U nas zapłacisz kartą
Uczulenie na nikiel - Jak unikać problemów z alergią na metal w obrazach
Uczulenie na nikiel – objawy alergii
Uczulenie na nikiel najczęściej wywołuje zmiany skórne, które rozwijają się w miejscu kontaktu z zawierającym metal przedmiotem. Alergia kontaktowa na nikiel może być także związana ze stosowaniem zanieczyszczonych tym metalem kosmetyków. Objawy skórne są bardzo charakterystyczne.
Skutkiem kontaktu z niklem jest zwykle alergia kontaktowa, jednak metal ten może również wywołać objawy typowe dla alergii pokarmowej i alergii wziewnej. Osoby z nadwrażliwością, które są narażone na częsty kontakt z tym pierwiastkiem, mogą odczuwać nasilone objawy ze strony układu pokarmowego oraz układu oddechowego, a także cierpieć na nawracające zapalenie spojówek.
Alergia kontaktowa objawia się zaczerwienieniem, świądem i pieczeniem skóry, na której pojawiają się wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki. Po ich pęknięciu tworzą się niewielkie strupki. Rozdrapywanie zmian skórnych sprzyja zaostrzeniu się stanu zapalnego, a także może prowadzić do nadkażenia bakteryjnego i rozwoju infekcji grzybiczej. Objawem alergii na nikiel może być także przebiegające bez grudkowo-pęcherzykowej wysypki zaczerwienienie skóry, jej przesuszenie oraz łuszczenie się naskórka. Stan zapalny i zmiany skórne pojawiają się w miejscu, w którym doszło do kontaktu z alergenem.
Objawy uczulenia na nikiel, który dostaje się do organizmu wraz ze spożywanymi pokarmami oraz wodą, to m.in. ból brzucha, biegunka i wzdęcia. Na skutek uczulenia na nikiel dochodzi także do nieżytu nosa oraz rozwoju astmy o podłożu alergicznym.
Alergia na nikiel częściej diagnozowana jest u kobiet, co ma związek nie tylko z częstszym kontaktem z tym metalem, który znajduje się w biżuterii, ale także zmianami hormonalnymi w cyklu menstruacyjnym.
Uczulenie na nikiel diagnozuje się na podstawie wykonania naskórkowych testów płatkowych. Takie testy mają postać plastrów, które nakleja się na skórę – najlepiej na skórę pleców, choć można je umieszczać również na skórze ud i ramion.
Na plastrach umieszczonych jest typowo 36 alergenów, które najczęściej odpowiadają za alergię kontaktową. Plastry utrzymuje się na plecach przez 48 godzin, po czym są one ściągane i dokonywany jest pierwszy odczyt. W miejscu, gdzie doszło do dodatniej reakcji, widoczne są nasilone zmiany rumieniowe, grudkowe, a czasami nawet pęcherzyki.
Odczytu dokonuje się również po dobie od zdjęcia testów, czyli po 72 godzinach od ich założenia. Czasami zdarza się tak, że dodatnia reakcja na dany alergen jest widoczna dopiero w drugim odczycie. Naskórkowe testy płatkowe można wykonać w warunkach ambulatoryjnych oraz w szpitalnych, w zależności od procedur, jakie oferuje dana placówka.
Alergia na nikiel – objawy
Najczęściej alergia na nikiel objawia się jako kontaktowe zapalenie skóry [1]. W miejscu dotyku z przedmiotem zawierającym ten metal pojawiają się wypryski, które swędzą i pieką. Skóra w tej okolicy jest zaczerwieniona, mogą pojawić się łuszczące grudki, pęcherzyki i krostki. Wyprysk może się nasilać przez kontakt z potem [5].
Czasem wyprysk na dłoniach powstaje przez długotrwałą ekspozycję skóry dłoni na nikiel zawarty w detergentach lub przedmiotach (np. monetach). Znane są także przypadki pojawienia się pęcherzykowatego wyprysku [1], reakcji pokrzywkowej lub uogólnionego zapalenia skóry [5] po spożyciu pokarmu zawierającego wysokie stężenie tego metalu.
W przypadku uogólnionej reakcji nadwrażliwości może pojawić się nieżyt nosa, zapalenie spojówek, pokrzywka lub atak astmy oskrzelowej. Rzadko może uwidaczniać się tzw. syndrom pawiana, który objawia się wysypką na pośladkach i w obszarach większych fałdów skórnych [1].
Pojawienie się wyprysku kontaktowego jest reakcją alergiczną typu późnego [3] i pojawia się dopiero po kilkudziesięciu godzinach po kontakcie z niklem [4].
Uczulenie na nikiel może być powodem odrzucenia protez, implantów stomatologicznych i płytek ortopedycznych przez organizm [5].
Alergia na nikiel – czynniki ryzyka
Statystycznie częściej alergię na nikiel obserwuje się u kobiet niż u mężczyzn . Powodem mogą być zaburzenia hormonalne związane z cyklem menstruacyjnym. Powodują one obniżenie lub nasilenie objawów alergii kontaktowej. Przypuszcza się także, że zaburzenia metabolizmu żelaza, które znacznie częściej występują u kobiet, mogą sprzyjać uczuleniu na nikiel. Według niektórych badań u płci żeńskiej palenie papierosów dodatkowo potęguje prawdopodobieństwo występowania uczulenia na ten metal.
Również młody wiek może sprzyjać występowaniu alergii. Nikiel uczula nawet małe dzieci . Z badań przeprowadzonych przez amerykańskich naukowców wynika, że reakcje nadwrażliwości na ten pierwiastek zaobserwowano nawet u 5-letnich dzieci.
Występowanie alergii stwierdza się również częściej pośród niektórych zawodów. Szacunkowo około 25% uczuleń jest związanych z wykonywaną pracą. Najczęściej występuje u konserwatorów maszyn, maszynistów, galwanizerów, salowych, kasjerów, fryzjerów i sprzątaczek [1].
Alergia na nikiel – diagnostyka
W pierwszej kolejności przeprowadza się wywiad z pacjentem i wykonuje badanie ogólne. Następnie lekarz zleca wykonanie testów alergicznych. Najczęściej wykonuje się naskórkowy test płatkowy. Polega on na tym, że krążek nasączony 5-procentowym siarczanem niklu kładzie się na skórze, najczęściej w okolicy pleców [1]. Następnie po 48 godzinach zdejmuje się płatek i lekarz dokonuje pierwszej oceny stanu naskórka. Kolejnych oględzin dokonuje po 24 i 48 godzinach. Lekarz oceniający szuka zmian typowych dla alergii, tzn. rumienia, gródek i pęcherzyków. Alergia kontaktowa może wystąpić dopiero po pewnym czasie od ekspozycji na nikiel, stąd konieczność kilkukrotnych oględzin [5].
W leczeniu kontaktowej alergii na nikiel najczęściej stosuje się kortykosteroidy w postaci kremów lub maści [3]. Czasem zastosowanie może znaleźć miejscowy inhibitor kalcyneuryny (np. takrolimus) [5]. Zastosowanie znajdują także środki zmiękczające i złuszczające skórę. Niekiedy wykorzystuje się sterydy doustne i leki przeciwalergiczne działające przeciwświądowo. Rzadko lekarz może zalecić stosowanie retinoidów lub terapię światłem UVA [3].
W celu unikania reakcji alergicznej, należy ograniczyć dostęp do kontaktu z niklem. Należy zrezygnować z noszenia sztucznej biżuterii, zegarków i innych metalowych przedmiotów. Jeśli uczulenie pojawia się po spożyciu niklu, należy ograniczyć jego ilość w diecie [5].
