U nas zapłacisz kartą
Zdjęcia czerniaka - Poznaj objawy i diagnozę raka skóry
Objawy czerniaka – jak wygląda czerniak
Fot. 1. Przykłady obrazu klinicznego czerniaka
- kształt asymetryczny, nieregularny
- nierówny rozkład barwy (ciemniejsze i jaśniejsze obszary w obrębie jednego znamienia)
- nierówne brzegi
- zmiany w grubości i powierzchni zmiany
- wielkość >6 mm
- swędzenie.
W postaci wczesnej czerniaka skóry zmiany są płaskie, niesymetryczne, o nieregularnych i poszarpanych granicach ze zdrową skórą, wielobarwne. W postaci zaawansowanej często są wypuklone ponad poziom skóry (można wyczuć dotykiem zgrubienie), w części przypadków mogą być owrzodziałe, a z ich powierzchni może sączyć się krwisto-surowiczy płyn (czynniki niekorzystnego rokowania).
Pierwszym objawem czerniaka może być powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, w której rozwinął się nowotwór (np. w przypadku czerniaka odbytu lub czerniaka podpaznokciowego).
Czym jest czerniak złośliwy?
Czerniak jest nowotworem złośliwym, a dokładniej najbardziej złośliwą formą raka skóry. Termin „rak skóry” odnosi się do różnego rodzaju nowotworów skóry. Istnieje biały rak skóry, w tym bazalioma (rak podstawnokomórkowy) i rak płaskonabłonkowy, oraz czarny rak skóry (czerniak złośliwy). Główną różnicą pomiędzy obiema tymi formami choroby jest ich rozwój biologiczny: biały rak skóry praktycznie nigdy lub bardzo rzadko tworzy przerzuty i prawie zawsze można go usunąć chirurgicznie. Natomiast czerniak złośliwy wykazuje inne zachowanie i ma tendencję do rozwoju przerzutów we wczesnych fazach. Czarny rak skóry jest bardziej niebezpieczny od białego, ponieważ komórki nowotworowe mogą szybko się rozprzestrzeniać w organizmie poprzez krwiobieg lub układ limfatyczny, a przerzuty są obserwowane już w momencie rozpoznania.
Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia raka skóry jest promieniowanie ultrafioletowe (UV). Podstawowym źródłem naturalnego promieniowania UV jest słońce. Intensywna ekspozycja na słońce może powodować białego raka skóry oraz czerniaka złośliwego, dlatego też istotne znaczenie ma rozsądne korzystanie ze słońca (odpowiednia odzież i nakrycie głowy, krem przeciwsłoneczny o wystarczająco wysokim współczynniku ochrony przeciwsłonecznej, regularne smarowanie kremem, unikanie palącego słońca itp.). Szczególnie wrażliwa jest skóra dzieci, która wymaga intensywnej ochrony. Natomiast osoby korzystające z solariów są narażone na sztuczne promieniowanie UV, które również uszkadza skórę, częste wizyty zwiększają ryzyko wystąpienia czerniaka. Wpływ oparzeń słonecznych na ryzyko wystąpienia raka skóry został gruntownie zbadany. Liczba oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie i okresie dojrzewania, jest bezpośrednio związana z ryzykiem wystąpienia raka skóry. W związku z tym należy pamiętać, że skóra niechroniona przed promieniowaniem UV ulega również uszkodzeniu pod wpływem słońca lub solarium, nawet jeśli nie dochodzi do oparzeń słonecznych. Innym czynnikiem ryzyka jest typ karnacji. Nie każdy jest w równym stopniu podatny na czerniaka. U osób o jasnej karnacji i jasnych włosach rak skóry występuje znacznie częściej niż u osób o ciemnej karnacji, lecz oparzeń słonecznych nie można całkowicie wykluczyć nawet u osób o bardzo ciemnej skórze. Więcej informacji na temat rodzajów skóry i ochrony przeciwsłonecznej można znaleźć tutaj. Do grupy ryzyka należą również osoby z licznymi znamionami barwnikowymi (nabytymi), przypadkami raka skóry w rodzinie oraz osoby z obniżoną odpornością.
4 najczęstsze typy czerniaka – rodzaje i zdjęcia
1. Czerniak szerzący się powierzchownie – superficial spreding melanoma malignum (SSMM)
To najczęstszy typ czerniaka. Może pojawić się w istniejących pieprzyku albo rozwinąć jako nowa zmiana. U mężczyzn najczęściej pojawia się na tułowiu, u kobiet na nogach i górnej części pleców. Przybiera postać płaskiej lub lekko wypukłej asymetrycznej plamy. Może być brązowy, czerwony, niebieski lub czarny. Co istotne, może być też bezbarwny.
2. Czerniak guzkowy – melanoma malignum nodularis (MMN)
Czerniak guzkowy to najbardziej agresywny typ czerniaka. Odpowiada za 10-15 proc. przypadków. Wrasta w skórę szybciej od innych czerniaków. Pojawia się najczęściej na tułowiu, nogach i ramionach, a u starszych mężczyzn na skórze głowy. Przybiera postać guzka w różowym, brązowym lub czerwonym kolorze.
3. Czerniak wywodzący się z plamy soczewicowatej – lentigo maligna melanoma ( LMM)
Ten rodzaj czerniaka najczęściej rozwija się u osób starszych. Zwykle pojawia się na uszkodzonej przez promieniowanie UV skórze twarzy, ramion, uszu lub dekolcie. Może wyglądać jak płaska lub lekko wypukła plama o nieregularnych brzegach. Pojawia się w różnych kolorach (brązowy, ciemnobrązowy), ale zazwyczaj jest niebiesko-czarny.
4. Czerniak akralny – acral lentigo melanoma (ALM)
Czerniak akralny to najczęstszy typ czerniaka występujący u osób czarnoskórych. Może pojawiać się w trudno dostępnych miejscach, np. na podeszwach stóp lub dłoni. Mechanizm jego powstania nie jest do końca znany, ale nie wiąże się go z narażeniem na promieniowanie UV. Wygląda jak czarna albo ciemnobrązowa plama.