U nas zapłacisz kartą
Uczulenie na kontrast - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia Wysypki
Wysypka alergiczna - co to takiego?
Pojęcie wysypki alergicznej odnosi się do wszelkich zmian, które powstają na skórze w wyniku kontaktu z czynnikiem odbieranym przez organizm jako alergen. Wysypkę taką można nazwać także uczuleniową, powstaje w wyniku reakcji alergicznej.
Pojawienie się reakcji alergicznej skóry może być wywołane wieloma alergenami. Jednymi z częstszych przyczyn są produkty spożywcze, wówczas mówi się o wysypce alergicznej pokarmowej.
Głównym mechanizmem powstawania wysypki alergicznej u dzieci i u osób dorosłych jest reakcja alergiczna IV typu. Reakcja ta przebiega przede wszystkim z aktywacją limfocytów T.
Rodzaje wysypki alergicznej
Istnieje wiele podziałów wysypki uczuleniowej. W zależności od wieku pacjenta można mówić wysypce alergicznej u niemowlaka, dziecka czy u osoby dorosłej. Obraz kliniczny oraz alergeny odpowiedzialne za uczulenie mogą różnić się pomiędzy tymi grupami.
W zależności od lokalizacji zmian skórnych wyróżnić można m.in. wysypkę alergiczną:
- na twarzy (uczulenie na twarzy),
- na nogach,
- na brzuchu,
- na plecach,
- na rękach,
- na klatce piersiowej,
- na łokciach,
- na nadgarstkach.
Dodatkowo, w zależności od przyczyny wywołującej alergię, wyróżnia się wysypkę pojawiającą się np. po antybiotyku. Czasem mówi się również o zmianach skórnych powstających po nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne. Potocznie określa się je mianem uczulenia na słońce. Niektóre postaci wysypki, np. wysypka w okolicy brzucha, może wynikać także z obecności alergii pokarmowej.
Ile trwa wysypka alergiczna?
Czas trwania wysypki alergicznej różni się w zależności od przyczyny problemu oraz stopnia nasilenia zmian skórnych. Istotnym czynnikiem, wpływającym na czas trwania wysypki, jest zaprzestanie kontaktu z alergenem. W przypadku np. alergii pokarmowej, wysypka powinna ustąpić w ciągu dwóch lub trzech tygodni od momentu wyeliminowania alergenu z diety.
Uczulenie na słońce (fotodermatoza) – jak rozpoznać i leczyć alergię na słońce
Uczulenie na słońce to stan, kiedy po ekspozycji na promieniowanie słoneczne dochodzi do wystąpienia osutki, czyli wysypki. Najczęściej pod pojęciem alergii na słońce rozumie się polimorficzną osutkę świetlną. Jej objawy to wysypka – zwykle mająca postać czerwonych grudek, która pojawia się na dekolcie, szyi, ramionach, czasem także łydkach. Zwykle ustępuje sama, bez leczenia.
Uczulenie na słońce albo alergia na słońce to potoczna nazwa zmian skórnych, które pojawiają się u niektórych osób po narażeniu na promieniowanie słoneczne. W rzeczywistości to nie „alergia na słońce”, ale reakcja układu odpornościowego na światło słoneczne, która powoduje pojawienie się zmian skórnych, najczęściej swędzącej czerwonej wysypki. Medyczna nazwa tej wysypki to polimorficzna osutka świetlna (polymorphous light eruption – PMLE).
Kontrast w kardiologii interwencyjnej
- Kontrast jest potrzebny do wizualizacji tętnic wieńcowych w przypadku zabiegów w kardiologii interwencyjnej. Możemy zobaczyć dzięki niemu tętnice wieńcowe i na tej podstawie określić ich anatomię i charakter zmian miażdżycowych. Po pierwsze czy te zmiany w ogóle występują, jakie one są i gdzie są zlokalizowane. Dzięki temu możemy podjąć decyzję co do właściwego leczenia. Na tej podstawie możemy pacjenta leczyć zachowawczo czyli tabletkami, możemy zaproponować zabieg naprawczy czyli zabieg angioplastyki wieńcowej. W przypadku bardzo zaawansowanych zmian pacjent może wymagać interwencji kardiochirurgicznej i rozważenia leczenia operacyjnego. Jest jeszcze najsmutniejsza opcja, kiedy stopień zaawansowania i zniszczenia naczyń wieńcowych nie pozwala na nic innego, jak tylko leczenie farmakologiczne. W czasie angioplastyki wieńcowej kontrast umożliwia ocenę właściwego ustawienia prowadnika, czyli takiego drucika, po którym wprowadzamy sprzęt do tętnicy wieńcowej, cewnika balonowego, którym poszerzamy zmianę miażdżycową, wreszcie czy prawidłowe jest ustawienie stentu wieńcowego i czy po zakończonym przez nas zabiegu przepływ krwi jest prawidłowy. Pozwala nam również stwierdzić, czy nie mamy do czynienia z powikłaniami pozabiegowymi, które mogą się zdarzyć np. w przypadku pęknięcia wewnętrznej warstwy naczynia - wyjaśnia szczegółowo dr Janusz Szczupak, ordynator Centrum Kardiologii Inwazyjnej, Elekroterapii i Angiologii w Krośnie. Dzięki kontrastowi lekarze widzą nasze naczynia wieńcowe na monitorach, kontrast to środek, który jest dobrze widoczny w promieniach rentgena. Bez podania kontrastu zobaczenie tego nie jest możliwe. Kontrast jest używany w różnych metodach obrazowania, ale nie we wszystkich.
- Część metod obrazowania wymaga kontrastu. Głównie będzie to tomografia komputerowa, która z użyciem kontrastu daje dobre obrazowanie struktur serca i naczyń. W rezonansie magnetycznym używany jest inny rodzaj kontrastu, który nie jest obciążający dla nerek. Natomiast w badaniach echokardiograficznych wszystkie badania w zasadzie robione są bez kontrastu. Z kolei optyczna koherentna tomografia wymaga małej ilości kontrastu ze względu, że musimy wypłukać naczynie z krwi i w momencie obrazowania musi tam być tylko płyn - tłumaczy prof. Dariusz Dudek, dyrektor warsztatów New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.- Kontrast zawiera niewielkie ilości jodu, są to kontrasty niskojonowe w związku z czym nie stanowią problemów dla pacjentów np. z nadczynnością tarczycy, pacjentów uczulonych na różne związki zawierające jod. Ta jego ilość jest naprawdę niewielka - tłumaczy dr Szczupak. Kontrast jest jedynym środkiem, który umożliwia cieniowanie. Na przestrzeni lat przeszedł także ewolucję. Jak mówi dr Szczupak zawartość jodu i cząsteczek zmieniła się i teraz jest tzw. niskosmolarny kontrast ze śladowymi ilościami jodu. Jakościowo na pewno jest lepszy i skutków ubocznych daje mniej. Niemniej jednak jest to substancja obca, którą wprowadzamy do organizmu.
Kontrast: powikłania, uczulenie i wstrząs
Pacjenci, którzy mają mieć podany kontrast powinni pamiętać o kilku rzeczach.- Przede wszystkim pacjent musi szczegółowo zapoznać się ze zgodą na diagnostykę i leczenie z wykorzystaniem kontrastu. Musi mieć świadomość ryzyka uczulenia na kontrast, zaostrzenia przewlekłej choroby nerek, być może z koniecznością dializoterapii. Dotyczy to niewielkiej grupy pacjentów, niemniej jednak pacjent powinien się zapoznać z ryzykiem stosowanego leczenia. Kontrast nie jest substancją obojętną - wylicza dr Szczupak. Dr Szczupak mówi też, że najgorszą formą uczulenia na kontrast jest wstrząs anafilaktyczny, występuje on na szczęście rzadko. Lekarze mają wypracowaną ścieżkę postępowania w przypadku uczulenia pacjenta na kontrast. W każdej sytuacji kiedy mamy pacjenta podającego uczulenie na jakikolwiek alergen, chory ma wykonaną próbę biologiczną - ma podaną niewielką ilość kontrastu dożylnie i wtedy obserwujemy czy występują reakcja alergiczna czy nie. Jeżeli nie ma tej reakcji wtedy spokojnie możemy wykonywać zabieg. Jeżeli pojawi się niewielka reakcja podaje się leki antyalergiczne. Robi się ponowną próbę biologiczną i wtedy wykonujemy zabieg - tłumaczy dr Szczupak. Lekarze podkreślają, że nie powinno się bezkrytycznie podawać kontrastu. Dlatego są pewne normy jeśli chodzi o podawanie kontrastu. Im więcej kontrastu, tym ryzyko uszkodzenia nerek jest większe. Największy problem stanowią pacjenci z upośledzoną czynnością nerek tzw. niskim GFRem (glomerular filtration rate) czyli poniżej 30-40. U nich powinno się podawać mało kontrastu i lekarze starają się to robić. 1 ml kontrastu odpowiada jednej jednostce tego GFRu. Przy wartości GFR 20 nie powinno się podać więcej niż 20 ml kontrastu. Jest to niezwykle trudne, bo ta ilość jest mała. - Przy takiej ilości kontrastu koronarografię może uda się zrobić, ale już plastyki raczej nie. To są naprawdę małe ilości kontrastu. Do koronarografii zużywamy średnio 50-60 ml, do plastyki około 100 ml. Jeśli wiemy, że pacjent ma problem z nerkami nawadniamy go i to się udaje, ale trzeba poświęcić trochę czasu na nawodnienie chorego. Oczywiście to ryzyko jest wyższe - podkreśla dr Szczupak. Tekst powstał z okazji międzynarodowych warsztatów New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.
Jak wygląda leczenie wysypki od słońca?
Aby zdiagnozować problem związany ze zmianami skórnymi powstałymi w wyniku ekspozycji na słońce, wykonuje się testy płatkowe. Osoby, u których pojawia się wysypka, powinny unikać opalania oraz ekspozycji na promieniowanie UV. Powinny również stosować kremy z filtrami (blokery) oraz pozostawać w stałym kontakcie z dermatologiem.
Na zmiany skórne związane z wypryskami fotoalergicznymi należy stosować leki przeciwhistaminowe. Jeśli chodzi o wielopostaciowe osutki świetlne, mogą być potrzebne dodatkowo leki antymalaryczne oraz fotochemioterapia. Najpewniej konieczne będą również maści łagodzące świąd. Wypryski fototoksyczne powinny z kolei zniknąć same po wyeliminowaniu czynnika, który je wywołuje.
Należy pamiętać, że nawet jeśli plamy i krosty już nikną, mogą jeszcze powrócić, dlatego należy ograniczać kontakt ze słońcem. Ważna jest również sama profilaktyka i pielęgnacja: osoby z alergią na słońce powinny stosować kremy nawilżające i natłuszczające. Wskazane jest także przyjmowanie beta-karotenu oraz selenu.
Źródła:
