Zdjęcia czerniaka - Poznaj objawy i diagnozę raka skóry

Objawy czerniaka – jak wygląda czerniak

Fot. 1. Przykłady obrazu klinicznego czerniaka

  1. kształt asymetryczny, nieregularny
  2. nierówny rozkład barwy (ciemniejsze i jaśniejsze obszary w obrębie jednego znamienia)
  3. nierówne brzegi
  4. zmiany w grubości i powierzchni zmiany
  5. wielkość >6 mm
  6. swędzenie.

W postaci wczesnej czerniaka skóry zmiany są płaskie, niesymetryczne, o nieregularnych i poszarpanych granicach ze zdrową skórą, wielobarwne. W postaci zaawansowanej często są wypuklone ponad poziom skóry (można wyczuć dotykiem zgrubienie), w części przypadków mogą być owrzodziałe, a z ich powierzchni może sączyć się krwisto-surowiczy płyn (czynniki niekorzystnego rokowania).

Pierwszym objawem czerniaka może być powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, w której rozwinął się nowotwór (np. w przypadku czerniaka odbytu lub czerniaka podpaznokciowego).

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W razie wystąpienia niepokojących zmian należy się zgłosić do dermatologa lub onkologa.

Fot. 2. Dermatoskop (dermoskop)

Fot. 3. Dermatoskop ze światłem spolaryzowanym

Dermatoskop (dermoskop) stanowi obecnie podstawowe narzędzie pracy dermatologa we wczesnej diagnostyce czerniaka. W wybranych ośrodkach specjalizujących się w rozpoznaniu czerniaka wykorzystuje się do tego celu wideodermatoskopy. Badanie dermatoskopowe pozwala na wykluczenie takich zmian niemelanocytowych, jak brodawki łojotokowe, barwnikowy rak podstawnokomórkowy oraz zmiany pochodzenia naczyniowego.

Szczegółowy wywiad lekarski zebrany od pacjenta pod kątem czynników ryzyka czerniaka jest doskonałym uzupełnieniem badania dermatoskopowego.

Dermatoskopia cyfrowa odgrywa istotną rolę w monitorowaniu pacjentów z licznymi znamionami, w zespole znamion dysplastycznych oraz osobników z rodzinnym wywiadem w kierunku czerniaka, która daje możliwość oceny znamion w czasie pod względem wielkości, brzegów, rozkładu barwnika i symetrii lub asymetrii.

Wśród nowych metod diagnostycznych znamion wyróżnia się laserową skanującą mikroskopię konfokalną, która zapewnia mikroskopową rozdzielczość i pozwala na prawie histologiczną ocenę zmian skórnych in vivo, ponadto ocenia kształt komórek barwnikowych, układ gniazd komórek znamionowych oraz morfologię brodawek skórnych. Jest to bezkrwawa, prawie histologiczna metoda diagnostyczna znamion dysplastycznych, czerniaków i ich nietypowych odmian, takich jak czerniak bezbarwnikowy, które klinicznie przybierają bardzo podstępny wygląd.

Czerniak - jak wygląda, jakie są objawy czerniaka i jak się go leczy

Czerniak jest nowotworem złośliwym, który wywodzi się z komórek barwnikowych. Może występować w skórze, ale także innych lokalizacjach, np. na błonach śluzowych lub w gałce ocznej. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza i rozpoczęte leczenie, tym szanse na wyleczenie są większe.

Czerniak jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z komórek barwnikowych. Najczęstszą lokalizacją czerniaka jest skóra, ale może on powstawać także w obrębie błon śluzowych i w innych lokalizacjach (np. gałka oczna).

Czerniak stanowi 5–7% wszystkich nowotworów skóry. W Polsce w 2018 r. odnotowano 1736 zachorowań u mężczyzn oraz 1962 nowe przypadki u kobiet (współczynniki zachorowalności odpowiednio 9,3/100 000 i 9,9/100 000). Współczynniki umieralności wynosiły 3,4/100 000 u kobiet i 3,4/100 000 u mężczyzn (zgony – odpowiednio – 665 i 797). Zachorowalność jest największa w Australii (28,9/100 000 mężczyzn i 25,3/100 000 kobiet). W Polsce zachorowalność i umieralność na czerniaka rosną (odpowiednio 10% i 8% rocznie).

Najważniejsze informacje

Czerniak złośliwy: „czarny rak skóry” – najbardziej złośliwa forma raka skóry

Czynniki/grupy ryzyka: promieniowanie UV (intensywne nasłonecznienie, solarium), (częste) oparzenia słoneczne, jasna karnacja, wiele znamion, zachorowania na raka wśród najbliższych krewnych itp.

Objawy: nietypowe znamiona („zasada ABCDE”), zmiany koloru, krwawienie, swędzenie itp.

Diagnoza: anamneza, oględziny skóry, dermoskopia, biopsja

Leczenie: chirurgiczne usunięcie z zachowaniem marginesu zdrowej tkanki, inne terapie w przypadku zaawansowanych chorób (chemioterapia, radioterapia, immunoterapia, leki celowane)

Prognoza: korzystna w przypadku wczesnego wykrycia

Ważne: ostrożne korzystanie ze słońca, ochrona przeciwsłoneczna, regularne samokontrole skóry i profilaktyczne badania lekarskie

Źródła
Posch C., Neue Entwicklungen in der Therapie des Melanoms, Universum Innere Medizin 06/2017, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH

Schmale I., Malignes Melanom - Sehr gute Ergebnisse in der adjuvanten Therapie, Schweizer Zeitschrift für Onkologie 05/2017, Rosenfluh Publikationen AG

Duffner K., Neues vom malignen Melanom - Immer bessere Überlebensraten dank Immuntherapie, Schweizer Zeitschrift für Dermatologie & Ästhetische Medizin [medicos] 04/2017, Rosenfluh Publikationen AG

Höller C. et al., Melanom, Spectrum Dermatologie 01/2017, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH

Moser J., Melanom 2016 - Zwischen Euphorie und Lösungssuche, Klinik 05/2016, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH

Melanom: Immuntherapien zeigen langfristige Wirkungen, Deutsches Ärzteblatt, 03.06.2014, URL: https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/58919/Melanom-Immuntherapien-zeigen-langfristige-Wirkungen

Krebsinformationsdienst des Deutschen Krebsforschungszentrums, Hautkrebs: Basaliome, Plattenepithelkarzinome, maligne Melanome, URL: https://www.krebsinformationsdienst.de/tumorarten/weitere-tumorarten/hautkrebs.php#inhalt3, Stand: 28.06.2018

Podobnie jak rak podstawnokomórkowy pojawia się na skórze w miejscach, które są wystawione na działanie promieni słonecznych - skóra głowy, twarzy, szyi i ramion - ale może się pojawić również w miejscach chronionych przed słońcem.

Czytaj dalej...

Skłonność do przerzutów jest znacznie mniejsza w przypadku zmian wywodzących się z rogowacenia słonecznego, a zwiększa się w przypadku rozwoju nowotworu na podłożu owrzodzeń, blizn i przewlekłych stanów zapalnych.

Czytaj dalej...

Najczęstsze alergeny kontaktowe to metale, składniki kosmetyków, lanolina, detergenty tworzące pianę takie jak SLS i SLES, balsam peruwiański, antybiotyk neomycyna, olejki eteryczne, propolis, komponenty gumy, żywice epoksydowe oraz lateks.

Czytaj dalej...

Jednak czasami przyczyny leżą zupełnie gdzie indziej ciemniejsze plamki pojawiają się w przypadku niewłaściwej pielęgnacji, po nadmiernym opalaniu, a także jako reakcja na połączenie niektórych leków lub środków światłouczulających i słońca.

Czytaj dalej...