U nas zapłacisz kartą
Zdjęcia czerniaka - Poznaj objawy i diagnozę raka skóry
Rokowania przy czerniaku – jaka jest długość życia z czerniakiem
Rokowanie zależy od lokalizacji ogniska pierwotnego, grubości nacieku i obecności owrzodzenia. Im większa i głębiej naciekająca zmiana, tym rokowanie jest gorsze, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia. Ryzyko nawrotu miejscowego czerniaka skóry wynosi 3–15%, Odsetki 5-letnich przeżyć zależą od stopnia zaawansowania klinicznego i wynoszą: stopień I – 95%, II – 75%, III – 60%, IV – 20%.
Zobacz także
Jak dbać o skórę latem? Kremy z wysokim filtrem powinny stosować przede wszystkim: dzieci, osoby z jasną karnacją, pacjenci po zabiegach z zakresu medycyny estetycznej (tj. peelingi, dermabrazje), kobiety ze skłonnością do występowania przebarwień, osoby przyjmujące leki światłouczulające, pacjenci po przeszczepie narządów.
Nowotwory złośliwe skóry (raki skóry) Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Zaburzenia barwnikowe Zaburzenia barwnikowe skóry to grupa chorób, w których dochodzi do zmiany zabarwienia skóry. Zmiany mogą dotyczyć zarówno niewielkiej powierzchni skóry, jak również zajmować skórę praktycznie całego ciała. Nie wszystkie przebarwienia są chorobą i wymagają leczenia, np. piegi stanowią cechę danej osoby i mogą mieć tendencję do zanikania w okresie jesienno-zimowym. Część zaburzeń może samoistnie ustąpić, np. ostuda, plama soczewicowata.
Jakie są przyczyny czerniaka?
Przyczyny rozwoju czerniaka nadal pozostają niewyjaśnione. Znaczenie mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Około 10% czerniaków występuje rodzinnie. Z tego powodu członkowie rodziny I stopnia pacjentów z czerniakiem powinni być pod stałą kontrolą dermatoskopową.
- obciążenie rodzinne – zwiększenie ryzyka od 3 razy (1 chory krewny 1. stopnia) do 70 razy (≥3 krewnych)
- zachorowanie w przeszłości
- na czerniaka (8-krotne zwiększenie ryzyka)
- inny nowotwór złośliwy skóry (3-krotne zwiększenie ryzyka)
- znamiona barwnikowe (tzw. pieprzyki: liczne (>50, przy >100 znamionach 11-krotne zwiększenie ryzyka), zmieniające wygląd, znamiona atypowe (11-krotne zwiększenie ryzyka)
- xeroderma pigmentosum
- jasna skóra, jasne lub rude włosy, niebieskie oczy, obecność piegów (2–3-krotne zwiększenie ryzyka)
- okresowe intensywne narażenie na promieniowanie UV (słońce, solaria)
- skłonność do oparzeń słonecznych
- ciężkie oparzenia słoneczne w dzieciństwie lub młodości (2–3-krotne zwiększenie ryzyka po ≥5 epizodach oparzeń)
- immunosupresja (np. u osób po przeszczepieniu narządu ryzyko zwiększone 3-krotnie).
Około 60% czerniaków rozwija się w skórze niezmienionej. Tylko mniej niż 40% rozwija się na podłożu wcześniej istniejącej zmiany, np. znamienia barwnikowego („pieprzyka”).
Diagnoza
W ramach badania kontrolnego, poza badaniem skóry gołym okiem przeprowadza się badanie dermoskopowe. Dermoskopia jest bezbolesnym badaniem, podczas którego dermatolog bada skórę dermatoskopem (mikroskopem do światła odbitego). Badanie to umożliwia wykrycie nawet niewielkich zmian w obrębie znamienia, bardzo dokładne rozróżnienie między nieszkodliwymi znamionami a zmianami podejrzanymi, jak również ocenę głębszych warstw skóry. Pozwala to na skuteczniejsze i wcześniejsze wykrywanie czerniaków. W przypadku podejrzenia czerniaka wykonuje się badanie histologiczne uprzednio usuniętego znamienia lub pobranej próbki tkanki (biopsja) w celu potwierdzenia diagnozy.
Całkowite usunięcie nowotworu z zachowaniem marginesu tkanki zdrowej jest opcjonalna terapią i w niektórych przypadkach jest ona wystarczająca. Często wykonuje się biopsję tzw. węzła wartowniczego w celu ustalenia, czy w pierwszym węźle chłonnym na drodze spływu chłonki z ogniska nowotworowego znajdują się przerzuty. Brak przerzutów zmniejsza znacznie prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów w pozostałych węzłach chłonnych. W niektórych przypadkach sama terapia chirurgiczna nie wystarcza, ponieważ przy grubości czerniaka przekraczającej 1,5 mm istnieje ryzyko wystąpienia przerzutów w późniejszym czasie (czerniak z grupy wysokiego ryzyka). W niektórych przypadkach obserwuje się przerzuty już w momencie rozpoznania. W świetle powyższego prócz zabiegów chirurgicznych ważną rolę w leczeniu odgrywają również inne terapie mające na celu poprawę wyników operacji i szans na powrót do zdrowia lub przedłużenia życia pacjenta. Przebieg terapii różni się w zależności od pacjenta i ma związek z jego indywidualnym stanem zdrowia. Możliwości terapii obejmują chemioterapię, radioterapię, immunoterapię oraz - stosunkowo nową metodę leczenia - terapię celowaną (leki ukierunkowane i zwalczające określone właściwości komórek nowotworowych). W ostatnich latach wprowadzono wiele innowacji zarówno w dziedzinie diagnostyki, jak i leczenia czerniaka przerzutowego. Ustanowiono nowe standardy immunoterapii i terapii celowanej molekularnie, a obecnie prowadzone są również badania nad nowymi metodami leczenia. Szanse na wyleczenie zależą od kilku czynników, w tym od rodzaju czerniaka złośliwego i stadium choroby w momencie jej rozpoznania. Rokowania poprawiły się w ostatnich latach, we wczesnym stadium czerniak złośliwy jest zasadniczo całkowicie uleczalny, co podkreśla znaczenie regularnych samokontroli skóry i dermatologicznych badań profilaktycznych. Powyżej określonej grubości czerniaka rokowania są gorsze, zmniejszają się również szanse na powrót pacjenta do zdrowia po przerzutach na sąsiednie węzły chłonne lub inne narządy (np. wątrobę, płuca, mózg). W trakcie badania profilaktycznego istnieje szansa na wykrycie nowotworu w stadium uleczalnym.