U nas zapłacisz kartą
Uczulenie na kontrast - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia Wysypki
Uczulenie na słońce – leczenie
W leczeniu uczulenia na słońce stosuje się środki zapobiegawcze, czyli działania skierowane na to, aby uniknąć pojawienia się wysypki, oraz leczenie, kiedy wysypka już się pojawi.
- unikanie słońca
- zakładanie odzieży chroniącej przed słońcem
- stosowanie preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi.
Preparaty z filtrami przeciwsłonecznymi z ochroną przed promieniowaniem ultrafioletowym A (UVA) i ultrafioletowym B (UVB) oraz współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF) wynoszącym co najmniej 30 należy stosować odpowiednio, czyli regularnie i obficie. O tym, jakie preparaty wybrać i jak odpowiednio je stosować, przeczytaj tutaj: Ochrona przed słońcem w pytaniach i odpowiedziach – cz. 1 i Ochrona przed słońcem w pytaniach i odpowiedziach – cz. 2
U niektórych osób, lekarz może zalecić tzw. profilaktyczną fototerapię małymi dawkami PUVA, czyli chemiofototerapię, co oznacza naświetlanie promieniowaniem UVA po podaniu psolarenu, leku światłouwrażliwiającego. Terapię taką stosuje się wczesną wiosną w celu wywołania tolerancji na ekspozycję na słońce. Może ona być korzystna dla osób, u których spodziewane jest wystąpienie poważnych objawów wiosną lub latem. Zabiegi naświetlania zwykle się wykonuje 2–3 razy w tygodniu przez od czterech do sześciu tygodni. Leczenie takie zaleca dermatolog. Należy pamiętać, że nie jest ono optymalne dla wszystkich pacjentów z uczuleniem na słońce i ma swoje działania niepożądane – na wczesnym etapie fototerapii mogą wystąpić zaostrzenia, wymagające zastosowania glikokortykosteroidów.
Leczenie uczulenia na słońce, jeśli już się pojawi wysypka, nie zawsze jest konieczne, ponieważ niektóre osoby mają łagodne objawy, które szybko mijają, a że z czasem rozwija się tolerancja na promieniowanie słoneczne, nie szukają one pomocy lekarskiej.
Niektórzy pacjenci mogą jednak wymagać leczenia w celu złagodzenia objawów. W takich przypadkach leczenie zależy od nasilenia zmian skórnych.
Wysypka alergiczna - co to takiego?
Pojęcie wysypki alergicznej odnosi się do wszelkich zmian, które powstają na skórze w wyniku kontaktu z czynnikiem odbieranym przez organizm jako alergen. Wysypkę taką można nazwać także uczuleniową, powstaje w wyniku reakcji alergicznej.
Pojawienie się reakcji alergicznej skóry może być wywołane wieloma alergenami. Jednymi z częstszych przyczyn są produkty spożywcze, wówczas mówi się o wysypce alergicznej pokarmowej.
Głównym mechanizmem powstawania wysypki alergicznej u dzieci i u osób dorosłych jest reakcja alergiczna IV typu. Reakcja ta przebiega przede wszystkim z aktywacją limfocytów T.
Rodzaje wysypki alergicznej
Istnieje wiele podziałów wysypki uczuleniowej. W zależności od wieku pacjenta można mówić wysypce alergicznej u niemowlaka, dziecka czy u osoby dorosłej. Obraz kliniczny oraz alergeny odpowiedzialne za uczulenie mogą różnić się pomiędzy tymi grupami.
W zależności od lokalizacji zmian skórnych wyróżnić można m.in. wysypkę alergiczną:
- na twarzy (uczulenie na twarzy),
- na nogach,
- na brzuchu,
- na plecach,
- na rękach,
- na klatce piersiowej,
- na łokciach,
- na nadgarstkach.
Dodatkowo, w zależności od przyczyny wywołującej alergię, wyróżnia się wysypkę pojawiającą się np. po antybiotyku. Czasem mówi się również o zmianach skórnych powstających po nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne. Potocznie określa się je mianem uczulenia na słońce. Niektóre postaci wysypki, np. wysypka w okolicy brzucha, może wynikać także z obecności alergii pokarmowej.
Ile trwa wysypka alergiczna?
Czas trwania wysypki alergicznej różni się w zależności od przyczyny problemu oraz stopnia nasilenia zmian skórnych. Istotnym czynnikiem, wpływającym na czas trwania wysypki, jest zaprzestanie kontaktu z alergenem. W przypadku np. alergii pokarmowej, wysypka powinna ustąpić w ciągu dwóch lub trzech tygodni od momentu wyeliminowania alergenu z diety.
O czym świadczy wysypka od słońca i jak wygląda jej leczenie?
Wysypka od słońca najczęściej jest sygnałem… uczulenia na słońce, czyli fotodermatozy idiopatycznej. Wynika z nadwrażliwości skóry na promieniowanie UV i pojawia się jedynie na tych obszarach, które narażone są na jego działanie. Nie jest ona równoznaczna z oparzeniem słonecznym, które jest naturalną reakcją skóry na dużą ilość promieni.
Wysypka na słońce jest reakcją patologiczną i występuje wtedy, gdy u zdrowej osoby ta sama dawka promieniowania UV nie wywołuje żadnych szkód. Czasem można zaobserwować wysypkę od słońca u dziecka – niektóre fotodermatozy powstają już w wieku kilku lat.
Kontrast: powikłania, uczulenie i wstrząs
Pacjenci, którzy mają mieć podany kontrast powinni pamiętać o kilku rzeczach.- Przede wszystkim pacjent musi szczegółowo zapoznać się ze zgodą na diagnostykę i leczenie z wykorzystaniem kontrastu. Musi mieć świadomość ryzyka uczulenia na kontrast, zaostrzenia przewlekłej choroby nerek, być może z koniecznością dializoterapii. Dotyczy to niewielkiej grupy pacjentów, niemniej jednak pacjent powinien się zapoznać z ryzykiem stosowanego leczenia. Kontrast nie jest substancją obojętną - wylicza dr Szczupak. Dr Szczupak mówi też, że najgorszą formą uczulenia na kontrast jest wstrząs anafilaktyczny, występuje on na szczęście rzadko. Lekarze mają wypracowaną ścieżkę postępowania w przypadku uczulenia pacjenta na kontrast. W każdej sytuacji kiedy mamy pacjenta podającego uczulenie na jakikolwiek alergen, chory ma wykonaną próbę biologiczną - ma podaną niewielką ilość kontrastu dożylnie i wtedy obserwujemy czy występują reakcja alergiczna czy nie. Jeżeli nie ma tej reakcji wtedy spokojnie możemy wykonywać zabieg. Jeżeli pojawi się niewielka reakcja podaje się leki antyalergiczne. Robi się ponowną próbę biologiczną i wtedy wykonujemy zabieg - tłumaczy dr Szczupak. Lekarze podkreślają, że nie powinno się bezkrytycznie podawać kontrastu. Dlatego są pewne normy jeśli chodzi o podawanie kontrastu. Im więcej kontrastu, tym ryzyko uszkodzenia nerek jest większe. Największy problem stanowią pacjenci z upośledzoną czynnością nerek tzw. niskim GFRem (glomerular filtration rate) czyli poniżej 30-40. U nich powinno się podawać mało kontrastu i lekarze starają się to robić. 1 ml kontrastu odpowiada jednej jednostce tego GFRu. Przy wartości GFR 20 nie powinno się podać więcej niż 20 ml kontrastu. Jest to niezwykle trudne, bo ta ilość jest mała. - Przy takiej ilości kontrastu koronarografię może uda się zrobić, ale już plastyki raczej nie. To są naprawdę małe ilości kontrastu. Do koronarografii zużywamy średnio 50-60 ml, do plastyki około 100 ml. Jeśli wiemy, że pacjent ma problem z nerkami nawadniamy go i to się udaje, ale trzeba poświęcić trochę czasu na nawodnienie chorego. Oczywiście to ryzyko jest wyższe - podkreśla dr Szczupak. Tekst powstał z okazji międzynarodowych warsztatów New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.
