesnego jego wykrywania. Na podstawie badań wiadomo, że selen chroni przed wystąpieniem raka podstawnokomórkowego, a retinoidy przed rogowaceniem słonecznym. Coraz popularniejszą formą zapobiegania nowotworom skóry jest zażywanie polifenoli (zawartych np. w zielonej herbacie), które mają właściwości antyoksydacyjne.
Najważniejszym elementem profilaktyki raka skóry jest unikanie promieniowania UV i maksymalne skrócenie czasu ekspozycji skóry na bezpośrednie promieniowanie słoneczne. Stosowanie preparatów przeciwsłonecznych jako pierwszej linii obrony przeciwnowotworowej oparte jest na wynikach kontrolowanych badań przeprowadzonych u pacjentów z dużym ryzykiem rozwoju raka, które wykazały, że codzienne używanie produktów o szerokim spektrum ochrony zmniejszyło liczbę zmian typu rogowacenia słonecznego.
