U nas zapłacisz kartą
"Zagrożenie raka skóry na głowie"
Rak neuroendokrynny Merkla
Zmiany w obrębie znamienia budzące niepokój - bo sugerujące czerniaka - określa się skrótem ABCD, gdzie: A to asymetria, zmiana kształtu znamienia z okrągłego na niesymetryczne, B to brzegi nierówne lub postrzępione, C to kolor (od ang. colour), czyli zmiana zabarwienia, np. ściemnienie, rozjaśnienie lub różne zabarwienie na jednym znamieniu, D to rozmiar (od ang. diameter) – każde znamię o średnicy większej niż 6 mm powinno być dokładnie zbadane
Mięsak Kaposiego - jako nowotwór pochodzenia naczyniowego szerzący się w obrębie skóry objawia się obecnością niebolesnych, rosnących guzków (lub zlewnych plam lub nacieczeń) najczęściej w okolicach podudzia lub na stopach (stanowią one tak zwaną postać zapalną – charakterystyczną dla początku choroby skóry). Po pewnym czasie zmiany te zlewają się w większe formy, tworząc fioletowe lub ciemnoczerwone plamy (postać naczyniakowa) by w końcu stwardnieć i zgrubieć (postać guzowata – ostatnia faza rozwoju mięsaka Kaposiego). Guzom potrafią towarzyszyć owrzodzenia i krwotoki, utrata masy ciała, gorączka i pocenie się. Choroba zwykle atakuje obie kończyny (niekoniecznie na raz), a z czasem potrafi zająć również narządy płciowe, uda, twarz, tułów lub nawet organy wewnętrzne.
Diagnostyka nowotworów głowy i szyi
Diagnostyka nowotworów głowy i szyi jest wielostopniowa. W pierwszej kolejności lekarz przeprowadza wywiad ze szczególnym uwzględnieniem takich aspektów jak:
- opis występujących objawów,
- czas utrzymywania się symptomów,
- istnienie czynników ryzyka.
Specjalista ocenia też naocznie części ciała, co do których istnieje podejrzenie rozwoju nowotworu (badanie laryngologiczne), a także analizuje ewentualnie występujące zaburzenia połykania, czucia, widzenia, węchu, smaku, słyszenia i równowagi. Po wstępnym uprawdopodobnieniu podejrzenia, w zależności od potrzeb zlecone mogą być następujące badania obrazowe:
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny,
- USG węzłów chłonnych.
Kluczowa dla diagnozy jest jednak biopsja, czyli pobranie wycinka do oceny histopatologicznej. Materiał najczęściej pozyskuje się z ogniska pierwotnego, ale czasem też z zajętych okolicznych węzłów chłonnych. Badanie to pozwala potwierdzić nowotwór, a także określić jego charakter, stopień złośliwości oraz zaawansowanie. Ma to kluczowe znaczenie przy wyborze optymalnej metody leczenia.
Ponieważ większość pacjentów trafia do lekarza zbyt późno, przypadkiem albo w związku z dużym progresem trwającej od dawna choroby, warto wiedzieć, że można się też diagnozować przesiewowo, profilaktycznie.
Służą temu różne inicjatywy, takie jak sfinansowany z funduszy europejskich ogólnopolski program badania nowotworów głowy i szyi, wart 20 milionów złotych i przewidujący sprawdzenie stanu zdrowia około 70 tysięcy osób z grup podwyższonego ryzyka (wiek 40-65 lat, palacze, alkoholicy, zakażeni HPV).
Czym są nowotwory głowy i szyi?
Nowotwory głowy i szyi stanowią szeroką grupę schorzeń onkologicznych, obejmujących przede wszystkim układ oddechowy oraz pokarmowy, a także narząd słuchu oraz inne struktury zlokalizowane powyżej obojczyków. Wbrew pierwszym skojarzeniom, nie należy ich jednak utożsamiać z guzami mózgu, czy rakami skóry głowy, zaliczanymi do innej kategorii.
Co ważne, choć generalnie nie każdy nowotwór jest rakiem, w tej właśnie grupie pojęcia te de facto są synonimiczne - we wszystkich tych przypadkach mówi się o raku głowy i szyi.
Płaskonabłonkowe raki głowy i szyi stanowią około 5 procent wszystkich rozpoznawanych w Polsce nowotworów złośliwych, przy czym zauważa się wyraźną nadreprezentację u mężczyzn (7 proc.) i stosunkowo rzadsze występowanie u kobiet (1 proc.). Każdego roku zapada na nie w Polsce 6 tysięcy osób, a przeciętnie umiera 3,8 tysiąca (dane: A. Kawecki i inni). Podobne są statystyki dla innych krajów europejskich oraz USA.
Szczyt zachorowań na większość tego typu nowotworów przypada na okres po 45 roku życia. Wyjątek stanowi rak nosowej części gardła, gdzie największą zachorowalność notuje się w przedziale 15-35 lat oraz po 50 urodzinach.