"Zagrożenie raka skóry na głowie"
Objawy nowotworu skóry
Zmiany nowotworowe na skórze bardzo często sygnalizują rozwój wielu chorób onkologicznych. Medycyna określa je jako zespoły paranowotworowe, czyli takie, które wyprzedzają rozwój nowotworu. Oznacza to, iż zmiany skórne to nie tylko sygnał o nowotworze skóry, ale też może być to sygnał o nowotworze płuc, nerek, trzustki czy jajników. Co w obrębie skóry jest symptomem nowotworu? Warto poznać kilka przykładów:
- brunatne przebarwienia w okolicach fałd skórnych mogą oznaczać raka żołądka,
- oddzielanie naskórka to częsty sygnał o pojawieniu się raka trzustki lub nowotworu płuc,
- obrzęki rumieniowate w okolicach twarzy mogą świadczyć o nowotworze nosogardzieli lub sutka,
- zagłębienia w obrębie palców to częsty symptom raka płuc lub żołądka,
- zmiany łuszczycowe na całej skórze to niekiedy objawy chłoniaka czy ziarnicy złośliwej,
- przewlekły świąd, który trwa co najmniej 6 tygodni to jeden z pierwszych objawów rozwijającej się choroby nowotworowej.
Objawy nowotworów skórybardzo często w początkowej fazie choroby nie wzbudzają niepokoju u chorego. Najczęściej są to niewielkie zgrubienia, mylone z dolegliwościami typowo dermatologicznymi.
Jak wygląda rak skóry? Do najważniejszych objawów, które już zdecydowanie świadczą o raku skóry zaliczane są:
- zmiany skórne na twarzy, które powstają bez wyraźnej przyczyny,
- specyficzne „wypryski”, bardzo często przybierające postać owrzodzonych punktów,
- krwawiące guzki,
- stwardnienia na skórze, utrzymujące się przez dłuższy czas,
- guzki charakteryzujące się perłowymi brzegami,
- nadmierne rogowacenie naskórka,
- wyraźnie odgraniczone czerwone zgrubienia na skórze,
- głębokie owrzodzenia z tendencją wzrostową i rozprzestrzeniającą,
- zmiany dysplastyczne skóry o niejednolitym zabarwieniu i specyficznych poszarpanych brzegach,
- niegojące się rany i pokrywające ciągle nowymi strupami,
- mocno rozszerzone naczynia krwionośne na skórze,
- plamy o ciemnym zabarwieniu (fioletowym, ciemnobrązowym czy czerwono-niebieskim),
- plamy rumieniowe, wywołujące odczucie pieczenia i swędzenia.
Jakie są nowotwory głowy i szyi? Gdzie są umiejscowione?
Schorzenia zaliczanej do opisywanej grupy to raki:
- Wargi - rocznie w Polsce stwierdza się około 400 zachorowań i 100 zgonów z tego właśnie powodu, przewaga płci męskiej nad żeńską wynosi w tym przypadku 3,5:1 (dane: A. Kawecki i inni),
- Jamy ustnej - 1100 nowych przypadków rocznie i aż 700 zgonów, 3 krotnie częściej na tę chorobę zapadają mężczyźni,
- Części ustnej gardła - także stosunkowo częsty (1100 zachorowań) i śmiercionośny (560 zgonów), pięć razy częściej wykrywany u mężczyzn,
- Nosowej części gardła - rzadki, ale bardzo groźny (180 zachorowań, 130 zgonów), także i w tym przypadku zagrożenie u płci męskiej jest większe, niż u żeńskiej, ale różnica ta nie jest aż tak wyraźna (niespełna 2:1),
- Krtaniowej części gardła - rocznie rozpoznawany u 370-380 osób, przede wszystkim mężczyzn. Jest to najgorzej rokujący ze wszystkich nowotworów tej części ciała, zdecydowana większość pacjentów umiera przed upływem pięciu lat,
- Krtani - najczęstszy i jeden z najgroźniejszych z całej grupy raków głowy i szyi. Rocznie w Polsce zapada na niego około 2 tysięcy osób, a 1,6 tysiąca umiera. U mężczyzn spotykany aż 7 razy częściej niż u kobiet. Ze względu na szczegółową lokalizację w obrębie krtani, wyróżnia się nowotwory głośni, nadgłośni i podgłośni,
- Zatok przynosowych oraz jamy nosa - rzadki (170 nowych przypadków rocznie, 70 zgonów). W przeciwieństwie do większości pozostałych, liczba zachorowań nie różni się pod względem płci. Także i w tym przypadku dominują raki płaskonabłonkowe, ale znacząco rośnie udział nowotworów gruczołowych,
- Gruczołów ślinowych - rocznie dotyka około 340 osób w Polsce, a zabija 190. Jeden z dwóch, które w równym stopniu dotykają mężczyzn i kobiety. Występuje w bardzo różnych lokalizacjach - może zaatakować ślinianki przyuszne, podżuchwowe, jamy ustnej, ustnej części gardła, zatok przynosowych). Ma też bardzo różną postać histopatologiczną (od form relatywnie mało złośliwych po bardzo inwazyjne).
Nowotwory głowy i szyi - jak się objawiają i gdzie je leczyć? Profilaktyka
Nowotwory głowy i szyi, takie jak rak krtani czy gardła, należą do stosunkowo częstych chorób onkologicznych. Są bardzo niebezpieczne, aczkolwiek rokowania w dużej mierze zależą od tego, na jakim etapie zostaną wykryte. Im później - tym gorzej. Dlatego nie powinno się lekceważyć żadnych niepokojących objawów. Jakich konkretnie?
- Nowotwory głowy i szyi rozwijają się w strukturach układu oddechowego i pokarmowego zlokalizowanych powyżej linii obojczyka.
- Najpoważniejszym ze wszystkich czynników ryzyka jest dym tytoniowy, zwłaszcza w połączeniu z mocnym alkoholem.
- Leczenie raków głowy i szyi zwykle polega na zastosowaniu metod operacyjnym, które w poważniejszych stanach wspierane są radioterapią i chemioterapią.
- Czym są nowotwory głowy i szyi?
- Jakie są nowotwory głowy i szyi? Gdzie są umiejscowione?
- Przyczyny nowotworów głowy i szyi
- Niepokojące objawy świadczące o nowotworach głowy i szyi
- Diagnostyka nowotworów głowy i szyi
- Leczenie nowotworów głowy i szyi
- Profilaktyka nowotworów głowy i szyi
Profilaktyka nowotworów głowy i szyi
Problemy onkologiczne zaliczają się do grupy tych schorzeń, którym zdecydowanie lepiej jest zapobiegać, niż później je leczyć. Profilaktyka nowotworów głowy i szyi zakłada unikanie czynników kancerogennych oraz systematyczne kontrolowanie stanu zdrowia. W szczególności zalecane są takie działania, jak:
- niepalenie papierosów oraz nienarażanie się na bierną ekspozycję na dym tytoniowy,
- ograniczenie spożycia alkoholu, w szczególności trunków wysokoprocentowych,
- unikanie podrażnień powstających na przykład na skutek picia gorącej herbaty,
- regularne i codzienne dbanie o higienę jamy ustnej,
- unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych, stosowanie prezerwatyw w czasie zbliżeń, wierność partnerska,
- zakładanie masek ochronnych z wydajnymi filtrami podczas pracy generującej narażenie na pył drzewny czy opary topiących się metali,
- regularne wykonywanie badań profilaktycznych.
Z występujących czynników ryzyka w praktyce najtrudniej jest uniknąć zakażeń wirusami HPV i Epsteina-Barr. Na wiele innych zmiennych każdy człowiek ma jednak przemożny wpływ - dotyczy to choćby konsumpcji wyrobów nikotynowych i alkoholowych. Nawet w sytuacji, gdy w grę wchodzi poważne uzależnienie, warto podjąć trud walki z nim, aby wydatnie zmniejszyć ryzyko zachorowania na wspomniane nowotwory, a także wiele innych schorzeń onkologicznych i nie tylko.
Szczególną rolę przypisuje się też badaniom profilaktycznym. Nawet jeśli bowiem chorobie często nie można zapobiec, jej wykrycie na bardzo wczesnym etapie czyni ją niemal w pełni uleczalną. Warto więc interesować się takimi inicjatywami, jak wspomniany wyżej program profilaktyki nowotworów głowy i szyi.
Ponieważ schorzenia tego typu są bardzo groźne, a jednocześnie stosunkowo mało znane, warto też poszerzać swoją wiedzę. Dobrą do tego okazją może być choćby coroczny Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, zwykle odbywający się w drugiej połowie września.

Rak skóry – rokowanie
Rokowanie uzależnione jest od umiejscowienia, grubości, wielkości oraz stopnia zróżnicowania nowotworu. W przypadku raka podstawnokomórkowego wyleczenie jest możliwe w ponad 95% przypadków. Większość miejscowych nawrotów choroby można usunąć bez większych problemów. Chociaż zwykle ten typ nowotworu prawie nigdy nie ulega uogólnieniu (nie daje przerzutów), to należy zwrócić uwagę na fakt, że istnieje możliwość, choć niezwykle rzadko, agresywnego przebiegu tej choroby nawet z przerzutami.
W przypadku raka kolczystokomórkowego rozwijającego się na podłożu rogowacenia świetlnego w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne rokowanie jest dobre. Najwyższy stopień złośliwości występuje w przypadku rozwoju raka kolczystokomórkowego na podłożu blizn, przewlekłych stanów zapalnych, w miejscach drażnionych. Przy zajęciu okolicznych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie notuje się u 20–25% pacjentów. Gorzej rokują również zmiany występujące na czerwieni wargowej, na prąciu lub sromie, chociaż za najgorszą lokalizację uważa się błonę śluzową jamy ustnej.
