Tradzik różowaty - Etapy i leczenie
Co to jest trądzik różowaty?
Po raz pierwszy trądzik różowaty został opisany przez francuskiego chirurga Guya de Chauhae w XIV wieku. Pozostawił on dokładny opis objawów choroby i nazwał ją couperose, co oznacza w tłumaczeniu „czerwona kropelka”. Do czasów współczesnych nazwa ta pozostała w języku potocznym i medycznym we Francji. Według różnych statystyk na trądzik różowaty choruje od 0,5 do 10 pro. populacji. Najczęściej pierwsze objawy występują po 30 roku życia. Chorują głównie kobiety, stanowią aż 75 proc. chorych z rozpoznaniem trądziku różowatego, jednak to u mężczyzn zwykle przebieg choroby jest najcięższy.
Kto choruje na trądzik różowaty?
Na trądzik różowaty chorują osoby o celtyckim typie urody, prezentujące I i II fototyp skóry. Obserwuje się też rodzinne występowanie choroby, często chorzy to osoby nerwowe i nadpobudliwe. Z badań wynika, że postać rumieniowo-grudkowo-krostkowa u kobiet pojawia się na tle zaburzeń hormonalnych. Wzmożona zapadalność występuje również w okresie ciąży, pokwitania, owulacji i menstruacji. Ryzyko zachorowania na trądzik różowaty jest większe u osób ze zdiagnozowanym łojotokowym zapaleniem skóry oraz u tych, które przeszły trądzik młodzieńczy.
Objawy trądziku różowatego
Trądzik różowaty to schorzenie, które manifestuje się charakterystycznymi zmianami na określonych partiach twarzy. Objawy mogą mieć charakter zróżnicowany,ale umożliwiają odróżnienie przypadłości od innych schorzeń skórnych.
W przebiegu trądziku różowatego skóra może reagować na różne czynniki zewnętrzne, takie jak kosmetyki, słońce czy zmiany temperatur.
Ze względu na niejednorodne objawy, wyróżnia się 4 główne postacie przypadłości:
- trądzik różowaty rumieniowy z widocznymi naczyniami krwionośnymi – najczęstsza postać choroby. Zmiany naczynioruchowe powodują stałe zaczerwienienie twarzy w obrębie policzków, nosa, czoła i brody. Na skórze widoczne są poszerzone drobne naczynia krwionośne,
- trądzik różowaty grudkowo-krostkowy – objawia się trwałym rumieniem oraz przejściowym pojawianiem się grudek i krostek. Zmianom towarzyszy często uczucie pieczenia i palenia skóry,
- trądzik różowaty przerostowo-guzowaty – postać z dominacją zmian przerostowych, którym często towarzyszy obrzęk twarzy i pogrubienie skóry (zwykle w okolicy nosa, ale również czoła, brody i policzków). Czasami dochodzi do zapalenia mieszków włosowych w obrębie zmian przerostowych,
- trądzik różowaty obejmujący oczy – postać z dominacją zmian w obrębie oczu. Zwykle towarzyszy jej zapalenie spojówek, a rumień pojawia się na powiekach i wokół oczu. W niektórych przypadkach rozwija się zapalenie gruczołów Meiboma, prowadzące do problemów z wydzielaniem łez i nawilżaniem oka.
Rzadką odmianą przypadłości jest ziarniniakowy trądzik różowaty, którego cechą charakterystyczną jest pojawienie się twardych grudek lub guzków w kolorze żółtym, brązowym lub czerwonym, które mają skłonność do bliznowacenia. Zmiany mogą pojawić się na niezmienionej i całkowicie zdrowej skórze.
Trądzik różowaty – początki
Pierwsze objawy choroby mogą być mylone z innymi schorzeniami skóry, takimi jak rumień czy trądzik pospolity. Początkowe objawy obejmują zwykle przejściowe (przelotne) zaczerwienienie na twarzy, które może wystąpić po spożyciu ciężkostrawnych potraw, alkoholu, ekspozycji na promieniowanie słoneczne lub w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego. Dodatkowo pacjenci mogą zauważyć rozszerzone naczynia krwionośne (zwłaszcza na policzkach) oraz doświadczać pieczenia skóry przy codziennej pielęgnacji.
Jak pielęgnować skórę z trądzikiem różowatym?
Skóra objęta trądzikiem różowatym wykazuje również cechy cery wrażliwej oraz naczyniowej. Prawidłowo dobrana pielęgnacja złagodzi więc towarzyszące objawy, m.in. pieczenie naskórka. Wybierajmy kosmetyki, które będą wykazywać działanie kojące, przeciwzapalne, regenerujące oraz nawilżające. W makijażu najlepiej sprawdzają się kosmetyki mineralne oraz hipoalergiczne. Demakijaż powinien być łagodny – nie zaleca się zwłaszcza pocierania twarzy, a środki myjące powinny być przeznaczone do skóry wrażliwej.
Ważnym punktem pielęgnacyjnym jest również tonizacja naskórka. Unikajmy toników, które w swoim składzie mają alkohol. Najlepiej, aby zawierały składniki aktywne, które łagodzą i normalizują poziom pH skóry.
W przypadku trądziku różowatego ważna jest również ochrona naszego naskórka przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. Promienie UV zagrażają skórze przez cały rok – również w sytuacji, gdy słońce znajduje się za chmurami. Kremy z filtrami należy stosować przed każdym dziennym wyjściem na świeże powietrze. Najlepiej, aby były to produkty zawierające tak zwane filtry fizyczne z tlenkiem cynku. Filtry chemiczne mogą wzmagać stany zapalne i podrażnienia skóry.
W przypadku złuszczania naskórka za pomocą peelingów zalecamy konsultację z lekarzem specjalistą – dermatologiem. W większości przypadków stosuje się głównie peelingi enzymatyczne, które zawierają polihydroksykwasy PHA (polyhydroxy acids), czyli kwas laktobionowy. Naskórek podrażniają natomiast kosmetyki zawierające alfahydroksykwasy AHA (alpha hydroxy acids).
Skład kosmetyków
Sprawdzajmy przede wszystkim składy i etykiety wybieranych kosmetyków. Do substancji, które w naturalny sposób wspierają walkę z trądzikiem różowatym, należą:
- wyciąg z arniki górskiej,
- wyciąg z miłorzębu japońskiego,
- wyciąg z zielonej herbaty,
- wyciąg z kasztanowca,
- wyciąg z ruty,
- wyciąg z ruszczyka kolczastego,
- wyciąg z oczaru wirginijskiego,
- wyciąg z rumianku pospolitego,
- olejek różany,
- olej z kiełków pszenicy,
- olej z awokado,
- olej z wiesiołka,
- panthenol,
- allantoina,
- gliceryna,
- skwalen,
- witamina C,
- witamina K,
- witamina E.
Jak leczy się trądzik różowaty
W wielu przypadkach odpowiednia pielęgnacja cery w domowym zaciszu stanowi skuteczną kurację. Gdy to nie pomoże konieczna jest wizyta u dermatologa. Może on zalecić terapię przy pomocy specjalistycznych leków. Najczęściej terapia zaczyna się od przepisania specjalistycznych maści i kremów. Gdy jednak leczenie zewnętrzne zawodzi, dermatolog może zdecydować się na tabletki, które pomogą zapanować nad problemem.
Leczenie trądziku różowatego zależy od stopnia zaawansowania choroby i objawów, które występują u pacjenta. W zależności od indywidualnego przypadku, lekarz może zalecić różne leki i preparaty, które pomagają w kontrolowaniu objawów choroby.
- Antybiotyki: które działają przeciwzapalnie i zmniejszają stan zapalny skóry. Często stosowane jest w postaci żelu, który nakłada się na skórę dwa razy dziennie.
- Kwas azelainowy: działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwutleniająco. Może być stosowany w postaci żelu lub kremu, który nakłada się na skórę raz/ dwa razy dziennie.
- Leki przeciwpasożytnicze: hamujące rozwój roztoczy np. Demodex – nużeńców, które są uważane za jedną z przyczyn trądziku różowatego. Może być stosowana w postaci kremu lub maści.
- Retinoidy: to pochodne witaminy A, które pomagają zmniejszyć stan zapalny skóry i zapobiegają powstawaniu zaskórników. Mogą być stosowane doustnie lub miejscowo w postaci kremów lub żeli. Mają jednak częste działania niepożądane, najczęściej występuje suchość skóry i błon śluzowych.