U nas zapłacisz kartą
"Zagrożenie raka skóry na głowie"
Przyczyny nowotworów głowy i szyi
Jakie są najczęstsze przyczyny nowotworów głowy i szyi? W ogólnym zarysie, najważniejszym czynnikiem ryzyka jest ekspozycja na substancje kancerogenne zawarte w dymie tytoniowym. Dlatego właśnie na schorzenia te najczęściej zapadają palacze papierosów, zarówno czynni, jak też bierni.
Za szczególnie niebezpieczną uważa się kombinację dymu oraz wysokoprocentowego alkoholu - efekt ich wspólnego działania jest synergiczny, a więc większy, niż suma pojedynczych oddziaływań.
Inne typowe przyczyny raków głowy i szyi to między innymi niedostateczna higiena jamy ustnej oraz regularne podrażnienia błon śluzowych spowodowane na przykład przez gorące napoje i posiłki, czy źle dobrane protezy.
Coraz większą rolę przypisuje się też zakażeniom wirusowym. Zagrożenie stanowią zwłaszcza dwa patogeny. Pierwszym z nich jest wirus brodawczaka ludzkiego zwany w skrócie HPV (Human Papilloma Virus). Jest to ważny czynnik ryzyka w szczególności raka ustnej części gardła, a w mniejszym stopniu także nowotworów jamy ustnej oraz krtani. W ostatnich latach notuje się zwiększoną ilość zachorowań na takim właśnie podłożu u coraz młodszych pacjentów, a w dodatku niepalących i niepijących.
Naukowcy wiążą to ze zmianą wzorca zachowań seksualnych na zdecydowanie bardziej swobodny. Zarazek ten jest bowiem przenoszony drogą płciową, nie tylko w czasie zbliżeń waginalnych, ale też oralnych. W tym kontekście niebezpieczne są przede wszystkim te drugie.
Drugim groźnym patogenem jest prawdopodobnie wirus Epsteina-Barr. Jest on obserwowany o znacznej liczby pacjentów cierpiących na raka części nosowej gardła, aczkolwiek jego związek z tym oraz kilkoma innymi rzadkimi nowotworami wciąż jest spekulacyjny. Wiadomo bowiem, że wirusem tym w cyklu życia zaraża się większość ludzi na świecie (bardzo często poprzez pocałunek), a raz zaimplementowany do organizmu pozostaje w nim na zawsze zwykle nie dając żadnych objawów.
Objawy nowotworu skóry
Zmiany nowotworowe na skórze bardzo często sygnalizują rozwój wielu chorób onkologicznych. Medycyna określa je jako zespoły paranowotworowe, czyli takie, które wyprzedzają rozwój nowotworu. Oznacza to, iż zmiany skórne to nie tylko sygnał o nowotworze skóry, ale też może być to sygnał o nowotworze płuc, nerek, trzustki czy jajników. Co w obrębie skóry jest symptomem nowotworu? Warto poznać kilka przykładów:
- brunatne przebarwienia w okolicach fałd skórnych mogą oznaczać raka żołądka,
- oddzielanie naskórka to częsty sygnał o pojawieniu się raka trzustki lub nowotworu płuc,
- obrzęki rumieniowate w okolicach twarzy mogą świadczyć o nowotworze nosogardzieli lub sutka,
- zagłębienia w obrębie palców to częsty symptom raka płuc lub żołądka,
- zmiany łuszczycowe na całej skórze to niekiedy objawy chłoniaka czy ziarnicy złośliwej,
- przewlekły świąd, który trwa co najmniej 6 tygodni to jeden z pierwszych objawów rozwijającej się choroby nowotworowej.
Objawy nowotworów skórybardzo często w początkowej fazie choroby nie wzbudzają niepokoju u chorego. Najczęściej są to niewielkie zgrubienia, mylone z dolegliwościami typowo dermatologicznymi.
Jak wygląda rak skóry? Do najważniejszych objawów, które już zdecydowanie świadczą o raku skóry zaliczane są:
- zmiany skórne na twarzy, które powstają bez wyraźnej przyczyny,
- specyficzne „wypryski”, bardzo często przybierające postać owrzodzonych punktów,
- krwawiące guzki,
- stwardnienia na skórze, utrzymujące się przez dłuższy czas,
- guzki charakteryzujące się perłowymi brzegami,
- nadmierne rogowacenie naskórka,
- wyraźnie odgraniczone czerwone zgrubienia na skórze,
- głębokie owrzodzenia z tendencją wzrostową i rozprzestrzeniającą,
- zmiany dysplastyczne skóry o niejednolitym zabarwieniu i specyficznych poszarpanych brzegach,
- niegojące się rany i pokrywające ciągle nowymi strupami,
- mocno rozszerzone naczynia krwionośne na skórze,
- plamy o ciemnym zabarwieniu (fioletowym, ciemnobrązowym czy czerwono-niebieskim),
- plamy rumieniowe, wywołujące odczucie pieczenia i swędzenia.
Leczenie nowotworów głowy i szyi
Leczenie raka głowy i szyi zależy od wielu czynników, takich jak lokalizacja, charakter i zaawansowanie zmian, a także obecność przerzutów oraz wiek chorego. Nie ma jednej ogólnie przyjętej strategii dla wszystkich tego typu schorzeń, decyzję odnośnie konkretów powinien każdorazowo podejmować szeroki zespół specjalistów, oczywiście konsultując zamiary z samym pacjentem. W ogólnym zarysie można powiedzieć, że:
- Przy nowotworach I i II stopnia, a więc stosunkowo mało zaawansowanych, w zależności od konkretnej choroby stosuje się alternatywnie leczenie chirurgiczne, radioterapię ogólną lub brachyterapię, która jest szczególnym typem naświetlania polegającym na umieszczeniu źródła promieniowania w bezpośrednim sąsiedztwie komórek nowotworowych.
- Nowotwory III i IV stopnia wymagają leczenia skojarzonego. Oprócz wycięcia zmian rakowych wraz z dużym zapasem otaczających je tkanek, pacjenci poddawani są dodatkowo radioterapii albo radiochemioterapii.
- U chorych z rakiem nawrotowym albo uogólnionym głowy i szyi istnieje możliwości skorzystania z tzw. immunoterapii w ramach programów lekowych. Jest to innowacyjna metoda polegająca na stymulacji układu odpornościowego do tego, by zaczął on rozpoznawać komórki nowotworowe jako obce i zainicjował produkcję wymierzonych w nie przeciwciał.
Czy leczenie to jest skuteczne? Onkologia ma w tym wymiarze ograniczone możliwości. Głównym czynnikiem wpływającym na rokowania jest stopień zaawansowania występujących zmian. Jak podaje portal zwrotnikraka.pl:
W związku ze szczegółową lokalizacją nowotworów głowy i szyi pacjenci muszą się liczyć też z tym, że leczenie chirurgiczne wpłynie wydatnie na wygląd fizyczny, a także może zaburzać funkcjonalność układów oddechowego i pokarmowego. Dlatego w dalszych etapach terapii często wykonuje się dodatkowo operacje rekonstruujące utracone części ciała.
Jak leczyć raka skóry?
Podstawowym czynnikiem, który przesądza o leczeniunowotworów skóry jest wynik badania obrazowego i histopatologicznego. Głównym sposobem leczenia jest chirurgiczne wycięcie guzaz pewnym marginesem sąsiadujących zdrowych tkanek. To właśnie leczenie operacyjne pozwala na radykalne usunięcie zmian na skórze.
Kolejną formą leczenia jest radioterapia, stosowana u tych osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu. Tą metodą jest głównie leczony rak płaskonabłonkowy i podstawnokomórkowy.
Bezinwazyjną metodą jest natomiast terapia fotodynamiczna, która działa w oparciu o reakcję fototoksyczną. W ten sposób niszczone są komórki nowotworowe bez uszkadzania tkanek zdrowych. W przypadku mniejszych guzków (do 5 mm) stosowany jest laser CO2. Natomiast chorzy z dużymi obszarami skórnymi, zajętymi przez zmiany nowotworowe poddawani są leczeniu powierzchownemu.
Po zakończeniu leczenia każdy pacjent ma zalecane wizyty kontrolne. Ich zadaniem jest monitorowanie stanu zdrowia, ewentualnych nawrotów choroby czy przerzutów. Ogromne znaczenie ma profilaktyka raka skóry. Polega ona przede wszystkim na unikaniu zbyt długiego przebywania na słońcu i stosowaniu kremów ochronnych z wysokimi filtrami.
