Swędzenie i łuszczenie się skóry - Przyczyny, Leczenie i Porady
Łojotokowe zapalenie skóry
Swędzenie skóry głowy bardzo często wynika z łojotokowego zapalenia skóry. Szacuje się, że problem dotyczy nawet 16% ludzi. Inne objawy, oprócz świądu, to:
- pieczenie skóry,
- ból,
- uczucie kłucia lub ucisku skóry,
- zmniejszenie swędzenia po umyciu głowy szamponem.
Objawy łojotokowego zapalenia skóry mogą być mylące i przypominać inne schorzenia, np. łuszczycę, dlatego konieczne jest wykonanie trichoskopii. Jest to badanie skóry głowy i włosa, które pozwala obejrzeć zmiany w bardzo dużym powiększeniu.
W leczeniu swędzenia głowy i pozostałych symptomów stosuje się łagodne kosmetyki zawierające selen lub pyrytionian cynku oraz środki keratolityczne (usuwające martwy naskórek), zaś w poważniejszych przypadkach przepisane przez dermatologa preparaty przeciwgrzybicze (np. ketokonazol, cyklopiroksolamina ) i przeciwzapalne .
JAK ROZPOZNAĆ RÓŻNE TYPY ŁUPIEŻU?
Wyróżnia się łuski suche i tłuste, ich wygląd może dawać wskazówki co do typu zaburzenia.
- W przypadku umiarkowanego łupieżu łuski są cienkie, suche, szare lub białawe i nie przylegają do skóry głowy, spadają na ramiona.
- Swędzenie często towarzyszy łuskom grubym, tłustym i żółtawym, przylegającym do skóry głowy. Odpowiadają one lżejszej formie łojotokowego zapalenia skóry. Skóra głowy jest wtedy często podrażniona i różowa.
- Płytki łusek suche i białawe, którym towarzyszą zaczerwienia, są charakterystyczną cechą łuszczycy.
W tym przypadku obserwuje się najczęściej również swędzenie. W przypadku wątpliwości i ciężkiego łupieżu należy skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
CZYM SĄ SPOWODOWANE POWAŻNE I PRZEWLEKŁE STANY ŁUSZCZYCY?
Łuszczyca charakteryzuje się poważnymi stanami łuskowymi z miejscami suchymi. Objawiają się one mniej lub bardziej obszernymi płytkami, dobrze rozgraniczonymi, - szczególnie na pograniczu skóry głowy, zaokrąglonymi lub owalnymi, z zaczerwienieniami i łuskami. Mają różne rozmiary, mogą nawet tworzyć „kask” pokrywający całość skóry głowy. Łuski są biało-srebrzyste, zwarte, suche i szczególnie przylegające.
Towarzyszy im na ogół intensywne swędzenie.
Uwarunkowania genetyczne, stres, niektóre infekcje (otolaryngologiczne i dentystyczne) oraz zażywanie niektórych leków (lit, leki przeciwmalaryczne, beta-a drenolityczne ) są przyczyną pojawiania się poważnych stanów łuskowych z miejscami suchymi.
Wynikają one z połączenia 3 zjawisk:
Nadmierny rozrost komórek naskórka
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Jest to przewlekła, nawrotowa choroba zapalna skóry głowy o podłożu alergicznym. Przebiega z nasilonym świądem, typowym wyglądem lokalizacją zmian skórnych. Zwykle występuje u dzieci, ale rozwija się też u dorosłych. Choroba może trwać nawet całe życie, ale w większości przypadków objawy ustępują w wieku szkolnym.
Atopią nazywa się dziedziczną skłonność do nadmiernego wytwarzania immunoglobulin E oraz rozwoju reakcji alergicznej typu natychmiastowego, co jest odpowiedzią na kontakt z minimalną ilością alergenu. W rozwoju AZS kluczową rolę odgrywają grzyby Malassezia. W przebiegu choroby zaburzony jest metabolizm lipidów naskórka, co powoduje niewłaściwą budowę płaszcza hydrolipidowego. Poza tym spoiwo między komórkami, jakie łączy ze sobą komórki naskórka, nie scala ich odpowiednio ściśle i powoduje, że skóra chorych na AZS jest niczym sito dla drażniących czynników zewnętrznych czy alergenów. Skóra pozbawiona płaszcza hydrolipidowego jest sucha, szorstka i swędząca. Na głowie pojawia się zaczerwienienie, drobne krostki i grudki, a nawet zgrubiałe łuski.
Przy zaostrzonym przebiegu schorzenia stosuje się leki przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Duże znaczenie w leczeniu odgrywa też odpowiednia pielęgnacja i stosowanie do mycia skóry głowy oraz włosów szamponów ze składnikami nawilżającymi.
Pacjenci z AZS bardzo często popadają w tzw. błędne koło, ponieważ suchość skóry i towarzyszący jej świąd sprawia, że drapią się oni. To z kolei prowadzi do dalszych uszkodzeń naskórka i nasilenia suchości skóry. Łatwiej przenikają też alergeny, czynniki drażniące i drobnoustroje. Dodatkowo w ten sposób zaostrza się miejscowo stan zapalny. Wszystko to jeszcze bardziej nasila świąd.
Swędzenie głowy neurogenne
Swędzenie skóry głowy może być objawem chorób związanych z układem nerwowym: centralnym lub obwodowym. Do takiego rozpoznania skłania występowanie parestezji, niedoczulicy lub przeczulicy i innych objawów neurologicznych. Konieczne jest wykonanie podstawowych badań (morfologii, glukozy), a także badań neurologicznych (EMG, przewodnictwa nerwowego) i obrazowych, np. rezonansu magnetycznego.
Swędzenie głowy może też wynikać z cukrzycy, która z czasem prowadzi do uszkodzenia nerwów obwodowych (neuropatia cukrzycowa). Najczęściej jednak świąd dotyczy w tym przypadku dłoni i stóp.
Także półpasiec, który często ujawnia się na głowie, powoduje neuropatyczne swędzenie skóry. Ten rodzaj swędzenia może dotyczyć 1/3 pacjentów z półpaścem.
Aby wyleczyć swędzenie należy w powyższych przypadkach leczyć choroby podstawowe. Metody zależą od ustalonej przez lekarza przyczyny.
