Uczulenie na chemię - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia

Metody leczenia alergii

Pojawienie się objawów alergii skutecznie uprzykrza życie. Symptomy uczulenia na ogół towarzyszą nam przez lata i w zależności od tego, na co jesteśmy uwrażliwieni, pojawiają się sezonowo lub całorocznie.

Najlepiej oczywiście unikać alergenów, jednak często jest to zwyczajnie niemożliwe. Na szczęście istnieje wiele leków, dostępnych również bez recepty, które pomagają złagodzić objawy, zapewniając powrót do normalności. Pamiętajmy, aby nie sięgać po nie samodzielnie. Leczenie zawsze skonsultujmy z lekarzem lub farmaceutą.

W leczeniu alergii i łagodzeniu jej objawów, ze względu na działanie i substancje czynne, wyróżnia się kilka grup leków.

Leki przeciwhistaminowe w leczeniu alergii

  • doustnie,
  • donosowo,
  • do worka spojówkowego,
  • dożylnie,
  • domięśniowo,
  • na skórę.

Jest to jedna z popularniejszych, a zarazem najliczniejsza grupa leków. Na rynek wprowadzane są coraz to nowsze preparaty przeciwhistaminowe, potencjalnie skuteczniejsze i powodujące mniej działań niepożądanych. Należy tu podkreślić słowo „potencjalnie”, szczególnie w przypadku skuteczności, bo opinii jest tyle, ilu pacjentów.

Obie wymienione substancje należą do leków przeciwhistaminowych II generacji. Funkcjonują na rynku już dość długo, są dobrze poznane i dostępne bez recepty, ale mogą wykazywać nieprzyjemne działania niepożądane, takie jak senność. Pamiętajmy o tym i po ich zażyciu nie wsiadajmy za kierownicę samochodu.

Leki przeciwhistaminowe I generacji dostępne są tylko z przepisu lekarza, ponieważ wykazują więcej działań ubocznych. Najnowszymi przedstawicielami II generacji są: desloratadyna, lewocetyryzyna, feksofenadyna i bilastyna. Leki te stosunkowo rzadko powodują senność, szczególnie dwa ostatnie.

Alergia: na co uważać u dzieci

Ze względu na mechanizm powstawania zmian wyróżnia się: wyprysk kontaktowy z podrażnienia (reakcja zapalna skóry na czynniki drażniący) i wyprysk kontaktowy alergiczny (zespół objawów związanych z reakcją zapalną w skórze).

Wyprysk kontaktowy zwykle zaczyna się od silnego świądu. Na skórze tworzą się zaczerwienienie, grudki oraz pęcherzyki. Co charakterystyczne, zmiany tworzą się w miejscu kontaktu z np.: tkaniną czy tworzywem zawierającym uczulające chorego czynniki (np. pod paskiem czy biżuterią u chorego uczulonego na nikiel, na rękach u sprzątaczki używającej środków czyszczących, na policzkach w miejscu, na który nałożono kosmetyk, który uczulił chorego pod wpływem opalania). Czasem zmiany występują na całej powierzchni ciała.

W przypadku wyprysku przewlekłego skóra staje się pogrubiała, bardzo sucha, łuszczy się, wyraźnie zaznaczają się jej naturalne bruzdy (np. na nadgarstkach skóra może przypominać korę drzewa), skóra na dłoniach podeszwach niekiedy pęka powodując ból.

W alergicznym kontaktowym zapaleniu skóry występują wykwity skórne, które zanikają lub ulegają przemianom.

Wyprysk ostry dzieli się na 5 faz:

  • Faza rumieniowo-obrzękowa – pojawia się zaczerwienie i obrzęk skóry narażonej na kontakt z substancją powodującą uczulenie.
  • Faza wysiękowa – z powodu reakcji zapalnej toczącej się w naskórku dochodzi do powstania grudek wysiękowych i sączenia wydzieliny początkowo surowiczej, a czasami surowiczo-ropnej.
  • Faza strupienia – wydzielina z nadżerek zasycha na powierzchni skóry tworząc strupy. Zwykle są żółtawe i przezroczyste, jednak jeśli dojdzie do wtórnej infekcji strupy mogą być ropne, a z powodu miejscowego krwawienia mogą przybierać barwę czerwoną lub czarną.
  • Faza złuszczania – w związku z tym, że naskórek się ciągle odnawia, komórki naskórka, czyli keratynocyty przesuwają się z głębszych warstw skóry na powierzchnię, dzięki temu dochodzi do naturalnego „oczyszczenia” naskórka z alergenu poprzez złuszczenie uszkodzonych warstw naskórka.
  • Faza gojenia („rumień resztkowy”) – rumień utrzymuje się w miejscu wcześniejszych ostrych zmian zapalnych.

Leczenie alergii - jak rozpoznać i leczyć reakcje alergiczne?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) alergia jest trzecią najczęstszą chorobą przewlekłą na świecie, a w Europie najczęstszą. Według Światowej Organizacji Alergii (WAO) co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych dotyczy 30–40 proc. całej światowej populacji. To coraz powszechniejszy problem zdrowotny w społeczeństwach krajów wysoko rozwiniętych. Według danych NFZ (2021 r.) w Polsce około 40 proc. Polaków ma objawy alergii, w tym około 25 proc. osób alergiczny nieżyt nosa, a u około 10 proc. osób rozwijają się objawy astmy oskrzelowej, która najczęściej ma podłoże alergiczne.

Leczenie alergii polega przede wszystkim na izolacji od czynników uczulających

Termin „alergia” został użyty po raz pierwszy na początku XX wieku przez wiedeńskiego pediatrę Clemensa Petera von Pirqueta i oznacza dosłownie „odmienną reakcję” (greckie allos – inny i ergos – reakcja). Zgodnie z definicją, alergia, popularnie nazywana uczuleniem, to nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna organizmu na zetknięcie się z obcą substancją, tak zwanym alergenem (antygenem).

„Uczulenie na chlor” – czy istnieje?

Chlorowanie wody basenowej jest najbardziej powszechnym sposobem dezynfekcji, zapewniającym odpowiednią czystość mikrobiologiczną. Najczęściej polega na wprowadzeniu do wody podchlorynu wapnia lub sodu, rzadziej stosowany jest gazowy chlor. Sam chlor nie jest jednak alergenem, gdyż nie wywołuje odpowiedzi immunologicznej. Dlatego pojęcie „uczulenie na chlor” jest błędne, choć używane w języku potocznym. Wywoływanie kontaktowego zapalenia jest zaś spowodowane reakcją nadwrażliwości.

Poprzez kontakt chloru ze związkami organicznymi obecnymi w wodzie pochodzącymi z naskórka, potu, moczu, resztek kosmetyków i zanieczyszczeń dochodzi do powstania drażniących substancji jak mono-, di- i trichloroamin, kwasów halogenooctowych oraz trihalometanów nazywanych ubocznymi produktami dezynfekcji wody (DPB – Disinfection By-Products). Chloroaminy odpowiadają za charakterystyczny zapach wody basenowej , a w wyższych stężeniach powodują podrażnienie dróg oddechowych i błon śluzowych . Najwyższe stężenie tych lotnych substancji znajduje się tuż nad powierzchnią wody.

Głównym prekursorem ubocznych produktów dezynfekcji jest mocznik będący składową potu. Na ludzkiej skórze może znajdować się 100-160 mg mocznika, a kąpiel z użyciem mydła zmniejsza jego poziom o 90%. Dlatego szczególnie istotne jest dokładne umycie ciała przed pływaniem w basenie . Coraz więcej badań sugeruje, że produkty reakcji chloru mogą przyczyniać się pośrednio do rozwoju alergii przez podrażnienia dróg oddechowych. Częste pływanie w chlorowanych basenach lub narażenie na środki czyszczące zawierające chlor może zwiększać ryzyko rozwoju astmy i innych alergii układu oddechowego , zarówno u młodzieży, jak i dorosłych. Dotyczy to głównie zawodowych pływaków, ratowników czy osób zajmujących się profesjonalnym sprzątaniem [1, 3].

Predyspozycje genetyczne do alergii

W ostatnich latach liczba osób dotkniętych chorobami alergicznymi znacznie wzrosła, co najprawdopodobniej związane jest z coraz silniejszym zanieczyszczeniem środowiska i stylem życia, a sama alergia doczekała się miana choroby cywilizacyjnej.

  • zanieczyszczenie powietrza,
  • dym papierosowy,
  • przebyte infekcje,
  • zbyt sterylne otoczenie w okresie wczesnego dzieciństwa,
  • nadużywanie środków chemicznych,

występujące okresowo (np. w zależności od kalendarza pyleń) lub trwale.

Do alergii predysponują również czynniki genetyczne, co oznacza, że choroby alergiczne często bywają dziedziczone, a prawdopodobieństwo ich pojawienia się wzrasta, jeśli w rodzinie odnotowano wystąpienie alergii. Może to być zaskoczeniem dla niektórych chorych, zwłaszcza gdy nic nie słyszeli o alergii wśród najbliższych. Prawda jest taka, że geny mamy podobne lub wręcz takie same jak nasi dziadkowie, jednak w ich pokoleniu alergie po prostu rzadziej diagnozowano.

Zamień płyn na inne rozwiązanie jeśli mimo podjętych środków ostrożności nadal odczuwasz reakcje uczuleniowe, warto rozważyć zamianę płynu do płukania na inną metodę prania, na przykład proszek do prania.

Czytaj dalej...

Dostępne są leki, wydawane bez recepty, które mogą pomóc, jeśli alergia wystąpiła niedługo po wykonaniu tatuażu - maść z antybiotykiem lub hydrokortyzon mogą przynieść ulgę , podobnie jak kremy przeciw swędzeniu i zimne okłady.

Czytaj dalej...

Jak się jednak okazuje, nie u każdego wygląda ona tak samo, ponieważ wynikać może z różnych typów fotodermatozy pokrzywki słonecznej, wielopostaciowych osutków świetlnych, wyprysków fotoalergicznych czy też wyprysków fototoksycznych.

Czytaj dalej...

O ile w przypadku alergenów pokarmowych można czasem kompletnie wykluczyć je z diety, o tyle alergeny wziewne, jakimi są białka z sierści zwierzęcia, trudno wyeliminować ze swojego życia znajdują się wszędzie wokół nas, nie tylko w domu, ale i na ulicy.

Czytaj dalej...