U nas zapłacisz kartą
Twarde, bolesne pryszcze pod skórą - przyczyny, leczenie i porady pielęgnacyjne
Kaszaki
Kaszak nazywany bywa torbielą zastoinową lub tłuszczową. Rozwija się w obrębie gruczołów łojowych i mieszków włosowych. Te twarde guzki pojawiają się głównie na twarzy, głowie, tułowiu, w okolicy narządów płciowych. Kaszaki mogą być pojedyncze lub mnogie. Są koloru cielistego z lekko żółtym zabarwieniem. Mają gładką powierzchnię i są przesuwalne wobec podłoża. Rosną powoli. Osiągają średnicę od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Na powierzchni twardego guza widoczny jest ciemny punkt, który wskazuje na zaczopowanie. Zazwyczaj kaszaki występują u osób między 30. a 40. rokiem życia. Do ich powstawania dochodzi wówczas, gdy złuszczające się komórki naskórka zablokują kanalik wyprowadzający gruczołu łojowego. W konsekwencji sebum i zrogowaciały naskórek gromadzą się wewnątrz gruczołu i powodują powstanie torbieli. Zmianę wypełnia płynna lub półpłynna masa o nieprzyjemnym zapachu. Kaszak łatwo ulega nadkażeniu bakteryjnemu, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego otaczających go tkanek.
Wyróżnia się dwa główne rodzaje włókniaków – twarde i miękkie. Do pierwszych zalicza się: włókniaki stwardniałe (twardniejące), dermatofibromy, łagodne włókniste histiocytomy, histiocytomy. Guzki te są z reguły płaskowyniosłe i mają czerwone lub brązowe zabarwienie. Włókniaki pojawiają się pojedynczo. Zazwyczaj są niewielkie, o średnicy do 1 cm. Rozwijają się najczęściej u osób powyżej 40 lat. Nierzadką sytuacją jest powstanie włókniaka twardego w miejscu po ukąszeniu, urazie czy zapaleniu mieszka włosowego. Włókniaki twarde lokalizują się zazwyczaj na nogach i tułowiu. Zmiany o bardzo dużych rozmiarach – o średnicy przekraczającej nawet 20 cm – zdarzają się u osób z upośledzoną odpornością.
Drugim rodzajem są włókniaki miękkie, do których zalicza się m.in.: włókniaki starcze, polipy włóknistonabłonkowe, acrochordony. Zwykle są to guzki mnogie, w kolorze skóry lub w różnych odcieniach brązu. Włókniaki miękkie mogą osiągnąć od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Najczęściej obserwowane są u osób z nadmierną masą ciała, zmagających się z zaburzeniami endokrynologicznymi czy u diabetyków. Umiejscawiają się zazwyczaj na szyi, pod pachami, w pachwinach czy w okolicy sutków.
Pryszcze podskórne: leczenie
Po pierwsze, pryszczy podskórnych nie można wyciskać! Zmiany te są osadzone na tyle głęboko, że pryszcz może rozlać się pod skórą. Wyjątkowo łatwo też o rozdrapanie pryszcza do krwi podczas naciskania go z każdej strony. Najprostszym sposobem na pryszcze podskórne jest maść ichtiolowa, czyli niedroga maść apteczna dostępna bez recepty, która wyciąga ropę z głęboko osadzonego pryszcza na zewnątrz. Należy ją stosować ostrożnie, ponieważ bardzo brudzi. Maść nakłada się na cystę i wokół niej i zmywa po około trzydziestu minutach. Dermatolodzy przepisują ją w połączeniu z antybiotykiem, jeśli pojawi się taka potrzeba.
Innym sprawdzonym sposobem na trądzik grudkowo-cystowy jest domowa kuracja retinoidami lub seria zabiegów kwasami w salonie kosmetycznym. Niektórym osobom pomaga również zmiana diety, ograniczenie słodkich napojów, słodyczy oraz tłustych potraw i mięsa. Niestety, na pryszcze powstałe ze stresu ciężko zaradzić inaczej jak zwiększoną dawką relaksu.
Niektóre pryszcze w newralgicznych miejscach łatwo pomylić z innymi zmianami skórnymi. Mogą to być:
- tłuszczaki, czyli łagodne nowotwory w postaci twardych guzków, które w przeciwieństwie do pryszczy nie mają zabarwienia i występują przede wszystkim na plecach oraz na barkach,
- włókniaki, czyli niegroźne twarde guzki lub zwisające zmiany skórne przypominające brodawki,
- kaszaki, czyli torbiele zastoinowe to zaczopowane ujścia gruczołów łojowych, które zwykle są mniejsze niż pryszcze podskórne, mają żółte zabarwienie i niewielką ciemną kropkę we wnętrzu.
Gruczolakowłókniak
Gruczolakowłókniaki to łagodne guzy piersi, jakie obserwowane są z reguły u kobiet przed 30. rokiem życia. Rozwijają się w wyniku wysokiego poziomu estrogenów, rozrostu tkanki łącznej włóknistej i nabłonka gruczołu mlekowego. Szybszemu wzrostowi guza sprzyjają ciąża, hormonalne preparaty antykoncepcyjne czy hormonalna terapia zastępcza. Zdarzają się zmiany mnogie, które stanowią do 20% przypadków. Gruczolakowłókniak może ulec zezłośliwieniu, lecz są to rzadkie sytuacje. Guzki występują najczęściej w górnej części piersi. Są bezbolesne, łatwo można je przesunąć palcami, ich średnica nie przekracza z reguły 3 cm, ale sporadycznie zdarzają się znacznie większe. Po przekwitaniu guzy ulegają procesowi regresji i zwapnieniu.
Ganglion określany bywa również torbielą galaretowatą. To pseudotorbiel łącznotkankowa, która rozwija się w okolicach ścięgien i torebek stawowych. Ściany tej zmiany wysłane są tkanką łączną, a w jej wnętrzu znajduje się galaretowata substancja lub płyn. Twardy guzek zazwyczaj umiejscawia się w okolicy stopy i nadgarstka. Ganglion nie przekracza zwykle wielkości ziarna grochu, lecz gdy rozwinie się w nim stan zapalny, może osiągnąć rozmiar orzecha włoskiego. Nie określono dokładnie przyczyny powstania tego twardego guzka pod skórą. Uważa się, że mogą do niego predysponować przewlekłe urazy. Gangliony rozwijają się zazwyczaj w populacji pediatrycznej i u dorosłych w młodszym wieku. Jeśli torbiel zawiera tkankę litą, może się ona przekształcić w nowotwór złośliwy.