"Objawy i Zdjęcia Trądziku Różowatego"
Trądzik różowaty - objawy i leczenie. Jak wygląda początek choroby?
Niezwykle ważne jest uwrażliwienie społeczeństwa na pierwsze, często niepozorne zmiany skórne, jak nawracający rumień twarzy. Niestety pacjenci na początku choroby nie zdają sobie sprawy z konieczności leczenia i nie szukają pomocy u dermatologa, a właśnie wczesne rozpoznanie trądziku różowatego oraz rozpoczęcie właściwego postępowania i terapii to szansa na uniknięcie zaostrzeń – ekspert kampanii „Róż się do lekarza” dermatolog dr hab. Aleksandra Batycka-Baran z Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Początek trądziku różowatego może przebiegać jako napadowe czerwienienie skóry twarzy („okres prerosacea”). Między epizodami występowania rumienia skóra wygląda prawidłowo.
Trądzik różowaty - objawy
W przypadku trądziku różowatego występują różne objawy i mają różne nasilenie u poszczególnych pacjentów. Zwykle choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Wyróżnia się dwie główne postaci trądziku różowatego. Charakterystyczny dla pierwszej postaci jest rumień występujący w środkowej części twarzy (głównie na nosie i przylegających do nosa częściach policzków). Natomiast w drugiej postaci, zwanej także postacią przerostową (guzkową), główny objaw to przerost tkanki widoczny jako nieregularne pogrubienie skóry. Najczęstszym objawem jest przerost dotyczący nosa – na nosie pojawiają się zgrubienia. Rzadziej zajęte miejsca obejmują podbródek, czoło i policzki. Typowe cechy towarzyszące obejmują znaczny przerost gruczołów łojowych i tłustą skórę.
- pieczenie skóry w dotkniętych obszarach, które jest powszechne w trądziku różowatym. Produkty do pielęgnacji skóry mogą dodatkowo podrażniać skórę i nasilać objawy.
- obrzęk – obrzęk twarzy może wystąpić podczas epizodu zaczerwienienia lub po nim i może się utrzymywać nawet przez kilka dni
- suchość skóry, często z szorstkością i łuszczeniem
Co powoduje zaostrzenie objawów trądziku różowatego?
- narażenie na ekstremalne temperatury
- ekspozycja na słońce
- gorące napoje
- ostre potrawy
- alkohol
- ćwiczenia fizyczne
- podrażnienie związane ze stosowaniem kosmetyków lub leków na skórę
- stany emocjonalne, zwłaszcza gniew, wściekłość i zakłopotanie
- niektóre leki, takie jak kwas nikotynowy i leki rozszerzające naczynia krwionośne.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Jeżeli pacjent zaobserwuje powyższe zmiany chorobowe, powinien się udać do dermatologa w celu dokładnej oceny zmian i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Czy trądzik różowaty można wyleczyć odpowiednią dietą?
Właściwie skomponowana dieta to podstawa w leczeniu nie tylko trądziku różowatego, ale wszelkich dolegliwości związanych ze skórą. W przypadku trądziku różowatego dieta powinna się opierać na dwóch ważnych zasadach. Po pierwsze, należy ograniczyć spożywanie produktów wysokoprzetworzonych, tłuszczów i cukrów. Po drugie natomiast, dietę należy wzbogacić o miedź, cynk i witaminy.
Czego nie powinno się jeść podczas zwalczania trądziku różowatego? Dietetycy zaznaczają, że dieta osób z trądzikiem różowatym powinna zawierać jak najmniej produktów o wysokim indeksie glikemicznym. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym powodują wzrost poziomu cukru we krwi, czego następstwem jest wyższe wydzielanie łoju i rozrost komórek. To z kolei objawia się zmianami skórnymi w postaci grudek i krostek. Ponad produkty o wysokim indeksie glikemicznym zakwaszają organizm, co jeszcze bardziej nasila objawy trądziku różowatego.
Jakie produkty znajdują się na liście zakazanych podczas leczenia trądziku różowatego? Poza produktami wysoko przetworzonymi są to słodzone soki i napoje, białe pieczywo, biały ryż oraz oczywiście słodycze. Z diety powinno się wyeliminować tłuszcze zwierzęce, a więc smalec, boczek czy słoninę. Osoby zmagające się z trądzikiem różowatym nie powinny również spożywać dań zbyt mocno przyprawionych, a więc ostrych, kwaśnych czy bardzo słonych.
Jak zatem skomponować swoją dietę odpowiednią przy leczeniu trądzika różowatego? Przede wszystkim jadłospis powinien być bogaty w produkty o niskim indeksie glikemicznym. Dlatego też warto zaopatrzyć się w makaron razowy, pełnoziarniste pieczywo, różnorodne kasze czy rośliny strączkowe. Ważne dla skóry minerały, jak miedź i cynk znajdują się w takich warzywach i owocach jak: kalafior, brokuły, marchewki, śliwki czy wiśnie. Wzbogacenie diety o orzechy, drób czy jaja będzie dodatkowym zastrzykiem witaminy A i PP, co jeszcze mocniej załagodzi objawy trądziku różowatego.
Leczenie trądziku różowatego
Niestety, nie jest to dobra wiadomość dla chorych, ale nie da się całkowicie wyleczyć trądziku różowatego. Wykorzystując dobrze dobrane środki miejscowe, leki doustne, zabiegi chirurgiczne lub laserowe, można w pewnym stopniu ograniczyć rozwój choroby i chronić się przed pojawianiem się kolejnych zmian na skórze.
Warto w tym miejscu dodać, że leczenie trądziku różowatego powinno odbywać się pod regularną opieką dermatologa. Przeprowadzanie jakichkolwiek zabiegów eliminujących objawy na własną rękę lub zabiegów upiększających może przynieść znacznie więcej szkód niż korzyści.
U pacjentów z trądzikiem różowatym niewskazane są zabiegi złuszczające z użyciem kwasów owocowych, kwasu trójchlorooctowego czy salicylowego, ponieważ utrwalają rumień. Podobnie z zabiegami rozgrzewającymi. Przeciwwskazane są również wszelkie formy pielęgnacji skóry, które polegają na tarciu lub uciskaniu zmian chorobowych.
Leczenie trądziku różowatego można podzielić na trzy podstawowe grupy. Jest to leczenie miejscowe, doustne oraz za pomocą właściwej pielęgnacji skóry, w tym odpowiedni dobór kosmetyków.
- Leczenie miejscowe trądziku różowatego polega na stosowaniu odpowiednich kremów lub żeli, których zadaniem jest pozbycie się zmian zapalnych, czyli grudek i krostek. Czasami w razie konieczności, lekarz zaleca miejscowe stosowanie odpowiednio dobranych antybiotyków. Wykorzystuje się metronidazol 0,75% i 1% w postaci żelu lub kremu. Dobre działanie wykazuje również kwas azelainowy, który usuwa głównie zmiany zapalne - grudki i krosty. 10% sulfacetamid sodowy z 5% siarką oraz nadtlenek benzoilu, który przyspiesza eliminację zmian grudkowo-krostkowych i może być zalecany u pacjentów z postacią guzowatą oraz odmianą ziarniniakową trądziku różowatego. Działanie łagodzące rumień mają wyciągi z roślin, m.in. miłorzębu, kasztanowca oraz arniki górskiej. W aptece dostępne są produkty zawierające specjalnie opracowane składniki łagodzące objawy trądziku różowatego. W leczeniu ważne jest również odpowiednie przygotowanie skóry przed ekspozycją na słońce. Na kwadrans przed wyjściem na słońce należy nanieść na twarz krem z filtrami, które blokują szkodliwe promieniowanie UVB/UVA. SPF powinien być nie mniejszy niż 30, a najlepiej gdy będzie to 50. W aptekach znajdują się preparaty ze specjalnym filtrem IR, które są przeznaczone szczególnie do cery naczynkowej i nadwrażliwej.
- Leczenie ogólne trądziku różowatego to działanie celowane w usunięcie objawów choroby,a więc zwalczanie niedokwaśności soku żołądkowego, leczenie Helicobacter pylori, zaburzeń hormonalnych czy schorzeń, które je wywołują. W przypadku grudek i krostek, lekarz przepisuje antybiotyki tetracyklinowe (np. tetracyklina, doksycyklina, limecyklina). Jeśli istnieją przeciwwskazania do przyjmowania tetracyklin zaleca się makrolidy: erytromycynę, azytromycynę, klarytromycynę. U osób, u których zawodzą tradycyjne metody leczenia trądziku różowatego, niekiedy wdraża się terapię retinoidami, ale metoda ta jest obarczona wieloma działaniami niepożądanymi. Zalicza się do nich, np. wysuszenie błony śluzowej ust i nosa, krwawienie z nosa, wypadanie włosów,a także zaburzenia funkcji wątroby oraz zaburzenia lipidowe. Jednak efekty terapeutyczne takiej kuracji są zadowalające.
- Leczenie chirurgiczne trądziku różowatego jest rzadko wdrażane. Tylko w przypadku znacznych zmian degeneracyjnych skóry nosa, czyli występowania rhinophyma. Zmiany skórne usuwane są zazwyczaj za pomocą lasera lub noża chirurgicznego. Na ogół do pozbycia się zmian skórnych potrzebne są dwie sesje zabiegu laserowego.
Jak go leczyć?
Na szczęście rozwój medycyny pozwala na coraz skuteczniejsze leczenie trądziku różowatego, który dla pacjentów jest nie tylko problemem zdrowotnym, ale często też dużym obciążeniem psychicznym. Dobór terapii zależy od bardzo wielu czynników. Zwykle planowany jest indywidualnie, bo zależy od charakteru odchyleń w badaniach czy też preferowanych form leczenia przez pacjenta.
Podstawową terapią jest jednak zawsze skojarzone leczenie laserowe z odpowiednio dobraną farmakologią. Często są to terapie łączone, które wymagają cierpliwości i czasu.
Medycyna estetyczna i nowoczesne zabiegi laserowe są nieocenionym wsparciem w leczeniu trądziku różowatego. Nie tylko pozwalają na likwidację rumienia czy blizn potrądzikowych, ale przede wszystkim zwiększają skuteczność leczenia i (co bardzo ważne) komfort życia pacjenta.
fot. Adobe Stock
fot. Adobe Stock