Skuteczne Zarządzanie Silną Reakcją Alergiczną - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia

Reakcja alergiczna – rodzaje, objawy, leczenie

Reakcja alergiczna to odpowiedź układu odpornościowego człowieka na kontakt z alergenem. Objawy reakcji alergicznej najczęściej pojawiają się na skórze i błonach śluzowych, w przewodzie pokarmowym oraz w drogach oddechowych. Dowiedz się, jakie czynniki mogą wywołać reakcje alergiczne oraz na czym polega ich diagnostyka i leczenie. Jak powstają reakcje alergiczne? Jakie są ich rodzaje?

Reakcja alergiczna jest wynikiem pobudzenia układu odpornościowego, wywołanego przez określoną substancję. Czynnik wywołujący reakcję alergiczną nazywany jest alergenem. Reakcja alergiczna może przebiegać gwałtownie lub mieć charakter przewlekły. Schorzenia powstające w wyniku reakcji alergicznej to między innymi astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa, a także alergie pokarmowe.

Spis treści

  1. Reakcja alergiczna – jak powstaje?
  2. Reakcja alergiczna – rodzaje
  3. Reakcja alergiczna – objawy
  4. Reakcja alergiczna – czynniki wywołujące
  5. Reakcja alergiczna – diagnostyka
  6. Reakcja alergiczna – leczenie

Reakcja alergiczna – rodzaje

Reakcja alergiczna jest bardzo złożonym zjawiskiem, stąd duża różnorodność jej objawów. U podłoża reakcji alergicznej mogą leżeć 4 różne mechanizmy powstawania alergii. Wyjaśnienie tych mechanizmów zostało opracowane w latach 60-tych XX wieku w tzw. klasyfikacji Gella-Coombsa. Klasyfikacja ta jest do dzisiaj używana w opisywaniu reakcji alergicznych.

Reakcja alergiczna typu I

Najpowszechniej znany typ reakcji alergicznej to tzw. reakcja natychmiastowa, nazywana również alergią typu I. Reakcja alergiczna typu I jest odpowiedzialna za powstawanie najczęstszych schorzeń alergicznych:

  • alergiczny nieżyt nosa,
  • anafilaksja,
  • astma oskrzelowa.

U jej podłoża leżą przeciwciała klasy IgE, skierowane przeciwko rozmaitym alergenom. Pozostałe typy reakcji alergicznych są nieco mniej znane.

Reakcja alergiczna typu II

W reakcji typu II biorą udział przeciwciała klas IgM i IgG, a jej skutkiem jest uszkodzenie komórek rozpoznanych przez układ odpornościowy jako obce. Przykładem reakcji alergicznej typu II jest konflikt serologiczny u płodu, w którym dochodzi do zniszczenia jego krwinek przez przeciwciała wytworzone w organizmie matki.

Reakcja alergiczna typu III

W reakcji typu III biorą udział tzw. kompleksy immunologiczne. Są to połączenia antygenów z przeciwciałami, które odkładają się w różnych narządach (nerki, skóra, naczynia krwionośne). Typ III reakcji alergicznej leży u podłoża wielu schorzeń zapalnych, m.in. reumatoidalnego zapalenia stawów oraz tocznia rumieniowatego układowego.

Reakcja alergiczna typu IV

Reakcja alergiczna typu IV to tzw. nadwrażliwość typu opóźnionego. W przeciwieństwie do pozostałych typów alergii, reakcja typu IV pojawia się po pewnym czasie od kontaktu z alergenem (zwykle minimum 72 godziny).

Główne komórki biorące udział w tym typie reakcji alergicznej to limfocyty T. Przykładem schorzenia przebiegającego w mechanizmie alergii typu IV jest alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.

Reakcja alergiczna – czynniki wywołujące

Czynniki wywołujące reakcję alergiczną nazywane są alergenami. Substancje wywołujące reakcję alergiczną mogą dostawać się do organizmu różnymi drogami. Na tej podstawie wyróżnia się:

  • alergeny wziewne,
  • pokarmowe,
  • a także kontaktowe.

Alergeny wziewne

Alergeny wziewne mogą wywoływać reakcje alergiczne sezonowe lub całoroczne. Do alergenów sezonowych należą przede wszystkim:

  • pyłki roślin (traw, drzew),
  • a także zarodniki grzybów.

Alergeny wziewne całoroczne to m.in.:

  • występujące w środowisku domowym roztocza,
  • pleśnie
  • oraz alergeny zwierzęce (m.in. sierść kota).

Alergeny pokarmowe

Alergeny pokarmowe to ogromna grupa substancji, wywołujących niepożądane reakcje alergiczne po ich spożyciu. Najczęściej uczulające alergeny pokarmowe to:

  • białko mleka krowiego,
  • jaja,
  • orzeszki ziemne,
  • skorupiaki i owoce morza,
  • cytrusy,
  • soja
  • oraz białka zbóż.

Alergeny kontaktowe

Alergeny kontaktowe to grupa substancji odpowiedzialnych m.in. za alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Zmiany skórne powstają w miejscach bezpośredniego kontaktu tych substancji ze skórą. Najpowszechniejsze alergeny kontaktowe to:

  • lateks (obecny m.in. w rękawiczkach ochronnych),
  • chrom i nikiel (występują w biżuterii oraz częściach odzieży – paskach, guzikach),
  • a także liczne substancje wchodzące w skład kosmetyków.

Osoby ze skłonnością do reakcji alergicznych kontaktowych powinny zawsze zwracać uwagę na skład produktów używanych do pielęgnacji skóry.

Leki

Osobną grupę substancji wywołujących reakcje alergiczne stanowią leki. Niepożądane reakcje alergiczne po zastosowaniu leków mogą mieć zarówno charakter lokalny (wysypka, duszność, biegunka), jak i uogólniony (anafilaksja).

Objawy reakcji alergicznej

Jakie mogą być objawy reakcji alergicznej? Układ odpornościowy każdego z nas może reagować nieco inaczej w przebiegu alergii, a dodatkowo objawy wynikają z rodzaju zajętego układu.

Częste objawy reakcji alergicznej:

  • wodnisty katar, zatkany nos, swędzenie w obrębie nosa, częste kichanie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu kataru siennego,
  • duszności, duszący kaszel, ciężki oddech, trudności z oddychaniem – objawy reakcji alergicznej w astmie oskrzelowej,
  • uczulenie na twarzy, na skórze, sucha skóra, wypryski, swędzenie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu atopowego zapalenia skóry,
  • bóle brzucha, nudności, mdłości, wymioty – reakcje alergiczne w wyniku alergii pokarmowych,
  • łzawienie oczu, czerwone oczy, pieczenie i obrzęki powiek – częste objawy występujące w wyniku alergicznego zapalenia spojówek,
  • spadek ciśnienia tętniczego, duszności, utrata przytomności, obrzęki, wymioty – takie objawy mogą wskazywać na wstrząs anafilaktyczny.

Stany zapalne i objawy reakcji alergicznych powstają w wyniku uwalniania w organizmie takich substancji, jak histamina, związane z układem immunologicznym leukotrieny, biorące udział w odpowiedzi odpornościowej cytokiny i innych.

Czytaj dalej...

Innym przykładem złożonych zależności w tej materii jest związek alergii skórnej z tarczycą, a konkretnie chorobami autoimmunologicznymi wywoływanymi autoagresją układu odpornościowego tego gruczołu.

Czytaj dalej...

Kontaktowe zapalenie skóry wyprysk kontaktowy przyczyny, objawy i leczenie Kontaktowe zapalenie skóry inaczej wyprysk kontaktowy to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi.

Czytaj dalej...

To, czy i w jakim stopniu wystąpi alergia na kosmetyki, zależy od wielu czynników, przede wszystkim od częstotliwości i czasu ich używania, stanu skóry i miejsca, na które kosmetyk został zaaplikowany.

Czytaj dalej...